Quinto Aurelio SímacoEusebio (en latín, Quintus Aurelius Symmachus); nado contra o 340 e finado no 402,[1] foi un cónsul, orador, escritor e home de letras romano.
Ocupou os cargos de gobernador da África proconsular en 373 e prefecto urbano de Roma en 383 e 384,[1] e cónsul en 391. Símaco intentou preservar a relixión tradicional de Roma nun momento no que a aristocracia estaba a se converter ao cristianismo e liderou unha fracasada protesta contra Graciano, cando ordenou retirar o Altar da Vitoria da curia, o principal lugar de reunión do Senado romano no Forum Romanum. Dous anos despois fixo un famoso chamamento ao sucesor de Graciano, Valentiniano II, nun envío que foi refutado por Ambrosio, o bispo de Milán. A carreira de Símaco torceuse, temporalmente, cando apoiou ao usurpador Magnus Maximus, pero foi rehabilitado e tres anos despois nomeado cónsul. Despois da morte de Teodosio I, converteuse nun aliado de Estilicón, o gardián do emperador Honorio. En colaboración con Estilicón, conseguiu restaurar algúns dos poderes lexislativos do Senado.
Gran parte da súa obra escrita sobreviviu: nove libros de cartas; unha colección de Relationes ou despachos oficiais; e fragmentos de varias oracións.
Traxectoria
Carreira política
Símaco era o fillo dun destacado aristócrata, Lucio Aurelio Avianio Símaco, quen era membro da genspatriciaAurelia, e da filla de Fabio Titiano, que fora prefecto urbano dúas veces de Roma.[2] Símaco, foi educado na Galia,[3] ao parecer en Bordeos ou Tolosa. Nos seus inicios dedicouse á literatura. No 369 coñeceu a Décimo Magno Ausonio; a súa amizade resultou mutuamente beneficiosa.[4]
Despois de desempeñar as funcións de cuestor e pretor, foi nomeado corrector (gobernador) de Lucania e de Brutium no 365[4] e, no 373, foi procónsul de África[5] e converteuse, probablemente ao mesmo tempo, en membro do colexio pontificio. Sendo un representante político do cursus honorum, Símaco procurou preservar a antiga relixión de Roma nun momento no que a aristocracia senatorial estaba a se converter ao cristianismo.
Detalle do panel dun díptico de marfil, datado no ano 402, que leva o monograma da familia Símaco e representa a apoteose dun mortal (probablemente o propio Quinto Aurelio Símaco). Aquí, é levado ao ceo por dous xenios onde o esperan cinco persoas, quizais os seus devanceiros. O deus Sol observa a escena desde preto dunha porción do zodíaco (pódense ver seis signos). Propiedade do Museo Británico.
No 382, o emperador Graciano, cristián, ordenou que o Altar da Vitoria fose retirado da Curia, a casa do Senado romano no Foro, e restrinxiu as cantidades permitidas anualmente para o mantemento das virxes vestales e para a celebración pública dos ritos sagrados. Símaco foi elixido polo Senado, por mor da súa elocuencia, para dirixir unha delegación de protesta, que o emperador rexeitou recibir. Dous anos despois, Graciano foi asasinado en Lugdunum e Símaco, agora prefecto urbano de Roma, dirixiu unha elaborada epístola Valentiniano II, o sucesor de Graciano, nunha famoso epístola que foi refutada por Ambrosio, o bispo de Milán. Nunha época na que todas as comunidades relixiosas acreditaban o poder divino coa participación directa en asuntos humanos, Símaco sostén que a eliminación do altar causara fame e a súa restauración sería beneficiosa doutros xeitos. Sutilmente aboga pola tolerancia das prácticas e crenzas tradicionais de culto que o cristianismo estaba preparado para suprimir nos edictos teodosianos do 391.
Era natural que Símaco simpatizase con Magno Máximo quen derrotara a Graciano. Cando Máximo ameazaba con invadir Italia no 387, a súa causa foi abertamente defendida por Símaco, quen á chegada de Teodosio I foi acusado de traizón e obrigado a refuxiarse nun santuario. Perdoado grazas á intervención de numerosos e poderosos amigos, expresou a súa contrición e gratitude nun discurso disculpativo dirixido a Teodosio, por quen non só foi perdoado, senón que foi recibido a favor e elevado ao consulado no 391.
Durante o resto do na súa vida, parece que participou activamente nos asuntos públicos. Aínda que non está clara a data da súa morte, autores como Matthews refírense ao 402, pouco despois de dirixir unha embaixada na corte imperial de Rávena canda a primeira ocupación do norte de Italia por Alarico.[1] Tamén desa data é unha das súas cartas.[6]
Outras actividades
A súa riqueza debeu ser moi cuantiosa porque ademais da súa mansión da cidade no outeiro Caeliano[7] e varias casas da cidade que prestou aos seus amigos, posuía máis dunha ducia de vivendas en Italia, moitas granxas independentes, xuntas con leiras en Sicilia e Mauritania. Símaco, e os seus asociados na vida real, Vettius Agorius Praetextatus e Virius Nicomachus Flavianus, son os personaxes principais da Saturnalia de Macrobio Ambrosio Teodosio, que foi escrita no século V pero ambientada no 384. Estes tres intelectuais aristocráticos lideraban outros nove, formados por compañeiros intelectuais nobres e non nobres, nunha discusión sobre temas eruditos, dominados pola erudición do poeta Virxilio.
As súas horas de lecer dedicábanse exclusivamente ás actividades literarias, como se desprende das numerosas alusións nas súas cartas aos estudos nos que estaba dedicado. A súa amizade con Ausonio e outros distinguidos autores da época demostra que estaba encantado de asociarse e de ter correspondencia cos eruditos.
Obra
Monograma da familia Símaco, realizado en mármore, datado no 402, propiedade do Museo Británico.
Dos seus moitos escritos, sobreviviron os seguintes:
Nove libros de cartas, publicados polo seu fillo Quinto Fabio Memio Símaco[1] quen empregou o mesmo sistema que Plinio o mozo. Isto é, os nove primeiros libros son as cartas privadas, dirixidas a familiares e amigos, e o décimo contén as cartas que lle dirixiu ao emperador.[1] Moitas das cartas son notas que se estenden unhas poucas liñas, dirixidas a un amplo círculo de relacións, amigos e coñecidos. Relaciónanse na súa maior parte con asuntos de pouca importancia.
Outro libro de cartas, Relationes, ou despachos oficiais, que se compón principalmente das cartas escritas por el cando era prefecto de Roma aos emperadores aos que servía. Entre elas, están as 49 relationes que lle enviou ao emperador Valentiniano II mentres era prefecto de Roma. A máis salientable é a Relatio III (tamén coñecida como Epístola a Valentiniano, Teodosio e Arcadio) na que pide a devolución do Altar da Vitoria ao seu lugar anterior no palacio do Senado.[1]
Panexíricos, escritos na súa mocidade, dous sobre Valentiniano I e un sobre o mozo Graciano.
Segundo unha das súas cartas (datada no 401), Símaco tamén comezara a preparación dunha edición de Livio, Ab Urbe Condita.[8] Sete manuscritos da primeira década da extensa obra de Livio (libros 1-10) levan subscricións incluíndo o nome de Símaco xunto con Tascio Victoriano, Apio Nicómaco Destro e Nicómaco Flaviano; algúns dos cales foron identificados na obra de Tito Livio por Zetzel.[9]
Noutras cartas, Símaco describe os preparativos para os seus espectáculos na area. Conseguiu adquirir antílopes, gacelas, leopardos, leóns, osos, cachorros de oso e incluso algúns crocodilos. Símaco tamén comprou escravossaxóns para loitar e morrer nos xogos e amosouse moi moletos cando vinte e nove dos saxóns estranguláronse mutuamente nas celas a noite anterior á súa aparición final prevista.[10]
O estilo de Símaco foi moi admirado no seu tempo e nos comezos da Idade Media mais os eruditos actuais víronse frustrados pola falta de información sólida sobre os acontecementos da súa época que se atopan nestes escritos e, como consecuencia, os seus escritos teñen poucas traducións.
Vida persoal
Símaco, casou con Rusticana, filla de Memio Vitrasio Orfito quen foi dúas veces prefecto urbano de Roma (353-355; 357-359). Os seus fillos emparentaron dobremente coa familia amiga de Nicómaco Flaviano. Así, Gala, a súa filla máis vella, quen casou co fillo deste que se chamaba igual, Nicómaco Flaviano; e seu fillo, Quinto Fabio Memio Símaco, aristócrata, quen casou cunha sobriña de Nicómaco Flaviano.[11]
Cameron, Alan (1999). "The Antiquity of the Symmachi". Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte(en inglés) (Stuttgart: Franz Steiner Verlag) 48 (4): 477–505. ISSN0018-2311. JSTORjstor.org/stable/4436559.
Matthews, John F. (1971). "Symmachus and the Magister Militum Theodosius". Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte(en inglés) (Stuttgart: Franz) I (20): 122–128. ISSN0018-2311.
Matthews, John F. (2000). "Símaco, Quinto Aurelio". En Hornblower, Simon; Spawforth, Tony. Diccionario del mundo clásico(en castelán). Barcelona: Crítica. pp. 362–363. ISBN84-8432-393-5.
Trout, Dennis E. (1999). Paulinus of Nola: Life, Letters, and Poems(en inglés). Berkekey / Londres: University of California Press. ISBN9780520922327.
