Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde marzo de 2016.)

O Congreso de Viena foi unha conferencia entre embaixadores das grandes potencias europeas que tivo lugar na capital austríaca, entre o 1 de outubro de 1814 e o 9 de xuño de 1815, cuxa intención era a de restablecer as fronteiras de Europa tras a derrota de Napoleón I a primavera anterior, e reorganizar a forma e ideoloxía políticas do Antigo Réxime.

Os acordos tiveron vixencia nos territorios de Europa Central e do Leste até o final da primeira guerra mundial. Con todo, a paz conseguiuse mediante o estabelecemento do absolutismo. Viena converteuse no eixo central de Europa Occidental durante trinta anos grazas a este congreso.

Foi convocado polo emperador de Austria Francisco I, dicindo este ao final do congreso que a nova Europa era a Europa da Restauración. A pesar das medidas que se concertaron para manter baixo control os inimigos do Antigo Réxime, non se puido evitar a difusión das ideas liberais que provocaron as revolucións de 1830 e 1848.

Do Congreso xurdiu a Santa Alianza, formada por Austria, Prusia e Rusia, que dicían procurar os bens dunha mesma relixión, malia que estes tres non compartían crenzas. Logo formaríase o que se coñecería como a cuádrupla alianza, formada por Gran Bretaña, Prusia, Rusia, e Austria.

Houbo dous protagonistas destacados. Dunha banda Klemens von Metternich, que malia presidir a conferencia e ser un mediador entre todas as nacións integradas no congreso, buscaba principalmente territorio para o seu país natal, Austria. Doutra banda Charles Maurice de Talleyrand, que actuaba en representación de Lois XVIII, e que conseguiu varios éxitos para Francia a pesar da derrota.

O tsar Alexandre I de Rusia tivo un papel clave no Congreso, acompañado polos seus conselleiros Karl Nesselrode e o conde Andrey Razumovsky, co obxectivo de unificar os Estados alemáns e implantar un réxime constitucional en Polonia.

Estiveron presentes tamén Francisco I de Habsburgo e Federico Guillerme III de Prusia (acompañado de Hardenberg e Humboldt), xunto con representantes do Reino Unido, primeiro Lord Castlereagh e despois o Duque de Wellington (quen tivo que saír ao auxilio de Europa cando Napoleón escapou da illa de Elba mentres se estaba celebrando o congreso en 1815) e antigos aliados de Napoleón, como os reis de Saxonia e de Dinamarca. Tamén houbo españois (Pedro Gómez Labrador), portugueses (Pedro de Sousa Holstein, Conde de Palmela; António Saldanha da Gama; Joaquim Lobo da Silveira), Estados xermánicos (Hannover, Baviera e Württemberg), eslavos, nórdicos (Suecia) e enviados dos Estados Pontificios. Todos coincidiron en estar unidos e permanecer vixiantes contra os liberais, os republicanos e os ateos.

No tempo que durou o congreso, os participantes estiveron por Viena en residencias palacianas, dando paseos por parques e bosques. Todo estes lugares foron escenarios de lecer, banquetes e bailes; destes feitos naceu a frase do príncipe de Ligne: Le Congrés ne marche pas, il danse, e chegábanse a xuntar até máis de 2.000 cabalos e outros tantos cans nas cazarías que celebraban. Unha destas actividades de lecer contou cun concerto dunha cantata de Beethoven titulada O momento glorioso.

Estados independentes tras o Congreso de Viena
País	Capital
Imperio Austríaco	Viena
Reino de Baviera	Múnic
Reino de Sardeña	Turín
Reino das Dúas Sicilias	Nápoles
Reino de España	Madrid
Estados Pontificios	Roma
Reino de Francia	París
Reino de Hannover	Hannover
Imperio Otomán	Constantinopla
Reino Unido dos Países Baixos	Ámsterdan
Reino de Portugal	Lisboa
Reino de Prusia	Berlín
Reino Unido de Gran Bretaña e Irlanda	Londres
Reino de Dinamarca	Copenhague
Imperio Ruso	San Petersburgo
Reino de Suecia	Estocolmo
Confederación Suíza	Berna
República de Cracovia	Cracovia

Como resultado das negociacións sostidas no Congreso tomáronse as seguintes decisións:

• Francia perdeu todos os territorios conquistados.
• Prusia recibiu Prusia Occidental, Poznań, o norte de Saxonia e parte das provincias do Rin e de Westfalia.
• O Imperio Austríaco recuperou a maioría das zonas que perdera fronte a Napoleón e concedéronselle Tirol e Salzburgo, (Baviera), Lombardía e Véneto para compensar a perda dos Países Baixos austríacos e Dalmacia.
• Foi creada unha Confederación Xermánica de 39 estados, creada dos 309 anteriores, baixo a presidencia do Emperador Austríaco. Só as pequenas partes do territorio de Austria e Prusia foron incluídas na Confederación.
• Rusia viu o seu territorio ampliado cara ao oeste. Confirmou a súa posesión de Finlandia e de Besarabia, ademais da maior parte do Ducado de Varsovia.
• Noruega foi transferida de Dinamarca a Suecia.
• O Imperio Otomán concedería certa autonomía a Serbia, Montenegro, Valaquia e Moldova.
• Hannover conseguiu os antigos territorios do Bispo de Münster e Frisia oriental e pasou a ser un reino.
• A María Luisa, esposa de Napoleón, fóronlle outorgados Parma, Piacenza e Guastalla.
• Ratificouse a fundación do Reino Unido dos Países Baixos.
• O Reino de Sardeña recuperou o condado de Niza e Savoia e recibiu Xénova.
• A cidade de Cracovia e os seus arredores conformaron a República de Cracovia.
• Reino Unido anexionaouse Helgoland, Malta, as Illas Xónicas e outros territorios de ultramar.

• Restauración do absolutismo. Acordouse restabelecer o poder absoluto dos soberanos.
• Lexitimismo monárquico. Devolveuse o trono ás monarquías tradicionais, consideradas únicas despositarias da lexitimidade política.
• Equilibrio internacional. Para evitar que unha potencia impuxese a súa hexemonía en Europa, coma pasara coa Francia napoleónica.
• Intervencionismo. As potencias asinantes arrogáronse o dereito de intervir militarmente naquel territorio que puxese en perigo os principios da Restauración. Para iso creáronse a Santa Alianza (Austria, Rusia e Prusia) e a Cuádrupla Alianza (á que se sumou o Reino Unido).
• Sistema de congresos. O congreso de Viena inaugurou unha nova concepción política exterior en Europa baseada na celebración de congresos para resolver os problemas internacionais.^[1]

• Acta do congreso de Viena.