Ardatz (Itzagaondoa)

Artikulu hau Itzagaondoko kontzejuari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Ardatz (argipena)».
Ardatz
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Herriko ikuspegia iparraldetik; atzealdean Itzaga
  
Map
Kokapena
Herrialdea Nafarroa Garaia
EskualdeaPirinioaurrea
UdalerriaItzagaondoa
Administrazioa
Motakontzeju
Izen ofiziala Ardanaz de Izagaondoa
Burua
(2019-2023)		Alberto Zalba Bidegain
(kontzejuburua)
Posta kodea31421
Herritarraardaztar, ardanaztar
Geografia
Koordenatuak42°44′09″N 1°25′24″W / 42.73589°N 1.42333°W / 42.73589; -1.42333
Azalera8,44 km²
Garaiera645 metro
Distantzia27,6 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria36 (2022)

Ardatz[1][a] —edo, izen bereko beste herrietatik bereizteko, Ardatz Itzagaondoa—[b] (eguesibarreraz: Ardanatz)[c] Itzagaondoa ibarreko kontzeju bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatua, Pirinioaurrea eskualdean.

Itzagaondoko ibarburua da. 2022 urtean 36 biztanle zituen.

Bertako biztanleak ardaztarrak (eguesibarreraz: ardanaztarrak) dira.

Izena

Ardatz toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:[2]

  • Ardanaz (1093)
  • Ardenatz (1168)
  • Ardanaz cabo Leguin (1269)
  • Ardanaz de Içagundo juxta Leguin (1270)
  • Ardanaz (1366)
  • Ardanaz (1534)
  • Ardanaz (1679)
  • Ardanaz (1802)
  • Ardanatz (1957)
  • Ardatz (1996)

Ezaugarriak

Armarria

Ardazko armarria Itzagaondokoa bezalakoa da, eta honako blasoia dauka:[3]

« Hondo urdin batez eta aurrean bere kolorezko haritz batez osatuta dago, Itzaga haitza irudikatzen duten mendi harritsuez inguratuta. »

Geografia

Ardatz Itzagaondoa ibarran dago.

Inguru naturala eta kokapena

Itzagaondoa Zangozako merindadeko udalerria da eta Nafarroako hiriburutik 28 kilometrora dago. Udaletxea Ardatzen dago. Erliebe handiko ibarra da. Itzaga mendiaren magalean dago, ibarbide emankor eta laua eratuz, eta, ondoren, mendilerro menditsu bat.

Klima

Itzagaondoko klimaren ezaugarriak klima azpimediterraneoari dagozkio. Urteko batez besteko tenperatura oso aldakorra da altuera zein den, sei gradu gunerik menditsuenetan, eta 13 gradu herrigune eta hegoaldeko guneetan. Prezipitazioek ere antzeko aldakortasuna daukate, 800 hegoaldean eta 1.400mm edo gehiago mendietan. Urteroko egun euritsuak 100 eta 140 inguru izaten dira.

Jatorrizko basoetan pagoak, haritzak, ameztiak eta basa pinuak zeuden. Zoritxarrez, nekazaritzaren eragina dela eta, gaur egun 33 hektarea pago baino ez dago Itzagaondoan. Birlandaturiko pinu lariziar austriarrak (Pinus nigra) Izanozko gunean daude gehienbat, guztira 600 hektarea baino gehiago.

Estazio meteorologikoak

Itzagaondoan dagoen Zuhatzu lekuan, itsasoaren mailatik 631 metrora, Nafarroako Gobernuak 1987an jarritako estazio meteorologikoa dago.[4]


    Datu klimatikoak (Zuhatzu, 1987-2020)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 16.0 17.0 22.0 27.5 31.0 36.0 35.5 38.5 34.0 28.0 20.0 16.0 38.5
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 7.1 7.9 12.0 14.7 18.6 23.9 26.9 26.7 22.5 17.3 10.7 7.5 16.3
Batez besteko tenperatura (ºC) 4.3 4.6 8.0 10.7 13.9 18.6 20.8 20.9 17.6 13.5 8.0 4.6 12.1
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 1.6 1.4 4.0 6.6 9.3 13.3 14.8 15.1 12.7 9.7 5.3 17 7.9
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -6.5 -8.0 -9.0 0.0 1.5 5.0 9.0 9.0 5.0 0.0 -5.0 -7.0 -9.0
Batez besteko prezipitazioa (mm) 72.4 59.5 63.2 96.1 66.9 61.2 37.6 36.6 61.1 94.5 88.2 79.7 817.0
Prezipitazio maximoa 24 ordutan (mm) 40.8 37.8 36.2 62.7 53.0 59.0 51.3 64.2 106.7 78.0 57.0 59.5 106.7
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 12.9 11.4 10.7 14.2 12.5 8.4 6.0 6.0 7.7 12.2 14.1 13.6 129.8
Elur egunak (≥ 1 mm) 2.0 3.8 1.9 1.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 1.0 2.0 12.2
Iturria: Nafarroako klimatologia zerbitzua[5]
Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Aukeratu beheko zatian urte-tarte bat, urte horiek goian xehetasun handiagoz ikusteko.

Ikusi edo aldatu datu gordinak.

Historia

Errege-erreginen jaurerriaren antzinako lekua. Bertako bizilagunek, petxero guztiek, urtero, 1427an, 36 soldata eta 42 kahitze gari ematen zizkioten Gartzian Agaramondi; eta, bestalde, 3 kahitze gari ematen zizkioten Filipe Nafarroakoa mariskalari, honek 4000 florinen truke besterendu baitzituen Agirriain eta Eizaga ondoko herrixkak. Garai hartan, Semena Lopitz Ardatzekoak Leireri 1124n dohaintzan emandako San Salbatore monasterioa zegoen.

XIX. mendearen hasiera arte, Itzagaondoa ibarreko diputatuak eta Ardazko herritarrek izendatutako errejidore batek gobernatzen zuten. 1849an eskola zuen. XX. mendearen hasieran errota batek funtzionatzen zuen. Ardatz Legingoa ere deitzen zaio, bere udalerrian dagoen izen bereko mendiagatik, zeinaren gainean 1849an gotorleku baten hondakinak ikusten baitziren.

Demografia

2022 urteko erroldaren arabera 36 biztanle zituen Ardatzek.[6]

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
41 37 44 45 44 47 47 44 42 41 42 41 41 45 39 42 42 42 39 38 35
Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Politika

Ardazko kontzejua kontzejuburuak osatzen dute. Egungo kontzejuburua Alberto Zalba Bidegain da.

Kontzejua

Ardazko kontzejua kontzejuburuak osatzen dute, demokratikoki hautatua. Kontzejuburua Alberto Zalba Bidegain da.

Kontzejuburuak

2011tik, Ardatzek 2 kontzejuburu izan ditu:

Kontzejuburu Agintaldi hasiera Agintaldi amaiera
Roberto Echarte Pulido 2011 2015
Alberto Zalba Bidegain 2015 2019
Alberto Zalba Bidegain 2019 jardunean

Kultura

Euskara

Ikus, gainera: «pirinioaurrera» eta «nafarrera»

Luis Luziano Bonapartek, 1869an, Itzagaondoa sailkatu zen, hegoaldeko goi-nafarrera euskalkian, Pirinioaurreko Untzitibar eta Ibargoiti ibarrekin hitz egiten zena.[7]

Koldo Zuazok, 2010ean, Itzagaondoa atzerakada-eremuan sailkatu zen, non euskarak hain atzerakada handia izan duen, non bertako hiztunik apenas geratzen den.[8]

Udalerri honetan hitz egiten den euskarak bere berezitasunak du. Horregatik sailkatzen da Pirinioaurrera azpieuskalkian. Euskara batuaren itzalean alfabetatutako hainbat euskaldun baden arren, Longidako mintzaira zaharrak hiztun gaberik dakite.

Ondasun nabarmenak

Oharrak

  1. ↑ /aɾð̞át͡s̻/ ahoskatua (laguntza)
    Azentua: zorrotza bigarren silaban
  2. ↑ /aɾð̞át͡s̻ it͡s̻aɣ̞a.onð̞ó.a/ ahoskatua (laguntza)
  3. ↑ /aɾð̞ánat͡s̻/ ahoskatua (laguntza)
    Azentua: zorrotza bigarren silaban

Erreferentziak

  1. ↑ Euskaltzaindia: Euskal Onomastikaren Datutegia.
  2. ↑ Ardatz - Lekuak - EODA. (Noiz kontsultatua: 2021-08-30).
  3. ↑ Otazu Ripa, Jesús Lorenzo. (D.L. 1977). Heraldica municipal, merindad de Sangüesa (I) : Abaurrea-Izalzu. Diputación Foral de Navarra, Dirección de Turismo, Bibliotecas y Cultura Popular ISBN 84-235-0076-4. PMC 911388951. (Noiz kontsultatua: 2021-08-31).
  4. ↑ «Estazioko datuak - Meteo Navarra» meteoeu.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2021-12-24).
  5. ↑ Zuhatzuko estazioko balio klimatologikoak. Nafarroako Gobernua (Noiz kontsultatua: 2020-08-24).
  6. ↑ «Ardatz» www.ine.es (Espainiako Estatistika Institutua) (Noiz kontsultatua: 2021-08-31).
  7. ↑ Luis Luziano Bonaparte. Carte des Sept Provinces Basques, montrant la delimitation actuelle de l´euscara, et ses divisions en dialectes, sous-dialectes et varietés, 1863.
  8. ↑ Koldo Zuazo. El euskera y sus dialectos. Alberdania, 2010.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Read other articles:

Lim Hwa-young

Lim Hwa-youngLim Hwa-young pada tahun 2019Nama asal임화영Lahir06 Oktober 1984 (umur 39)[1]Seoul, Korea SelatanPendidikanInstitut Kesenian Seoul (Drama)PekerjaanPemeranTahun aktif2010–sekarangTinggi165 m (541 ft 4 in) Lim Hwa-youngHangul임화영 Alih AksaraIm Hwa-yeongMcCune–ReischauerIm Hwayŏng Lim Hwa-young (Hangul: 임화영, lahir 6 Oktober 1984) adalah seorang aktris asal Korea Selatan. Filmografi Film Tahun Judul Peran Catatan Ref. 2014...

 

Adour

Untuk mesin turbin, lihat Rolls-Royce Turbomeca Adour. AdourCiri-ciri fisikMuara sungaiSamudra AtlantikPanjang324 kmLuas DASDAS: 16,880 km² Peta Sungai Adour Adour (Basque: Aturri) merupakan sebuah sungai di baratdaya Prancis. Bermuara di High-BIgorre (Pyrenees), di Col du Tourmalet, dan mengalir ke Samudra Atlantik (Teluk Biscay) dekat Bayonne. Sepanjang 324 km, dengan 15 km paling atas disebut Adour du Tourmalet. Daerah di sepanjang sungai Département dan kota di sepanjang sunga...

 

Kawkhali Upazila, Rangamati

For the Upazila in Pirojpur, see Kawkhali Upazila, Pirojpur. Upazila in Chittagong, BangladeshKawkhali কাউখালীUpazilaCoordinates: 22°32′N 92°1′E / 22.533°N 92.017°E / 22.533; 92.017Country BangladeshDivisionChittagongDistrictRangamatiArea • Total339.28 km2 (131.00 sq mi)Population (2011) • Total59,578 • Density180/km2 (450/sq mi)Time zoneUTC+6 (BST)WebsiteOfficial Map of the Kawkhal...

العلاقات العراقية اليابانية

العلاقات العراقية اليابانية     اليابان   العراق السفارات سفارة العراق في اليابان   السفير : خليل اسماعيل عبد الصاحب الموسوي[1]   العنوان : كامياما - شيبويا - طوكيو سفارة اليابان في العراق   السفير : فوتوشي ماتسوموتو   العنوان : ا...

 

الدوري المالطي الممتاز 2010–11

الدوري المالطي الممتاز 2010–11 تفاصيل الموسم الدوري المالطي الممتاز  النسخة 96  البلد مالطا  التاريخ بداية:أغسطس 2010  نهاية:مايو 2011  المنظم اتحاد مالطا لكرة القدم  البطل نادي فاليتا  مباريات ملعوبة 132   عدد المشاركين 10   الدوري المالطي الممتاز 2009–10  ال�...

 

Danau Liangzi

Danau LiangziDanau LiangziLetakDistrik Liangzihu (Ezhou) dan Distrik Jiangxia (Wuhan), HubeiKoordinat30°14′25″N 114°31′13″E / 30.2404°N 114.5204°E / 30.2404; 114.5204Koordinat: 30°14′25″N 114°31′13″E / 30.2404°N 114.5204°E / 30.2404; 114.5204Jenis danauDanau air tawarWilayah tangkapan air3.265 km2 (1.261 sq mi)Terletak di negaraTiongkokPanjang maksimal317 km (197 mi)Lebar maksimal123 km (76&#...

Maurice Rose (général)

Cet article est une ébauche concernant les forces armées des États-Unis. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Pour les articles homonymes, voir Rose. Maurice Rose Naissance 26 novembre 1899 Décès 30 mars 1945 (à 45 ans) Origine Américain Allégeance États-Unis Arme United States Army Grade Major-général Conflits Première Guerre mondialeSeconde Guerre mondiale modifier  Maurice Ros...

 

Qatadah bin an-Nu'man

Untuk kegunaan lain, lihat Qatadah. Qatadah bin an-Nu'man (Arab: قتدة بن النعمان) adalah Sahabat Nabi Muhammad. Qatadah yang bernama asli Abdul Khatib merupakan penduduk Madinah, sehingga disebut golongan Anshar. Dalam Pertempuran Uhud, mata dia terluka hingga lepas dari rongga mata, kemudian Nabi Muhammad dengan didahului dengan doa mengembalikan bola mata Abu Qatadah seperti sediakala. Ia dijuluki sebagai Ksatria rasulallah (فارس رسول الله Faaris rasulullah).[1&...

 

Oakdale Memorial Gardens

Historic cemetery in Scott County, Iowa Oakdale Memorial GardensEntrance GatesDetailsEstablished1856Location2501 Eastern Ave.Davenport, IowaCountryUnited StatesTypeIndependentOwned byOakdale Memorial GardensSize78 acres (32 ha)No. of gravesover 24,000WebsiteOfficial website Find a GraveOakdale Memorial GardensThe Political GraveyardOakdale Memorial GardensOakdale Cemetery Historic DistrictU.S. National Register of Historic PlacesU.S. Historic districtDavenport Register of Historic Proper...

France au Concours Eurovision de la chanson 2016

Franceau Concours Eurovision 2016 Données clés Pays  France Chanson J'ai cherché Interprète Amir[1] Langue Français, Anglais Sélection nationale Type de sélection Sélection interne Date 29 février 2016 Concours Eurovision de la chanson 2016 Position en demi-finale Qualifiée d'office en tant que membre du Big 5 Position en finale 6e (257 points) 2015 2017 modifier La France annonce sa participation au Concours Eurovision de la chanson 2016 à Stockholm, en Suède le 27 mai...

 

Electoral district of Dulwich Hill

Former state electoral district of New South Wales, Australia Dulwich Hill was an electoral district of the Legislative Assembly in the Australian state of New South Wales, created in 1913, and named after and including the Sydney suburb of Dulwich Hill. With the introduction of proportional representation, it was absorbed into the multi-member electorate of Western Suburbs. It was recreated in 1927, but was abolished in 1968.[1][2][3] Members for Dulwich Hill First in...

 

Penzance, Saskatchewan

Special service area in Saskatchewan, CanadaPenzanceSpecial service areaSpecial Service Area of PenzanceSaskatchewan AvenuePenzanceShow map of SaskatchewanPenzanceShow map of CanadaCoordinates: 51°03′32″N 105°26′13″W / 51.059°N 105.437°W / 51.059; -105.437CountryCanadaProvinceSaskatchewanRegionSaskatchewanCensus division6Rural MunicipalitySarnia No. 221Area • Total0.62 km2 (0.24 sq mi)Population (2001) • Total41&...

Mississippi Valley Loess Plains (ecoregion)

Level III ecoregion in the United States Mississippi Valley Loess PlainsSatellite imagery of the Mississippi Valley Loess PlainsMississippi Valley Loess Plains ecoregionEcologyRealmNearcticBiomeTemperate broadleaf and mixed forestsBorders List Interior River Valleys and Hills (72)Interior Low Plateaus (71)Southeastern Plains (65)Southern Coastal Plain (75)Mississippi Alluvial Plain (73) GeographyArea48,834 km2 (18,855 sq mi)CountryUnited StatesStatesKentuckyMissouriTennesseeArk...

 

Economic bubble

Temporary spike in asset prices Part of a series onEconomics History Outline Index Branches and classifications Applied Econometrics Heterodox International Micro / Macro Mainstream Mathematical Methodology Political JEL classification codes Concepts, theory and techniques Economic systems Economic growth Market National accounting Experimental economics Computational economics Game theory Operations research Middle income trap Industrial complex By application Agricultural Behavioral Busines...

 

Christopher Cocksworth

British Anglican bishop (born 1959) The Right ReverendChristopher CocksworthDean of WindsorOfficial portrait, 2019ChurchChurch of EnglandIn office6 November 2023 – presentPredecessorDavid ConnerOther post(s) Bishop of Coventry (2008–2023) Principal of Ridley Hall, Cambridge (2001–2008) Chaplain to Royal Holloway, University of London (1992–1997) OrdersOrdination 3 July 1988 (deacon)by Michael Adie 2 July 1989 (priest)by David Wilcox Consecration3 July 2008by Rowan WilliamsPersona...

Rugby union in France

Rugby union in FranceCountryFranceGoverning bodyFrench Rugby FederationNational team(s)FranceNickname(s)Les Bleus, Les Bleuets (m)Les Bleues, Les Bleuettes (f)Les TricoloresFirst played1872, Le HavreRegistered players360,847[1]Clubs1,798National competitions Rugby World CupSix NationsRugby World Cup SevensWorld Rugby Sevens SeriesClub competitions European Rugby Champions CupEuropean Rugby Challenge CupTop 14Rugby Pro D2Fédérale 1Fédérale 2Challenge Yves du Manoir Rugby union in ...

 

ダッフルコート

艦上でダッフルコートを着用するイギリス海軍兵士, 1941年撮影 ダッフルコート　写真はフランツ・フェルディナンドのAlex Kapranos 角のトグルと革紐のループが用いられた製品例 ダッフルコート（英語：duffle coat, duffel coat）は、外套（オーバーコート）の一種である。起源は16世紀頃にトルコからハンガリー経由でポーランド・リトアニア共和国に入ったツァマラ（en:Czama...

 

Хоккей на траве на летних Олимпийских играх 2004 (женщины)

Хоккей на траве на летних Олимпийских играх 2004 Турниры Мужчины   Женщины Составы Мужчины Женщины Квалификация Церемония награждения Женский турнир по хоккею на траве на летних Олимпийских играх 2004 прошёл с 16 по 26 августа. Все матчи состоялись в Олимпийском хоккейном ...

إيه جي إم-154

إيه جي إم-154 AGM-154 Joint Standoff Weapon منظر جانبي النوع قنبلة منزلقة بلد الأصل  الولايات المتحدة تاريخ الاستخدام المستخدمون الولايات المتحدة الأمريكية تاريخ الصنع المصنع رايثيون المواصفات الوزن 483-497 كغ (1،065 إلى 1095 رطل) الطول 160 بوصة (410 سم) القطر 330 ملم (13 بوصة) باع الجناح 270 سم (106 بوص...

 

Chronos

Ancient Greek personification of time Not to be confused with Cronus, the Titan father of Zeus. For other uses, see Chronos (disambiguation). ChronosPersonification of timeTime Clipping Cupid's Wings (1694), by Pierre MignardSymbolzodiac wheelOffspringAether, Phanes, Chaos Chronos (/ˈkroʊnɒs, -oʊs/; Ancient Greek: Χρόνος, romanized: Khronos, lit. 'Time' , [kʰrónos]), also spelled Chronus, is a personification of time in pre-Socratic philosophy and later ...