Akirain
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Kokapena
Herrialdea	Nafarroa Garaia
Eskualdea	Pirinioaurrea
Udalerria	Itzagaondoa
Administrazioa
Mota	herri hustu
Izen ofiziala	Akirain
Posta kodea	31421
Herritarra	akiraindar, akidaindar
Geografia
Koordenatuak	42°43′54″N 1°25′57″W / 42.73162191°N 1.43243835°W / 42.73162191; -1.43243835
Garaiera	748 metro
Distantzia	29,5 km (Iruñetik)

Akirain^[1][a] (eguesibarreraz: Akidain)^[b] Itzagaondoa udalerriko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Pirinioaurrea eskualdean.

1300. urtean jada despopulatu bezala agertzen zen. Bere lurrak Itzagaondokoa Udalara pasa ziren.

Bertako biztanleak akiraindarrak (eguesibarreraz: akidaindarrak) ziren.

Akirain edo Akidain toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:^[2]

• Aquiriayn (1593)
• Aquidain (1611)
• Aquirain (1707)
• Aquidain (1715)
• Elquiriain (1744)
• Aquidain (1900)
• Aquiriain (1975)
• Akirain (1996)

Akirain Itzagaondoa ibarran dago.

Itzagaondoa Zangozako merindadeko udalerria da eta Nafarroako hiriburutik 28 kilometrora dago. Udaletxea Ardatzen dago. Erliebe handiko ibarra da. Itzaga mendiaren magalean dago, ibarbide emankor eta laua eratuz, eta, ondoren, mendilerro menditsu bat.

Itzagaondoko klimaren ezaugarriak klima azpimediterraneoari dagozkio. Urteko batez besteko tenperatura oso aldakorra da altuera zein den, sei gradu gunerik menditsuenetan, eta 13 gradu herrigune eta hegoaldeko guneetan. Prezipitazioek ere antzeko aldakortasuna daukate, 800 hegoaldean eta 1.400mm edo gehiago mendietan. Urteroko egun euritsuak 100 eta 140 inguru izaten dira.

Jatorrizko basoetan pagoak, haritzak, ameztiak eta basa pinuak zeuden. Zoritxarrez, nekazaritzaren eragina dela eta, gaur egun 33 hektarea pago baino ez dago Itzagaondoan. Birlandaturiko pinu lariziar austriarrak (Pinus nigra) Izanozko gunean daude gehienbat, guztira 600 hektarea baino gehiago.

Itzagaondoan dagoen Zuhatzu lekuan, itsasoaren mailatik 631 metrora, Nafarroako Gobernuak 1987an jarritako estazio meteorologikoa dago.^[3]

Datu klimatikoak (Zuhatzu, 1987-2020)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	16.0	17.0	22.0	27.5	31.0	36.0	35.5	38.5	34.0	28.0	20.0	16.0	38.5
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	7.1	7.9	12.0	14.7	18.6	23.9	26.9	26.7	22.5	17.3	10.7	7.5	16.3
Batez besteko tenperatura (ºC)	4.3	4.6	8.0	10.7	13.9	18.6	20.8	20.9	17.6	13.5	8.0	4.6	12.1
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	1.6	1.4	4.0	6.6	9.3	13.3	14.8	15.1	12.7	9.7	5.3	17	7.9
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-6.5	-8.0	-9.0	0.0	1.5	5.0	9.0	9.0	5.0	0.0	-5.0	-7.0	-9.0
Batez besteko prezipitazioa (mm)	72.4	59.5	63.2	96.1	66.9	61.2	37.6	36.6	61.1	94.5	88.2	79.7	817.0
Prezipitazio maximoa 24 ordutan (mm)	40.8	37.8	36.2	62.7	53.0	59.0	51.3	64.2	106.7	78.0	57.0	59.5	106.7
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	12.9	11.4	10.7	14.2	12.5	8.4	6.0	6.0	7.7	12.2	14.1	13.6	129.8
Elur egunak (≥ 1 mm)	2.0	3.8	1.9	1.5	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	1.0	2.0	12.2
Iturria: Nafarroako klimatologia zerbitzua[4]

1. ↑ /akiɾáin/ ahoskatua (laguntza)
   Azentua: zorrotza hirugarren silaban
2. ↑ /akið̞áin/ ahoskatua (laguntza)
   Azentua: zorrotza hirugarren silaban

• Itzagaondoa
• Pirinioaurrea
• Zangozako merindadea
• Nafarroa Garaia