Ĥaim Sutin
Ĥaim Sutin
|
|
|
Persona informo
|
Chaïm Soutine
|
Naskiĝo
|
la 13-an de januaro 1893 (nun 1893-01-13) en Smiloviĉi, Gubernio de Minsk
|
Morto
|
la 9-an de aŭgusto 1943 (50‑jara) en Parizo Francio
|
Mortis pro
|
Naturaj kialoj vd
|
Mortis per
|
Stomaka kancero vd
|
Tombo
|
Tombejo de Montparnasse vd
|
Nacieco
|
Rusia
|
Lingvoj
|
franca vd
|
Ŝtataneco
|
Rusia Imperio Francio vd
|
Alma mater
|
École des Beaux-Arts (en) vd
|
|
Subskribo
|
Profesio
|
Okupo
|
pentristo artisto konstrua desegnisto vd
|
Laborkampo
|
Pentrado vd
|
Aktiva en
|
Minsko • Cagnes-sur-Mer • Céret • Chartres • Le Blanc • Parizo • Vilno vd
|
Sukcesis kiel
|
Pentristo
|
Artista nomo
|
Chaïm Soutine
|
Artista celigo
|
Ekspresionismo Skolo de Parizo
|
Ekspoziciejoj |
|
Muzeo de Moderna Arto de Novjorko, Tate, Nacia Galerio de Arto, Instituto de Arto de Minneapolis, Metropolita Muzeo de Arto, Muzeo de la Oranĝerio, Muzeo Stedelijk, Nacia Galeriaro de Skotlando, Muzeo Hecht, The Ema Klabin House Museum (en) , Artmuzeo de Bazelo, Muzeo de Israelo, Hiroŝima Arta Muzeo, Belarta Muzearo de San-Francisko, Arta Instituto de Ĉikago, Nacia Artmuzeo de Danio, Filadelfia Muzeo de Arto, Los-Anĝeles-Kantona Muzeo de Arto, Ermitejo, La Kolekto Phillips, Nacia Okcident-Arta Muzeo, Muzeo de Belarto Houston, Fondaĵo Barnes, Arta Muzeo de Cincinnati, Arta Galerio de Universitato Yale, Arta Muzeo de San-Paŭlo, Muzeo de Grenoblo, Klevlanda Muzeo de Arto, Detrojta Instituto de Artoj, McNay Art Museum (en) , Rosengart Collection (en) , Arta Muzeo de Universitato Princeton, Shizuoka Prefectural Museum of Art (en) , Arta Galerio Albright-Knox, Nacia Galerio de Irlando, Sankt-Luiza Arta Muzeo, Arta Muzeo de Worcester, Pola Museum of Art (en) , McMaster Museum of Art (en) , Staatsgalerie Stuttgart, Musée des beaux-arts de La Chaux-de-Fonds (en) , Baltimora Muzeo de Arto, Queensland Art Gallery & Gallery of Modern Art (en) , Muzeo Unterlinden, Mildred Lane Kemper Art Museum (en) , Muzeo de Moderna Arto de Parizo, Staatliche Kunsthalle Karlsruhe (en) , Arta Muzeo de Harvard, Muzeo Fogg, Nova Nacigalerio, Calvet Museum (en) , Nacia Muzeo de Moderna Arto, Kunstmuseum Bern (en) , Norton Museum of Art (en) , Muzeo Albertina, High Museum of Art (en) , Arta Galerio de Ontario, Ben Uri Gallery (en) , Sainsbury Centre (en) , paintings collection of Musée des beaux-arts de Chartres (en) , Nagoya City Art Museum (en) , Broklina Muzeo, Tel-Aviva Muzeo de Arto, Von der Heydt Museum (en) , Arta Muzeo de Ohara, Norton Simon Museum (en) , Muzeo de Arto Moderna de Troyes, Musée des Beaux-Arts d'Orléans (en) , Musée des Beaux-Arts de Chartres (en) , Milvokia Arta Muzeo, Fondaĵo kaj Kolekto Emil G. Bührle, Artodomo Zuriko, Artizon Museum (en) kaj Courtauld Gallery (en) vd
|
|
|
vd
|
Fonto: Vikidatumoj
|
|
Ĥaim Sutin (ruse Хаим Соломонович Сутин; france Chaïm Soutine; naskiĝis la 13-an de januaro 1893 (nun 1893-01-13) en Smiloviĉi, Gubernio de Minsk, mortis la 9-an de aŭgusto 1943 en Parizo) estis rusia pentristo apartenanta al la Skolo de Parizo.
Biografio
Naskiĝinte en malgranda belorusa vilaĝeto tiam apartenanta al Rusia Imperio, Sutin estis la 10-a filo el gefrataro de 11. Lia patro, tajloro, ne vidis per favoraj okuloj la interesiĝon de la eta Ĥaim pri arto; tial ke, en la sino de la ortodoksa juda komunumo kie li vivis, estis malpermesite realigi bildojn konsiderante ilin pekaj.
En 1909 li translokiĝis al Minsko, kie li ricevis siajn unuajn artajn lecionojn. La sekvan jaron li preparis sian eniron al la Belarta Lernejo de Vilno. En 1913, fininte siajn studojn, Li transiris al Parizo, instalante sin en Montparnasse, kune kun du samlandanoj, ankaŭ artistoj. Estis malfacila periodo, dum kiu Sutin vivis en mizeraj kondiĉoj. Tamen li povis daŭrigi siajn studojn en la Belarta Lernejo, sub la direkto de akademia artisto Cormon. En tiu epoko li konatiĝis kun Modigliani, kun kiu ligiĝis amikeco, eĉ servante al li kiel modelo por almenaŭ tri el la portretoj de la itala pentristo.
En 1923 nordamerika kolektanto akiris grandan nombron de la verkoj de la pentristo, dank' al kio lia financa stato notinde pliboniĝis. En 1927 li celebris sian unuan ekspozicion en la galerio de Henri Bing. Tiamaniere li estis plene enkondukita en la artan merkaton. En 1937 iuj el liaj verkoj estis inkluzivitaj en la Ekspozicio de Sendependaj Artistoj, honoro malofte farita en Francio al eksterlanda pentristo. La ekflagro de la Dua mondmilito signifis la komencon de lia dekadenco, ĉefe kiam la urbo estis invadita de naziaj soldatoj, tial ke Sutin estis oficiale judo, pro kio li elektis malproksimiĝi de Parizo, rifuĝante en malgranda urbeto apud Tours. La angoro de ebla denunco pligravigis liajn san-problemojn. Fine en 1943 li suferis atakon de ulcero, kiu krevis, kaj devigis lin al urĝa ĥirurgia operacio. Ĥaim Sutin mortis sur la tablo de operacio.
Verko
Lia produkto estis tre influita de artistoj kiaj Van Gogh, Cézanne, Rembrandt, kaj El Greco, povante difiniĝi kiel ekspresionisma pentristo.
Li neniam estis kapabla pentri se li ne havis modelon antaŭ si. Li pentris per freneza maniero, kvazaŭ posedita de atako de febro, ŝprucigante la farbojn sur la tolon. Li trairis la buĉejojn de Parizo serĉante la kokinon kiu havus la ĝustajn koloron kaj aspekton kiun li volis reprezenti. Iufoje li akiris kaj transportis al sia studio tutan bovon, mortintan, dediĉante sin al ĝia pripentrado ĝis la odoro de putriĝanta viando alertis unue la najbarojn, kaj poste la aŭtoritatojn.
Li estis granda amiko de Modiglani, por kiu li pozis kiel modelo, almenaŭ tri fojojn. En 1997 unu el liaj portretoj atingis 13 milionojn da dolaroj.
Bildgalerio
-
La dika blua arbo (1920-1921), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Pejzaĝo kun persono (1918-1919), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
La vilaĝo (1923), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Meleagro kaj tomatoj (1923-1924), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Bovo kaj kapo de bovido (1923), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
La senplumigita kokido (1925), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
La meleagro (1925), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Muta naturo kun fazano (1924), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
La kuniklo (1923-1924), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
La domoj (1920-1921), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Gladioloj (1919), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
La blanka domo (1918), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Honora knabo (1924-1925), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Portreto de viro (Émile Lejeune) (1922-1923), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Ĥorknabo (1927-1928), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Grumo (1927), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
La juna Anglino (1934), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
-
Pejzaĝo (1922-1923), oleo sur kanvaso, Muzeo de la Oranĝerio, Parizo
Eksteraj ligiloj
Fonto
En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Chaïm Soutine en la hispana Vikipedio.
|
|