Σιδηροδρομική γραμμή Αμυνταίου - Κοζάνης Amyntaion - Kozani rail line Σιδηροδρομική γραμμή
Άποψη του Σιδηροδρομικού Σταθμού Κοζάνης.
Πληροφορίες
Ιδιοκτησία	ΟΣΕ
Περιοχή	Δυτική Μακεδονία, Ελλάδα
Κατάσταση	Σε λειτουργία
Γραμμές	1
Τερματικοί	Αμύνταιο Κοζάνη
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας	1955
Παύση λειτουργίας	2010
Διαχειριστής	ΤΡΑΙΝΟΣΕ
Τύπος οχημάτων	MAN 2000 (621)
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Μήκος γραμμής	59,4 χλμ
Εύρος γραμμής	1,435 mm (κανονικό εύρος)
Τύπος δόμησης	Στο έδαφος
Διαδρομή Γραμμή Αμυνταίου - Κοζάνης προς Θεσσαλονίκη / Έδεσσα Αμύνταιο προς Φλώρινα Λακκιά Λακκιά (Οικισμός) ΑΗΣ Αμυνταίου Φιλώτας Πεντάβρυσος Πτολεμαΐς ΑΕΒΑΛ Άζωτο Κομανός Λιγνιτωρυχεία Κομανού Ποντοκώμη ΑΗΣ Καρδιάς Μαυροδένδρι ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου Δρέπανο Κοζάνη

Η Σιδηροδρομική Γραμμή Αμυνταίου - Κοζάνης είναι σιδηροδρομική γραμμή του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδας. Έχει μήκος 59.4 χιλιόμετρα και είναι κανονικού εύρους. Η κατασκευή της ξεκίνησε από τους Σιδηροδρόμους Ελληνικού Κράτους τον Ιανουάριο του 1951. Αποτελεί κλάδο της γραμμής Θεσσαλονίκης - Φλώρινας, η οποία λειτουργεί από το 1882.^[1] Η γραμμή περνά απο την ανατολική πλευρά της Πτολεμαΐδας, τα εργοστάσια και ορυχεία της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού και καταλήγει στα νότια της πόλης της Κοζάνης. Η κατασκευή της ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 1954.^[2]

Αρχικά σχεδιαζόταν η γραμμή να αποτελέσει τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής Καλαμπάκα - Γρεβενά - Κοζάνη. Το 1925 ξεκίνησε η κατασκευή της γραμμής που θα ένωνε την Καλαμπάκα με την Κοζάνη με την ανάθεση της εργολαβίας στην Βελγική εταιρεία «Société commerciale de Belgique». Το κραχ του 1929 ωστόσο οδήγησε σε σοβαρή οικονομική κρίση στην Ελλάδα με αποτέλεσμα η Βελγική εταιρεία να μην την ολοκληρώσει ποτέ λόγω μη πληρωμής της απο την Ελληνική κυβέρνηση. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αποφασίστηκε να συνδεθεί η Κοζάνη με το σιδηροδρομικό δίκτυο μέσω του Αμύνταιου και εγκαταλείφθηκε ο αρχικός σχεδιασμός για σύνδεση με την Θεσσαλία.^[3]

Διακλαδώσεις βιομηχανικών γραμμών, την συνέδεαν με τα εργοστάσια της Δ.Ε.Η. στην Πτολεμαΐδα και τον Άγιο Δημήτριο, οι οποίες χρησιμοποιούνταν κυρίως από εμπορευματικά τρένα τα οποία μετέφεραν πετρέλαιο. Υπήρχε επίσης και μία διακλάδωση προς το εργοστάσιο λιπασμάτων της ΑΕΒΑΛ. Επιπρόσθετα η γραμμή εξυπηρετούσε την μεταφορά ζαχαροτεύτλων στο εργοστάσιο της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης στο Πλατύ Ημαθίας.

Η γραμμή Κοζάνη - Αμύνταιο ανακαινίστηκε από το 2003 - 2007 οπότε και επαναλειτούργησε μέχρι το 2010.^[4][5]

Το 2010 έκλεισε στα πλαίσια της εξυγίανσης της Τραινοσέ, και με το πρόσχημα ότι κρίθηκε ζημιογόνα, στερώντας την σιδηροδρομική επικοινωνία του νομού Κοζάνης και των πόλεων Πτολεμαίδας και Κοζάνης. Ενδεικτικά αναφερόταν ότι το ταξίδι από Κοζάνη για Θεσσαλονίκη διαρκούσε 3 ώρες με το IC 60/61 Παύλος Μελάς, ενώ με τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ, μέσω Εγνατίας Οδού είναι 1,5 ώρα).

Για την επέκταση των λιγνιτωρυχείων της Δ.Ε.Η., από τον Ιανουάριο του 2014 η γραμμή είναι αποκομμένη μεταξύ των περιοχών ΑΕΒΑΛ και Ποντοκώμης, για μήκος περίπου 9 χιλιομέτρων.^[6]

• Ο.Σ.Ε.