Το Βιλαέτι του Βαν (οθωμανικά τουρκικά: Vilāet-i Van) ήταν διοικητική εδαφική οντότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στις αρχές του 20ου αιώνα, σύμφωνα με πληροφορίες είχε πληθυσμό περίπου 400.000 κατοίκους και έκταση 15.000 τετραγωνικά μίλια (39.000 km2).
Ιστορία
Το 1875, το εγιαλέτι του Ερζερούμ χωρίστηκε σε έξι βιλαέτια: Ερζερούμ, Βαν, Χακκιάρι, Μπιτλίς, Χοζάτ (Ντερσίμ) και Καρς-Τσιλντίρ. Το 1888, με αυτοκρατορική διαταγή, το Χακκιάρι εντάχθηκε στο βιλαέτι του Βαν και το Χοζάτ με το Μαμουρέτ ουλ-Αζίζ.[1]
Ως συνοριακή επαρχία των βορειοανατολικών συνόρων, τόσο προς τη Ρωσική Αυτοκρατορία όσο και προς το Καζάρ Ιράν, περιείχε μια σειρά από φρουρές. Χωριζόταν στο σαντζάκι του Βαν και στο σαντζάκι του Χακκιάρι και κάλυπτε τις σημερινές επαρχίες Βαν, Χακκιάρι και τμήματα του Σιρνάκ, του Μους και του Μπινγκιόλ.
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας στον Καύκασο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ρώσοι σχεδίαζαν να εισβάλουν στην επαρχία μετά την κατάρρευση της επίθεσης του Οθωμανικού Στρατού στη Ρωσία. Η απειλή εισβολής οδήγησε την Επιτροπή Ένωσης και Προόδου να ξεκινήσει τη γενοκτονία των Αρμενίων από φόβο ότι οι Αρμένιοι στο Βαν θα υποστήριζαν τον Ρωσικό Στρατό του Καυκάσου.
Δημογραφικά στοιχεία
Στις αρχές του 20ου αιώνα, το βιλαέτι του Βαν φέρεται να είχε έκταση 15.440 τετραγωνικά μίλια (40.000 km2), ενώ τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της πρώτης οθωμανικής απογραφής του 1885 (δημοσιεύθηκε το 1908) έδωσαν τον πληθυσμό 376.297.[2] Η ακρίβεια των αριθμών πληθυσμού κυμαίνεται από «κατά προσέγγιση» έως «απλώς εικασιακή» ανάλογα με την περιοχή από την οποία συγκεντρώθηκαν.
Με βάση την επίσημη Οθωμανική Απογραφή του 1914,[3] ο πληθυσμός της επαρχίας Βαν αποτελούνταν από 179.422 μουσουλμάνους και 67.797 Αρμένιους.[3] Τα στοιχεία της Οθωμανικής Απογραφής περιλαμβάνουν μόνο άνδρες πολίτες, εξαιρουμένων των γυναικών και των παιδιών.
Σύμφωνα με τον Αρμένιο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, οι διορθωμένες εκτιμήσεις για την επαρχία Βαν (συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των παιδιών) ήταν· 313.000 Μουσουλμάνοι, 130.000 Αρμένιοι και 65.000 άλλοι, συμπεριλαμβανομένων Σύριων Χριστιανών και Νεστοριανών.[4]
Γεωγραφία
Το βιλαέτι του Βαν βρισκόταν κατά μήκος των περσικών συνόρων μεταξύ των βιλαετιών Ερζερούμ και Μοσούλης. Το βόρειο σαντζάκι περιλάμβανε το ανοιχτό οροπέδιο Β. και Α. της λίμνης (με μεγάλο αγροτικό πληθυσμό των Αρμενίων και κουρδικές φυλές σεμινομάδων που ασχολούνταν κυρίως με την εκτροφή βοοειδών και προβάτων), επίσης από πολλές εύφορες περιοχές κατά μήκος της νότιας όχθης της λίμνης. Το νότιο σαντζάκι ήταν εξ ολοκλήρου ορεινό, ελάχιστα ανεπτυγμένο και είχε τις φυλές μόνο εν μέρει υπό τον κυβερνητικό έλεγχο. Αυτό περιλάμβανε το μεγαλύτερο μέρος της άνω λεκάνης του Μεγάλου Ζβαω, με τη χώρα των Ασσυρίων Χακκιάρι και πολλές περιοχές που κατοικούνταν από κουρδικές φυλές, μερικές από τις μεγάλες νομαδικές φυλές που κατέβηκαν για το χειμώνα στις πεδιάδες του Τίγρη.
Ο ορυκτός πλούτος του βιλαετίου δεν εξερευνήθηκε ποτέ πλήρως, αλλά πιστεύεται ότι ήταν μεγάλος. Υπήρχαν πηγές πετρελαίου στο Κορτζότ, κοιτάσματα λιγνίτη στο Σιβάν και στο Νουρντούζ, αρκετές ιαματικές πηγές στο Ζιλάν Κρικ και στο Ζουλαμέρκ (τώρα Χακκιάρι). Εξαιρετικός καπνός καλλιεργούνταν στο Σεμζινάν για εξαγωγή στην Περσία.