"Trưởng quan là người đứng đầu Khu hành chính đặc biệt Ma Cao, đại diện cho khu vực. Trưởng quan Hành chính Khu hành chính đặc biệt Ma Cao phải chịu trách nhiệm trước Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Đặc khu hành chính Ma Cao theo quy định của Luật này."[1]
Trưởng quan Ma Cao là người đứng đầu Chính phủ Đặc khu hành chính Ma Cao, các tên gọi khác là Trưởng quan Ma Cao, Trưởng quan Áo Môn, một chức vụ tương ứng với Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân, tạm sử dụng tên gọi Đặc khu trưởng Ma Cao. Trưởng quan Ma Cao hiện tại là Hạ Nhất Thành, được bầu cử tại Ma Cao, bổ nhiệm bởi Tổng lýLý Khắc Cường. Văn phòng đặt tại Trụ sở Chính phủ Ma Cao, trước đây là Nhà Thống đốc (từ 1883 - 1926) và Văn phòng Thống đốc (từ 1926 đến 1999). Trưởng quan Ma Cao đã sử dụng địa điểm này là văn phòng của mình từ năm 2009.
Ma Cao có diện tích 115,3 km², nằm ở phía Nam Đồng bằng Châu Giang, là đặc khu hành chính Trung Quốc, một trong 33 đơn vị hành chính cấp tỉnh.[2] Khu vực được đứng đầu và đại diện bởi Trưởng quan Ma Cao, được phép duy trì hệ thống riêng của mình trên các lĩnh vực luật pháp, lực lượng cảnh sát, tiền tệ, hải quan, nhập cư, tổng hợp lĩnh vực kinh tế và xã hội, bao gồm cả quyền công dân Ma Cao cho đến năm 2049. Ma Cao tham gia nhiều tổ chức và sự kiện quốc tế không yêu cầu các thành viên phải là các quốc gia có chủ quyền.[3] Năm 2015, biên giới của Ma Cao đã được Quốc vụ viện vẽ lại, mở rộng đáng kể diện tích khu vực giữa Ma Cao và địa cấp thịChâu Hải, diện tích trên biển. Những thay đổi đã làm tăng quy mô lãnh thổ hàng hải của Ma Cao thêm 85 km².[4]
"Trưởng quan là người đứng đầu Khu hành chính đặc biệt Ma Cao, đại diện cho khu vực. Trưởng quan Hành chính Khu hành chính đặc biệt Ma Cao phải chịu trách nhiệm trước Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Đặc khu hành chính Ma Cao theo quy định của Luật này."[9]
Trưởng quan Ma Cao có vai trò là: Ký các dự luật được thông qua bởi Hội đồng Lập pháp Ma Cao và ban hành luật, báo cáo Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, quyết định chính sách của Chính phủ Ma Cao và ban hành lệnh điều hành, đề cử, báo cáo với Quốc vụ viện và bổ nhiệm công chức Chính phủ Ma Cao, Hội đồng Lập pháp Ma Cao, Hội đồng Chính phủ Ma Cao, Tòa án Ma Cao, đại diện Ma Cao trong các vấn đề đối ngoại và thực thi chỉ định của Trung ương Trung Quốc.[10] Tại Ma Cao, quyền hành pháp thuộc về Chính phủ Đặc khu hành chính Ma Cao, quyền lập pháp thuộc về Hội đồng Lập pháp Ma Cao, quyền tư pháp thuộc về Tòa án Ma Cao. Trưởng quan Ma Cao là lãnh đạo cao nhất, có tính chất vai trò và nhiệm vụ đa phần tương ứng với Tỉnh trưởng Chính phủ Nhân dân các đơn vị hành chính khác của Trung Quốc.
Trên cơ sở đều là đặc khu hành chính cùng với Hồng Kông, nhưng Ma Cao có số lượng dân ít hơn nhiều. Tình hình chính trị và xã hội Ma Cao kể từ khi quay lại Trung Quốc khác hẳn tình hình Hồng Kông. Tại Hồng Kông, biểu tình, xung đột từ năm 1997 đến nay phức tạp, diễn ra nhiều thời kỳ, hiện tại là Biểu tình tại Hồng Kông 2019 – 2020. Còn đối với Ma Cao, khu vực gắn liền và tư tưởng gần với Trung Quốc, không có bạo loạn, biểu tình hay xung đột nào. Vào năm 2009, Dự luật an ninh Đặc khu do Chính phủ Đặc khu hành chính Ma Cao đề xuất đã được đa số lớn chấp thuận. Có 784 bản tham vấn đánh giá, trong đó 657 mẫu đối với cá nhân và 127 từ các nhóm dân sự địa phương, với 86,76% cá nhân và 96,85% của nhóm dân sự ủng hộ dự luật. Dự luật, theo Điều 23 của Luật Cơ bản Ma Cao, đã được thông qua bởi Hội đồng Lập pháp Ma Cao vào ngày 05 tháng 1 năm 2009.[17]
Theo Luật An ninh Đặc khu,"Ma Cao ban hành luật pháp để cấm mọi hành vi phản quốc, ly khai, dụ dỗ, lật đổ chính quyền nhân dân trung ương hoặc đánh cắp bí mật nhà nước, cấm các tổ chức chính trị nước ngoài hoặc các cơ quan tiến hành các hoạt động gây nguy hiểm an ninh quốc gia trong khu vực và cấm các tổ chức chính trị hoặc cơ quan của Ma Cao thiết lập quan hệ với các tổ chức hoặc cơ quan chính trị nước ngoài."[18]
Đối với tình hình Ma Cao hiện tại, Đặc khu hướng về Trung ương Trung Quốc. Thời gian gần đây, một bộ phận phe phái Hồng Kông có xu hướng mở rộng xung đột về phía Ma Cao.[19] Chính quyền Ma Cao hành động phản đối, tiếp tục giữ tư tưởng tuân thủ Cộng hòa Nhân Dân Trung Hoa. Trong khi các vấn đề như luật an ninh quốc gia đã gây tranh cãi, hầu hết cư dân Ma Cao có mức độ tin tưởng cao về đất nước,[20] với mối quan hệ với bản sắc lâu đời Trung Quốc.[21]
Văn phòng Trưởng quan Khu hành chính đặc biệt Áo Môn là cơ quan được thành lập ngày 31 tháng 3 năm 1999 bởi kỳ hợp thứ nhất, Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc khóa VIII, chính thức đi vào hoạt động vào hoạt động vào ngày 20 tháng 12 năm 1999.
Bầu cử Trưởng quan Ma Cao
Trưởng quan Ma Cao được lựa chọn bằng bầu cử hoặc thông qua các cuộc tham vấn được tổ chức tại địa phương và được bổ nhiệm bởi Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, do Tổng lý Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ký lệnh trước khi nhậm chức. Nhiệm kỳ của Trưởng quan Ma Cao điều hành là năm năm và phục vụ không được quá hai nhiệm kỳ liên tiếp.
Vai trò của Trưởng quan Ma Cao
Quyền hạn của Trưởng quan Ma Cao được nêu trong Điều 50, Luật Cơ bản Ma Cao[22], bao gồm các nội dung:
Quyết định chính sách của Chính phủ Ma Cao và ban hành lệnh điều hành;
Xây dựng các quy định hành chính và ban hành quy định để thực hiện;
Đề cử và báo cáo Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa để bổ nhiệm các chức vụ công chức chính sau: Ty trưởng các Ty, Ủy viên Chống Tham nhũng, Tổng Kiểm toán Khu, các thành viên lãnh đạo cơ quan Cảnh sát và Hải quan tiêu thụ đặc biệt; và đề nghị với Quốc vụ viện về việc bãi nhiệm các chức vụ nói trên;
Thay mặt Chính phủ Ma Cao trong các vấn đề đối ngoại và các vấn đề khác theo ủy quyền của các cơ quan trung ương;
Phê chuẩn việc giới thiệu các kiến nghị liên quan đến các khoản thu hoặc chi cho Hội đồng Lập pháp Ma Cao;
Công tác dưới nguyên tắc an ninh và lợi ích sống còn, các quan chức chính phủ hoặc công chức khác phụ trách các vấn đề chính phủ làm chứng hoặc đưa ra bằng chứng trước Hội đồng Lập pháp Ma Cao hoặc các cơ quan khác;
Trao Huy chương và Danh hiệu danh dự của Ma Cao cho người có cống hiến theo quy định của pháp luật;
Ân xá cho những người bị kết án phạm tội hình sự hoặc thay đổi hình phạt của người phạm tội theo quy định của pháp luật;
Theo Điều 54 của Luật Cơ bản,[24] Trưởng quan Ma Cao có thể từ chức nếu:
Khi mất khả năng thực hiện nghĩa vụ của mình do bệnh nghiêm trọng hoặc lý do khác;
Khi sau khi Hội đồng Lập pháp Ma Cao bị giải tán vì Trưởng quan hai lần từ chối ký một dự luật được thông qua, Hội đồng Lập pháp Ma Cao mới lại thông qua hai phần ba trong số tất cả các thành viên đối với dự luật ban đầu, nhưng Trưởng quan vẫn từ chối ký trong vòng 30 ngày;
^Fung, Bong Yin (1999). Macau: A General Introduction (Giới thiệu tổng quan Ma Cao) ''(tiếng Trung)''. NXB. Joint Publishing (H.K.) Co. Ltd. ISBN962-04-1642-2.
^Diễn giải Luật Cơ bản Hồng Kông, tiếng Việt. Vũ Nguyên.
^Artivle 50, Section 1. Chief Excutive, Chapter IV. Political Construct, Basic Law of Macau. Điều 50, Mục I. Trưởng quan Ma Cao, Chương IV. Cơ chế Chính trị, Luật Cơ bản Ma Cao.
^Grand Medal of Lotus Flower (GML) - Huân chương Đại hoa sen là danh hiệu cao nhất được trao tại Ma Cao.
^Grand Officer (Grande-Oficial – GOIH), Order of Prince Henry – Huân chương Grand Officer của Hoàng tử Henry (1390 – 1460), Đế quốc Bồ Đào Nha, con trai của João I của Bồ Đào Nha.
^Grand Cross (GCM) (Grã-Cruz), Order of Merit (Portugal) – Huân chương Grand Cross, cao cấp nhất của Bồ Đào Nha.
.svg)
.jpg)
.jpg)
