Milletler Topluluğu

Milletler Topluluğu (İngilizce: Commonwealth) kamu yararı için kurulan politik topluluklara verilen bir terimdir. Tarihsel açıdan cumhuriyet ile eş anlamlı kullanılır.

Milletler topluluğu teriminin anlamı "kamu refahı için iyi ve avantajlı" anlamına gelir ve ilk kullanımı 15.yüzyılda başlar. Bu terimin orijinali zenginliğin (wealth) eski karşılığı olan refah (well-being)'tan gelir ve bu da Latince res publica (republic)'nın dolaylı bir tercümesidir. Harfi harfine karşılığı ise "ortak refah"tır. 17. yüzyılda milletler topluluğu kavramı daha geniş bir alanı kapsayarak "en büyük gücün halka verildiği cumhuriyet veya demokrasi ile yönetilen devlet" anlamına gelmiştir. 17.yüzyıl'da yaşamış İngiliz milletvekili Samuel Pepys milletler topluluğu (commonwealth) yönetim tipi ile ilgili düşüncelerini şöyle özetlemiştir: "İyi şeyler yapıldı ve iyi yönetildi... Commonwealth tipinde Kralın yönetiminde olduğundan."[1]

Bu terim giderek bazı politik oluşumları belirtmek için kullanılmaya başlandı. Üç ülke - Avustralya, Bahamalar ve Dominika - dört ABD eyaleti ile birlikte "Commonwealth" unvanına sahiptir. Daha yakın bir zamanda, Milletler Topluluğu terimi yardımlaşma amacı ile kurulan bazı uluslararası organizasyonlara verilmeye başlanmıştır. Örnek olarak İngiliz Milletler Topluluğu (Commonwealth of Nations) bir zamanlar İngiliz İmparatorluğu'na bağlı olan ülkelerin üye olduğu bir gruptur ve kısaca Commonwealth şeklinde tabir edilir.

Tarihsel kullanımı

Roma

Romalı yazarların İngilizceye çevirileri genellikle "Res publica" şeklinde yapılır ve "commonwealth"in bir başka çeşidi olmakla beraber Roma devletinin genelini kapsar.

İngiltere

İngiltere Topluluğu (Commonwealth of England) İngiltere Krallığı'nı devralan politik yapının resmi adıydı. 1642-1651 yılları arasında gerçekleşen İngiliz İç Savaşı sonucu monarşi yanlılarının yenilmesi ile parlamenter sisteme doğru ilk adım atılmıştır. 1653-1659 yılları arasında cumhuriyet İskoç Krallığı ile birleşip Commonwealth adını alınca bile farklı şekillerde (bazen de facto monarşi) yönetildi ve bu dönem tarihçiler tarafından "Protectorate" (Manda yönetimi) şeklinde adlandırılır.

İzlanda

İzlanda Topluluğu (Icelandic Commonwealth) ya da Bağımsız İzlanda Devleti (İzlandaca: Þjóðveldið) 930'daki Althing'in kuruluşundan 1262'de Norveç Kralı'na bağlılık bildirilene kadar geçen sürede var olan bir devlettir. Devlet Norveç Kralı I. Harald'ın ülkeyi birleştirmesi sırasında göç eden Norveçliler tarafından kurulmuştur.

Polonya-Litvanya

Cumhuriyet (Republic) Lehistan-Litvanya Birliği'nin halen alternatif çevirisidir. Polonyalı tarihçi Wincenty Kadłubek (Vincent Kadlubo, 1160–1223) Latince terim res publica'yı ilk defa Polonya için "Polonya Krallarının ve Prenslerinin Günlükleri" (Kroniki Królów i Książąt Polski) adlı yapıtında kullanmıştır.[2] İsim resmi olarak Polonya ve Litvanya'nın 1569–1795 yılları arasında kurduğu federal devlet için resmi olarak kullanılmıştır.[3]

Aynı zamanda Soyluların Topluluğu (Złota wolność szlachecka) olarak da bilinir. Lehistan-Litvanya Birliği'nin politik doktrinlerine göre "bizim devletimiz Kral'ın başkanlığı altında bir Cumhuriyet (ya da Commonwealth)'tir. Birlik Varşova Konfederasyonu adı verilen dini hoşgörü doktrini ile başlatıldı. Birliğin kendi parlamentosu vardı (Sejm; her ne kadar seçimler kral ve soylular tarafından kısıtlı olarak yapılsa ve Pacta conventa adı verilen akite bağlı kalınsa da).

"A commonwealth of good counsaile" (İyi Konsey Birliği) Polonya soylu ve filozof Wawrzyniec Grzymała Goślicki'nin "De optimo senatore" (İyi Senatör Üzerine) adlı yapıtının İngilizce çevirisinin başlığıdır. Bu yapıtta Goślicki Lehistan-Litvanya Birliği politik sistemindeki çeşitli fikirleri anlatmıştır.[4]

Katalonya

1914 ve 1925 yılları arasında Katalonya İspanya'nın özerk bir bölgesiydi. Katalon hükûmeti İngilizce çevirisi "commonwealth" olan mancomunidad (Katalanca: mancomunitat) olarak adlandırılırdı. Katalonya Topluluğu'nun sınırlı yetkisi vardı ve dört Katalon şehrinin federasyon şeklinde birleşmesi ile oluşturulmuştur.[5] Katalan dili enstitüleri bu dönemde kurulmuştur.

Liberya

1838 ile 1847 arasında Liberya resmi olarak, Liberya Topluluğu (Commonwealth of Liberia) şeklinde adlandırıldı.[6] İsmini 1847 yılında ABD'den bağımsızlığını kazanıp, yeni bir anayasa uyguladığında Liberya Cumhuriyeti (Republic of Liberia) olarak değiştirmiştir.

Şu anki kullanımı

Uluslararası seviye

Avustralya

"Commonwealth" yönetimi ilk defa federalleşmiş altı Avustralya Kraliyet Kolonisi'nin 1891'de Sidney'de yapılan Anayasa Toplantısı'nın ardından teklif edilmiştir. Cumhuriyetçilikle bağdaştırıldığından dolayı anayasanın kabul edilmesi tartışmalı olmuştur, ama yine de bu durum sonraki anayasalarda yapılan taslaklarda da korunmuştur.[7] Bu terim ilk defa federasyon yönetimini de kuran 1901'de Avustralya Topluluğu Anayasa Kanunu (Commonwealth of Australia Constitution Act) ile birleşmiştir. Avustralya gücün federal (milli) ve eyalet hükûmetleri tarafından bölüşüldüğü bir federal sistem ile yönetilir. Bu yüzden Avustralya şartlarında "Commonwealth" federal hükûmeti ima etmiş olur ve Avustralya Topluluğu (Commonwealth of Australia) ülkenin resmi adıdır.

Bahamalar

Bahamalar resmi olarak "Bahamalar Topluluğu" (Commonwealth of The Bahamas) ismini kullanır.

Dominika

Küçük Karayip devleti 1970'ten beri resmi olarak Dominika Topluluğu (Commonwealth of Dominica) ismini kullanmaktadır.

Federal devletler ve topraklar

"Commonwealth" terimi ABD'de iki anlama sahiptir:

ABD eyaletleri

Dört eyalet kendini resmi olarak "commonwealths" şeklinde tanımlar. Bu dört eyalet de eski koloni veya parçası idi (Kentucky Virginia kolonisi'nin bir parçası idi) ve kendi anayasalarında ve kurumlarında birçok ortak sömürge dönemi hukukuna sahiptir. Bu dördü:

  • Kentucky Kentucky Anayasası tarafından "commonwealth" haline gelmiştir ve anayasal olarak da "Commonwealth of Kentucky" şeklinde geçer.[8]
  • Masssachusets bir "commonwealth" tir[9] ve bunu anayasasında şu şekilde ilan eder: "Politik yapı bireylerin gönüllü katılımı ile oluşur: bu bir sosyal anlaşmadır ve halk da bu anlaşmaya her birey gibi kabul eder ve her birey de halk gibi, hepsi kamusal yarar amacı taşıyan yasalar ile yönetilmelidir."[10]
  • Pensilvanya anayasal olarak "Commonwealth of Pennsylvania" adını kullanır ve resmi kayıtlarda da böyle geçer.[11]
  • Virginia ABD'ye katılmadan önce de "Commonwealth of Virginia" olarak bilinirdi ve bu adlandırma da anayasasında geçer.[12]

ABD Ada bölgeleri

"Commonwealth" aynı zamanda ABD'nin kendi denizaşırı, birliğe katılmamış toprakları (unincorporated territory) ile arasındaki ilişkiyi tarif etmek için kullanılır:

Uluslararası gruplar

İngiliz Milletler Topluluğu

Bir zamanlar İngiliz İmparatorluğu'na bağlı olan 52 bağımsız ülkenin üye olduğu gönüllü bir kuruluş veya konfederasyondur. Topluluğun üyeleri hem monarşik hem de cumhuriyetlerdir. Topluluğun başkanı aynı zamanda "Commonwealth realms" adı altında 16 üye ülkenin monarşi liderliğini de yapan Kral III. Charles'tır.[16]

Bağımsız Devletler Topluluğu

Bağımsız Devletler Topluluğu 15 SSCB ülkesinden 10'unun üye olduğu gevşek bir ittifak veya konfederasyondur. Bu 5 ülke: Türkmenistan (BDT ortak üyesi), Litvanya, Letonya, Estonya ve Gürcistan. Gürcistan Rusya ile Ağustos 2008'de yaptığı savaştan sonra birlikten ayrılmıştır. BDT'nin yaratılması Sovyetler'in çözülmesinin bir göstergesidir. Kuruluşunun resmi amacı eski Sovyet cumhuriyetleri ile Rusya arasında "medeni boşanmaya izin vermek" olduğu kayıtlara geçmiştir.[17] BDT üye ülkelerinin ekonomi, savunma ve dış politika alanlarında ortak çalışmalar yürütebileceği bir forum olarak ortaya çıkmıştır.[17]

Önerilen kullanım

Birleşik Krallık

İşçi Partisi milletvekili Tony Benn Britanya Topluluğu Tasarısı (Commonwealth of Britain Bill)'nı ortaya atmıştır. Bu tasarı 1991-2001 yılları arasında birkaç kez gündeme gelmiştir. Amacı monarşiyi kaldırıp yerine Britanya Cumhuriyeti'ni kurmak olan bu tasarı ikinci değerlendirmeye bile alınmadan kapanmıştır.[18]

Kaynakça

  1. ^ "Monday 19 August 1667". pepysdiary.com. pepysdiary.com. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2017. 
  2. ^ Prominent Poles. 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. angelfire.com
  3. ^ Dictionary of Quotations (Classical). London: Harbottle Thomas Benfield, 2009. s.v. “Jan Zamoyski’s Speech in Parliament, 1605.”
  4. ^ http://quod.lib.umich.edu/cgi/t/text/text-idx?c=eebo;idno=A02237.0001.001 1 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. quod.lib.umich.edu
  5. ^ "Towards autonomy: the Commonwealth of Catalonia, 1914-1925". 19 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2013. 
  6. ^ COMMONWEALTH OF LIBERIA. 10 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. self.gutenberg.org
  7. ^ Helen Irving. Australian Federation – Civics and Citizenship Education. 15 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2017.
  8. ^ "Kentucky.gov". 15 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kentucky.gov.
  9. ^ "Mass.Gov". 2 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Mass.Gov. Erişim tarihi: 10 Haziran 2017.
  10. ^ "Constitution of the Commonwealth of Massachusetts". 21 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Malegislature.gov. Erişim tarihi: 10 Haziran 2017.
  11. ^ "Commonwealth of Pennsylvania | The Keystone State". 27 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Pa.gov.
  12. ^ "Home". 7 Mayıs 2017[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Virginia.gov. Erişim tarihi: 10 Haziran 2017.
  13. ^ The Philippine Commonwealth Era. 12 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. philippine-history.org.
  14. ^ Government 14 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. welcome.topuertorico.org
  15. ^ The World Factbook. 26 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. cia.gov
  16. ^ Gander, K. Apart from the Games, what does the Commonwealth do?. 27 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 21 July 2014. independent.co.uk
  17. ^ a b Russia and Nis Mineral Industry Handbook. 7 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (2011). International Business Publications: Washington. s. 23-27.
  18. ^ LABOUR, REPUBLICANISM AND THE COMMONWEALTH OF BRITAIN BILL. 11 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 22 Mart 2014. chartist.org.uk

Read other articles:

RZA

American rapper and record producer (born 1969) For other uses, see Rza (disambiguation). RZARZA at the 2018 San Diego Comic-ConBornRobert Fitzgerald Diggs (1969-07-05) July 5, 1969 (age 54)New York City, U.S.OccupationsRapperactorfilmmakerrecord producerrecord executiveYears active1984–present[1][2]Spouses Eboni Mills ​ ​(m. 2000; div. 2006)​[3] Talani Rabb ​(m. 2009)​[3]C...

 

BongawanNegara MalaysiaNegara bagian Sabah Rumah toko pra-Perang Dunia II di Bongawan. Bongawan adalah sebuah pekan di negara bagian Sabah, Malaysia. Lokasinya terletak di Bagian Pantai Barat Sabah dan terletak sekitar 60 kilometer ke selatan ibu kota Sabah Kota Kinabalu. Bongawan terletak di bawah Parlemen Kimanis. Kota tersebut juga dikenal dengan Borneo Golf and Country Club, sebuah tempat golf 18 lubang yang dirancang oleh Jack Nicklaus.[1] Referensi ^ Borneo Golf and Co...

 

Yosua 1:1 pada Kodeks Aleppo Perjanjian Lama (Kristen) Taurat Kejadian Keluaran Imamat Bilangan Ulangan Sejarah Yosua Hakim-hakim Rut 1 Samuel 2 Samuel 1 Raja-raja 2 Raja-raja 1 Tawarikh 2 Tawarikh Ezra Nehemia Ester Puisi Ayub Mazmur Amsal Pengkhotbah Kidung Agung Kenabian Besar Yesaya Yeremia Ratapan Yehezkiel Daniel Kecil Hosea Yoël Amos Obaja Yunus Mikha Nahum Habakuk Zefanya Hagai Zakharia Maleakhi Deuterokanonika Tobit Yudit Tambahan Ester 1 Makabe 2 Makabe Kebijaksanaan Sirakh Barukh ...

National Historic Trail of the United States NPS map of the W3R Route The Washington–Rochambeau Revolutionary Route is a 680-mile (1,090 km) series of roads used in 1781 by the Continental Army under the command of George Washington and the Expédition Particulière under the command of Jean-Baptiste de Rochambeau during their 14-week march from Newport, Rhode Island, to Yorktown, Virginia. French forces left Rhode Island in June 1781 and joined Washington's force on the Hudson River t...

 

Subprefecture and commune in Grand Est, France Rheims redirects here. For other uses, see Rheims (disambiguation). For other uses of Reims, see Reims (disambiguation). For the island in northern Germany, see Riems. Subprefecture and commune in Grand Est, FranceReimsSubprefecture and communeCounterclockwise from top: Place Drouet-d'Erlon; arch in the Porte de Mars; Reims Cathedral FlagCoat of armsLocation of Reims ReimsShow map of FranceReimsShow map of Grand EstCoordinates: 49°15′46″N 4�...

 

1944 Queensland state election ← 1941 15 April 1944 1947 → ← outgoing memberselected members →All 62 seats in the Legislative Assembly of Queensland32 Assembly seats were needed for a majorityRegistered655,984 3.3%Turnout512,768 (78.17%) (6.44 pp)   First party Second party   Leader Frank Arthur Cooper Frank Nicklin Party Labor Country National Leader since 9 September 1942 18 June 1941 Leader's seat Bremer Murrumba Last el...

1986 inflight breakup of U.S. Space Shuttle Not to be confused with Space Shuttle Columbia disaster. Space Shuttle Challenger disasterChallenger's solid rocket boosters fly uncontrollably after the breakup of the external tank separated them from the shuttle stack. The remains of the orbiter and tank leave thin white contrails as they fall toward the Atlantic Ocean.DateJanuary 28, 1986; 38 years ago (1986-01-28)Time11:39:13 EST (16:39:13 UTC)LocationAtlantic Ocean, off t...

 

Le BessatcomuneLe Bessat – Veduta LocalizzazioneStato Francia RegioneAlvernia-Rodano-Alpi Dipartimento Loira ArrondissementSaint-Étienne CantoneLe Pilat TerritorioCoordinate45°22′N 4°31′E / 45.366667°N 4.516667°E45.366667; 4.516667 (Le Bessat)Coordinate: 45°22′N 4°31′E / 45.366667°N 4.516667°E45.366667; 4.516667 (Le Bessat) Superficie10 km² Abitanti451[1] (2009) Densità45,1 ab./km² Altre informazioniCod. postale4...

 

British military historian (1946–2004) David Charles Harvey (29 July 1946 – 4 March 2004) was a British historian and author. He is notable for his seminal work, Monuments To Courage, which documents the graves of almost all recipients of the Victoria Cross, a task that took him over 36 years to complete. Biography Harvey was born in East Ham, then in Essex but now part of the London Borough of Newham, the son of a grocer, and worked as a salesman after he attended Hinchley Wood Schoo...

Faiblesse humaine Données clés Titre original Sadie Thompson Réalisation Raoul Walsh Scénario Raoul Walsh Acteurs principaux Gloria SwansonLionel BarrymoreBlanche FridericiCharles Lane Sociétés de production Gloria Swanson Productions Pays de production États-Unis Genre Drame Durée 97 minutes Sortie 1928 Pour plus de détails, voir Fiche technique et Distribution. modifier Faiblesse humaine (Sadie Thompson) est un film américain muet réalisé par Raoul Walsh, sorti en 1928. Il a é...

 

この項目には、一部のコンピュータや閲覧ソフトで表示できない文字が含まれています(詳細)。 数字の大字(だいじ)は、漢数字の一種。通常用いる単純な字形の漢数字(小字)の代わりに同じ音の別の漢字を用いるものである。 概要 壱万円日本銀行券(「壱」が大字) 弐千円日本銀行券(「弐」が大字) 漢数字には「一」「二」「三」と続く小字と、「壱」「�...

 

Pavel Nedvěd Nedvěd bermain untuk Republik Ceko pada 2006Informasi pribadiTanggal lahir 30 Agustus 1972 (umur 51)Tempat lahir Cheb, CekoslowakiaTinggi 1,77 m (5 ft 9+1⁄2 in)Posisi bermain Gelandang serangKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)1991–1992 Dukla Prague 19 (3)1992–1996 Sparta Praha 97 (23)1996–2001 Lazio 138 (33)2001–2009 Juventus 247 (51)Total 501 (110)Tim nasional1992–1993 Cekoslowakia U-21 7 (0)1994–2006 Republik Ceko 91 (18) Prestasi Spart...

39°22′41″S 176°53′24″E / 39.378°S 176.890°E / -39.378; 176.890 Pan Pac Forest ProductsIndustryForestry, timber productsFounded1971HeadquartersWhirinaki, Hawke's Bay, New ZealandKey peopleTony Clifford, managing directorOwnerOji HoldingsWebsitewww.panpac.co.nz Pan Pac Forest Products Ltd is a forest products company based at Whirinaki, near Napier, New Zealand. The company includes forestry operations, manufacturing and sales of wood pulp and lumber product...

 

OsloDari atas ke bawah : Panorama Bjørvika, Istana Raja, Kastel Akershus, matahari terbenam di Oslofjord, Stortinget, Gedung Opera Oslo BenderaLambangMotto: Unanimiter et constanter (Latin: United and constant)NegaraNorwegiaDistrikØstlandetCountyOsloDihuni1048Pemerintahan • Wali kotaFabian Stang (H) • Governing mayorStian Berger Røsland (H)Luas • Kota454,03 km2 (175,30 sq mi) • Luas perkotaan289,84 km2 (111,91...

 

Aviation museum in Cultra, Northern IrelandUlster Folk and Transport MuseumsRail Gallery of the Ulster Transport MuseumLocation within County DownEstablished1967 (1967)LocationCultra, Northern IrelandCoordinates54°38′57″N 5°47′56″W / 54.649238°N 5.798968°W / 54.649238; -5.798968TypeAviation museumVisitors172,712 (2019)[1]Public transit access 501A, 501BWebsiteUlster Folk MuseumUlster Transport Museum The Ulster Folk Museum and Ulster Transport...

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Kura-kura sebagai penyangga Sebuah gambar tahun 1876 dari dunia yang disangga di atas punggung empat gajah, yang menempatkan diri mereka sendiri di atas punggung seekor kura-kura. Kura-Kura Dunia (juga disebut Kura-Kura Kosmik atau Kura-kura Penggendon...

 

Former territories of the Polish–Lithuanian Commonwealth invaded by the Russian Empire For other territories annexed, see Prussian Partition and Austrian Partition. The Russian PartitionThe CommonwealthThe Polish–Lithuanian Commonwealth in 1772EliminationThe three partitions of the Polish–Lithuanian Commonwealth. The Russian Partition (red), the Austrian Partition (green), and the Prussian Partition (blue) The Russian Partition (Polish: zabór rosyjski), sometimes called Russian Poland,...

 

2009–2010 series of protests in the US This article is about the 21st-century protests themselves. For the Tea Party movement as an ongoing entity, see Tea Party movement. For protests in colonial America, see Boston Tea Party, Chestertown Tea Party, Edenton Tea Party and Philadelphia Tea Party. Tea Party protestsPart of response to government social and fiscal policiesDatePredominately 2009–2010LocationUnited StatesCaused byGovernment spending and red tape, national debt, taxation, socia...

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Kajian gim atau studi permainan (bahasa Inggris: game studies) adalah kajian tentang gim, perilaku permainan, dan pemain gim serta budaya di sekitarnya. Kajian gim adalah salah satu cabang dari kajian budaya yang berhubungan dengan semua jenis perm...

 

JeruksawitDesaKantor Desa JeruksawitNegara IndonesiaProvinsiJawa TengahKabupatenKaranganyarKecamatanGondangrejoKode pos57188Kode Kemendagri33.13.13.2007 Luas... km²Jumlah penduduk... jiwaKepadatan... jiwa/km² Jeruksawit adalah desa di kecamatan Gondangrejo, Karanganyar, Jawa Tengah, Indonesia. Pembagian wilayah Desa Jeruksawit terdiri dari dusun/dukuh[1]: Banyuurip Blimbing Depel Dukuhan Jenggrik Jurangkambil Karanglo Kedunggong Mojorejo Plosokerep Plosorejo Watugajah Referensi...