Menderes, Türkiye'nin İzmir ilinin bir ilçesidir. İlçenin batısında Seferihisar, kuzeyinde Gaziemir ve Karabağlar, kuzeydoğusunda Buca, doğusunda Torbalı, güneydoğusunda Selçuk ilçeleri, güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır. Nüfusu 2022 yılı itibarıyla 106.173 kişidir.
Tarihçe
Yerleşimin adı, 1467 yılı kayıtlarında Cumaovası, 1665 yılı kayıtlarında ise Cumaabad olarak geçmektedir.[4] Daha önceleri Cumaovası bucak merkezi bir köy iken, 9 Şubat 1950'de Karakuyu köyü ile birleşerek belediye statüsü aldı ve beldeye dönüştü.[5] 4 Temmuz 1987'de resmi gazetede yayımlanan kanun ile Menderes adını alarak ilçe statüsüne kavuştu.[6]
Coğrafya
İzmir'in güneyinde yer alan ilçenin il merkezine uzaklığı 20 km'dir. İlçenin batısında Seferihisar, kuzeyinde Gaziemir ve Karabağlar, kuzeydoğusunda Buca, doğusunda Torbalı, güneydoğusunda Selçuk ilçeleri, güneyinde Ege Denizi bulunmaktadır. İlçenin yüzölçümü 777 km²'dir.[2]
Nüfus
Türkiye'nin Ordu, Samsun, Diyarbakır, Malatya, Bitlis, Tunceli, Siirt, Kars, Şırnak, Hakkâri gibi vilayetlerden çok sayıda aile Menderes'e yerleşmiştir. Bölge hızla göç almaktadır, aynı zamanda bölgede yoğun olarak Bulgaristan göçmeni aileler yaşamaktadır. Türk nüfusu çoğunluktadır.
Not: 2008 yılında bazı belde ve köyler mahalle statüsüne geçtiğinden şehir nüfusu artıp kır nüfusu azalmıştır. 2013 yılında ise Büyükşehir yasası nedeniyle köylerin tamamı mahalle statüsüne geçtiğinden kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ekonomi
İlçe ekonomisinde tarım, hayvancılık ve turizm önemli yer tutar. Arpa, buğday, pamuk, tütün, narenciye ve seracılık önemli gelir kaynağıdır. Son yıllarda çeşitli dallarda faaliyet gösteren sanayi kuruluşları kurulmuştur. İzmir'in içme suyu ihtiyacını karşılayan Tahtalı Barajı ilçe sınırlarındadır. Menderes'te Klaros, Notion ve Kolophon antik kent yerleşimleri bulunmaktadır. İlçenin 40 km'lik sahil şeridindeki kıyı, koy ve turistik tesisleri, turizmin gelişmesini sağlamaktadır.
Yönetim
- Belediye başkanları
| Belediye başkanları, partileri ve aldıkları oy oranları
|
| Yıllar
|
Belediye Başkanı
|
Parti
|
Oy oranı (%)
|
| 2019
|
Mustafa Kayalar
|
Cumhuriyet Halk Partisi
|
55,66
|
| 2014
|
Bülent Soylu
|
Adalet ve Kalkınma Partisi
|
40,43
|
| 2009
|
Ergun Özgün
|
Cumhuriyet Halk Partisi
|
44,09
|
| 2004
|
Ergun Özgün
|
Cumhuriyet Halk Partisi
|
52,27
|
| 1999
|
Ergun Özgün
|
Demokratik Sol Parti
|
35,80
|
| 1994
|
Mahmut Şentürk
|
Sosyaldemokrat Halkçı Parti
|
35,44
|
| 1989
|
Mahmut Şentürk
|
Sosyaldemokrat Halkçı Parti
|
48,16
|
| 1984
|
Aykut Vural
|
Anavatan Partisi
|
58,32
|
| 1977
|
Mahmut Şentürk
|
Cumhuriyet Halk Partisi
|
51,21
|
Eğitim
İlçede 38 ilköğretim okulu, 6 ortaöğretim kurumu bulunmakta; 9694 öğrencinin eğitim gördüğü bu okullarda 470 öğretmen görev yapmaktadır.
Menderes bölgesinde yabancı dil ağırlıklı liseler çoğunlukla anadolu liseleridir. Anadolu liselerinde açılan dil sınıflarında öğrencileri İngilizce ile birlikte ikinci bir yabancı dille eğitim vermektedir. Menderes okulları yabancı dil ağırlıklı eğitim süreci yürütmektedir. Gümüldür Bilgin Bülent Kılıç Anadolu Lisesi ve Menderes Belediyesi Teknik Ve Endüstri Meslek Lisesi İngilizce dışında ikinci dil eğitimi bulunan liselerdir.
Altyapı
İzmir-Aydın Otoyolu ilçeden geçmektedir. İlçeye İZBAN trenleri ve ESHOT otobüsleri ile ulaşım mevcuttur. Adnan Menderes Havalimanı'nın bir bölümü ilçe sınırları içerisindedir.[18] İlçede dokuz sağlık ocağı, bir SSK dispanseri bulunmaktadır. Menderes Devlet Hastanesi inşaatı devam etmekte olup 2022 yılında hizmete girmesi planlanmaktadır. Menderes'te kurulan katı atık yönetim tesisi altı ilçeye hizmet verecektir.[19]
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta
Menderes, İzmir ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
