Brasenose Kolej (kısaca: BNC), Oxford Üniversitesi'nin kolejlerinden biridir. 1509 tarihinde kurulmuş, Kolej kütüphanesi ve günümüzdeki şapel 17. yüzyıl ortasında eklenmiştir. Kolejdeki New Quadrangle (Yeni Avlu) 19.yy. sonu, 20.yy. başında tamamlanmış, 1960'lar ve 70'lerde yeni konaklama binaları inşa edilmiştir.
Kolej, 2012 itibarıyla 90 milyon £'luk bir mal varlığına sahiptir.[1][2]
Brasenose, dünyanın en eski kürek kulüplerinden bir tanesi olan Brasenose College Boat Club'a ev sahipliği yapmaktadır.
Tarihçesi
Brasenose Kolej'in 1674 yılında yapılmış bir gravürü.
Kuruluşu
Brasenose Kolej'in tarihçesi 1509 yılına, Brasenose Hall binasının bulunduğu yerde kurulduğu tarihe dayanır.[3] Kolejin adının, bu binanın kapısını süsleyen pirinç ya da bronz tokmaktan geldiği düşünülmektedir.[4]
Kolej, açıldığı tarihten itibaren iki kurucusu Sir Richard Sutton ve Lincoln Piskoposu William Smyth'ın geldiği Lancashire ve Lincolnshire kontluklarıyla bağlantılı olmuş; bu ilişki 20. yüzyılın sonuna kadar sürdürülmüştü.[3][5][6] Kolejin ilk müdürleri, Katolik sempatizanlarının da bulunduğu Brasenose'u reformasyon devri boyunca sıkıntısız bir şekilde yönetmiştir.[7]
Bugün kolejin yemek salonunda asılı duran tarihi Brasenose tokmağı.
Brasenose'dakilerin çoğunluğu İngiliz İç Savaşı sırasında kralın tarafında olmuşsa da, her iki tarafta da yer almış önemli din adamı ve generaller çıkarmıştır.[8]
Kütüphane ve şapel binaları, kolejin süregelen maddi sıkıntılarına rağmen 17. yüzyıl ortasında tamamlanmıştır.[9][10]
On sekizinci yüzyıl
1785 sonrasında, William Cleaver'ın müdürlüğü sırasında kolej refah dolu bir döneme girmiştir.[11] Koleje "beyefendiler" kaydolmaya başlamış, geliri 1790-1810 arasında ikiye katlanmış,[12] akademik başarıları artmıştı.[13] Brasenose'un yeniden inşası ise yüzyılın ikinci yarısına kadar yetişememiş, ancak 1886-1911 tarihleri arasında New Quad'ın eklenmesiyle bu mümkün olmuştu.[14] Brasenose'un maddi durumu kötüye gitmemişse de, Edward Hartopp Cradock'un müdürlük yaptığı sırada akademik başarılar azalma göstermiş, başarılar daha çok kriket ve kürek gibi spor branşlarında gelmeye başlamıştır.[15]
19. yüzyıl ortasındaki kraliyet raporuna itirazlar olsa da, bazı tavsiyeler dinlenmişti.[14] 1889'da Charles Heberden'ın müdür seçilmesiyle Brasenose'un akademik başarısızlıklarında da değişme olmuş, bu kez de sporda mağlubiyetler yaşanmıştı.[16] Heberden hızla laikleşen bir koleje müdür olarak seçilen ilk kilise mensubu olmayan müdürdü: getirdiği değişikliklerin arasında kütüphaneyi lisans öğrencilerine açmak, koleje giriş sınavını ilk defa düzenlemek ve Rhodes bursiyerlerini kabul etmek bulunuyordu.[17]
Yirminci yüzyıl
Brasenose I. Dünya Savaşı'nda 115 kişiyi kaybetmiş, savaş yıllarında lisans öğrencilerinin sayısında büyük bir düşüş yaşanmıştır.[18]
Lord Curzon'un savaş sonrası reformları başarılı bir şekilde uygulandı. Dünya savaşları arası dönemde kolej hayatına önce kolej üyesi, sonra müdürlüğü (1948'e kadar) yapan William Stallybrass damgasını vurmuştur.[19] Brasenose'da spor tekrar canlanmış; başarılı kriketçi ve kürekçiler isim yapmıştı.[20] Akademik standartların düşmesine sebep olan bu durum, Stallybrass'a itirazlar yöneltilmesine sebep olmuştu. Stallybrass, mevkisinden edilmesine fırsat olmadan bir demiryolu kazasında öldü.[21]
Savaştan sonra spor başarılarında düşüş yaşandıysa da, Oxford'un bir zamanlar en büyük kolejlerinden biri olan Brasenose'da akademik başarıda artış olmadı.[22]
St Mary's Kilisesi'nden Brasenose Kolej manzarası. Brasenose Yolu girişi, resmin hemen sağ ortasında görülebilir.
1970'lerde Brasenose'da ciddi bir sosyal değişiklik meydana gelmiş, lisans üstü öğrencilerin sayısı artmış, müstahdem sayısı azalmıştır.[23] 1974'te BNC kadınları asli üye olarak kabul eden ilk erkek kolejlerinden biri olmuştu; diğer kolejler Jesus Kolej, Hertford, St Catherine's ve Wadham'dır.[24] Lisans öğrencilerinin okudukları süre boyunca kolejde konaklayabilmeleri için ciddi inşaat çalışmaları da yürütülmüş;[25] 1997 yılıyla St Cross Binası ve Frewin müştemilatının açılmasıyla bu amaca ulaşılmıştır.[26]
Stallybrass'ın sonrasında Herbert Hart ve Barry Nicholas'ın müdürlük döneminde hukuk önemli bir branş olmaya devam etmiş, siyaset, felsefe ve ekonomi de bu listeye eklenmiştir.[27] Brasenose sağlam maddi durumuyla 21. yüzyıla maddi, akademik ve okul dışı başarılarla girmiştir.[28]
Konumu ve binaları
Brasenose Kolej'in Oxford ana caddesine bakan cephesi. Arkada St Mary Kilisesi görülebilir.
Brasenose Kolej Oxford şehir merkezinde, Radcliffe Meydanı'nın batısında, Radcliffe Camera'nın hemen karşısındadır. Kuzeyi Brasenose Yolu'na, güneyiyse High Street'e açılır. Batısında Lincoln Kolej yer alır. Kolej, güney batısında St Mary's Kilisesi'nden bir geçitle ayrılır. Kolejin giriş kapısı Radcliffe Meydanı'ndadır. Turl Sokağı'nda bulunmasa da, sokağın üç koleji Lincoln, Jesus ve Exeter ile ilişkisi vardır. Kolej aynı zamanda bir kapı yardımıyla Lincoln Kolej'e bağlıdır; Brasenose üyelerinin her yıl İsa'nın miracı bayramında Lincoln Kolej'e girmesine izin verilir. Kapı beş dakikalığına açık tutulur; yıl boyunca bu kapı yalnızca o zaman açılır. İçeri giren Brasenose üyelerine Lincoln Kolej'de yersarmaşığı aromalı bira ikram edilir.[29]
Kolej yerleşkesinde üç bina bulunur: Old Quad isimli tarihi bina; Deer Park olarak bilinen küçük bina ve üç bina arasında en yenisi olan New Quad. Yerleşkede Radcliffe Meydanı ve Oxford'un ana caddesine bakan küçük evler de bulunur.[30] Kolejin tarihi yapısı içinde iki katlı, Brasenose Hall'un mutfağını da içeren bir bina bulunuyordu. 17. yüzyılda üçüncü bir kat eklenerek bina bugünkü Old Quad haline geldi. Güneyde bir şapel inşa edilmiş; ana binaya 1670 tarihli bir gravürde görülebilecek revaklı bir avlu ile bağlanmış ve Deer Park binasını dışarıya kapalı hale getirmiştir. Avlu bir dönem kolejin mezarlığı olarak kullanılmıştır; son kayıtlı cenaze 1754'te olmak üzere en az 59 kişinin burada gömüldüğüne dair kayıtlar mevcuttur. Avlu 1807'de yatak odası veya idari büro olarak kullanılmak üzere iki-üç oda yapılmak için doldurulmuş, 1971 yılında bu alan lisans üstü ortak salonuna dönüştürülmüştür.[31] Lisans üstü salonu yakın zamanda Old Quad'a taşınmış, "Old Cloisters" adıyla bilinen bu yer kütüphane fazlalıklarının bulunduğu, derslerin verildiği bir mekân olarak kullanılmıştır. Ocak 2015'te başlatılan arkeoloji etkinlikleri, kolejin taş işlerinde yapılacak tadilatın, alt ve üst okuma salonlarını birleştirecek ve kolejin kütüphanesini genişletecek bir inşaat faaliyetinin ön çalışmaları olarak başlamıştır.
Yemek salonu
16. yüzyılda yemek salonu salonun ortasındaki bir ateş ve taşınabilir maltızlarla ısıtılıyordu. 1680'lerde salon tadilattan geçmiş, zemin yükseltilerek alt kata bir şarap mahzeni eklenmiş, çatısı yeniden yapılmıştır. 18. yüzyıldaki tadilatlarda yeni bir şömine, ahşap kirişleri örten yeni bir tavan ve iki yaldızlı avize salona eklendi. Koleje adını veren tarihi kapı tokmağı, 1890 tarihinde sofranın üzerine asılmıştır.[32]
Şapel ve kütüphane
1900'de New Quad (solda şapel görülebilir).
Mevcut şapelin inşasına 1656 yılında başlanmıştır. Yapı malzemeleri, St Mary's Kolej'in (bugünkü Frewin Hall binası) bulunduğu yerdeki kullanılmayan bir şapelden alınmış; at arabasıyla parça parça Brasenose Kolej'e getirilmiştir. Gotik ve Barok mimari karma üslup ile yapılan şapel 1666 yılında ibadete açılmıştır; ahşap ve alçıdan tonozlu bir kubbesi vardır.[32] İçi çoğunlukla 18. ve 19. yüzyıldan kalmadır; 1749 yılında koleje armağan edilen avizeler bulunur. Mahalle kilisesine bağışlanan bu avizeler daha sonra gaz lambasına çevrilmiş, kiliseye elektrik geldiğinde tekrar Brasenose'a iade edilmiştir. Avizeler elden geçirilerek tekrar mumla aydınlatır hale getirilmiştir.[33]
Tamamlandıktan sonra şapelde tadilatlar gerçekleştirildi. Bir yandan onarımlar yapılırken 1819 yılında (harabeye dönmüş) şapelin içinde tadilata başlanmış, 1841 yılında dışı tadilattan geçmiştir. 1892'de kolej müdürü Charles Heberden'in satın aldığı bir erganun kiliseye yerleştirilmiş; mevcut erganun 1973 yılında satın alınana kadar kullanılmıştır.
Mevcut kütüphanenin inşasına 1658'de başlanmış, ilk kitaplar 1664'te alınmıştır. Günümüzde toplantı odası olarak kullanılan eski bir kütüphane de bulunmaktaydı. Kitaplar kütüphanede zincirli olarak duruyordu; bu uygulama 1780'lerde, kütüphanenin kurulmasından bir yüzyıl sonra kaldırılmıştır.[32]
2010-12'de yemek salonları ve oturma odalarıyla birlikte "Project Q" adında bir yenileme çalışmasıyla tadilattan geçen Mediaeval Kitchen (Ortaçağ Mutfağı).[34]
New Quad binası
New Quad, Thomas Graham Jackson tarafından tasarlanmış ve 1911'de tamamlanmış, mevcut birkaç binanın yerine kullanılmaya başlanmıştır. 1961'de eklenen yeni binalarla mevcut haline gelmiş yerleşke, ilk yıl lisans öğrencilerine konaklama sağlamaktadır. Mimar Philip Powell ve Hidalgo Moya tarafından tasarlanmıştır.
2010 yılında kolejdeki mutfak, yemek tezgâhları, yemek salonu gibi bazı yerlerin tadilattan geçirilmesi için projeye onay verildi. Yemek salonuna yerden ısıtma sistemi ve yeni ahşap döşeme, yeni mutfak eşyası, yeni bir servis tezgâhı, ek yemek ve toplantı alanları, yemek salonuna engelli girişi eklenmiştir.[35] Proje devam ederken New Quad'da yapı malzemeleri bulundurulduğu sırada, Old Quad'da geçici bir yemek salonu ve mutfak kurulmuştur.
Yemek salonu tadilatı Eylül 2010'da, geri kalan yenilikler Bahar 2012'de tamamlanmıştır. Yeni yiyecek-içecek tesisleri 14 Mart 2012'deki bir merasimle hizmete açılmıştır. Merasim sırasında Brasenose üyeleri, kolejin kalbinde, eskiden mutfak, bugün servis odası olarak kullanılan bir 15. yüzyıl binasında toplanmıştır. Mediaeval Kitchen (Orta Çağ Mutfağı) adıyla bilinen bu oda, öğrencilerin yemeklerini yiyeceği ana yemek salonuyla birlikte yeni bir yemek alanı olarak kullanılacaktır. 2012 bahar tatilinde geçici mutfak ve şantiye kaldırılmış, binalar tekrar eski işlevini kazanmıştır.
Lisans öğrencilerinin yaşadığı Frewin Annexe binasının giriş kapısı.
Küçük ortak salon (JCR) ve bar da yakın zamanda tadilattan geçmiştir.
Müştemilatları
Kolejin aynı zamanda St Michael's Sokağı üzerinde bulunan, 1940'larda Frewin Hall binası genişletilerek inşa edilmiş bir lisans müştemilatı, bir de St Cross Kolej ile paylaşılan lisans üstü müştemilatı bulunur. St Cross müştemilatı iki duşu ve tam teçhizatlı bir mutfağı paylaşan beş odalık kümeler halinde yapılmıştır. Hollybush Row isimli ikinci bir lisans üstü müştemilatı Eylül 2008'de açılmıştır; konum olarak tren istasyonu ve Said Business School'a yakındır. Binada banyolu, mutfakların paylaşıldığı odalar bulunur. Lisans üstü öğrencilerinin yerleştirildiği az sayıda ev de bulunmaktadır.
Gelenekleri
Arması
Brasenose Kolej'in arması.
Brasenose Kolej'in arması, Kolej'in kurucularının kişisel armaları ve Lincoln Piskoposluğu'nun armasını da barındırdığı için oldukça ayrıntılıdır.[36]
Blazonu (hanedan arması terminolojisiyle) şöyle tasvir edilir: Dikey olarak üçe bölünmüştür:(1) Gümüş üzerinde, üç kırmızı gül ve yeşil dikenleri arasında siyah şevron (Smyth adına); (2) Lincoln Piskoposluğu'nun kalkanı (kırmızı, ortasında iki İngiltere aslanı, üzerinde mavi zemin üzerinde Hanımımız sağ kolunda bebek İsa'yı, sol kolunda bir asayı taşımaktadır, en tepede ise bir mitre bulunur; (3) çeyreğe bölünmüştür, ilk ve dördüncü gümüş bölümde üç siyah borazanı bir şevron ayırır; ikinci ve üçüncü gümüş bölümde, üç haçı bir şevron ayırır (Sutton adına).[37]
Kolejde bazen daha basit bir arma kullanılır: bu armanın ortasında mitreli bir kalkan yerine yalnız Lincoln Psikoposluğu'nun arması bulunur.
Arma bu ayrıntıları yüzünden kolej armasının olduğu kravatta kullanılamaz, bunun yerine koleje adını veren kapı tokmağı kullanılır.
Kolej duası
Kolejin duası dönem boyunca müdür ya da bir kolej üyesi tarafından pazar akşam dualarında ya da "gaudy" adı verilen sosyal etkinliklerde okunabilir.[38]
Ulu ve ilahi Babamız, çok sevdiğimiz cemaatimizden şefkatini ve sevgini eksik etme. Mesleklerinde sana hizmet eden üyelerimizi şad et. Ey Rab, onlara hak ettiğin gibi sana hizmet etme gücünü ver ki, nasıl onları hizmetine çağırdıysan, hizmetine layık da olabilsinler. Savaşlar sırasında cemaatimizden kaybettiklerimizi her zaman olduğu gibi bugün de minnetle anıyor ve ruhlarını sana emanet ediyoruz; ey refakatinde yalnız kusursuz kullarının bulunduğu Rabbimiz. Emrini bilmek ve uygulamamız için kendi adımıza da sana dua ediyoruz; hem bu âlemde hem ahirette Efendimiz ve Kurtarıcımız İsa hazretlerinin rızasıyla bedenimiz ve ruhumuzu muhafaza et. Amin.
Ey ulu Rabbimiz, burada pek çok neslin mirası toplanmıştır, senin Kilisen ve Krallığın için emek vermiş ve hizmet etmiş, bu Kolej'in tüm eski üyelerine de şükrediyoruz; eserine onların da naçizane katkı sağlamasına izin verdiğin gibi bugün bizi de bu nesilde bekleyen görevleri yerine getirmemiz için bize bilgiyi ve gücü ihsan etmen için sana dua ediyoruz; emrini yerine getirmek ve eserini tamamlamak için canını veren efendimiz İsa hazretlerinin rızasıyla. Amin.
Ey ebedi Rabbimiz, sana inanan, sana sığınan, sana hizmet eden herkesin dirilişi ve hayatı sensin; övgülerini yaşayanlar olduğu gibi ruhunu teslim edenler de söyler; Cömertlikleri ve Hayırseverliği ile dinimizi ve hayırlı irfanı öğrendiğimiz Kurucularımızın ve Bağışçılarımız, bilhassa müessislerimiz William Smyth ve Richard Sutton için de sana şükrediyoruz; kutsal ismini öven ve şereflendiren bizlerden lütfunu esirgememen, sonunda efendimiz İsa hazretlerinin rızasıyla bizi de dirilmeyi nasip etmen için dua ediyoruz. Amin.
Efendimiz İsa hazretlerinin inayeti, Rabbin sevgisi ve Kutsal Ruh'un refakati bizi hiç yalnız bırakmasın. Amin.
Individual benefactors are commemorated in an annual pattern, with the founders being commemorated (as shown above) on the first Sunday of Michaelmas Term, and at all gaudies.
Duaları
Yemekten önceki bu dua, resmi yemekler sırasında İncil Kâtibi'nce okunur:[39]
Latince
Çevirisi
Latince: Oculi omnium spectant in te, Deus! Tu das illis escas tempore opportuno. Aperis manum tuam et imples omne animal tua benedictione. Mensae caelestis nos participes facias, Deus, Rex aeternae gloriae.
Herkesin gözleri seni seyreder, ey Rab! Herkese mevsiminde rızkını verirsin. Avucunu açar, her canlıya nimetini bahşedersin. Bizi de cennetteki o sofradan eksik etme, ey Rab, sonsuz ihtişamın efendisi.
Yalnız özel etkinliklerde yemekten sonra söylenen duada ismi geçen bağışçılar değişiklik gösterebilir.
Latince
Çevirisi
Latince: Qui nos creavit, redemit et pavit, sit benedictus in aeternum. Deus, exaudi orationem nostram. Agimus Tibi gratias, Pater caelestis, pro Gulielmo Smyth episcopo et Ricardo Sutton milite, Fundatoribus nostris; pro Alexandro Nowel, Jocosa Frankland, Gulielmo Hulme, Elizabetha Morley, Mauritio Platnauer, aliisque benefactoribus nostris; humiliter te precantes ut eorum numerum benignissime adaugeas. Ecclesiam Catholicam, et populum Christianum custodi. Haereses et errores omnes extirpa. Elizabetham Reginam nostram et subditos eius defende. Pacem da et conserva, per Christum Dominum nostrum. Amen.
Bizi yaratan, kurtaran ve rızkımızı temin edene hayır duaları bâki olsun. Duamızı işit, ey Rab. Göklerdeki babamız, müessislerimiz Piskopos William Smyth efendi ile Şövalye Richard Sutton için, Alexander Nowel, Joyce Frankland, William Hulme, Elizabeth Morley, Maurice Platnauer ve diğer bağışçılarımız için sana şükrediyoruz, onları iyi olanların yanına eklemen için sana dua ediyoruz.
Katolik Kilisesi'ni ve tüm Hıristiyanları koru. İnanca aykırı gelenleri kökünden sök. Kraliçemiz Elizabeth'i ve tüm kullarını koru. Efendimiz İsa'nın rızası ile huzur ve emniyet içinde yaşamamızı nasip et. Amin.
Öğrenci hayatı
Küçük ortak salon (JCR) lisans öğrencilerinin hayatının merkezinde yer alır. Öğrencilere sosyal yardım, sosyalleşme ve eğlence olanakları sunan meclis öğrenci hayatının pek çok yönüyle bizzat ilgilenerek kolejin yönetim kurulu ve lisans üstü öğrenci temsilcileriyle görüşür.
Çoğu Oxford kolejinin aksine Brasenose'da lisans üstü öğrencilerin ortak salonu Orta Ortak Salon (MCR) değil, eski bir bağışçının adıyla Hulme Common Room (HCR) olarak bilinir.[40]
Kolejin yaz döneminde düzenlediği sanat festivali Üniversite'nin en büyük etkinliklerinden bir tanesidir. İlk olarak 1994'te düzenlenen festivalde tiyatro oyunları, pantomim ve komedi gösterileri, konserler ve bir pasta yarışması yapılır. 2015'te yapılan 21. yaz sanat festivalinde altı gün boyunca açık hava sahnesinde öğrenciler tarafından tiyatro, konser, desen dersleri, şiir okumaları ve sergiler düzenlenmiştir.[41] Brasenose aynı zamanda kadın öğrencilerin koleje alınmasının 40. yılını 2015'te bir sergiyle kutlamış, yemek salonundaki portrelere benzer bir şekilde küçük orta salonu kadın öğrencilerin portreleriyle donatmıştır.[42]
Müzik
1840'lardan, Brasenose Kolej'in kürek kıyafetini resmeden bir illüstrasyon.
Kolejde üç erganun öğrencisinin yardımıyla şapel korosunu yönetmekle mükellef bir Müzik Şefi bulunur.[43] Müzik Şefi aynı zamanda haftada bir gerçekleşen bir dizi konser de düzenler. Bunlara 1956-1960 yıllarında Brasenose Müdürlüğünü yapan Maurice Platnauer adına profesyonel müzisyenler için düzenlenen Platnauer Konserleri de dahildir.[44] Diğer konserler Kolej'in yetenekli soloist ve orkestralarının adını duyurmaya yöneliktir. Kolej her yıl akademik yılın öncesindeki sene dört kişiye müzik bursu verir.[43]
Brasenose Kolej'in seçmesiz girilen bir korosu bulunur. Brasenose öğrencilerine sekiz koro bursu[43] sunulsa da, seçmeler bir önceki yılda ya da öğretim yılının hemen öncesinde gerçekleşir. Akşam duasını her pazar okuyan koro, aynı zamanda iki Noel dinletisi, Lincoln Kolej'le her yıl gerçekleştirilen ortak bir konser ve diğer etkinliklerde izlenebilir. Yakın zamanda mezunların buluşmasına yönelik Alumni and Music Reunion Dinner geleneği başlatılmış, tüm katılanlar için bu etkinlikte de akşam duası okunmuştur. Sık sık turneye çıkan koro 2006'da Paris, 2009'da Lombardiya, 2010'da Roma, 2013'te Belçika'ya gitmiş, dönem sırasında Oxford'da katedrallerde konserler vermiştir.[45]
Spor
BNCBC kısaltmasıyla bilinen Brasenose College Boat Club kolejin kürek kulübüdür ve dünyadaki en eski tekne ve kürek kulüplerinden biri olduğu düşünülmektedir.
Kulübün kuruluş tarihini doğrulamak imkânsızdır: koleje ait bir kayık, dünyada kayıtlı olarak gerçekleştirilen ilk kürek kulübü yarışlarından birinde yer almıştır. Bu yarış, 1815'te Oxford'da yapılmış, Brasenose'un Jesus Kolej'i yenmesiyle sonuçlanmıştır.[46] Kolej mensubu öğrenciler Cambridge Üniversitesi'ne karşı üniversite için kürek çekmiştir.
Kolejin Exeter Kolej ile paylaştığı kayıkhane Isis Nehri (Thames Nehri'nin Oxford'daki adı) üzerindeki Christ Church Merası'ndadır. Kulüp üyeleri ve izleyicilerin kullandığı yüzen kulübenin yerine inşa edilmiştir.
^abSalter, H. E.; Lobel, Mary D., (Ed.) (1954). "Brasenose College". The University of Oxford. A History of the County of Oxford. 3. ss. 207–219. 1 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2016.
.jpg)
