Üç Güç Paktı

Tripartite Paktı
TürAskeri ittifak
İmzalanma27 Eylül 1940
YerBerlin, Nazi Almanyası
İmzacılar


Üç-Güç Paktı, Mihver Paktı, Üç-yol Paktı, Tripartite Paktı ya da Tripartite Anlaşması, II. Dünya Savaşı'nın Mihver Devletleri arasında imzalanmış pakt. 27 Eylül 1940'ta Almanya'nın başkenti Berlin'de Nazi Almanyası (Adolf Hitler), Faşist İtalya (dışişleri bakanı Galeazzo Ciano) ve Japon İmparatorluğu (Saburō Kurusu, Japonya'nın Almanya büyükelçisi) tarafından imzalanmıştır.[2] Bu pakta daha sonra 20 Kasım 1940'ta Macaristan, 23 Kasım 1940'ta Romanya, 1 Mart 1941'de Bulgaristan, 25 Mart 1941'de Yugoslavya da dahil olmuştur. Ancak, Yugoslavya pakta girdikten 2 gün sonra çekilmiştir.[1]

Üçlü Pakt yapıldığı sırada Britanya Muharebesi sürmekteydi. Polonya'da, Norveç'te, Fransa'da ve Benelüks ülkelerinde zafer kazanan Hitler, İngiltere ile girilen muharebede istediğini almamıştı.[3] Alman ordusunun hammadde olarak Sovyetler Birliği'ne bağımlı olması, Stalin'in savaş başından beri ikircikli tutumu, ısrarla bağımsız kalması Hitler'i endişelendiriyordu. Kimi tarihçilere göre bu üçlü paktı Sovyetler Birliği'ni caydırmak için imzaladı akabinde pakta Sovyetler Birliği'ni davet etti. Görüşmeleri yürütmek için Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı'nı imzalayan Vyaçeslav Molotov 12 Kasım 1940'ta Berlin'e geldi.[4] Molotov'un Berlin'e geldiği günlerde Benito Mussolini'nin İtalyası Yunanistan ile savaşa girmişti ve Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin yardımı ile bozguna uğramaktaydı. İngiliz donanması da Doğu Akdeniz'de bulunuyordu. Molotov, Hitler ile yaptığı görüşmede Kış Savaşı sonrası Alman birliklerinin Finlandiya'ya girmesini olumlu bulmadıklarını, Alman ordusunun Finlandiya'dan çekilmesi gerektiğini söyledi; Bulgaristan'da ve Türkiye'de hak iddia etti. Özellikle İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı'na Rus çıkarması yapılması durumunda Hitler'in bu çıkarmayı desteklemesi istendi.[5] Hitler'in Sovyetler Birliği'ne sunmak istediği alansa İran, Hindistan gibi ülkelerdi. Molotov ile Hitler arasında yapılan görüşme kesin bir sonuca ulaşmadı. Yine de Molotov ülkeden ayrılmadan önce kendisine bir anlaşma taslağı verildi, anlaşma taslağı Üçlü Paktı "Dörtlü Pakt" olarak güncellemeye yönelikti ve taslakta Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin Sovyetler Birliği'nin istediği şekilde güncelleneceğine dair bir madde de bulunmaktaydı.[6] Stalin bu anlaşma taslağını kesin bir dille reddetti. Üçlü Pakt, Dörtlü Pakt'a dönüşmedi. Stalin'in bu reddi Hitler'in Sovyetler Birliği'ne yönelik başlatacağı Barbarossa Harekâtı'nı planlamasına sebep oldu.[7]

Kaynakça

  1. ^ a b "The Past in Present Times: The Yugoslav Saga". 6 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014. 
  2. ^ "Three-Power Pact Between Germany, Italy, and Japan, Signed at Berlin, September 27, 1940" (İngilizce). Avalon Law Project. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2019. 
  3. ^ Liddell Hart, Basil Henry (1979). History of the second world war (6. impr bas.). Londra: Pan Books. ISBN 978-0-330-23770-3. 
  4. ^ Čuev, Feliks I.; Molotov, Vjačeslav Michajlovič; Čuev, Feliks I.; Čuev, Feliks I. (1993). Molotov remembers: inside Kremlin politics. Chicago: Dee. ISBN 1-56663-027-4. 
  5. ^ McMeekin, Sean (2021). Stalin's war. UK USA Canada Ireland Australia India New Zealand South Africa: Allen Lane. s. 214. ISBN 9780241366431. 
  6. ^ McMeekin, Sean (2021). Stalin's war. UK USA Canada Ireland Australia India New Zealand South Africa: Allen Lane. s. 219. ISBN 9780241366431. 
  7. ^ McMeekin, Sean (2021). Stalin's war. UK USA Canada Ireland Australia India New Zealand South Africa: Allen Lane. s. 220. ISBN 9780241366431. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Üç Güç Paktı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.