Çaykur Rizespor, Rize merkezli futbol kulübü. 19 Mayıs 1953'te kurulan takım, iç saha maçlarını Çaykur Didi Stadyumu'nda oynamaktadır. Renkleri mavi yeşildir. Süper Lig'de mücadele etmektedir.
Tarihçe
Rize İdman Yurdu
Rizeli gençler, henüz I. Dünya Savaşı'nın izlerini üzerinden atmamışken, Rize'nin Rus işgalinden kurtulmasının 1. yıl dönümünde Rize merkezinde, Rize'nin ilk spor kulübü olan Rize İdman Yurdu'nu kurdular.
Kulübün kuruluşunda o zamanlar görevi gereği Rize'de bulunan Suphi Bey ve bir dönem AnkaraEmniyet müdür muavini olarak da üst düzey bir güvenlik amiri olarak görev yürüten İsmail Kentay bilhassa meşgul olmuşlardı. Diğer kurucular Kalamozlu Ali Bey, Ali Kemal Kavrakoğlu, Memiş Kanburoğlu, Hamdi Tuzcuoğlu, Sadettin Türüt, Sabri Kolçak, Acente İbrahim, Lazoğlu Ahmet Bey'dir. Bu grubun özel girişimleri ile o zamanlar Rize Belediyesi'nin bulunduğu binanın yanında iki odadan oluşan bir lokal de ayarlandı.[1]
Rize İdman Yurdu'nun etkinlik gösterdiği spor branşları futbol ve aletsiz jimnastikti. Bu arada müzik kolu da açılmış, böylece Rize şehir bandosunun da çekirdek kadrosu kendiliğinden oluşturulmuştu. Bandonun bütün aletlerini Lazistan Mebusu Süleyman Sudi Sofuoğlu (Kartal) Bey hediye etmişti.[1]
Şark İdman Ocağı
Şark İdman Ocağı, 25 Haziran 1923 tarihinde Barış Oteli ismindeki binada faaliyete geçti. Kulübün kurucular konseyi Ali Kemal Kavrakoğlu, Rıfkı Tuzcuoğlu, İshak Turnaoğlu, Hamdullah Şadoğlu, Hasan Biber, Riyazi Diren ve Kamil Karadeniz'den oluşmaktaydı.
“Şehirde iki rakip kulübün faaliyette bulunması, o zamanki müteassıp haleti ruhiyeye rağmen, daima artan bir seyirci kitlesini kendisine çekiyordu” sözü, 80 yıl öncesinin Rizespor’unu, o günün katıksız dili ile güzel bir şekilde ifade ediyordu.[1]
İlk yerel Rize derbileri
İki kulübün aralarında sıkça yaptıkları maçlar, tarihte bir yerlerde gizlenmiş bir yerel derbi edasındaydı. 7 Kasım 1923 Cuma günü yapılan unutulmaz maçı Şark İdman Ocağı 1-0 kazanmıştı. Karşılaşmanın hakemliğini ise, o zaman Rize’de bulunan 7. AlaysubaylarındanYüzbaşı İsmet Bey yapmıştı.[1]
Rize futbolunun iki takımı
Rize'de futbolun başlangıcında önemli rolleri olan Şark İdman Ocağı ve Rize İdman Yurdu'nun futbol rekabetini Rize kalıpları içinde, birbirlerine meydan okuma şeklinde bırakmadıkları da görülmektedir. Bu iki takım Trabzon ve Samsun'a seyahatler tertip ettiler. Üstelik, futboldan başka jimnastik çalışmalarına da önem verildiği, bu yönelime rehberlik eden Suphi Bey’in büyük bir emek harcadığı bilinmektedir.[1]
Şark İdman Ocağı, sportif etkinliklerini iki yıl kadar devam ettirdi. İdmanyurdu ise, çok çeşitli aşamalardan geçerek, Rize Fener Gençlik Kulübü'ne temel oluşturdu.
Rize’de spor hareketlerinin başlangıcı
1973 yılında Rize Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüğü'nce hazırlanan “Rize Bölge Sporunda 50 Yıl” isimli kitabın önsözünde yer alan bir paragrafta şöyle deniyordu: "Bölgede spor hareketleri 1932 yılında Halkevlerinin açılması ile başlar." Bu eserden sonra yazılan kitaplar da Rize'de spor hareketlerinin başlangıç tarihini 1932 olarak gösteriyordu. Bu hata daha sonra Rize spor tarihini irdeleyen yazarları da yanılgıya itiyor, ilde spor hareketlerinin başlangıcı 1932 olarak tarihe geçiyordu.[1]
Kuruluş
Kulüp, Türk Kurtuluş Savaşı ilk adımının atıldığı 19 Mayıs 1919 tarihinin 34. yıldönümü olan, 19 Mayıs 1953 yılında Manifaturacı Yakup Temizel, Manifaturacı Atıf Taviloğlu, Manifaturacı İsmet Bilsel, Defterdar Yaşar Tümbekçioğlu ve Manifaturacı Muharrem Kürkçü'den oluşan 5 kişilik Kurucular Heyeti ile Rize'de, "gençliğin beden ve kültürel yeteneklerini artırmak ve bu sahada sunulacak öğretilerle gelişmelerine katkıda bulunmak amacıyla", "Rizespor" adıyla kuruldu.
İlk başkanlığa, Kurucu Üyelerden Yaşar Dömlekçioğlu seçildi.
Rizespor’un, 1953’ten 1968’e kadar 15 yıllık amatör faaliyetinde, Ahmet Durmuş, Ali Durmuş (Millî Ali), Kenan Tiryaki, Mustafa Erol, İrfan Akaslan, Mahmut Salih Yavuz, Salih Kazancı, Ahmet Kemal Yavuz, Hamil Kazancı, Mustafa Veziroğlu, Yılmaz Özkan, Yılmaz Balta, Ahmet Fenci, Akif Fenci, Oktay Arayıcı, Abdullah Kıtır, Mustafa Kazdal, Abdullah Şeker ve Ömer Çakır gibi yerel futbolcular forma giydi.
1968 Yılında Tüzük değişikliğiyle profesyonelliğe geçerek, Rize Güneşspor, Rizegücü]] ve Fenergençlik kulüplerinin birleşmesiyle Mavi - Yeşil renkler altında, 2. Lig'e son anda Sivasspor'un alınması üzerine mücadelesine 3. Lig'den başladı. 3. Lig'de Elazığspor deplasmanında çıkan olaylar nedeniyle hükmen 3-0 yenik sayıldı. Ayrıca 2 puanı silindi. 2. Lig'e Rizespor yerine 3. sıradaki Tarsus İdman Yurdu çıktı. 3-0’lık hükmen yenilgi, Türk futbol tarihinde ilk kez Rizespor için uygulandı. Bu süre içerisinde de bir daha Amatör Liglere düşmeden, 1978-1979 sezonunda 2. Lig şampiyonluğuyla, Türkiye 1. Liginde ilk defa oynama hakkını kazandı.[2]
Takımın antrenörlüğüne, ayrıca futbolcu olarak da görev yapacak olan Beşiktaş'tan transfer edilen Şenol Birol getirildi.
İlk yöneticiler
Bahattin Coşkun'un başkanlık ettiği Rizespor yönetim kurulunda İsmail Ömeroğlu, Metin Akmehmet, Mustafa Özkan, Muharrem Kürkçü, M. Ali Mabarasar, İrfan Bilgin, Murat Kumbasar, Sabahattin Ulaş ve Dündar Akdeniz yer aldı.
Hazırlık maçlarında Artvin karmasını, 9-0 Hopa-Kars karmasını da 6-0 yenmeyi başaran Rizespor, bu maçların birinden aldığı 331 lira hasılata karşılık 330 lira saha masrafı ödeyince oldukça zor durumda kaldı. Yönetici Metin Akahmet bir liralık hasılat görünce "Eğer ligde de aynı hasılatı alırsak, vay halimize" diyordu.
İlk deplasman, ilk maç
Rizespor tarihinin ilk maçını 12 Ekim 1968 tarihinde deplasmanda Trabzonspor ile oynadı. 5-1 Rize'nin üstünlüğüyle biten maçta Rizespor'da şu futbolcular kadroda yer almaktaydı: Ahmet, Mustafa, Tevfik, Hamit, İbrahim, Mustafa, İlyas, Yüksel, Kadir, Şenol Birol, Haşim, Sinan ve Salih.
Yakın tarih
9 Şubat 1991 yılında yapılan Olağanüstü Genel Kurul'la, Karadeniz Bölgesi'nin en büyük kamu kuruluşu olan Çaykur'la birleşerek, "Çaykur Rizespor Kulübü" adını alarak o tarihten itibaren de Profesyonel Liglerdeki mücadelesini sürdürmeye başladı.[2]
2020-21sezonunaStjepan Tomas yönetiminde başlayan[5] Çaykur Rizespor, Tomas 19. hafta sonunda takımın başından ayrıldı[6] ve yerine Marius Șumudică geldi.[7] Ligde 7 maçta takımın başında yer alan Marius Șumudică 3 beraberlik 4 mağlubiyetin ardından karşılıklı anlaşılarak görevinden ayrıldı[8] ve yerine Bülent Uygun getirildi.[9] Ligde oynanan 40 maç sonunda 12 galibiyet 12 beraberlik ve 16 mağlubiyetle 48 puan toplayarak ligi 13. olarak tamamladı. 2020-21 Türkiye Kupası'nda ise son 16 turunda Beşiktaş'a 1-0 kaybederek kupadan elendi.
2022-23 1. Lig sezonunda mücadele ettiği 1. Lig'i 2. olarak tamamladı ve 1 yıl aradan sonra tekrar Süper Lig'e yükseldi.
Tesisler
Mehmet Cengiz Sosyal Tesisleri, Çaykur Rizespor'a 2008 yılından beri hizmet vermekte olan Rize'nin Avrupa standartlarındaki konaklama ve spor merkezidir.
Güncel kadro
27 Eylül 2024 itibarıyla
Not: Uyruk bilgisi futbolcuların FIFA uygunluk kurallarınca oynayabileceği millî takımı gösterir. FIFA kuralları haricinde başkaca uyruğa da sahip olabilirler.
2006 yılında Ülkücü taraftar Ali Yılmazoğlu tarafından Hakan Yıldırım ile bir araya gelerek oluşturulan bir gruptur iç ve dış maçlarda 90 dakika destekleyen bir taraftar grubudur. Bu grup ismini 2004-2005 ve 2005-2006 senelerinde stadın belirli bir yerlerinde her maçta başka bir tribünde yer aldı ve tribün büyükleri tarafından Rotasızlar ismini aldı. Yeni Rize Şehir Stadyumu'nun deniz kale arkasında Çaykur Rizespor'a destek vermektedirler. Askoroz diye tabir edilen muhit Rotasızlar grubunun merkezidir. Maçlarda ortalama 800-900, minimum 350 400 ve maksimum 2000'in üzerinde bir toplulukla destek vermektedir.
Atmacalar
Atmacalar, iki yeni taraftar grubu Göçebe ve Derebeyler gruplarının 2013 yılında Emre Genç ve Osman Mete'nin önderliğinde birleşme kararı almasıyla oluşturuldu.
Mekansızlar
1999 yılında kurulan Mekansızlar taraftar grubu Çaykur Rizespor'u hem içeride hem de deplasmanda desteklemek için kurulan Rizespor tribünlerinin tecrübeli isimleri bünyesinde bulunduran bir taraftar grubudur. Takımlarını dağ tarafı kale arkasında destekleyen Mekansızlar bir diğer namı da Dağdibi Cehennemi'dir.