Cagliari
Cagliari (fon. Kaljari , sardinski : Casteddu , latinski : Caralis ) je glavni grad Cagliarijskog metropolitanskog područja i regije Sardinije u Italiji . Grad je 2011 . imao 149.883 stanovnika.[ 1] Metropolitanski Cagliari zajedno s predgrađima (Elmas, Assemini, Capoterra, Selargius, Sestu, Monserrato, Quartucciu, Quartu Sant'Elena) i još 15 naselja broji sveukupno 453.728 stanovnika.
Geografija
Cagliari leži na sjevernom kraju Cagliarijskog zaljeva , na jugu Sardinije .[ 2] Gennargentua , dok se na sjeverozapadu prostire najveća otočka ravnica Campidano . Srednjovjekovni centar grada leži na dugom uskom brežuljku, položenom u smjeru sjever-jug, najvjerovatnije na istom mjestu na kojem se nalazila kartažanska akropola . S druge strane, zapadni dio grada i kvart Marina u donjem gradu, vjerojatno se prostiru na terenu nekadašnjeg rimskog grada Caralisa , što potvrđuju ostaci velikog rimskog amfiteatra i velika nekropola .[ 2]
Klima
Cagliari ima tipičnu sredozemnu klimu s dugim, toplim i sušnim ljetima , te kratkim i kišnim zimama .
Klimatološki medijani za Elmas u Cagliariju (aerodrom ), 5 m, 1981–2010
Mjesec
jan-sij
feb-velj
mar-ožu
apr-tra
maj-svi
jun-lip
jul-srp
aug-kol
sep-ruj
okt-lis
nov-stu
dec-pro
godina
Apsolutni maksimum (°C )
21,0
22,4
26,2
29,0
34,6
39,0
43,6
41,4
35,4
31,8
26,4
23,4
43,6
Srednji maksimum (°C )
14,4
15,0
17,1
19,5
23,8
28,2
31,4
31,7
27,9
23,7
18,8
15,5
22,3
Srednja dnevna (°C )
9,9
10,2
12,1
14,5
18,4
22,5
25,6
25,9
22,7
18,9
14,3
11,1
17,2
Srednji minimum (°C )
5,4
5,5
7,2
9,4
13,1
16,8
19,7
20,2
17,5
14,1
9,9
6,8
12,2
Apsolutni minimum (°C )
−4,8
−3,0
−2,2
−0,4
4,8
8,8
11,8
12,6
9,0
5,0
−2,0
−3,4
−4,8
Precipitacija (mm )
41
40
34
42
21
10
3
8
36
49
63
50
397
Relativna vlažnost (% )
79
77
75
73
71
67
65
65
71
77
79
80
73,3
Broj sunčanih sati
150
163
209
218
270
311
342
321
243
209
150
127
2713
Izvor: Meteo Climat,[ 3] [ 4] [ 5]
Klimatološki medijani za Elmas u Cagliariju (aerodrom ), 5 m, 1971–2000
Mjesec
jan-sij
feb-velj
mar-ožu
apr-tra
maj-svi
jun-lip
jul-srp
aug-kol
sep-ruj
okt-lis
nov-stu
dec-pro
godina
Srednji maksimum (°C )
14,3
14,8
16,5
18,6
22,9
27,3
30,4
30,8
27,4
23,1
18,3
15,4
21,7
Srednja dnevna (°C )
9,9
10,3
11,8
13,8
17,7
21,8
24,7
25,2
22,3
18,4
13,8
11,0
16,7
Srednji minimum (°C )
5,5
5,8
7,1
8,9
12,4
16,2
18,9
19,6
17,1
13,7
9,3
6,6
11,8
Precipitacija (mm )
50
53
40
40
26
12
4
8
35
53
58
49
428
Broj sunčanih sati
136
139
186
213
270
288
335
310
246
198
147
127
2595
Izvor: Servizio Meteorologico[ 6] [ 7]
Etimologija
Casteddu na sardinskom znači zamak .
Historija
Antika
Cagliari je vjerovatno nastao još za prahistorije , ali se njegovo osnovanje vezuje uz Feničane .[ 2] Grci su ga znali pod imenom Cardlis , a Rimljani kao Caralis . Caralis je bio najznačajnija utvrda Kartage , koju su Rimljani zauzeli za Drugog punskog rata (218 –211. pne ).[ 2] rimska kolonija i dobio puna prava za vladavine Julija Cezara u 1. vijeku pne. Za Rimskog Carstva Caralis je postao najvažniji grad na otoku , najviše zahvaljujući svojoj odličnoj prirodnoj luci u kojoj je bio stacioniran dio flote iz Mizenuma .[ 2] rimski guverner , od 4. do 5. vijeka , a u to doba bio je čvorište svih sardinskih cesta.[ 2]
Srednji vijek
Trg Piazza del CarmineNakon propasti Zapadnog Rimskog carstva grad i cijeli otok opustošli su Vandali u 6. vijeku . Kasnije je Cagliari kao i čitav otok došao pod vlast Bizanta . Kada su muslimani 827 . osvojili Siciliju , totalno su odrezali Tirensko more od Bizanta, pa su Cagliari i cijela Sardinija bili prepušteni samima sebi. Za ranog srednjeg vijeka postao je prijestolnica istoimenog guidicata Cagliarija .[ 2] administrativnog centra i biskupskog središta zadržao je i u kasnijim vijekovima. Godine 1258 . njime je zavladala Republika Pisa , a od 14. vijeka španjolski Aragonci . Od 1718 . otokom i gradom zavladala je savojska dinastija ,[ 2] Pijemont-Sardinija .
Novije doba
Luka Cagliari je od davnina bila velika baza ratne mornarice , a u gradu se nalazila i velika baza ratne avijacije . Grad je teško bombardiran od strane savezičke avijacije za vrijeme Drugog svjetskog rata , pa je izgubio tu funkciju.[ 2] 1859 . Cagliari je bio sjedište Cagliarijske provincije koja je 2016 . ukinuta i njena uža zona zamijenjena Cagliarijskim metropolitanskim područjem .
Znamenitosti
Via Roma u centru grada Najveća znamenitost u srednjovjekovnom starom gradu je romanička katedrala Santa Cecilia, izgrađena od 1257 . do 1312 . i temeljno rekonstruirana između 1669 . i 1702 . godine, koja još uvijek ima dva orginalna portala na transeptu . U gradu se nalaze i ostaci pisanskih fortifikacija , tornjevi San Pancrazio (1305 ) i Elefante (1307 ), zatim arheološki muzej i rektorat univerziteta koji je osnovan 1606 . godine. U donjem gradu, u kvartu Villanova (istočno od Marine) nalazi se ranokršćanska bazilika San Saturnino (zapravo SS. Cosma e Damiano), izgrađena od 5. do 6. vijeka i temeljno rekonstruirana u 12. vijeku .[ 2]
Privreda
Nakon Drugog svjetskog rata gradska luka je obnovljena i danas je najvažnija na Sardiniji. Iz nje se izvozi cink , sol i drugi minerali.[ 2] poljoprivrednog kraja, poznat i po svojim solanama i mlinovima .[ 2] industrije ima tvornice cementa , fosfata , šećera i keramike .[ 2]
Gradovi prijatelji
Galerija
Izvori
↑ „ITALY: Sardegna ” (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 2. 6. 2013 . ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 „Cagliari ” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 2. 6. 2013 . ↑ „moyennes 1981/2010” . ↑ „Climatologia - Ricerca Dati” . Servizio Meteorologico dell'Aeronautica Militare. Pristupljeno 28. 5. 2019 . ↑ „Cagliari, Italy Travel Weather Averages (Weatherbase)” . Weatherbase. Pristupljeno 28. 5. 2019 . ↑ „Tabelle climatiche 1971-2000 della stazione meteorologica di Cagliari-Elmas Ponente dall'Atlante Climatico 1971-2000” . Servizio Meteorologico dell'Aeronautica Militare. Pristupljeno 3. 5. 2015 . ↑ „Climatological Normals of Cagliari” . Weather.gov.hk. 20. 12. 2012. Arhivirano iz originala na datum 2015-02-09. Pristupljeno 3. 5. 2015 .
Vanjske veze
