Kolonija (latinski: colonia), pl. coloniae) je u drevnom Rimu označavala naselje osnovano od strane države na osvojenoj odnosno pokorenoj teritoriji. U samim počecima rimske države kolonije su prije svega služile kao vojna uporište, u svrhu obrane samog Rima. Kako se rimska teritorija širila, tako su kolonije počele gubiti svoju primarnu svrhu te se pretvarale u obična gradska naselja. S vremenom je naziv colonia predstavljao oznaku za najviši status koji je neki grad mogao imati u rimskoj državi.

S vremenom su se kolonije osnivale manje u obrambene svrhe, a više u nastojanju da se legionarima koji su odslužili predviđeni rok da nagrada za njihovu službu u obliku zemlje. To je pogotovo bio slučaj nakon marijevskih reformi krajem 2. vijeka pne.

Mnogi od današnjih velikih gradova u Evropi su nastali kao rimske kolonije.

Neki od primjera današnjih gradova a nekadašnjih rimskih kolinija:

• Jona Lendering, “Coloniae”, Livius.org (2006) Arhivirano 2014-02-28 na Wayback Machine-u
• L. Adkins and R.A. Adkins, “Coloniae”, in L. Adkins and R.A. Adkins, Handbook to Life in Ancient Rome, New York, 1994. Arhivirano 2007-09-30 na Wayback Machine-u
• M. Bunson, “colonies, Roman”, in M. Bunson, Encyclopedia of the Roman Empire, New York, 1994. Arhivirano 2007-09-30 na Wayback Machine-u