Zaleszczotek książkowy
Chelifer cancroides
|
(Linnaeus, 1758)
|
|
|
Systematyka
|
Domena
|
eukarionty
|
Królestwo
|
zwierzęta
|
Typ
|
stawonogi
|
Podtyp
|
szczękoczułkowce
|
Gromada
|
pajęczaki
|
Rząd
|
zaleszczotki
|
Rodzina
|
Cheliferidae
|
Rodzaj
|
Chelifer
|
Gatunek
|
zaleszczotek książkowy
|
Synonimy
|
- Acarus cancroides Linnaeus, 1758
- Phalangium cancroides (Linnaeus, 1758)
- Scorpio cancroides (Linnaeus, 1758)
- Obisium cancroides (Linnaeus, 1758)
- Chelifer europaeus de Geer, 1778
- Chelifer hermanni Leach, 1817
- Chelifer sesamoides Audouin, 1826
- Chelifer ixoides C.W. Hahn, 1834
- Chelifer granulatus C.L. Koch, 1843
- Chelifer grandimanus C.L. Koch, 1843
- Chelifer rhododactylus Menge, 1855
- Chelifer serratus Stecker, 1874
- Chelifer cancroides dentatus Ewing, 1911
- Chelifer dentatus Ewing, 1911
- Chelifer walliskewi Ellingsen, 1912
|
|
|
|
Zaleszczotek książkowy, zaleszczotek pospolity (Chelifer cancroides) – gatunek drobnego pajęczaka z rodziny Cheliferidae.
- Opis
- Ma długość do 2,5-4,5 mm. Kolor całego ciała z wyjątkiem nóg jest ciemnobrązowy, nogi są czerwonawe. Odwłok wyraźnie prążkowany. Nieduże nogogłaszczki zakończone są szczypcami i mają gruczoły jadowe. Wyglądem przypomina małego skorpiona, ale bez odwłoka z kolcem jadowym.
- Występowanie
- W Polsce jest dość pospolity. Występuje w lasach pod odstającą korą drzew oraz w zabudowaniach, np. pomiędzy książkami (stąd pochodzi jego nazwa gatunkowa – książkowy). Występuje także w ulach, gdzie żywi się roztoczami i drobnymi owadami, np. łowi małe gąsieniczki barciaków.
- Tryb życia
- Jest drapieżnikiem. Poluje głównie na małe owady. Ofiarę nawet większą od siebie paraliżuje jadem, spływającym do jej ciała ze szczypiec.
- Rozmnażanie
- Podczas godów zarówno samiec, jak i samica poruszają się tuż obok siebie, wykonując charakterystyczne ruchy tu i z powrotem, nie dotykając się. Samiec przekazuje samicy spermatofor z plemnikami. Samica wkłada go do dróg rodnych. Jaja składa w torbie lęgowej. Młode po wylęgnięciu się z nich przez jakiś czas są jeszcze pod opieką samicy.
- Znaczenie dla człowieka
- W pszczelarstwie przyczyniają się do tępienia szkodników wewnątrzulowych. Zaleszczotki książkowe żyją również w bibliotekach. Odżywiają się m.in. szkodnikami, które zjadają papier.
Rozprzestrzenienie
Gatunek kosmopolityczny, podawany ze wszystkich krain zoogeograficznych. W Europie znany jest z Islandii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Luksemburgu, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii. Albanii, Macedonii Północnej, Grecji i Rosji. W Afryce występuje w Algierii, Egipcie, Etiopii, Ghanie, Kenii, Tanzanii, Demokratycznej Republiki Konga, Malawi i RPA. W Azji notowany był z Syberii, Gruzji, Azerbejdżanu, Izraela, Kazachstanu, Uzbekistanu, Turkmenistanu, Kirgistanu, Afganistanu, Mongolii, Japonii, Indii i Wietnamu. W Ameryce Północnej zamieszkuje Kanadę, Stany Zjednoczone, Meksyk i Kubę, zaś w Południowej stwierdzono jego obecność w Brazylii, Argentynie, Chile. Poza tym znany jest z Nowej Zelandii[1].
Przypisy
- ↑ Mark Harvey: Chelifer cancroides (Linnaeus, 1758). [w:] Western Australian Museum Field Guide and Catalogues. Pseudoscorpions of the World [on-line]. Government of Western Australia. [dostęp 2020-12-12].
Bibliografia
- Heiko Bellmann, Henryk Garbarczyk: Owady. Warszawa: Multico, 2007. ISBN 978-83-7073-418-3. Brak numerów stron w książce
Identyfikatory zewnętrzne: