Tim Matheson

Tim Matheson w Bonanzie (1972)
Imię i nazwisko	Timothy Lewis Matthieson
Data i miejsce urodzenia	31 grudnia 1947 Glendale, Kalifornia
Zawód	aktor, producent filmowy, reżyser
Współmałżonek	Jennifer Leak (1969–1971; rozwód) Megan Murphy (1985–2010; rozwód) Elizabeth Marighetto (od 2018)
Lata aktywności	od 1961
Multimedia w Wikimedia Commons

Tim Matheson, właśc. Timothy Lewis Matthieson (ur. 31 grudnia 1947 w Glendale) – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy, telewizyjny, głosowy i teatralny.

Urodził się w Glendale w Kalifornii jako syn Sarah Elizabeth „Sally” (z domu Lewis)^[1] i Clifforda Matthiesona, trenera pilotów^[2]. Jego rodzina miała pochodzenie szwedzkie, duńskie, niemieckie, irlandzkie i angielskie^[1]. Dorastał w San Fernando Valley w Kalifornii z siostrą Sue^[3]. W 1958 uczęszczał do klasy aktorskiej, gdzie został dostrzeżony przez hollywoodzkiego agenta^[4]. Pełnił służbę w United States Marine Corps^[5].

W 1961, w wieku trzynastu lat występował na małym ekranie jako Roddy Miller w sitcomie CBS Okno na główną ulicę (Window on Main Street, 1961–1962), a zaraz potem pojawił się w dwóch sitcomach ABC – Wiercipięta (Leave It to Beaver, 1962–1963) i Moi trzej synowie (My Three Sons, 1962–1963)^[6].

Zajmował się także dubbingiem, użyczając swojego głosu tytułowym bohaterom seriali animowanych – ABC Jonny Quest (1964–1965) i Hanna-Barbera Sinbad Jr. (1965), a także mówił rolę Samsona w serialu animowanym Hanna-Barbera Młody Samson i Goliat (Samson & Goliath, 1967). Wkrótce trafił na kinowy ekran w dwóch filmach – komedii Rozwód po amerykańsku (Divorce American Style, 1967) z Debbie Reynolds i przygodowym Misterium chińskiego narkotyku (The Mystery of the Chinese Junk, 1967) u boku Jana-Michaela Vincenta. W międzyczasie ukończył czteroletnie studia teatralne przy The Actors and Directors Lab^[7] w Los Angeles, na festiwalu szekspirowskim w San Diego zagrał Romea w spektaklu Romeo i Julia.

W seryjnym westernie NBC Bonanza (1972–1973) wystąpił w roli Griffa Kinga. W sensacyjnym filmie Teda Posta Siła magnum (Magnum Force, 1973) z Clintem Eastwoodem i Robertem Urichem pojawił się jako motocyklowy policjant-szuja oficer Phil Sweet. W 1976 był współtwórcą teatralnej trupy improwizującej The Groundlings. Uznanie w oczach krytyków zdobył kreacją płynnie wypowiadającego się i cierpiącego na obsesję seksualną snoba szpanera Erica „Ottera” Strattona w komedii W krzywym zwierciadle: Menażeria (Animal House, 1978)^[8].

W 1982 powrócił na scenę w roli Austina w produkcji off-broadwayowskiej Prawdziwy zachód Sama Sheparda^[9] w reż. Gary’ego Sinise’a. Zagrał postać Ricka Tuckera, detektywa i męża czarownicy w serialu fantasy CBS Czarownica Tuckera (Tucker's Witch, 1982). W listopadzie 1982 trafił na okładkę magazynu „Playgirl” z Margot Kidder, z którą zagrał w telewizyjnej komedii HBO Przystanek autobusowy (Bus Stop, 1982) na podstawie sztuki Williama Inge. Można go było zobaczyć w komediach: Być albo nie być (To Be or Not to Be, 1983)^[10] z Melem Brooksem, Nad rzeczką (Up The Creek, 1984) i Fletch (1985) u boku Chevy Chase’a.

Debiutował jako reżyser kilku odcinków serialu NBC St. Elsewhere (1984) z Denzelem Washingtonem oraz dreszczowca telewizyjnego Kodeks oficerski (Breach of Conduct, 1994) z Courtney Thorne-Smith.

Rola wiceprezydenta Johna Hoynesa w serialu NBC Prezydencki poker (The West Wing, 1999–2006) przyniosła mu dwukrotnie nominację do nagrody Emmy (2002, 2003)^[11]. W serialu CBS Wolf Lake (2001–2002) zagrał szeryfa Matthew Donnera. W biograficznym dramacie biblijnym ABC Judasz (Judas, 2004) z Johnathonem Schaechem wcielił się w postać Poncjusza Piłata^[12]. Był nominowany do Nagrody Stowarzyszenia Krytyków Telewizyjnych za rolę Ronalda Reagana w dramacie telewizyjnym 20th Television/National Geographic Zabić Reagana (Killing Reagan, 2016)^[13] na podstawie książki autorstwa Billa O’Reilly.

28 września 1968 zawarł związek małżeński z aktorką Jennifer Leak. W styczniu 1971 doszło do rozwodu^[14]. 29 czerwca 1985 ożenił się z tancerką baletową Megan Murphy^[15]. Mają dwie córki – Molly Lewis (ur. 4 sierpnia 1987) i Emmę Katherinę (ur. 21 lutego 1988) oraz syna Coopera Timothy’ego (ur. 12 sierpnia 1994)^[16]. W 2010, po 25. latach małżeństwa, rozwiódł się^[16]. W 2018 poślubił Elizabeth Marighetto^[16].

• Kevin Scott Collier: Jonny, Sinbad Jr. & Me. CreateSpace Independent Publishing Platform, 2017. ISBN 1-9784-1483-8.

• Tim Matheson w bazie IMDb (ang.)
• Tim Matheson w bazie Filmweb
• Tim Matheson w bazie Notable Names Database (ang.)
• Tim Matheson w bazie Discogs.com (ang.)