PROFILPELAJAR.COM

Placówka SC „Niedźwiadno”
	Historia
Państwo	Polska
	Tradycje
Kontynuacja	Placówka SG I linii „Niedźwiadna”
	Organizacja
Dyslokacja	Niedźwiadna
Formacja	Straż Celna
Podległość	Komisariat SC „Chojnowo”

Placówka Straży Celnej „Niedźwiadno”^[a] – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca w okresie międzywojennym służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej.

Geneza

23 września 1920 roku w Niedźwiadnej stacjonowała placówka 3 szwadronu 6 pułku strzelców granicznych^[3]. Z końcem roku formację Strzelców Granicznych rozwiązano, a jej miejsce zajęły bataliony wartownicze, przekształcone wiosną 1921 w Bataliony Celne^[4]. W 1921 roku w Bęćkowie stacjonował sztab 2 kompanii 2 batalionu celnego. Kompania wystawiała między innymi placówkę w Niedźwiadnej^[5].

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną^[6]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[7]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku^[8]. Placówka Straży Celnej „Niedźwiadno” weszła w podporządkowanie komisariatu Straży Celnej „Chojnowo” z Inspektoratu SC „Grajewo”^[2].

W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej^[9]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Ochronę północnej, zachodniej i południowej granicy państwa przejęła powołana z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczna^[10]. Rozkazem nr 1 z 12 marca 1928 roku w sprawach organizacji Mazowieckiego Inspektoratu Okręgowego Naczelny Inspektor Straży Celnej gen. bryg. Stefan Pasławski określił strukturę organizacyjną komisariatu SG „Szczuczyn”. Placówka Straży Granicznej I linii „Czarnowo” znalazła się w jego strukturze^[11].

Osobny artykuł: Placówka Straży Granicznej I linii „Czarnowo”.

Służba graniczna

Sąsiednie placówki

placówka Straży Celnej „Czarnowo” ⇔ placówka Straży Celnej „Kurki II” – 1926^[12]

Funkcjonariusze placówki

Kierownicy placówki

stopień	imię i nazwisko, numer	okres pełnienia służby	kolejne stanowisko
przodownik	Mieczysław Gniewiński^[13] (56)^[b]	był w 1926^[1]

Obsada personalna placówki w 1926^[1]:

przodownik Mieczysław Gniewiński (56)
starszy strażnik Jan Lipski (246)
strażnik Julian Budniak (75)
strażnik Jan Dmochowski (210)
strażnik Jan Rosłoń (17)

Uwagi

↑ Autorzy Kalendarza z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927 używają nazwy „Niedźwiadno”^[1], a Piotr Kozłowski w: Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku nazwy „Niedźwiado”^[2]. Według analizy map WIG (operacyjnej z 1932 i taktycznej z 1931) jak również obecnych chodzi o miejscowość "Niedźwiadna".
↑ Przy nazwiskach w nawiasach podano numery służbowe funkcjonariuszy Straży Celnej^[1]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 174.
↑ ^a ^b Kozłowski 2012 ↓, s. 26.
↑ Dyslokacja 6 pStG ↓, s. 22-23.
↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 122.
↑ OdeB batalionów celnych ↓, s. 2bc.
↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 13.
↑ WIG – mapa operacyjna Polski 1:300 000
↑ Tchórzewski 2012 ↓, s. 73.

Bibliografia

Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927 .
Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757.
Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
Maciej Krzysztof Tchórzewski: Łomżyńskie formacje graniczne. Zarys dziejów. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2012. ISBN 978-83-934271-3-0.
Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2018-02-27].
Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Materiały dotyczące dyslokacji 6 pułku Strzelców Granicznych 1920 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.