PROFILPELAJAR.COM

Komisariat Straży Celnej „Sianki”
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1921
Rozformowanie	1928
	Tradycje
Kontynuacja	Komisariat Straży Granicznej „Sianki”
	Organizacja
Dyslokacja	Sianki
Formacja	Straż Celna
Podległość	Inspektorat SC „Sambor”

Granica polsko-czeska. Punkt przejściowy. (zdjęcie późniejsze)

Komisariat Straży Celnej „Sianki” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej w latach 1921–1928.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną^[1]. Jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[2]. W lipcu i grudniu 1921 roku w Siankach stacjonował sztab 2 i 3 kompanii 12 batalionu celnego^[3]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku^[4]. Komisariat Straży Celnej „Sianki”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Sambor”^[5].

W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej^[6]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku w jej miejsce powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną^[7]. Rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawie organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Wysocko Niżne”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej^[8].

Osobny artykuł: komisariat Straży Granicznej „Sianki”.

Służba graniczna

Sąsiednie komisariaty

komisariat Straży Celnej „Wetlina” ⇔ komisariat Straży Celnej „Karlsdorf” − 1926

Funkcjonariusze komisariatu

Kierownicy komisariatu

komisarz Antoni Żurkowski
podkomisarz Witalis Brzeski^[a]

Obsada personalna w 1926^[10]:

kierownik komisariatu – komisarz Antoni Żurkowski
pomocnik kierownika komisariatu – starszy przodownik Tadeusz Janów (18)

Struktura organizacyjna

Organizacja komisariatu w 1926 roku^[5]:

Uwagi

↑ Witalis Brzeski – w I wojnie światowej walczył w armii rosyjskiej w stopniu chorążego w 89 rezerwowym pułku piechoty. W 1917 wstąpił do Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego i zorganizował koło żołnierzy polskich w Szuji. W grudniu 1917 zbiegł z armii rosyjskiej i wstąpił do III Korpusu Polskiego. Po rozwiązaniu Korpusu przez Austriaków prowadził działalność konspiracyjną na terenie Kijowa. Po zajęciu Kijowa przez bolszewików został aresztowany i osadzony w Białej Cerkwi. Uciekł z więzienia, a w grudniu 1919 wstąpił do 78 pułku piechoty. W 1923 w stopniu podporucznika przeniesiony do rezerwy. W tym też roku wstąpił do Straży Celnej i został skierowany do ISC „Drohobycz”. W 1925 został przeniesiony do Komisariatu SC „Sianki”. W 1927 wyznaczony został na stanowisko kierownika komisariatu SC „Kalsdorf”. Po reorganizacji służb granicznych wstąpił do Straży Granicznej. Został oficerem wywiadowczym IG „Nowy Zagórz”. W 1930 wyznaczony został na kierownika komisariatu „Worochta”, a od 1935 był zastępcą przewodniczącego Komisji Dyscyplinarnej przy WMIOSG. Od 1938 pełnił funkcję kwatermistrza IG „Stryj”, a po likwidacji Obwodu SG „Stryj” został przeniesiony do Obwodu „Suwałki” na stanowisko kwatermistrza Obwodu^[9].

Przypisy

↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 126.
↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
↑ OdeB batalionów celnych ↓, s. 12bc.
↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
↑ ^a ^b Kozłowski 2012 ↓, s. 33.
↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 28.
↑ Kozłowski 2015 ↓, s. 41-42.
↑ Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 272.

Bibliografia

Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928–1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927 .
Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
Piotr Kozłowski: Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922–1939; słownik biograficzny oficerów, strażników oraz pracowników kontraktowych straży celnej i straży granicznej. Przemyśl: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2015. ISBN 978-83-61329-14-5.
Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISSN 83874246.
Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.

[10] Witalis Brzeski – w I wojnie światowej walczył w armii rosyjskiej w stopniu chorążego w 89 rezerwowym pułku piechoty. W 1917 wstąpił do Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego i zorganizował koło żołnierzy polskich w Szuji. W grudniu 1917 zbiegł z armii rosyjskiej i wstąpił do III Korpusu Polskiego. Po rozwiązaniu Korpusu przez Austriaków prowadził działalność konspiracyjną na terenie Kijowa. Po zajęciu Kijowa przez bolszewików został aresztowany i osadzony w Białej Cerkwi. Uciekł z więzienia, a w grudniu 1919 wstąpił do 78 pułku piechoty. W 1923 w stopniu podporucznika przeniesiony do rezerwy. W tym też roku wstąpił do Straży Celnej i został skierowany do ISC „Drohobycz”. W 1925 został przeniesiony do Komisariatu SC „Sianki”. W 1927 wyznaczony został na stanowisko kierownika komisariatu SC „Kalsdorf”. Po reorganizacji służb granicznych wstąpił do Straży Granicznej. Został oficerem wywiadowczym IG „Nowy Zagórz”. W 1930 wyznaczony został na kierownika komisariatu „Worochta”, a od 1935 był zastępcą przewodniczącego Komisji Dyscyplinarnej przy WMIOSG. Od 1938 pełnił funkcję kwatermistrza IG „Stryj”, a po likwidacji Obwodu SG „Stryj” został przeniesiony do Obwodu „Suwałki” na stanowisko kwatermistrza Obwodu^[9].

[CITEREFDominiczak1975126-1] Dominiczak 1975 ↓, s. 126.

[CITEREFPiekarz201728-2] Piekarz 2017 ↓, s. 28.

[CITEREFOdeB_batalionów_celnych12bc-3] OdeB batalionów celnych ↓, s. 12bc.

[CITEREFDominiczak1997250-4] Dominiczak 1997 ↓, s. 250.

[CITEREFKozłowski201233-5] Kozłowski 2012 ↓, s. 33.

[CITEREFKula199440-6] Kula 1994 ↓, s. 40.

[CITEREFGoryński2012226-7] Goryński 2012 ↓, s. 226.

[CITEREFJabłonowskiPolak199928-8] Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 28.

[CITEREFKozłowski201541-42-9] Kozłowski 2015 ↓, s. 41-42.

[CITEREFSzematyzm_Straży_Celnej1927272-11] Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 272.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[a]

[10]

[9]