Jego południową część wypełnia Lodowiec Szelfowy Rossa[3] – największy lodowiec szelfowy świata, o powierzchni 473 tys. km² (stan na 2014 rok)[6]. Na północy lodowiec opada stromą ścianą – ogromną barierą lodową o wysokości 15–50 m, ciągnącą się przez ok. 644 km[7] między Wyspą Rossa na zachodzie a Półwyspem Edwarda VII na wschodzie[8][a]. W pobliżu bariery przebiega północna granica morza, a granica południowa pokrywa się z krawędzią szelfu kontynentalnego[9].
Morze zajmuje powierzchnię ok. 960 tys. km²[9]. Jest płytkie – jego średnia głębokość to 477 m[10]. Głębokość w jego zachodniej części nie przekracza 300 m, a na całym obszarze morza dochodzi do 900 m[9]. Maksymalna głębokość na północy w Basenie Bellingshausena to 2972 m[10].
Średnia temperatura wód powierzchniowych w McMurdo Sound to ok. –1,8 °C[9]. Minimalna temperatura wód do głębokości ok. 300 m to –2,1 °C[9]. Zasolenie wód powierzchniowych wynosi 33,5–34,2‰, a warstw położonych głębiej 34,7‰[10]. Od kwietnia do października morze pokrywa zwarty lód, w lutym i marcu na wolnych od lodu wodach pływają swobodnie góry lodowe[10]. Powierzchniowe prądy morskie mają cyrkulację cyklonalną a najsilniejszy prąd płynie z zachodu na wschód wzdłuż bariery lodowca szelfowego[10].
Morze Rossa charakteryzuje się występowaniem licznych połynii – naturalnych przerębli w pokrywie lodowej[11][5]. Odgrywają one ważną rolę w powstawaniu fitoplanktonu[5]. Wielka Ross Sea Polynya powstała pod wpływem południowego wiatru wiejącego od lodowca szelfowego, na który wpływają wiatry katabatyczne z Gór Transantarktycznych[5]. Po zachodniej stronie morza znajduje się mniejsza Terra Nova Bay Polynya, która powstała pod wpływem wiatrów katabatycznych z wnętrza Antarktydy Wschodniej wiejących wzdłuż Reeves Glacier[5].
W 2003 roku nowozelandzcy rybacy na Morzu Rossa odłowili po raz pierwszy żywego osobnika kałamarnicy kolosalnej[5].
Ochrona środowiska
28 października 2016 roku na obszarze Morza Rossa został ustanowiony drugi w historii chroniony obszar morski (ang. Marine Protection Area, MPA) w ramach Konwencji o ochronie żywych zasobów morskich Antarktyki (ang. Convention for the Conservation of Antarctic Marine Living Resources, CCAMLR)[12]. Porozumienie weszło w życie 1 grudnia 2017 roku[13]. Obszar podzielony jest na trzy strefy: ogólną strefę ochronną (ang. general protection zone), która zajmuje 1,12 mln km² – 72% obszaru, gdzie obowiązuje zakaz rybołówstwa komercyjnego, specjalną strefę badawczą (ang. special research zone), gdzie dopuszczone są ograniczone połowy kryla i antara polarnego, oraz strefę badań kryla (ang. krill research zone), gdzie dopuszczone są kontrolowane połowy kryla w celach badawczych[13]. Jest to największy chroniony obszar morski na świecie[14][15].
W regionie żyje w różnych porach roku, ponad 30% wszystkich pingwinów białookich na świecie, ok. 25% wszystkich pingwinów cesarskich, ok. 30% wszystkich petrelów antarktycznych i ok. 50% orek oceanicznych na Morzu Rossa[14]. Ponad 50% fok Weddella z południowego Pacyfiku żyje tu przez cały rok[14]. Na terenie obszaru chronionego występują ponadto rzadkie gatunki bentosowe, np. gąbki, które dożywają do 500 lat[14].
Historia
Morze zostało odkryte 5 stycznia 1841 roku przez Jamesa Clarka Rossa (1800–1862) i spenetrowane przez HMS „Erebus” i HMS „Terror” podczas nieudanej próby dotarcia do południowego bieguna magnetycznego[9]. Jest jednym z najbardziej dostępnych mórz obrzeży Antarktydy, a wypełniający jego południową część Lodowiec Szelfowy Rossa jest płaski i dochodzący na odległość 550 km od bieguna południowego[16]. Z uwagi na te dogodne warunki region ten stał się tradycyjną bazą dla wypraw w głąb kontynentu[9]. Wyruszały stąd ekspedycje norweskie, brytyjskie, japońskie, amerykańskie i nowozelandzkie[9]. Sam region został dogłębnie zbadany pod względem geologicznym[9]. Współcześnie Morze Rossa jest również celem turystycznym[9].
_chick_with_parent_In_Ross_sea.jpg)