Cała Europa odnalazła się wokół tej „pamiątki” świętego Jakuba, w tych samych wiekach, w których budowała się jako kontynent jednorodny i zjednoczony duchowo. Dlatego to sam Goethe stwierdzi, że świadomość europejska zrodziła się w pielgrzymowaniu.Pielgrzymki do Santiago były jednym z przemożnych czynników, jakie sprzyjały wzajemnemu zrozumieniu tak różnych ludów europejskich, jak ludy romańskie, germańskie, celtyckie, anglosaskie i słowiańskie. Pielgrzymowanie zbliżało, umożliwiało kontakt i jednoczyło ludy, do których z upływem wieków docierało przepowiadanie świadków Chrystusa i które przyjmowały Ewangelię, a równocześnie – można powiedzieć – kształtowały się jako ludy i narody.
Jan Paweł II, Santiago de Compostela, 9 listopada 1982
Od lat 70. XX wieku nastąpił ponowny rozkwit idei pielgrzymowania po Europie szlakami św. Jakuba. W latach 80. patronat nad nimi objęła Rada Europy (nadając mu tytuł w 1987 r. Europejskiego Szlaku Kulturowego), a w latach 90. Unia Europejska objęła wsparciem w ramach swojej polityki kulturalnej i programów pomocowych. W 1993 r. drogi św. Jakuba wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Krzyż Zakonu św. Jakuba – po muszli jest on najbardziej charakterystycznym znakiem pielgrzyma (w miarę możliwości krzyż taki powinien znajdować się na muszli)Symbol europejskich szlaków jakubowychAlternatywny symbol podkreślający wspólną europejską tożsamość i dziedzictwo
Popularność pielgrzymowania w latach 90. dotarła do Polski, a zainteresowanie nim jeszcze wzrosło wraz z przystąpieniem Polski do UE i zniesieniem kontroli granicznej w ramach strefy Schengen.
Projekt wytyczenia Małopolskiej Drogi pojawił się w 2007 r. podczas spotkania grupy osób z Krakowa, Sandomierza i Tarnobrzega. Do zawiązanej grupy dołączyli przedstawiciele miejscowości i parafii leżących na szlaku, mediewiści, władze wojewódzkie, Bractwo św. Jakuba Starszego Apostoła w Więcławicach Starych, Stowarzyszenie „Przyjaciele Dróg św. Jakuba w Polsce”[4], Polskie Towarzystwo Tatrzańskie w Tarnobrzegu oraz sandomierscy i tarnobrzescydominikanie[5][6][7].
Pierwszy odcinek z Pałecznicy do Krakowa otwarty został 25 października 2008 r. Całość trasy otwarto w dniu 25 lipca 2009 r., czyli w święto św. Jakuba Apostoła[8].
Współczesny odcinek z Sandomierza do Krakowa liczy w linii prostej 165 km. Długość od kościoła św. Jakuba z Sandomierza do Rynku Starego Miasta w Krakowie wynosi ok. 200 km. Ostatnim punktem jest opactwo benedyktyńskie w Tyńcu. Na jego trasie znajduje się siedem kościołów św. Jakuba, jeden leży w bezpośredniej okolicy. Trasa wyznaczona została tak, by przebiegała przez wszystkie historyczne miejsca związane z dawnym pielgrzymowaniem, ale także włączone zostały w niego nowe ośrodki kultu i pracy duszpasterskiej. Małopolska Droga jest bardzo dobrze oznaczona jakubowymi muszlami oraz charakterystycznymi żółtymi strzałkami. Strzałki ustawione są zawsze w jednym kierunku, na zachód – do katedry w Santiago. Znaki znajdują się w odległości co ok. 100 metrów. Ze względów proceduralnych[a] – podobnie jak inne wielkie miasta na szlakach jakubowych[b] – najsłabiej oznakowane jest miasto Kraków.
Charakter pielgrzymowania
Pielgrzymowanie w ramach Dróg św. Jakuba, w odmienności od znanych polskiej tradycji pielgrzymek do Częstochowy, nie ma charakteru zorganizowanego, cyklicznego i zbiorowego. W pielgrzymkę Jakubową można wybrać się indywidualnie (ewentualnie w małej grupie) i w dowolnej porze roku. Pielgrzym musi zaplanować i zorganizować całą wyprawę sam, biorąc pod uwagę możliwość noclegu, lub jego brak. Musi też liczyć się z tym, że będzie w większości przypadków zdany na siebie. Cały bagaż pielgrzyma musi być noszony na jego plecach, podczas gdy jasnogórskie pielgrzymki organizują transport plecaków, noclegi, wspólne modlitwy i długość tras. Baza noclegowa, wraz z rozwojem zainteresowania, jest systematycznie poszerzana. Parafie leżące na szlaku przygotowują wzorowane na hiszpańskich albergue, osoby indywidualne otwierają gospodarstwa agroturystyczne, gminy adaptują wolne pomieszczenia pod przyszłych pielgrzymów (np. remizy strażackie). Opłata waha się między opłatą dobrowolną (z hiszpańskiego donativo), a maksymalnie kilkudziesięcioma złotymi. Pielgrzym – zgodnie z tradycją – powinien posiadać znak, który wyróżniałby go (muszla pielgrzyma, krzyż jakubowy).
Tablica informacyjna tuż przy kościele św. JakubaTablica informacyjna przy kościele w Sance
Miejscowości, w których znajduje się kościół św. Jakuba zostały wyróżnione poprzez pogrubienie. Miejscowości, będące na trasie alternatywnej zostały zaznaczone kursywą. Stan na lipiec 2010.
Tarnobrzeg, dominikański kościół – obraz Matki Bożej DzikowskiejKoprzywnica – pocysterski kościół św. Floriana
Zamiast w Sandomierzu alternatywnie trasę można rozpocząć w Tarnobrzegu. Trasa łączy się z właściwą historyczną trasą Małopolskiej Drogi św. Jakuba w Rybnicy. Przebieg:
Sanktuarium albertynek – Ecce HomoKościół jezuitów – bazylika Serca JezusowegoKatedra na Wawelu – grób św. Królowej JadwigiOpactwo w Tyńcu – ostatni punkt Małopolskiej Drogi św. Jakuba
Prądnik Czerwony – na terenie tej dzielnicy Małopolska Droga św. Jakuba w większości pokrywa się z trasą turystyczno-kulturową Prądnika Czerwonego (oznaczona biało-czerwonymi kwadratami)
ul. Lublańska – przejście dla pieszych ze światłami; dalej ścieżką za przystankiem autobusowym, obok pawilonów handlowych do skrzyżowania ulic: Bosaków, Macieja Miechowity i Brogi
Angielski: The Lesser Polish Way of Saint James, The Lesser Poland Way of Saint James, The Little Poland Way of Saint James, The Little Polish Way of Saint James, The Małopolska Way of Saint James
Hiszpański: El Camino Małopolska, El Camino de Santiago de Pequeña Polonia, Ruta Jacobea de Pequeña Polonia
Galicyjski: O Camiño Małopolska, O Camiño de Pequena Polonia, Ruta Xacobea de Pequena Polonia
↑Brak pozwoleń na malowanie strzałek na zabytkowych budynkach, konieczność uzyskania zgody od wielorakich urzędów i instytucji, wysokie koszty postawienia tablic wkomponowujących się w zabytkowe otoczenie itd.
↑Problem braku dobrego oznakowania nie dotyczy tylko Madrytu czy Barcelony, ale tak typowo pielgrzymich miast jak Burgos, Leon i Ponferrada; dobre oznakowanie znika wraz z wejściem do miast, pojawia się wraz z opuszczeniem centrum.
Przypisy
↑Aktualny stan szlaków św. Jakuba w Polsce z zaznaczonymi istniejącymi i projektowanymi trasami znajduje się na stronie Mapa, stan na 1 marca 2012 r.
Łygas Marek Grdeń Wiesław Winiarski Mieczysław: Małopolska droga św. Jakuba. Od Sandomierza do Krakowa Przewodnik. Rewasz. ISBN 978-83-924296-0-9.Sprawdź autora:1. Brak numerów stron w książce
