PROFILPELAJAR.COM

Leszczawa Dolna
	wieś
	; Kościół parafialny
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	przemyski
Gmina	Bircza
Liczba ludności (2011)	644
Strefa numeracyjna	16
Kod pocztowy	37-740
Tablice rejestracyjne	RPR
SIMC	0599379
	Położenie na mapie gminy Bircza Leszczawa Dolna
	Położenie na mapie Polski Leszczawa Dolna
	Położenie na mapie województwa podkarpackiego Leszczawa Dolna
	Położenie na mapie powiatu przemyskiego Leszczawa Dolna
	49°39′42″N 22°26′03″E/49,661667 22,434167
	Multimedia w Wikimedia Commons

Leszczawa Dolna – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Bircza^[5]^[6].

Leży na Pogórzu Przemyskim.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Leszczawa Dolna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Stupnica, dopływ Sanu.

W miejscowości znajduje się kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela

Historia

Wieś została założona w XV wieku na prawie wołoskim. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1464. Założycielami byli Humniccy herbu Gozdawa, do nich należała wieś aż do rozbiorów.

Według spisu z 1510 roku mieszkańcy płacili podatek od 8 łanów, młyna, karczmy, popa i 50 owiec.

W 1507 roku istniała już tutaj parafia prawosławna, a od 1739 roku parafia rzymskokatolicka. W 1743 roku wybudowano drewniany kościół pw. Jana Chrzciciela. Nowy, murowany zaczął budować w 1932 ks. Andrzej Cząstka. Później prace wstrzymano, a kościół ukończono dopiero po wojnie.

W 2 poł. XVIII dziedzicem Leszczawy był Ignacy Adam Lewicki^[7]. W połowie XIX wieku właścicielką posiadłości tabularnej w Leszczawie Dolnej była Maria hrabina Konarska^[8]. Następnie dobra posiadał Franciszek Bocheński.

We wsi znajdowała się drewniana cerkiew św. Michała, zbudowana w 1904 roku, w miejscu starszej cerkwi z 1766 roku, ufundowana przez Humnickich. Cerkiew została rozebrana w roku 1960.

W okresie powojennym miejscowość wielokrotnie atakowana przez UPA. 10 maja 1945 roku wiele zabudowań zostało spalonych. 1 stycznia 1946 roku banderowcy uprowadzili ze wsi pięciu mężczyzn, ich ciał nigdy nie odnaleziono. 6 maja 1946 roku kilka sotni UPA spaliło prawie całą wieś i zamordowało cztery osoby. Pozostali na miejscu Polacy zostali ewakuowani na kilka miesięcy, dopóki miejscowość nie została odbudowana^[9].

Osobny artykuł: Cerkiew św. Michała Archanioła w Leszczawie Dolnej.

Leszczawa Dolna w roku 1929

Właściciele ziemscy: Janiszewski Jan (356 ha), Janiszewski Tad. (354 ha)
Konie-handel: Schiff J., Schnell A.
Lasy-eksploatacja: Bernstein i Syn
Różne towary: Kółko Rolnicze, Bączek J.
Wyszynk trunków: Schimel Ch.

Demografia

1785 – 356 grekokatolików, 180 rzymskich katolików, 10 żydów
1840 – 413 grekokatolików
1859 – 430 grekokatolików
1879 – 503 grekokatolików
1899 – 681 grekokatolików
1926 – 730 grekokatolików
1929 – 1067 mieszkańców
1938 – 722 grekokatolików (brak danych o innych wyznaniach)
2006 – 657 osób

Osoby związane z miejscowością

ks. prał. Artur Janiec – dyrektor „Caritas” Archidiecezji Przemyskiej

Zobacz też

Leszczawa Górna

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 67376
↑ Wieś Leszczawa Dolna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-04-07] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-04-07].
↑ ^a ^b Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 646 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Lewiccy. W: Adam Boniecki: Herbarz polski. T. 14: Lasoccy – Liwiński. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1911, s. 187.
↑ Karol Wild: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: 1855, s. 113.
↑ SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 134, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .

Linki zewnętrzne

Leszczawa (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 169 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 67376

[pwl-2] Wieś Leszczawa Dolna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-04-07] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[nsp-3] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-04-07].

[poczta-4] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 646 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-5] GUS. Wyszukiwarka TERYT

[roz-6] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[7] Lewiccy. W: Adam Boniecki: Herbarz polski. T. 14: Lasoccy – Liwiński. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1911, s. 187.

[8] Karol Wild: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: 1855, s. 113.

[9] SzczepanS. Siekierka SzczepanS., HenrykH. Komański HenrykH., KrzysztofK. Bulzacki KrzysztofK., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 134, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .

[2]

[3]

[4]

[1]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]