Księstwo Smoleńskie

Księstwa Rusi Kijowskiej po śmierci Jarosława Mądrego w 1054 roku
Ziemie ruskie w 1389 roku w okresie dominacji Wielkiego Księstwa Litewskiego
Mapa Księstwa Smoleńskiego

Księstwo Smoleńskie lub Wielkie Księstwo Smoleńskie – udzielne księstwo ruskie istniejące w latach od ok. 988 do 1405, położone w górnych biegach rzek Dniepru, Wołgi i Dźwiny, w którym panowali książęta smoleńscy z dynastii Rurykowiczów.

Stolicą księstwa był Smoleńsk, a podlegały mu mniejsze księstwa: możajskie, toropieckie, wiaziemskie, dorohobuskie, sielechowskie, fomińsko-berezujskie, rżewskie i kozłowskie.

Cerkiew św. Michała Archanioła w dawnej letniej rezydencji książąt smoleńskich. Zachowany przykład architektury smoleńskiej sprzed najazdu mongolskiego

Ziemia smoleńska należała do Rusi Kijowskiej od IX wieku jako ważny odcinek szlaku od Waregów do Greków. Pierwszym księciem ruskim osiadłym w Smoleńsku był Stanisław Władimirowicz (ok. 988-po 1015), syn Włodzimierza Wielkiego. Po śmierci Jarosława Mądrego w 1054 roku nastąpił podział Rusi Kijowskiej, a dzielnica smoleńska przypadła jego synowi Wiaczesławowi. W 1127 władzę nad księstwem przejęła gałąź Rościsławiczów.

Od ok. 1230 roku Księstwo, podobnie jak większość księstw ruskich, było lennikiem Złotej Ordy. W 1303 roku Moskwa oderwała od Księstwa Smoleńskiego wschodnią część, w tym Możajsk i Wereję.

W 1313 roku książę smoleński Iwan Aleksandrowicz przestał płacić daninę Złotej Ordzie, a przed 1340 roku uznał się lennikiem wielkiego księcia litewskiego Giedymina. Wywołało to reakcję chana Ozbega, który tuż po śmierci Giedymina w 1340 wysłał na Księstwo Smoleńskie zbrojną ekspedycję karną, w której uczestniczyły oddziały księcia moskiewskiego Iwana Kality oraz innych książąt północnej Rusi podległych władzy mongolskiej[1].

Księstwo Smoleńskie zajmowało strategiczną pozycję na tzw. Bramie Smoleńskiej, dzięki czemu mogło zachowywać niezależność i lawirować pomiędzy rywalizującymi ze sobą Wielkim Księstwem Litewskim a Wielkim Księstwem Moskiewskim. W 1348 oddziały smoleńskie brały udział w litewskiej wyprawie przeciw Krzyżakom i w przegranej bitwie nad Strawą. 1352 wielki książę litewski Olgierd ochronił Smoleńsk przed najazdem moskiewskiego Siemiona Dumnego samą groźbą interwencji. W latach 1368, 1370 i 1372 książę smoleński Światosław IV Wielki wraz księciem twerskim wziął udział w wyprawach Olgierda na Moskwę. Po niepowodzeniu Olgierda przeszedł na stronę Moskwy i uczestniczył w 1375 roku w najeździe moskiewskim na Twer (za co tym razem Olgierd karnie spustoszył Smoleńszczyznę). Po śmierci Olgierda w 1377 Księstwo Smoleńskie uzyskało czasowo niezależność od Litwy[2].

Po zawarciu unii polsko-litewskiej kolejny książę smoleński Jerzy Światosławicz złożył w 1387 roku hołd lenny Jagielle, Jadwidze i Koronie Królestwa Polskiego wraz z przysięgą wierności z całej ziemi smoleńskiej[3]. Jednak w 1395 roku książę litewski Witold zajął Smoleńsk pod pozorem ochrony przed najazdem tatarskim i ustanowił tam Romana Michajłowicza (księcia briańskiego i czernichowskiego) jako swojego namiestnika zmieniając księstwo w prowincję Wielkiego Księstwa Litewskiego. Wykorzystując klęskę Witolda nad Worsklą miasto zdobył jednak książę riazański Oleg, teść księcia smoleńskiego Jerzego. Witold bezskutecznie próbował je odebrać w 1401 roku.

W latach 1404–1405 miała miejsce zbrojna wyprawa Witolda – przy wsparciu polskich oddziałów Jagiełły – która zakończyła się podbojem i ostateczną likwidacją Księstwa Smoleńskiego. Sam Smoleńsk został zajęty po dwumiesięcznym oblężeniu 26 czerwca 1404 roku (według innych źródeł w 1405), gdy bramy miasta otworzyli Litwinom smoleńscy bojarzy niezadowoleni z rządów Olega[1]. Witold pozostawił mniejszych książąt, którzy podlegali namiestnikowi litewskiemu.

Odtąd ziemia smoleńska była częścią Wielkiego Księstwa Litewskiego. Kilka lat później pod Grunwaldem w ramach armii litewskiej walczyły trzy chorągwie smoleńskie pod wodzą Lingwena.

Od 1508 roku ziemia smoleńska funkcjonowała jako województwo smoleńskie w ramach państwa polsko-litewskiego.

 Zobacz też: Książęta smoleńscy.

Przypisy

  1. ↑ a b S. M. Kuczyński, Ziemie czernichowsko-siewierskie pod rządami Litwy, Warszawa 1936
  2. ↑ Natanson-Leski, Jan, Dzieje granicy wschodniej Rzeczypospolitej. Cz. 1, Granica moskiewska w epoce jagiellońskiej, Lwów, Warszawa 1922
  3. ↑ Natanson-Leski, Jan, Dzieje granicy wschodniej Rzeczypospolitej. Cz. 1, Granica moskiewska w epoce jagiellońskiej, Lwów, Warszawa 1922, s. 21
Historia Rosji
Historia Rosji
Okres ruski
Wielkie Księstwo Moskiewskie
Carstwo Rosyjskie
Imperium Rosyjskie
Wojny napoleońskie
Republika Rosyjska
Wojna domowa w Rosji
Związek Radziecki
II wojna światowa
Federacja Rosyjska
Kluczowe postacie
Pozostałe

Read other articles:

Suicide of Kenneth Weishuhn

American anti-gay bullying victim (1997–2012) Kenneth WeishuhnBornKenneth James Rodney Weishuhn Jr.May 27, 1997Sheldon, Iowa, U.S.DiedApril 14, 2012(2012-04-14) (aged 14)Primghar, Iowa, U.S.Cause of deathSuicide by hangingResting placePleasant Hill Cemetery, Primghar, Iowa, U.S.NationalityAmericanCitizenshipUnited StatesAlma materSouth O'Brien High SchoolKnown forSuicideParent(s)Kenneth J. Weishuhn Sr.Jeannie Chambers (née Barrows) Kenneth Weishuhn (May 27, 1997 – Apr...

 

Asker, Norwegia

Untuk pengertian lain, silakan lihat Asker Lambang Asker Asker adalah sebuah kotamadya di provinsi Akershus, Norwegia dan pinggiran kota Oslo. Geografi Bagian utamanya adalah Asker, Gullhella, Vollen, Vettre, Blakstad, Borgen, Holmen, Høn, Hvalstad, Nesøya, Nesbru, dan Heggedal. Asker adalah kota pesisir terkenal dengan banyak pantainya yang menarik, tetapi di sini ada pula bukit dan hutan. Distrik ini dikenal karena banyak industri penting di sini, dan juga karena tamannya Skaugum, tempat ...

 

羅生門 (電影)

本條目存在以下問題，請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。 此條目需要补充更多来源。 (2018年3月17日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的标题（来源搜索：羅生門 (電影) — 网页、新闻、书籍、学术、图像），以检查网络上是否存在该主题的更多可靠来源（判定指引）。 �...

Pancit

Artikel ini bukan mengenai pangsit. Pansit palabok Pansit atau pancit adalah istilah umum untuk mi atau masakan mi goreng di Filipina. Hidangan dari mi, bihon, miswa, dan sotanghun mulanya berasal dari masakan Cina, tetapi telah diadaptasi sebagai masakan Filipina dengan tambahan bahan-bahan lokal. Pansit palabok (pansit luglug) dan pansit malabon telah dianggap sebagai masakan asli Filipina. Pansit malabon dengan berbagai makanan laut adalah makanan khas kota pelabuhan Malabon. Mi dimasak be...

 

Солнцев, Николай Адольфович

В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Солнцев; Солнцев, Николай.В Википедии есть статьи о других людях с фамилией Эльбе. Николай Адольфович СолнцевНиколай Адольфович Солнцев-Эльбе Дата рождения 8 (21) февраля 1902 Место рождения Евье, Трокский повет, Тро...

 

منتخب الجزائر لكرة القدم

منتخب الجزائر لكرة القدم منتخب الجزائر لكرة القدم معلومات عامة اللقب الخضر، محاربو الصحراء والأفناك بلد الرياضة  الجزائر الفئة كرة القدم للرجال  رمز الفيفا ALG[1]  الاتحاد الاتحادية الجزائرية لكرة القدم كونفدرالية الاتحاد الأفريقي لكرة القدم كونفدرالية فرعية �...

1912 Washington gubernatorial election

For related races, see 1912 United States gubernatorial elections. 1912 Washington gubernatorial election ← 1908 November 5, 1912 1916 →   Nominee Ernest Lister Marion E. Hay Party Democratic Republican Popular vote 97,251 96,629 Percentage 30.5% 30.4%   Nominee Robert T. Hodge Anna A. Maley Party Progressive Socialist Popular vote 77,792 37,155 Percentage 24.4% 11.7% County resultsLister:      30–40%    ...

 

Ursuline Academy (San Antonio, Texas)

United States historic placeUrsuline AcademyU.S. National Register of Historic PlacesRecorded Texas Historic Landmark Show map of TexasShow map of the United StatesInteractive map showing the location for Ursuline AcademyLocationSan Antonio, Texas, USCoordinates29°25′52″N 98°29′32″W / 29.43111°N 98.49222°W / 29.43111; -98.49222Built1851ArchitectFrancois GiraudJules PoincardArchitectural styleGothicNRHP reference No.69000201RTHL No.20690...

 

The Prize Winner of Defiance, Ohio

2005 American filmThe Prize Winner of Defiance, OhioTheatrical release posterDirected byJane AndersonWritten byJane AndersonBased onThe Prize Winner of Defiance, Ohio: How My Mother Raised 10 Kids on 25 Words or Lessby Terry RyanProduced byJack RapkeSteve StarkeyRobert ZemeckisStarringJulianne MooreWoody HarrelsonLaura DernCinematographyJonathan FreemanEdited byRobert DalvaMusic byJohn FrizzellProductioncompaniesRevolution StudiosImageMoversDistributed byGo Fish Pictures[1] (through D...

William Grant Craib

British botanist William Grant Craib FLS FRSE (10 March 1882 in Banff, Aberdeenshire – 1 September 1933 in Kew) was a British botanist. Craib was Regius Professor of Botany at Aberdeen University and later worked at the Royal Botanic Gardens, Kew.[1][2] Life Craib was born in Banff, Aberdeenshire in northern Scotland on 10 March 1882 and he was educated at Banff Academy and Fordyce Academy.[3] He entered Aberdeen University as an Art student but due to problems with ...

 

Yusheng

Cantonese-style raw fish salad For other uses, see Yusheng (disambiguation). Yee SangYusheng with ingredients and dip sauces in Guangdong, ChinaAlternative namesLou Sang, Yee Sang, Yu Sheng, Jyu4 Saang1, Lo Hei, Prosperity TossRegion or stateEast and Southeast AsiaAssociated cuisineMalaysia, Singapore, Brunei, and Indonesia (traditionally consumed during Chinese New Year)Main ingredientsRaw fish (or soy fish for the vegetarian version), shredded vegetables and a variety of sauces and condimen...

 

1852 Rhode Island gubernatorial election

Rhode Island gubernatorial election 1852 Rhode Island gubernatorial election ← 1851 7 April 1852 1853 →   Nominee Philip Allen Josiah Harris Party Democratic Whig Popular vote 9,151 8,749 Percentage 51.10% 48.86% Governor before election Philip Allen Democratic Elected Governor Philip Allen Democratic Elections in Rhode Island Federal government Presidential elections 1792 1796 1800 1804 1808 1812 1816 1820 1824 1828 1832 1836 1840 1844 1848 1852 1856 1860 1864...

希望聯盟

  此條目介紹的是馬來西亞的政黨。关于同名已解散的香港政黨，请见「希望聯盟 (香港政黨)」。 希望联盟Pakatan HarapanAlliance of Hope希望联盟标志马来语名称Pakatan Harapanڤاكتن هارڤن替代语言：Aliansi Harapan英语名称Alliance of Hope替代语言：Pakatan Harapan Plus华语名称希望联盟Xīwàng liánméng淡米尔名称நம்பிக்கை கூட்டணி简称PH、希盟主席安华共同主席旺�...

 

2020年夏季奧林匹克運動會波蘭代表團

2020年夏季奥林匹克运动会波兰代表團波兰国旗IOC編碼POLNOC波蘭奧林匹克委員會網站olimpijski.pl（英文）（波兰文）2020年夏季奥林匹克运动会（東京）2021年7月23日至8月8日（受2019冠状病毒病疫情影响推迟，但仍保留原定名称）運動員206參賽項目24个大项旗手开幕式：帕维尔·科热尼奥夫斯基（游泳）和马娅·沃什乔夫斯卡（自行车）[1]闭幕式：卡罗利娜·纳亚（皮划艇）&#...

 

Bicameralism

Legislature with two chambers This article is about a form of legislature. For other uses, see Bicameralism (disambiguation). Legislature Chambers Unicameralism Bicameralism Tricameralism Multicameralism Upper house (Senate) Lower house Parliament Parliamentary system Parliamentary group Speaker Parliamentary leader Member of parliament Whip Clerk International parliament Parliamentary procedure Committee Quorum Motion (no-confidence) Types Parliament (Member of Parliament) Congress (Member o...

List of highest-grossing animated films of the 2010s

Animated feature films By decade 1917–1969Before 1940 1940s 1950s 1960s 1970s1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980s1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990s1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000s2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010s2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020s2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 vte The following are lists of the highest-grossing animated feature films first released in the 2010s. Hig...

 

Grooves (archaeology)

Grooves carved into rock Grooves in a fan-shaped pattern and with one crossing, Gotland, Sweden Grooves, the one at left at the edge of another one, Gotland, Sweden. Cut of a groove measured in a groove on Gotland. A stone with grooves that has been put in the border of a prehistoric grave. The grooves are on the side of the stone. Gotland Grooves on Gotland Grooves in Gantofta, Scania Detail of the grooves in Gantofta There are grooves (Swedish: sliprännor, slipskåror. Sw-En translation: s...

 

Contee della Svezia

Contee della Svezia Le contee della Svezia (in lingua svedese: län) sono la suddivisione territoriale di primo livello del Paese e sono pari a 21; ciascuna di esse ricomprende a sua volta più comuni. Indice 1 Storia 2 Amministrazione 3 Lista 4 Note 5 Voci correlate 6 Altri progetti 7 Collegamenti esterni Storia Le contee furono introdotte nel 1634, durante il regno di Gustavo II Adolfo, su iniziativa del conte Axel Oxenstierna, che eliminò la precedente suddivisione in province (landskap);...

Fillmore East – June 1971

Fillmore East – June 1971Album live karya The MothersDirilisJune 1971DirekamFillmore East, New York City, June 1971GenreProgressive rockDurasi43:11LabelBizarreRykodiscProduserFrank ZappaFrank Zappa Chunga's Revenge(1970)Chunga's Revenge1970 Fillmore East – June 1971(1971) 200 Motels(1971)200 Motels1971 Fillmore East – June 1971 adalah live album oleh The Mothers, diterbitkan pada 1971. Daftar lagu Little House I Used to Live In – 4:41 The Mud Shark – 5:22 What Kind of Girl Do Yo...

 

Bantalan

Untuk bantalan rel (elemen jalur kereta api), lihat Bantalan rel. BallBearing Bantalan digunakan pada konstruksi jembatan Bantalan (bahasa Inggris: Bearing) adalah sebuah elemen mesin yang berfungsi untuk membatasi gerak relatif antara dua atau lebih komponen mesin agar selalu bergerak pada arah yang diinginkan. Bearing menjaga poros agar selalu berputar terhadap sumbu porosnya, atau juga menjaga suatu komponen yang bergerak linier agar selalu berada pada jalurnya. Bantalan merupakan sala...