Prowadzone badania archeologiczne wykazały trwającą około 10 tysięcy lat aktywność osadniczą w dolinie rzeki Samy i okolicach Jeziora Bytyńskiego. Przez teren gminy przechodził szlak wymiany handlowej, tzw. szlak bursztynowy.
Pierwsza wzmianka historyczna o miejscowości Kaźmierz pochodzi z 1298 r., kiedy to biskup poznański Andrzej Zaremba zaliczył kościół w Kaźmierzu do archidiakonatu poznańskiego większego. Jako miasto Kaźmierz pojawia się po raz pierwszy w 1384 r. Wówczas to Domarad z Pierzchna, kasztelan poznański napadł na miasta Kaźmierz i Szamotuły. Prowadzone badania wskazują na jeszcze wcześniejszą około 200-letnią metrykę miasta jako ośrodka wczesnośredniowiecznego[5]. Kaźmierz był miastem prywatnym należącym do rodu Swidwów herbu Nałęcz z Szamotuł. W 2. połowie XVI wieku miasto przechodziło w ręce rodu Górków, Niegodewskich, a jeszcze w 1793 r. Kaźmierz był miastem i należał do rodzin Moszczenickich i Niegolewskich. Prawa miejskie stracił na początku XIX wieku[5].
Z planu dawnego miasta zachował się podłużny rynek przy trakcie z Poznania do Szamotuł, z kościołem parafialnym pw. Narodzenia NMP z 1494 r. wzniesionym na miejscu drewnianego kościoła powstałego przed 1298 r. W 1515 r. dobudowano do kościoła kaplicę w formie nawy, a w 1934 – kaplicę grobową Skrzydlewskich.
W nawie głównej i kaplicy oraz prezbiterium kościoła do dziś zachowały się gotyckie gwieździste sklepienia. W pochodzącym z początku XVI w. późnorenesansowym ołtarzu głównym znajduje się późnogotycka rzeźbaMatki Bożej z Dzieciątkiem wykonana około 1510 r. Dwa boczne ołtarze są w stylu renesansowym. W kościele znajduje się również zabytkowy obraz, namalowany na lipowej desce przedstawiający św. Annę Samotrzeć.
