Grabowo (powiat kolneński)
Grabowo – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, siedziba gminy Grabowo[5][6].  .jpg) .jpg)    Założona w późnym średniowieczu, w 1524 zyskała prawo chełmińskie, jednak lokacja jako miasta nie powiodła się, zdegradowany przed 1578 rokiem[7]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Grabowo. W latach 1975–1998 należała administracyjnie do województwa łomżyńskiego. We wsi znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii św. Jana Chrzciciela. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Szczuczyn. HistoriaOsada Grabowo powstała nad rzeczką Dobrzycą, blisko jej ujścia Skrody. Jej powstanie związane jest z początkiem i rozwojem osadnictwa za rządów księcia mazowieckiego Janusza I. W źródłach występuje od 1423 r. Wieś stanowiła własność grabowskich, następnie przechodziła w ręce Ławskich, Gutowskich i Szczuków. W pierwszej połowie XV w. Grabowo zostało własnością Stanisława Ławskiego. Dzięki jego staraniom wieś została podniesiona do rangi miasta, otrzymała prawa miejskie chełmińskie nadane w 1524 r. przez króla Zygmunta I. W 1539 r. Grabowo otrzymało potwierdzenie nadanych mu uprzednio praw i przywilejów, dodatkowo w 1546 r. ustanowiono targ na mięso. Wójt był uposażony w dwie włóki gruntu i 6 kramów – po dwie jatki rzeźnicze, kramy sukiennicze i szewskie. Mimo nadań i przywilejów Grabowo nie zdołało utrzymać swego miejskiego charakteru i pozostało wsią. W 1578 r. w rejestrze poborowym określone zostało jako wieś na 6 włókach z 8 zagrodami. Do 1795 r. wieś należała do powiatu kolneńskiego ziemi łomżyńskiej w księstwie i województwie mazowieckim. Na przełomie 1783/1784 wieś leżała w parafii Grabowo, dekanat wąsoski diecezji płockiej i była własnością Bernarda Wagi, skarbnika wiskiego[8]. W wyniku III rozbioru Polski znalazła się w granicach Prus Nowowschodnich, następnie od 1807 r. w Księstwie Warszawskim w departamencie łomżyńskim. Później Grabowo wraz z gminą swego imienia współtworzyło powiat szczuczyński w województwie augustowskim rozbiorowego Królestwa Polskiego. Wieś wraz z folwarkiem w 1827 r. liczyła 154 mieszkańców zamieszkujących 22 domy, z końcem XIX wieku rozwinęła się do około 400 mieszkańców. Zajmowała 81 włók ziemi, znajdował się w niej murowany kościół parafialny, browar, szkoła i urząd gminny. W 1919 r. znalazło się z całym powiatem szczuczyńskim w województwie białostockim. W 1929 r. było tu 319 mieszkańców. Był tu warsztat kołodzieja, dwie kuźnie, olejarnia, cztery piekarnie, dwie rzeźnie i szewc. We wsi mieszkała akuszerka. Funkcjonowała gorzelnia „Grabowo” Z. Sokołowskiego[9]. W czasie II wojny światowej Grabowo znalazło się pod okupacją radziecką, a później pod okupacją niemiecką. Po II wojnie światowej gmina przechodziła różne koleje związane z podziałem administracyjnym. Z dniem 1 stycznia 1973 r. przywrócono gminę Grabowo. UrodzeniW Grabowie urodzili się przyrodnicy Antoni i Jakub Wagowie, a także aktorka Bożena Dykiel. Zabytki
GospodarkaWiększość mieszkańców Grabowa zatrudniona jest w rolnictwie. Dominującą uprawą są ziemniaki, żyto oraz owies. Ludność zatrudniona w usługach stanowi około 30% ogółu ludności czynnej zawodowo. Największe zakłady pracy w Grabowie to Zespół Szkół w Grabowie, Urząd Gminy i Bank Spółdzielczy. Ludzie związani z GrabowemPrzypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
