PROFILPELAJAR.COM

Edward i Krystyna
Eduardo e Cristina
Rodzaj	opera seria
Muzyka	Gioacchino Rossini
Libretto	G. F. Schmidt, A. L. Tottola i G. Bevilacqua Aldobrandini
Liczba aktów	2
Język oryginału	włoski
Data powstania	1819
Prapremiera	24 kwietnia 1819; Teatro San Benedetto Wenecja
poprzednia; Hermiona	następna; Dziewica z jeziora

Edward i Krystyna (wł.: Eduardo e Cristina [e d u ˈ a r d o e k r i ˈ s t i ː n a ]) – opera seria Gioacchina Rossiniego – w dwóch aktach, do której libretto napisali Giovanni Frederico Schmidt, Andrea Leone Tottola i Gherardo Bevilacqua Aldobrandini, jej premiera miała miejsce w Wenecji 24 kwietnia 1819 roku.

Historia

Niemal nazajutrz po premierze Hermiony (27 marca 1819) Rossini wyjechał z Neapolu do Wenecji, dokąd wzywał go kontrakt na napisanie kolejnej opery, dramatu muzycznego Eduardo e Cristina. Libretto Giovanniego Schmidta było już wykorzystane w 1810 roku przez Pavesiego do opery pod tym samym tytułem. Dla potrzeb Rossiniego opracował je ponownie Andrea Tottola, a ostatecznej redakcji dokonał Gerhardo Bevillacqua Aldobrandini^[1]. Rossini nie wysilał się zbytnio nad muzyką do nowej opery z 26 „numerów” 18 przeniósł z trzech poprzednich oper (4 z Ricciarda i Zoraidy, 5 z Hermiony i 9 z Adelajdy z Burgundii); zastosował też w szerokim zakresie recitativo secco. Impresario teatru San Benedetto chciał mieć operę na otwarcie sezonu wiosennego. Rossini zajęty pracą nad Hermioną, zwrócił mu lojalnie uwagę, że w zakreślonym terminie nie będzie w stanie napisać i przygotować całkiem nowej opery. Uzgodniono więc, że kompozytor może włączyć do utworu fragmenty swoich wcześniejszych oper, nieznanych w Wenecji, byle tylko nadawały się do sytuacji scenicznych nowego libretta^[2].

Opera przyniosła Rossiniemu jeden z największych sukcesów w karierze. Premiera miała miejsce 24 kwietnia 1819 roku. Przedstawienie rozpoczęło się o ósmej wieczorem, a zakończyło o drugiej w nocy, gdyż prawie wszystkie numery musiały być bisowane. Wśród śpiewaków największe laury zbierała występująca w roli Krystyny, Rosa Morandi, ta sama, która 9 lat wcześniej przyczyniła się do sukcesu Weksla małżeńskiego. Według Stendhala pewien kupiec neapolitański, obecny na premierze, zaczął dopytywać swego sąsiada o powody, dla którego zmieniono libretto do znanej mu z Neapolu opery. Wiadomość rozeszła się błyskawicznie po teatrze w czasie antraktu. Wywołała jednak tylko rozbawienie publiczności, która poczytała librecistom za złe, że nie potrafili stworzyć tekstu lepiej odpowiadającego talentowi Rossiniego. Wskutek powodzenia utworu kompozytor pozostał w Wenecji dłużej, mniej więcej do 20 maja^[3]. Poza Wenecją Edward i Krystyna doczekał się niewielu wystawień i za każdym razem był znacznie przerabiany. W 1821 roku w Turynie w roli Edwarda wystąpiła Giuditta Pasta^[4].

Osoby i pierwsza obsada

Rola^[5]	Głos	Premiera 27 marca 1819 (Pierwsza obsada)
Krystyna, córka króla szwedzkiego	sopran	Rosa Morandi
Edward, mąż Krystyny, dowódca wojsk szwedzkich	alt	Carolina Cortesi
Karol, król Szwecji	tenor	Eliodoro Bianchi
Jakub, książę Szkocji	bas	Luciano Bianchi
Altei	tenor	Vincenzo Fracalini

Treść

Akcja opery rozgrywa się w Szwecji, za panowania któregoś z trzynastu szwedzkich Karolów. Dowódca wojsk szwedzkich, Edward poślubia potajemnie córkę króla Szwecji. Ojciec chce ją wydać za księcia Szkocji Jakuba. Edward i Krystyna postanawiają uciec wraz z synem Gustawem, który się w międzyczasie urodził. Król odkrywa istnienie potomka, a Edward przyznaje się do ojcostwa. Oboje: Edward i Krystyna trafiają do lochu. Tymczasem na Sztokholm uderzają wojska rosyjskie. Uwolniony z więzienia przez przyjaciela Edward dokonuje cudów męstwa w obronie ojczyzny, czym zasługuje sobie na wdzięczność teścia. Król uznaje małżeństwo córki^[6].

Nagranie

Jara, Acosta, Dumitru, Gorny, pod dyr. Cortiego (Bongoiovanni 1997)^[4]

Przypisy

↑ Wiarosław Sandelewski: Rossini. s. 141.
↑ Podobne montaże zwane w żargonie operowym centoni nie należały wówczas do rzadkości. Wiarosław Sandelewski: Rossini. s. 142.
↑ Wiarosław Sandelewski: Rossini. s. 142–143.
↑ ^a ^b Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 2. s. 309.
↑ Tabela na podstawie Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 2. s. 309.
↑ Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 2. s. 307. Wiarosław Sandelewski: Rossini. s. 141–142.

Bibliografia

Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 2. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, 2008. ISBN 978-83-224-0900-8.
Wiarosław Sandelewski: Rossini. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1980. ISBN 83-224-0133-7.