Dym tytoniowy

Mężczyzna palący papierosa, widać unoszący się dym tytoniowy

Dym tytoniowy – pod względem fizyko-chemicznym, heterogenny aerozol, powstający wskutek niecałkowitego spalania tytoniu. Składa się z fazy gazowej i rozproszonych w niej cząsteczek stałych. Z uwagi, że procesowi spalania towarzyszy wytwarzanie ciepła, składniki dymu tytoniowego ulegają pirolizie, a aktywne cząsteczki łączą się ze sobą w procesie pirosyntezy, tak że powstają nowe związki chemiczne. Wśród składników dymu tytoniowego zaobserwowano występowanie ponad 5000 substancji mających działanie na organizm. Związki w nim zawarte mają właściwości: toksyczne, kancerogenne, teratogenne i szkodliwe.

Składniki dymu tytoniowego

Główne składniki

Głównymi składnikami dymu tytoniowego (w 85% masy dymu) są azot, tlen i dwutlenek węgla.

Pozostałe składniki

Inne składniki to:[1]

Oddziaływanie czynnego palenia na zdrowie

Wyraźnie widoczny związek między liczbą wypalanych papierosów w przeliczeniu na osobę (na przykładzie mężczyzn) a liczbą zachorowań na raka płuc ok. 20 lat później

Wpływ na długość życia

Palący żyją średnio o ok. 14 lat krócej niż niepalący[2].

Wpływ na rozwój nowotworów

 Zobacz też: Lista kancerogenów w dymie tytoniowym.

Wdychanie dymu tytoniowego ma udowodnione znaczenie w powstawaniu następujących nowotworów (zwiększa ryzyko wystąpienia):

Wpływ na inne układy organizmu człowieka

Pozostały (pozanowotworowy) wpływ na organizm ludzki:

Oddziaływanie biernego palenia na zdrowie

 Osobny artykuł: Bierne palenie tytoniu.

Uzależnienie od tytoniu

Z powodu uzależnienia od tytoniu, wielu palaczy ma problemy z rzuceniem palenia, pomimo wiedzy na temat jego negatywnych skutków zdrowotnych.
 Osobny artykuł: Kwestionariusz Fagerströma.
 Osobny artykuł: Nikotynizm.

Korzystne efekty zdrowotne palenia tytoniu

Tytoń ma niewielką liczbę pozytywnych efektów na zdrowie, głównie związanych z działaniem nikotyny na układ nerwowy.

Palenie a choroba Alzheimera

Prawdopodobnie najważniejszą korzyścią może być potencjalny wpływ na chorobę Alzheimera. Niektóre badania wykazały, że osoby chore na chorobę Alzheimera rzadziej paliły względem ogółu populacji. Jedna z możliwych interpretacji to taka, że palenie może mieć korzystny wpływ w zapobieganiu wystąpienia choroby Alzheimera. Jednakże badania na tym polu są ograniczone, a wyniki rozbieżne. Niektóre badania wykazują, że palenie zwiększa ryzyko choroby Alzheimera. Z kolei niedawny przegląd dostępnej literatury naukowej na ten temat prowadzi do wniosku, że obserwowany spadek ryzyka zachorowania na chorobę Alzheimera może być spowodowany tym, że palacze po prostu umierają wcześniej, jeszcze zanim osiągną wiek, w którym choroba Alzheimera przeciętnie się rozpoczyna. "Różnicowanie śmiertelności zawsze jest problemem, gdy trzeba zbadać efekty palenia w przypadku schorzenia o niskiej zachorowalności przed 75 rokiem życia, co dotyczy przypadków choroby Alzheimera" (stwierdzenie z przeglądu). Palacze mają dwa razy mniejsze prawdopodobieństwo przeżycia do wieku 80 lat niż niepalący[5].

Inne skutki palenia

Niektóre badania wykazały powiązanie palenia z:

  • protekcyjnym działaniem palenia na aktualnych palaczy z chorobą Parkinsona[6][7], chociaż autorzy zaznaczyli, że bardziej prawdopodobne jest, iż ruchy wykonywane z powodu choroby mogą uniemożliwiać palenie, niż żeby samo palenie miało efekt ochronny.
  • efekt ochronny we wrzodziejącym zapaleniu jelita, ale zwiększający ryzyko wystąpienia choroby Leśniowskiego-Crohna, innej postaci nieswoistego zapalenia jelit[8].
  • zmniejszone ryzyko mięsaka Kaposiego[9].
  • istnieją pewne dowody zmniejszonego ryzyka endometriozy u niepłodnych kobiet[10], chociaż inne badania wykazały, że palenie zwiększa ryzyko u płodnych kobiet[11]. Nie ma dowodów na ochronne działanie u kobiet płodnych lub jest ich bardzo niewiele.
  • niektóre wstępne dane z 1996 sugerowały zmniejszone ryzyko wystąpienia włókniaków[12], jednakże dowody ogółem nie są przekonywające[13].
  • istnieją ograniczone dowody na zmniejszone występowanie nadciśnienia w czasie ciąży[14], lecz nie w przypadku ciąży mnogiej[15]. Poza tym palenie zwiększa prawdopodobieństwo prawie każdego niekorzystnego działania zdrowotnego, jakie może dotyczyć matki i dziecka[16], i jest najsilniejszą pojedynczą, modyfikowalną przyczyną chorób i śmierci u matek i noworodków[17].
  • duży odsetek schizofreników stosuje palenie tytoniu jako formę samoleczenia[18][19][20][21].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Dym tytoniowy, dym papierosowy. [dostęp 2008-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-10)].
  2. ↑ Annual Smoking-Attributable Mortality, Years of Potential Life Lost, and Economic Costs — United States, 1995–1999, „Morbidity and Mortality Weekly Report”, 51 (14), 2002, s. 300–303 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  3. ↑ Andrzej Szczeklik: Choroby wewnętrzne. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2005, s. 1483. ISBN 83-7430-031-0.
  4. ↑ Apteka od Pokoleń na bazie IAI-Shop.com, Mały dymek, duży problem, „Apteka od Pokoleń” [dostęp 2017-09-14] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-14] (pol.).
  5. ↑ Osvaldo P. Almeida i inni, Smoking as a risk factor for Alzheimer's disease: contrasting evidence from a systematic review of case-control and cohort studies, „Addiction (Abingdon, England)”, 97 (1), 2002, s. 15–28, DOI: 10.1046/j.1360-0443.2002.00016.x, PMID: 11895267 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  6. ↑ Mohamed Farouk Allam i inni, Smoking and Parkinson's disease: systematic review of prospective studies, „Movement Disorders: Official Journal of the Movement Disorder Society”, 19 (6), 2004, s. 614–621, DOI: 10.1002/mds.20029, PMID: 15197698 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  7. ↑ Mohamed Farouk Allam i inni, Parkinson's disease protects against smoking?, „Behavioural Neurology”, 15 (3-4), 2004, s. 65–71, DOI: 10.1155/2004/516302, PMID: 15706049, PMCID: PMC5488608 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  8. ↑ Suhal S. Mahid i inni, Smoking and inflammatory bowel disease: a meta-analysis, „Mayo Clinic Proceedings”, 81 (11), 2006, s. 1462–1471, DOI: 10.4065/81.11.1462, PMID: 17120402 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  9. ↑ James J. Goedert i inni, Risk factors for classical Kaposi's sarcoma, „Journal of the National Cancer Institute”, 94 (22), 2002, s. 1712–1718, DOI: 10.1093/jnci/94.22.1712, PMID: 12441327 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  10. ↑ Stacey A. Missmer i inni, Incidence of laparoscopically confirmed endometriosis by demographic, anthropometric, and lifestyle factors, „American Journal of Epidemiology”, 160 (8), 2004, s. 784–796, DOI: 10.1093/aje/kwh275, PMID: 15466501 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  11. ↑ C. Calhaz-Jorge i inni, Clinical predictive factors for endometriosis in a Portuguese infertile population, „Human Reproduction (Oxford, England)”, 19 (9), 2004, s. 2126–2131, DOI: 10.1093/humrep/deh374, PMID: 15229202 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  12. ↑ J.A. Baron, Beneficial effects of nicotine and cigarette smoking: the real, the possible and the spurious, „British Medical Bulletin”, 52 (1), 1996, s. 58–73, DOI: 10.1093/oxfordjournals.bmb.a011533, PMID: 8746297 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  13. ↑ S.M. Schwartz, L.M. Marshall, D.D. Baird, Epidemiologic contributions to understanding the etiology of uterine leiomyomata, „Environmental Health Perspectives”, 108 Suppl 5, 2000, s. 821–827, DOI: 10.1289/ehp.00108s5821, PMID: 11035989 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  14. ↑ J. Zhang i inni, Epidemiology of pregnancy-induced hypertension, „Epidemiologic Reviews”, 19 (2), 1997, s. 218–232, DOI: 10.1093/oxfordjournals.epirev.a017954, PMID: 9494784 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  15. ↑ Stephan Krotz i inni, Hypertensive disease in twin pregnancies: a review, „Twin Research”, 5 (1), 2002, s. 8–14, DOI: 10.1375/1369052022848, PMID: 11893276 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  16. ↑ Skutki palenia w ciąży [online], tytonpapierosowy.pl, 15 października 2019 [dostęp 2022-09-23].
  17. ↑ CDCTobaccoFree, Smoking During Pregnancy [online], Centers for Disease Control and Prevention, 11 kwietnia 2022 [zarchiwizowane z adresu 2007-04-15] (ang.).
  18. ↑ Ann McNeill, Smoking and mental health – a review of the literature, SmokeFree London Programme, 2001 [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
  19. ↑ Meltzer i inni, OPCS Surveys of Psychiatric Morbidity Report 3: Economic Activity and Social Functioning of Adults With Psychiatric Disorders., London, Her Majesty’s Stationery Office, 1995.
  20. ↑ C. Kelly, R.G. McCreadie, Smoking habits, current symptoms, and premorbid characteristics of schizophrenic patients in Nithsdale, Scotland, „The American Journal of Psychiatry”, 156 (11), 1999, s. 1751–1757, DOI: 10.1176/ajp.156.11.1751, PMID: 10553739 [dostęp 2022-09-23] (ang.).
  21. ↑ J.R. Hughes i inni, Prevalence of smoking among psychiatric outpatients, „The American Journal of Psychiatry”, 143 (8), 1986, s. 993–997, DOI: 10.1176/ajp.143.8.993, PMID: 3487983 [dostęp 2022-09-23] (ang.).

Linki zewnętrzne

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Read other articles:

Wycombe Wanderers F.C.

Wycombe WanderersNama lengkapWycombe Wanderers Football ClubJulukanThe ChairboysThe BluesBerdiri1887StadionAdams ParkHillbottom RoadHigh WycombeBucks(Kapasitas: 10.284[1])PemilikWycombe Wanderers TrustKetuaTrevor Stroud[2]ManajerGareth Ainsworth (pemain/manajer)LigaLiga Satu Inggris2019–20ke-3, Liga Satu InggrisSitus webSitus web resmi klub Kostum kandang Kostum tandang Musim ini Wycombe Wanderers F.C. adalah sebuah klub sepak bola dari kota High Wycombe, Inggris. Klub ...

 

بوابة:الإسلام

بسم الله الرحمن الرحيم الصفحة الرئيسية   مشـاريع البوابة   تصنيفات   أحدث التغييرات                                               الثقافة الأعلام والتراجم الجغرافيا التاريخ الرياضيات العلوم المجتمع التقانات الفلسفة الأد�...

 

Dataran tinggi Campbell

Peta topografi Zealandia menunjukkan Dataran tinggi Campbell. Dataran tinggi Campbell adalah dataran tinggi oseanik seluas 800.000 km² yang ada di selatan Selandia Baru dan Chatham Rise. Dataran tinggi ini berasal dari pecahan benua Gondwana dan merupakan bagian dari benua Zealandia yang sebagian besar terendam air. Bagian dataran tinggi ini yang berada di atas permukaan laut yaitu: Kepulauan Bounty, Kepulauan Antipodes, Kepulauan Auckland dan Kepulauan Campbell, semuanya merupakan bagi...

Charity Shield FA 1997

Charity Shield FA 1997TurnamenCharity Shield FA Manchester United Chelsea 1 1 Manchester United menang 4–2 pada adu penaltiTanggal3 Agustus 1997StadionStadion Wembley, London← 1996 1998 → Charity Shield FA 1997 adalah pertandingan sepak bola antara Manchester United dan Chelsea yang diselenggarakan pada 3 Agustus 1997 di Stadion Wembley, London. Pertandingan ini merupakan pertandingan ke-75 dari penyelenggaraan Charity Shield FA. Manchester United memenangkan pertandingan ini de...

 

Affaire Bygmalion

Cet article est lié à une ou plusieurs affaires judiciaires en cours. Le texte peut changer fréquemment, n’est peut-être pas à jour et peut manquer de recul. Le titre et la description de l'acte concerné reposent sur la qualification juridique retenue lors de la rédaction de l'article et peuvent évoluer en même temps que celle-ci. N’hésitez pas à participer de manière neutre et objective, en citant vos sources et en n'oubliant pas que, dans nombre de systèmes judiciaires, to...

 

Wu Daozi

Lukisan Konfusius karya Wu Daozi. Wu Daozi Hanzi tradisional: 吳道子 Hanzi sederhana: 吴道子 Alih aksara Mandarin - Hanyu Pinyin: Wú Dàozǐ - Wade-Giles: Wu Tao-tzu Daoxuan Hanzi: 道玄 Alih aksara Wu Daozi (680 - c.  760), juga dikenal sebagai Daoxuan, adalah seorang pelukis Tiongkok dari Dinasti Tang. Michael Sullivan seorang sejarawan Inggris, menganggapnya sebagai salah satu penguasa abad ketujuh.[1] Beberapa karyanya yang disalin masih ada, tetapi banyak pula yang ...

كأس ملك إسبانيا 2017–18

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) كأس ملك إسبانيا 2017–18البلد إسبانياالفرق83البطلبرشلونةالوصيفإشبيليةالمباريات الملعوبة107الأهداف المسجل�...

 

New Mexico House of Representatives

Lower house of New Mexico's state legislatureNot to be confused with United States congressional delegations from New Mexico. New Mexico House of Representatives Cámara de representantes de Nuevo MéxicoNew Mexico State LegislatureTypeTypeLower house Term limitsNoneHistoryNew session startedJanuary 17, 2023LeadershipSpeakerJavier Martínez (D) since January 17, 2023 Majority LeaderGail Chasey (D) since January 17, 2023 Minority LeaderRod Montoya (R) since April 5, 2024 StructureSeats70Politi...

 

Philippine Army

Ground warfare branch of the Armed Forces of the Philippines This article is about the Philippine Army of today. For the revolutionary force that existed from March 1897 to November 1899, see Philippine Revolutionary Army. Philippine ArmyHukbong Katihan ng PilipinasFoundedDecember 21, 1935; 88 years ago (1935-12-21)Country PhilippinesTypeArmyRoleGround WarfareSize 101,250 active personnel[1] 1.2M ready reserves[2] Part of Armed Forces of the Philipp...

Armed Forces of Honduras

Combined military forces of Honduras Armed Forces of HondurasFuerzas Armadas de Honduras (Spanish)Coat of arms of the Honduran Armed ForcesFounded1825; 199 years ago (1825)Service branchesHonduran ArmyHonduran Air ForceHonduran NavyWebsiteOfficial websiteLeadershipCommander-in-ChiefXiomara CastroMinister of DefenceJosé Manuel Zelaya RosalesChief of the Armed ForcesRADM José Jorge Fortín AguilarPersonnelMilitary age18 for voluntary 2–3-year serviceAvailable for...

 

Babuk Castle

Castle in South Khorasan Province, Iran Babuk castleقلعه بابوکGeneral informationTypeCastleTown or cityBirjand CountyCountry IranBabuk castle (Persian: قلعه بابوک) is a historical castle located in Birjand County in South Khorasan Province; the longevity of this fortress dates back to the Qajar dynasty.[1][2] References ^ Encyclopaedia of the Iranian Architectural History. Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization of Iran. 15 February 2021. Arch...

 

Plymouth Fury

Questa voce sull'argomento automobili è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Plymouth FuryDescrizione generaleCostruttore Plymouth Tipo principaleBerlina Altre versioniCabrioletHardtopFamiliare Produzionedal 1956 al 1978 Sostituita daPlymouth Gran Fury Altre caratteristicheAltroAltre erediPlymouth Satellite Auto similiChevrolet ImpalaDodge Monaco La Plymouth Fury è un'automobile pro...

トーテュガ (ドック型揚陸艦)

トーテュガUSS Tortuga, LSD-46 基本情報建造所 エイボンデール造船所運用者  アメリカ海軍艦種 ドック型揚陸艦モットー Tough, Tall, Tenacious母港 バージニア州リトルクリーク統合遠征基地艦歴発注 1984年11月26日起工 1987年3月27日進水 1988年9月15日就役 1990年11月17日要目排水量 11,471トン（軽荷）満載排水量 16,568トン全長 610 ft (190 m)最大幅 84 ft (26 m)吃水 21 ft ...

 

Extended Validation Certificate

X.509 public key certificate This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Extended Validation Certificate – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2020) (Learn how and when to remove this message) An example of Extended Validation Certificate, issued by DigiCert An Extended Validation Certifica...

 

Achilles on Skyros

Myth of the Greek warrior's life Fresco from the House of the Dioscuri in Pompeii depicting Achilles between Diomedes and Odysseus at Skyros Achilles on Skyros is an episode in the myth of Achilles, a Greek hero of the Trojan War. Not existing in Homer's epic poem Iliad, the episode is written down in detail in some later versions of the story, particularly the Achilleid by the Roman poet Statius. The story of how Achilles disguised himself as a girl at the court of the king of Skyros, fell i...

Racine, Wisconsin

This article is about the city. For the county, see Racine County, Wisconsin. City in Wisconsin, United StatesRacine, WisconsinCityMonument Square FlagNickname(s): The Belle City of the Lakes, The Kringle Capital of America, Kringleville, Invention City[1]Interactive map of RacineRacineLocation in WisconsinShow map of WisconsinRacineRacine (the United States)Show map of the United StatesRacineRacine (North America)Show map of North AmericaCoordinates: 42°43′34″N 87°48′21...

 

Henry Cohen, 1st Baron Cohen of Birkenhead

British physician, doctor and lecturer For other people named Henry Cohen, see Henry Cohen (disambiguation). The Right HonourableThe Lord Cohen of BirkenheadCH FRCPBorn21 February 1900Died7 August 1977EducationUniversity of LiverpoolKnown forPresident of the British Medical Association (1951), President of the General Medical Council (1961), President of the Royal Society of Medicine (1971) Henry Cohen, 1st Baron Cohen of Birkenhead CH FRCP (21 February 1900 – 7 August 1977...

 

Extell Development Company

American real estate development firm Extell Development CompanyCompany typePrivateIndustryReal estate developmentFounded1989FounderGary BarnettHeadquartersNew York City, United StatesWebsiteextell.com Extell Development Company is an American real estate developer of residential, commercial, retail, hospitality, and mixed-use properties. Founded in 1989 by Gary Barnett, the company’s portfolio exceeds 20 million square feet.[1] The company has between 125 and 150 employees.[2&#...

Jogos Olímpicos de Verão de 1936

Jogos da XI OlimpíadaBerlim 1936 Dados Sede Berlim País anfitrião  Alemanha Países participantes 49 CONs Atletas 3 963 Eventos 129 em 25 modalidades Cerimônia de abertura 1 de agosto Cerimônia de encerramento 16 de agosto Abertura oficial Adolf Hitler, Chanceler e Führer da Alemanha Juramento do atleta Rudolf Ismayr Tocha Fritz Schilgen Estádio principal Olympiastadion ← Los Angeles 1932 Londres 1948 → Jogos Olímpicos de Verão de 1936 (em alemão: Olympis...

 

Agostino Chiodo

Italian politician Agostino Chiodo Portrait Agostino Chiodo (16 April 1791 – 25 February 1861) was an Italian military officer who served as Prime Minister of the Kingdom of Sardinia from 21 February to 27 March 1849.[1][2] References ^ Visani, Piero (1981). CHIODO, Agostino. Dizionario Biografico degli Italiani (in Italian). Vol. 25. Treccani. ^ CHIODO Agostino. Senate of the Republic (in Italian). Retrieved 11 February 2024. Authority control databases: P...