Ałbena Denkowa, bułg. Албена Денкова (ur. 3 grudnia1974 w Sofii) – bułgarskałyżwiarka figurowa, startująca w parach tanecznych z Maksimem Stawiskim. Uczestniczka igrzysk olimpijskich (2002, 2006), dwukrotna mistrzyni świata (2006, 2007), dwukrotna wicemistrzyni Europy (2003, 2004), medalistka finału Grand Prix (zwycięstwo w 2006 roku) oraz 13-krotna mistrzyni Bułgarii. Zakończyła karierę sportową 18 października 2007 roku.
Denkowa i Stawiski zostali pierwszymi medalistami mistrzostw świata, Europy oraz Grand Prix reprezentującymi Bułgarię.
Życie prywatne
Ałbena Denkowa jest córką Sylwii i Dragomira. Ma młodszą siostrę przyrodnią, Inę Demiriewą, która również trenowała taniec na lodzie. Ukończyła studia na Uniwersytecie w Sofii, na wydziale ekonomii. W marcu 2006 r. Denkowa zaręczyła się ze swoim partnerem sportowym Maksimem Stawiskim[1]. 30 stycznia 2011 r. na świat przyszedł ich syn Daniel[2][3].
Kariera
Denkowa zaczynała jako gimnastyczka, ale zmieniła swoje zainteresowania w wieku 8-9 lat i rozpoczęła treningi łyżwiarskie. Jej pierwszym partnerem tanecznym w latach 1992–1996 był Christo Nikołow, z którym wywalczyła dwa tytuły mistrzyni Bułgarii. Duet wystąpił czterokrotnie na mistrzostwach świata i Europy, zajmując głównie miejsca powyżej 20.
Od 1996 r. rozpoczęła współpracę z rosyjskim łyżwiarzem Maksimem Stawiskim. Tańczyli razem 11 sezonów i zdobyli 11 tytułów mistrzowskich w swoim kraju – Bułgarii. W 1998 r. wzięli udział w swoich pierwszych igrzyskach olimpijskich w Nagano. Był to dopiero drugi sezon ich wspólnych startów, a występ olimpijski zakończyli na 18. miejscu. W sezonie 1998/99 wygrali Finlandia Trophy i Memoriał Karla Schäfera. Byli pierwszą parą taneczną z tego kraju, która zaczęła odnosić sukcesy na arenie międzynarodowej. Rok później stanęli po raz pierwszy na podium zawodów Grand Prix, zajmując trzecie miejsce w niemieckich zawodach Bofrost Cup. Pomimo coraz lepszych rezultatów, duet Denkowa/Stawiski nie miał szansy na zaprezentowanie się zarówno podczas mistrzostw Europy w 2000 jak i mistrzostw świata w 2000. Z pierwszych zawodów wyeliminowało ich zapalenie płuc Stawiskiego, zaś z drugiej docelowej imprezy sezonu musieli zrezygnować z powodu incydentu na ostatnim treningu ich tańca dowolnego przed zawodami. Podczas próby reprezentant Stanów Zjednoczonych, Peter Czerniszew przypadkowo uderzył w nogę Denkowej rozcinając jej mięsień i dwa ścięgna, co nie tylko wykluczyło ją z udziału w mistrzostwach, ale również uniemożliwiło poruszanie się przez kolejne trzy miesiące[4][5].
W październiku 2006 r. Denkowa została prezydentem Bułgarskiej Federacji Łyżwiarstwa Figurowego. W kwietniu 2007 r. Denkowa i Stawiski zostali uhonorowani gwiazdą bułgarskiej Hall of Fame[10]. Karierę amatorską Denkowa zakończyła dokładnie rok później, na co poniekąd miał wpływ wypadek jej partnera sportowego i ówczesnego narzeczonego Maksima Stawiskiego, który będąc pod wpływem alkoholu spowodował wypadek w którym zginął 24-letni mężczyzna, a 18-letnia narzeczona ofiary zapadła w śpiączkę.
Po zakończeniu kariery
Denkowa i Stawiski brali udział w rewiach łyżwiarskich m.in. Stars on Ice oraz w rosyjskim programie telewizyjnym Ice Age. W grudniu 2009 r. Denkowa zrezygnowała z pełnienia funkcji prezydenta Bułgarskiej Federacji Łyżwiarstwa Figurowego[11]. Oprócz tego obydwoje pracowali jako konsultanci przy choreografiach m.in. dla niemieckiej pary sportowej Nelli Zhiganshina i Alexander Gazsi, czy Francuza Briana Jouberta[12]. Para otworzyła również szkółkę łyżwiarską w Sofii, a od 2012 r. rozgrywane są zawody Denkowa-Stawiski Cup dla łyżwiarzy w kategorii seniorów, okazjonalnie w kategoriach młodzieżowych (w 2015 r. zawody te zaliczane były do Challenger Series)[13].