PROFILPELAJAR.COM

2 Batalion Straży Granicznej
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1922
Rozformowanie	1923
	Tradycje
Rodowód	2 Batalion Celny
	Dowódcy
Pierwszy	ppłk Czesław Łabuć
	Organizacja
Dyslokacja	Nowy Świerżeń
Formacja	Straż Graniczna
Podległość	Komenda Powiatowa Straży Granicznej w Stołpcach

2 Batalion Straży Granicznej – jednostka organizacyjna Straży Granicznej w II Rzeczypospolitej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Wykonując postanowienia uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych rozkazem z 9 listopada 1922 roku zmienił nazwę „Bataliony Celne” na „Straż Graniczną”^[1]. Wprowadził jednocześnie w formacji nową organizację wewnętrzną^[2]. 2 batalion celny przemianowany został na 2 batalion Straży Granicznej.

Osobny artykuł: 2 batalion celny.

2 batalion Straży Granicznej funkcjonował w strukturze Komendy Powiatowej Straży Granicznej w Stołpcach, a jego dowództwo stacjonowało w Nowym Świerżeniu^[3]. W skład batalionu wchodziły cztery kompanie strzeleckie oraz jedna kompania karabinów maszynowych w liczbie 3 plutonów po 2 karabiny maszynowe na pluton^[4]. Dowódca batalionu posiadał uprawnienia dyscyplinarne dowódcy pułku. Cały skład osobowy batalionu obejmował etatowo 614 żołnierzy, w tym 14 oficerów^[5].

W 1923 roku batalion przekazał swój odcinek oddziałom Policji Państwowej i został rozwiązany^[6].Komendant batalionu kpt. Rubitzki zameldował, że 25 czerwca 1923 o godź. 10.00 PP obsadziła granicę^[7].

Służba graniczna

W marcu 1923 roku 2 batalion Straży Granicznej pozostawał skoncentrowany w Biekszach i stanowił odwód Powiatowej Komendy Straży Granicznej w Wilnie^[8].

Sąsiednie bataliony

12 batalion Straży Granicznej ⇔ 34 batalion Straży Granicznej − 1 grudnia 1922^[3]^[9] i w kwietniu 1923^[10]

Kadra batalionu

Dowódcy batalionu


stopień	imię i nazwisko	okres pełnienia służby
ppłk	Czesław Łabuć	X 1922^[11]
mjr	Zygmunt Parfanowicz	XI 1922^[12]
kapitan	Rubitzki	- VII 1923^[7]

Struktura organizacyjna


Ordre de Bataille 2 batalionu SG w Nowym Świerżeniu na dzień 31 października 1922^[11]
kompania	1. Mikołajewszczyzna	2. Odceda	3. N. Świerżeń	4. Zasule
dowódca	kpt. Sokołowski	por. Szubert		ppor. Szczęsnowicz
placówka	Swierynowo (0/26)^[a]	Korczowo (0/34)		Oleszkowo (0/26)
	Kuciec (0/17)	Smolarnia (0/22)		Barkowszczyzna (0/44)
	Łuhowate (0/21)	Motwica (0/25)		Samochwały (0/26)
	Iłowo (0/12)
	Rusakowicze (0/23)
Ordre de Bataille 2 batalionu SG w Nowym Świerżeniu na dzień 30 listopada 1922^[12]
kompania	1. Mikołajewszczyzna	2. Odceda	3. N. Świerżeń	4. Zasule
dowódca	kpt. Sokołowski	por. Plejer		ppor. Szczęsnowicz
placówka	Swierynowo (1/25)	Kołosowo (1/27)		Oleszkowo (0/25)
	Łuhowate (0/22)	Smolarnia (0/29)		Barkowszczyzna (1/45)
	Iłowo (0/12)	Motwica (0/31)		Samochwały (0/25)
	Rusakowicze (0/22)
Ordre de Bataille 2 batalionu SG w Nowym Swierżeniu na dzień 1 kwietnia 1923^[10]
kompania	2. N. Świerżeń	3. Zasule	1. Kołosowo	4. Mikołajewszczyzna
dowódca
placówka	„rezerwa”	Oleszkowo	Kołosowo	Swierynowo
		Borkowszczyzna	Smolarnia	Ługowate
		Samochwały	Motwica	Iłowo
				Rusakowicze

Uwagi

↑ W liczniku podano liczbę oficerów, w mianowniku – pozostałych żołnierzy.

Przypisy

↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 25.
↑ Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.
↑ ^a ^b Dominiczak 1992 ↓, s. 79.
↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 246.
↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 82.
↑ Prochwicz i Kępa 2003 ↓, s. 19.
↑ ^a ^b Likwidacja SG 1923 ↓, s. 32.
↑ Materiały dyslokacyjne SG ↓, s. 213.
↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 28.
↑ ^a ^b Szkice dyslokacyjne bSG ↓, s. 21.
↑ ^a ^b Szkice dyslokacyjne bSG ↓, s. 5.
↑ ^a ^b Szkice dyslokacyjne bSG ↓, s. 77.

Bibliografia

Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4.
Teresa Prengel-Boczkowska: Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Straż Graniczna (1922−1923)”. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2009.
Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
Materiały dotyczące spraw dyslokacyjnych: przeniesienia siedzib komend, baonów Straży Granicznej , obszary odcinków granicznych, 1922–1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.161/53.)
Szkice dyslokacyjne baonów Straży Granicznej 1922−1923. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn. 161/46.)
Zarządzenia władz zwierzchnich dotyczące likwidacji Straży Granicznej → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.161/15.)