R-net is een samenwerkingsproject van overheden en vervoerders in de Randstad op het gebied van 'hoogwaardig openbaar vervoer'. In opdracht van deze partijen werd tot 1 april 2015 door OV-bureau Randstad een visie voor het jaar 2028 opgesteld voor het regionale openbaar vervoer per bus, tram, metro en trein.
De verantwoordelijkheid voor het invoeren van de formule ligt bij de zes vervoersautoriteiten van het gebied (stadsregio's en provincies) en bij het Rijk.[1]
Het project ontving als kritiek dat de veranderingen slechts cosmetisch zijn.[2][3] Het zou geen samenhangend netwerk zijn, maar slechts een huisstijl.
Geschiedenis
Op straat is R-net sinds 2011 zichtbaar als huisstijl, in eerste instantie van een aantal buslijnen in de regio Amsterdam. De huisstijl van R-net werd gebaseerd op de kleurstelling van de bussen die op de Zuidtangent reden.[4]
De maatschappijen die de diensten verzorgen zijn (in 2025) Connexxion, EBS, GVB, HTM, Keolis Nederland, NS, Qbuzz, RET en Transdev. De betrokkenen hebben gepland dat de formule uitgebreid wordt naar de gehele Randstad. Naast buslijnen zijn of worden ook tram-, metro- en spoorlijnen opgenomen. Voor het beoogde tram-, metro- en spoorwegmaterieel zijn concepten voor de buitenkant ontworpen, eveneens in donkergrijs en rood. Of deze uitbreiding zal plaatsvinden is onder meer afhankelijk van bestuurlijke steun.[5]
Netwerk
Provincie Flevoland
Concessie Busvervoer Almere
De concessie Busvervoer Almere wordt gereden door Keolis Nederland. Alle R-net lijnen in deze concessie rijden via één gemeenschappelijk busstation: 't Oor.
R-net bussen in de concessie Busvervoer Almere (sinds 11 december 2022)
De concessie Amstelland-Meerlanden wordt gereden door Connexxion. In deze concessie biedt Connexxion ook R-net deelfietsen aan bij verschillende OV-knooppunten in Aalsmeer, Amstelveen, Hoofddorp en Nieuw-Vennep.
Voor deze concessie worden sinds 10 december 2017 lijnkleuren gebruikt. Elke kleur (behalve oranje voor lijn 343 in Hoofddorp en rood) is gekoppeld aan een bestemming in Amsterdam. Iedere bestemming heeft zo zijn eigen kleur.
De concessie Haarlem-IJmond wordt gereden door Connexxion. Een R-netlijn in Haarlem maakt ook onderdeel uit van de concessie Amstelland-Meerlanden, namelijk nachtlijn N30 tussen IJmuiden en Amsterdam-Zuidoost (station Amsterdam Bijlmer ArenA).
R-net bussen in de concessie Haarlem-IJmond (sinds 3 september 2017)
In Zuid-Holland zijn er twee treinverbindingen die bij het R-net netwerk horen: Gouda – Alphen aan den Rijn en de MerwedeLingelijn. De treinverbinding Gouda – Alphen aan den Rijn wordt sinds december 2016 gereden door NS met treinen die via Abellio zijn besteld. De MerwedeLingelijn wordt sinds 9 december 2018 gereden door Qbuzz, die de lijn van Arriva heeft overgenomen. Hiermee is de provincie Gelderland (in de plaatsen Beesd en Geldermalsen) ook aangesloten op het R-net netwerk.
Rijdt onder de formule van R-net. Rijdt niet 's avonds en in het weekend. Vormt een kwartierdienst met de serie 8600.
Voor het in- en uitchecken gaat het om de merken NS en Qbuzz, niet om het aanvullende merk R-net.
Materieel
In dienst - Alle voertuigen van een serie zijn in dienst bij de vervoerder en heeft de R-net huisstijl.
Deels in dienst - Een deel van een serie is in dienst bij de vervoerder en heeft de R-net huisstijl.
Uit dienst - De hele serie is uit dienst bij de vervoerder en/of heeft geen R-net huisstijl meer.
Nog niet in dienst - De serie is nog niet in dienst bij de vervoerder.
Busmaterieel
Zowel Arriva, Connexxion, EBS, GVB, Keolis, Qbuzz, RET, Transdev en enkele onderaannemers hebben voor de lijnen van R-net bussen aangeschaft. Hieronder een overzicht. Sommige bussen reden al rond in de tijd van Regionet en Zuidtangent.
7763-7766 zijn van bouwjaar 2017 en direct in R-net huisstijl gezet, de rest zijn van bouwjaar 2012 en zijn voormalige bussen van het Qliner-net Zuid-Holland Noord. De 7701-7704 en 7745-7749 kregen in 2023 de Bravodirect huisstijl en zijn naar Noord-Brabant verhuisd. De 7763-7766 volgden begin 2025.
Tijdelijke proefbus (demobus) in 2016. Heeft op 2 maart 2016 ook in Almere gereden. Is overgegaan naar Syntus Overijssel als 4160 en vervolgens geëxporteerd.
2723, 2725, 2737, 2739-2742, 2756-2758 en 2762-2768 rijden bij Transdev Academy. 2744, 2745, 2750, 2751, 2760 en 2761 naar Hermes. 2754-2755 naar Jan de Wit als 432-433. Een groot deel van deze serie ging begin 2021 buiten dienst. In 2024 kregen bussen 2738, 2743 en 2746-2749 de reguliere Connexxion huisstijl.
In 2019 kregen bussen 3219 en 3220 de reguliere Connexxion huisstijl, in 2020 volgden de 3207-3218, in 2022 volgde de 3203 en in 2024 de 3200-3202 en 3204-3206, waardoor geen enkele bus uit deze serie de R-net huisstijl hebben. De 3270-3272 hadden van begin 2021 tot april 2022 tijdelijk de R-net huisstijl.
9182-9227 zijn voormalige Zuidtangent bussen. 9248-9250 zijn voormalige Regionet Alkmaar bussen. Groot deel van de serie is buiten dienst, een deel rijdt tegenwoordig voor Hermes, BusiNext en Gebo Tours. 9254, 9255, 9257 en 9258 zijn voormalige bussen van Voorne-Putten en Rozenburg.
Reden in opdracht van EBS. Werden ook als touringcars ingezet. 3002 - 3013 en 3037 - 3043 zijn geëxporteerd naar Polen.
Pouw Vervoer
VDL Citea XLE-137
7
5775-5781
Gooi en Vechtstreek
320 en N32
Voormalige Regionet bussen. Rijden in opdracht van Connexxion. Zijn in 2021 naar Next gegaan voor vervoer in Hoeksche Waard - Goeree-Overflakkee en Zeeland, nog steeds in opdracht van Connexxion.
Zowel GVB als RET hebben hun bestaande metro's omgebouwd in R-net huisstijl. Nieuwe metro's (M5, M7 en HSG3) kregen bij de bouw gelijk al de R-net huisstijl. De metro's op RandstadRail lijn E vallen ook onder R-net.
De R-net metro's wijken iets af van de R-net bussen, trams en treinen. Ze zijn voor het grootste deel gebaseerd op de oorspronkelijke kleurstelling van het Amsterdamse LHB-materieel: zilvergrijs met rode deuren (geen rood dak). Verder zijn de metro's voorzien van R-net opschriften en bevat het ook elementen van de vervoerder (met uitzondering van RSG3, die de RandstadRail huisstijl heeft).
RSG3: onderdeel van RandstadRail. Hebben de RandstadRail huisstijl.
Treinmaterieel
Bij ingang van de lijnconcessie Gouda - Alphen aan de Rijn had NS nieuw materieel aangeschaft voor de diensten. Arriva schafte bij ingang van de concessie "Drechtsteden, Alblasserwaard, Vijfheerenlanden" in 2007 nieuw materieel aan en bleef dit inzetten tot de overgang naar de R-net dienst in 2018. Qbuzz verwierf in 2018 deze concessie en nam het materieel over van Arriva, om deze te laten ombouwen tot R-net treinen.
Tot en met 2013 reden alleen buslijnen onder de naam R-net van en naar Amsterdam. In de toekomst wordt R-net uitgebreid tot heel de Randstad. In Zuid-Holland kwamen er vanaf 2014 zeven buslijnen en twee lightrailtrajecten bij. Enkele tram- en metrolijnen in Amsterdam, Den Haag en Rotterdam en spoorlijnen gaan in de toekomst ook deel uitmaken van R-net.[7][8]
Provincie Noord-Holland
In de omgeving van Amsterdam zijn verschillende buscorridors gepland. De meeste corridors staan echter nog niet vast, vanwege ruimtelijk-economische ontwikkelingen in de regio en andere projecten.[9]
Provincie Utrecht
In de toekomst wordt R-net in heel de Randstad ingevoerd. Echter is het nog onbekend hoe dit er in de provincie Utrecht er uit zal zien.[10] Mogelijk zullen er een aantal treintrajecten in de toekomst tot R-net gaan behoren.[11] Momenteel zijn in de provincie Utrecht alleen Eemnes en Leerdam nog verbonden met het R-net netwerk middels respectievelijk buslijn 320 (Hilversum - Amsterdam) en buslijn 321 (Eemnes - Amsterdam) van Transdev en de stoptrein Dordrecht - Geldermalsen van Qbuzz.
Provincie Zuid-Holland
In de toekomst worden in de provincie Zuid-Holland verschillende bus- en treintrajecten opgenomen in het R-net-netwerk.
Buslijnen
Vanaf 2014 worden enkele Qliners in de provincie Zuid-Holland opgenomen in R-net, maar naast de Qliners gaan er nog meer buslijnen en buscorridors in de toekomst tot R-net behoren. Enkele buslijnen / trajecten gaan pas vanaf 2020 tot R-net behoren.[12]
Concessie Hoeksche Waard - Goeree-Overflakkee
Tussen Oud-Beijerland en Rotterdam Zuidplein (metrostation) zullen lijnen 160, 170, 171 en 172 van Connexxion worden getransformeerd tot snellere, frequentere en betrouwbaardere R-net varianten. De provincie verwacht dat de nieuwe kwalitatief hoogwaardige busverbinding vanaf dienstregelingjaar 2026 in gebruik genomen kan worden.[13]
De tramlijnen van het HTM worden sinds 2012 aangepast voor 'hoogwaardig openbaar vervoer'. Enkele tramlijnen zijn al klaar, andere volgden in de periode na 2015.[14][15][16]