Olympische Zomerspelen 1900

Spelen van de IIe Olympiade
Olympische Zomerspelen 1900
Locatie Vlag van Frankrijk Parijs, Frankrijk
Deelnemende landen 24
Deelnemende atleten 997 (675 mannen, 322 vrouwen)
Evenementen 95 in 18 sporten
Openings­ceremonie 14 mei 1900
Sluitings­ceremonie 28 oktober 1900
Vorige Spelen 1896: Athene (Griekenland)
Volgende Spelen 1904: St. Louis (Verenigde Staten)
Portaal  Portaalicoon   Olympische Spelen
Sport

De Spelen van de IIe Olympiade werd gehouden in 1900 in Parijs, Frankrijk. Ondanks Griekse pogingen om de Spelen permanent in Griekenland plaats te laten vinden, besloot het IOC de Spelen elke keer in een ander land te houden. Tegelijk met de Spelen van 1900 werd ook de wereldtentoonstelling in Parijs gehouden.

Hoogtepunten

Ray Clarence Ewry tijdens de Olympische Zomerspelen van 1900.
John Tewksbury tijdens de Olympische Zomerspelen van 1900.
  • Vrouwen mochten voor het eerst op beperkte schaal (golf en tennis) deelnemen. De Britse Charlotte Cooper (tennis) was de eerste vrouwelijke olympisch kampioen.
  • Nieuwe disciplines op deze Spelen waren het boogschieten, het paardrijden, polo, waterpolo, voetbal, rugby, golf, cricket en croquet.
  • Alvin Kraenzlein (VS) won de 60 meter vlak, de 110 en de 220 m horden, en het verspringen. Zijn record van vier individuele overwinningen bij het atletiek op een enkele Spelen staat nog steeds.
  • Tijdens de voorrondes van het verspringen leidde de Amerikaan Meyer Prinstein, die wereldrecordhouder in die discipline was, met een sprong van 7 meter 17. Vanwege zijn religieuze overtuigingen besliste hij echter niet mee te doen aan de finale die op zondag werd afgewerkt. In de finale wist zijn landgenoot Kraenzlein een centimeter verder te springen. Het wordt gezegd dat Prinstein zo kwaad was dat hij Kraenzlein 's avonds in het gezicht sloeg en dat daaruit een algemene knokpartij ontstond binnen het Amerikaanse team.
  • Prinstein kon zijn verlies in het verspringen wreken door het hink-stap-springen te winnen.
  • Een van de meest populaire sporters in Parijs was de Amerikaan Ray Ewry, die door de Parijzenaars de 'rubberman' werd genoemd. Ewry won op dezelfde dag de drie springnummers zonder aanloop (die nu niet meer op het programma staan). Hij won het hoogspringen met 1 meter 65, het verspringen met 3 meter 21 en het hink-stap-springen met 10 meter 58. De prestatie van Ewry was des te opmerkelijker omdat hij op vijfjarige leeftijd door polio getroffen was en op eigen houtje aan zijn revalidatie had gewerkt.
  • De Amerikaan John Tewksbury was eveneens zeer succesvol op de Spelen. Hij won in totaal vijf medailles: goud op de 200 m en de 400 m horden, zilver op de 60 en de 100 m en brons op de 200 m horden.

De Wereldtentoonstelling van Parijs

Zie Exposition Universelle (1900) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De koppeling aan de wereldtentoonstelling was voor de Spelen eigenlijk een financiële noodzaak. Pierre de Coubertin had oorspronkelijk gerekend op subsidies van de Franse overheid en de financiële wereld, maar beide instanties kwamen niet met het nodige geld over de brug. Derhalve zat er voor De Coubertin niets anders op dan de Olympische Spelen te koppelen aan de organisatie van de wereldtentoonstelling dat jaar.

De organisatie van de Spelen was daarom in handen van het organiserend comité van de wereldtentoonstelling. Dat comité had echter weinig oog voor de sportevenementen, die daardoor in zeer slechte accommodaties moesten worden afgewerkt. Er was geen olympisch stadion gebouwd en uiteindelijk namen veel Parijse sportclubs de organisatie van de diverse onderdelen in handen. Zo werden de atletiekwedstrijden afgewerkt op de grasbanen van de Racing Club de France en de kampnummers op een weide. De wedstrijden werden bijgewoond door toevallige voorbijgangers.

De samenloop met de wereldtentoonstelling zorgde ervoor dat de Spelen in vrij verwarde omstandigheden plaatsvonden. Dit leidde tot een aantal incidenten. Het organisatiecomité had beslist om alle evenementen op 14 juli, de Franse nationale feestdag, op te schorten, uit vrees dat zij meer toeschouwers zouden lokken dan het militair defilé. Alle evenementen werden naar de dag erna, een zondag, verschoven, wat tot gevolg had dat vele gelovige Amerikaanse atleten weigerden aan te treden op deze christelijke rustdag.

Er was niet alleen verwarring, maar ook een grote onverschilligheid tegenover de Spelen. De vele sportevenementen leden onder de verscheidene manifestaties van de wereldtentoonstelling, die meer aandacht trokken.

Sporten

Zoals eerder vermeld werden de Spelen van 1900 niet door een speciaal olympisch organisatiecomité georganiseerd, maar waren ze een onderdeel van de Wereldtentoonstelling. Tijdens de tentoonstelling werden wedstrijden in diverse sporten gehouden. Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) heeft pas later aangegeven welke van die sporten het als "olympisch" erkent en welke niet.

Olympische sporten

Atletiek
Boogschieten
Cricket
Croquet
Golf

Paardensport
Pelota
Polo
Roeien
Rugby

Schermen
Schietsport
Tennis
Touwtrekken
Turnen

Voetbal
Waterpolo
Wielersport
Zeilen
Zwemmen

Niet-olympische sporten

De volgende sporten zijn niet door het IOC erkend: autoracen, ballonvaren, boules, brandbestrijden, duivenracen, kanonschieten, levensredden, longue paume, motorbootracen, motorfietsracen, vissen en vliegeren.

Daarnaast werden nog 71 onderdelen voor scholen en 92 onderdelen voor militairen gehouden verspreid over diverse sporten.

Mutaties

Sport Nieuw Verdwenen (t.o.v. 1896) Wijzigingen/Opmerkingen
Atletiek 60 m (m)
200 m (m)
200 m horden (m)
400 m horden (m)
2500 m steeple (m)
4000 m steeple (m)
5000 m team (m)
hoogspringen uit stand (m)
verspringen uit stand (m)
hink-stap-springen uit stand (m)
kogelslingeren (m)		 Nu 23 onderdelen, 100 meter horden wordt 110 meter horden
Gewichtheffen eenhandig (m)
tweehandig (m)		 helemaal verdwenen
Schermen degen (m)
degen voor schermleraren (m)
degen voor amateurs en schermleraren (m)
sabel voor schermleraren (m)		 Nu 7 onderdelen
Schietsport militair geweer 300 m staand (m)
militair geweer 300 m knielend (m)
militair geweer 300 m liggend (m)
 militair geweer 200 m (m)
vrij geweer 50 m (m)
vrij geweer 300 m (m)
militair pistool 25 m (m)
 Nu 11 onderdelen
Tennis enkelspel (v)
mixed dubbelspel		 Nu 4 onderdelen
Turnen indiv. meerkamp (m) paard voltige (m)
ringen (m)
sprong (m)
brug (m)
brug team (m)
rekstok (m)
rekstok team (m)
touwklimmen (m)		 nog maar 1 onderdeel over
Wielrennen puntenkoers 5000 m (m)
25 km (m)		 tijdrit 2000 m (m)
10 km (m)
100 km (m)
12 uur (m)
weg ind. (m)		 Nu 3 onderdelen, sprint nu 2000 meter, in plaats van 333,33 meter
Worstelen Grieks-Romeins (m) helemaal verdwenen
Zwemmen 100 m vrij (m)
500 m vrij (m)
1200 m vrij (m)
100 m vrij matrozen (m)		 helemaal verdwenen
Boogschieten au cordon dore 50 m (m)
au cordon dore 33 m (m)
au chapelet 50 m (m)
au chapelet 33 m (m)
sur la perche à la herse (m)
sur la perche à la herse (m)		 nieuw, debuut
Cricket mannen nieuw, debuut
Croque mannen nieuw, debuut
Golf mannen nieuw, debuut
Paardensport springen ind.
hoogspringen
verspringen		 nieuw, debuut
Pelota mannen nieuw, debuut
Polo mannen nieuw, debuut
Roeien skiff (m)
twee-met-stuurman (m)
vier-met-stuurman A (m)
vier-met-stuurman B (m)
acht (m)		 nieuw, debuut
Rugby mannen nieuw, debuut
Touwtrekken mannen nieuw, debuut
Voetbal mannen nieuw, debuut
Waterpolo mannen nieuw, debuut
Zeilen klasse 0-½ ton 1 (m)
klasse 0-½ ton 2 (m)
klasse ½-1 ton (m)
klasse 1-2 ton 1 (m)
klasse 1-2 ton 2 (m)
klasse 2-3 ton 1 (m)
klasse 2-3 ton 2 (m)
klasse 3-10 ton (m)
klasse 10-20 ton (m)
open klasse (m)		 nieuw, debuut
55 24 2

Kalender

    Wedstrijden  ●  Wedstrijden met medailles

De evenementen van de Olympische Zomerspelen 1900 waren verspreid over 6 maanden. Om de sporten te zien, klik je op "weergeven" naast de maand in de tabel.

mei ma
14 		di
15 		wo
16 		do
17 		vr
18 		za
19 		zo
20 		ma
21 		di
22 		wo
23 		do
24 		vr
25 		za
26 		zo
27 		ma
28 		di
29 		wo
30 		do
31 		Tot.
Paardensport ●●● 3
Polo 0
Schermen ● ● 2
Zeilen ● ●●● ● ● ●●● 9
Totaal 1 1 3 2 3 4 14
Cumulatief 1 2 5 7 10 14 14
mei 1900 ma
14 		di
15 		wo
16 		do
17 		vr
18 		za
19 		zo
20 		ma
21 		di
22 		wo
23 		do
24 		vr
25 		za
26 		zo
27 		ma
28 		di
29 		wo
30 		do
31 		Tot.
juni vr
1 		za
2 		zo
3 		ma
4 		di
5 		wo
6 		do
7 		vr
8 		za
9 		zo
10 		ma
11 		di
12 		wo
13 		do
14 		vr
15 		za
16 		zo
17 		ma
18 		di
19 		wo
20 		do
21 		vr
22 		za
23 		zo
24 		ma
25 		di
26 		wo
27 		do
28 		vr
29 		za
30 		Tot.
Croquet ● 1
Pelota ● 1
Polo ● 1
Schermen ● ● ● ● ● 7
Overige sporten 12
Totaal 1 3 1 1 1 1 22
Cumulatief 15 18 19 20 21 22 22
juni 1900 vr
1 		za
2 		zo
3 		ma
4 		di
5 		wo
6 		do
7 		vr
8 		za
9 		zo
10 		ma
11 		di
12 		wo
13 		do
14 		vr
15 		za
16 		zo
17 		ma
18 		di
19 		wo
20 		do
21 		vr
22 		za
23 		zo
24 		ma
25 		di
26 		wo
27 		do
28 		vr
29 		za
30 		Tot.
juli zo
1 		ma
2 		di
3 		wo
4 		do
5 		vr
6 		za
7 		zo
8 		ma
9 		di
10 		wo
11 		do
12 		vr
13 		za
14 		zo
15 		ma
16 		di
17 		wo
18 		do
19 		vr
20 		za
21 		zo
22 		ma
23 		di
24 		wo
25 		do
26 		vr
27 		za
28 		zo
29 		ma
30 		di
31 		Tot.
Atletiek ● ● ●●●
●●●
●●●
● 		●●●
●●●
● ● 		● ● ● 23
Boogschieten ● ● 2
Croquet ● ● 3
Schietsport ● 1
Tennis ● ●
● ● 		4
Touwtrekken ● 1
Overige sporten 21
Totaal 1 5 2 10 11 1 1 2 55
Cumulatief 23 28 30 40 51 52 53 55 55
juli 1900 zo
1 		ma
2 		di
3 		wo
4 		do
5 		vr
6 		za
7 		zo
8 		ma
9 		di
10 		wo
11 		do
12 		vr
13 		za
14 		zo
15 		ma
16 		di
17 		wo
18 		do
19 		vr
20 		za
21 		zo
22 		ma
23 		di
24 		wo
25 		do
26 		vr
27 		za
28 		zo
29 		ma
30 		di
31 		Tot.
augustus wo
1 		do
2 		vr
3 		za
4 		zo
5 		ma
6 		di
7 		wo
8 		do
9 		vr
10 		za
11 		zo
12 		ma
13 		di
14 		wo
15 		do
16 		vr
17 		za
18 		zo
19 		ma
20 		di
21 		wo
22 		do
23 		vr
24 		za
25 		zo
26 		ma
27 		di
28 		wo
29 		do
30 		vr
31 		Tot.
Boogschieten ● ●
● ● 		6
Cricket ● 1
Roeien ● ●
● ● 		4
Schietsport ● ● ● ●●●
● ● 		9
Waterpolo ● 1
Zeilen ● 10
Zwemmen ●●●
●●● 		● 7
Overige sporten 43
Totaal 2 1 5 1 7 4 1 1 4 81
Cumulatief 57 58 63 64 71 75 76 77 81 81
augustus 1900 wo
1 		do
2 		vr
3 		za
4 		zo
5 		ma
6 		di
7 		wo
8 		do
9 		vr
10 		za
11 		zo
12 		ma
13 		di
14 		wo
15 		do
16 		vr
17 		za
18 		zo
19 		ma
20 		di
21 		wo
22 		do
23 		vr
24 		za
25 		zo
26 		ma
27 		di
28 		wo
29 		do
30 		vr
31 		Tot.
september za
1 		zo
2 		ma
3 		di
4 		wo
5 		do
6 		vr
7 		za
8 		zo
9 		ma
10 		di
11 		wo
12 		do
13 		vr
14 		za
15 		zo
16 		ma
17 		di
18 		wo
19 		do
20 		vr
21 		za
22 		zo
23 		ma
24 		di
25 		wo
26 		do
27 		vr
28 		za
29 		zo
30 		Tot.
Turnen ● 1
Voetbal ● 1
Wielersport ● ● ● 3
Overige sporten 81
Totaal 1 2 1 1 86
Cumulatief 82 84 85 86 86
september 1900 za
1 		zo
2 		ma
3 		di
4 		wo
5 		do
6 		vr
7 		za
8 		zo
9 		ma
10 		di
11 		wo
12 		do
13 		vr
14 		za
15 		zo
16 		ma
17 		di
18 		wo
19 		do
20 		vr
21 		za
22 		zo
23 		ma
24 		di
25 		wo
26 		do
27 		vr
28 		za
29 		zo
30 		Tot.
oktober ma
1 		di
2 		wo
3 		do
4 		vr
5 		za
6 		zo
7 		ma
8 		di
9 		wo
10 		do
11 		vr
12 		za
13 		zo
14 		ma
15 		di
16 		wo
17 		do
18 		vr
19 		za
20 		zo
21 		ma
22 		di
23 		wo
24 		do
25 		vr
26 		za
27 		zo
28 		Tot.
Golf ● ● 2
Rugby ● 1
Overige sporten 86
Totaal 1 1 1 89
Cumulatief 87 88 89 89
oktober 1900 ma
1 		di
2 		wo
3 		do
4 		vr
5 		za
6 		zo
7 		ma
8 		di
9 		wo
10 		do
11 		vr
12 		za
13 		zo
14 		ma
15 		di
16 		wo
17 		do
18 		vr
19 		za
20 		zo
21 		ma
22 		di
23 		wo
24 		do
25 		vr
26 		za
27 		zo
28 		Tot.

Deelnemende landen

Deelnemende landen. Blauw: debuterend land op de Zomerspelen. Groen: al eerder deelgenomen aan de Zomerspelen.

Volgens de gegevens van het IOC deden atleten van de volgende 24 landen mee.

Vlag van Argentinië Argentinië
Vlag van Australië Australië
Vlag van België België
Vlag van Bohemen Bohemen
Vlag van India Brits-Indië
Vlag van Canada Canada

Vlag van Cuba Cuba
Vlag van Denemarken Denemarken
Vlag van Duitsland Duitsland
Vlag van Frankrijk Frankrijk
Vlag van Griekenland Griekenland
Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië

Vlag van Hongarije Hongarije
Vlag van Italië Italië
Vlag van Mexico Mexico
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van Noorwegen Noorwegen
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk

Vlag van Roemenië Roemenië
Vlag van Rusland Rusland
Vlag van Spanje Spanje
Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
Vlag van Zweden Zweden
Vlag van Zwitserland Zwitserland

Sommige bronnen stellen dat ook van de onderstaande landen atleten meededen.

Vlag van Haïti Haïti
Vlag van Iran Iran
Vlag van Luxemburg Luxemburg[1]
Vlag van Peru Peru

Belgische prestaties

Zie ook België op de Olympische Zomerspelen 1900

België deed voor de eerste maal mee aan de Olympische Spelen en behaalde in Parijs 20 medailles.

  • De Belgische boogschutter Hubert Van Innis, afkomstig uit Elewijt, haalde in totaal 3 medailles, waarvan 2 gouden. Hij zorgde zo meteen voor de eerste Belgische overwinning op de Spelen.
  • In het paardrijden behaalde België 3 medailles: twee gouden en één zilveren.
  • Ook in het roeien waren de Belgische teams zeer succesvol: in totaal kaapten ze zeven medailles weg, waaronder drie gouden.
  • De Belg Leon de Lunden haalde de gouden medaille in een van de meest bizarre disciplines ooit op de Spelen: het schieten op levende duiven. Van Lunden haalde 21 vogels naar beneden, maar zijn overwinning werd slecht onthaald door het publiek, dat de sport te wreed vond. Deze discipline werd daarom van het olympisch programma geschrapt.
Medailles
Medaille Winnaar Onderdeel
Goud Goud (8) Leon de Lunden schieten, schieten op levende duiven
Hubert van Innis boogschieten, au cordon doré, 33m
Hubert van Innis boogschieten, au chapelet, 33m
Aimé Haegeman paardrijden, prijsspringen
Constant Van Langhendonck paardrijden, verspringen
Mannen roeiteam roeien, vier zonder stuurman (senioren)
Mannen roeiteam roeien, twee zonder stuurman (junioren)
Mannen roeiteam roeien, achten (junioren) Koninklijke Roeivereniging Club Gent
Zilver Zilver (7) Hubert van Innis boogschieten, au cordon doré, 50m
Louis Glineux boogschieten, sur perche à la pyramide
Georges Van De Poele paardrijden, prijsspringen
Mannen waterpoloteam waterpolo
Mannen roeiteam roeien, twee zonder stuurman (junioren)
Mannen roeiteam roeien, achten
Mannen roeiteam roeien, achten (junioren)
Brons Brons (5) Paul Van Asbroeck schieten, grootkalibergeweer, 300m, drie houdingen
Charles Paumier du Verger schieten, grootkalibergeweer, 300m, staand
Junior Druart boogschieten, sur la perche à la herse
Mannen roeiteam roeien, vier zonder stuurman (senioren)
Mannen voetbalteam voetbal

N.B. Medailles werden door het IOC pas jaren later toegekend. In Parijs ontvingen de prijswinnaars een cup of een andere trofee.

Nederlandse prestaties

Zie ook Nederland op de Olympische Zomerspelen 1900
Zie ook Lijst van Nederlandse deelnemers aan de Olympische Zomerspelen van 1900
  • Nederland was voor het eerst vertegenwoordigd op de Spelen.
  • Vooral bij het roeien werden goede prestaties geleverd. Teams van Minerva wonnen medailles op drie onderdelen, de twee en vier met stuurman en bij de achten.
  • Op 26 augustus zocht de Nederlandse twee met stuurman (roeien) een vervangende stuurman voor de finale. Een Franse jongen werd gekozen en het Nederlands/Franse team roeide naar een zwaar bevochten overwinning. De onbekende jongen nam deel aan de huldiging en ging nog op de foto met de roeiers. Daarna verdween hij. Jaren van onderzoek hebben niet kunnen uitvinden wie de jongen was en hoe oud hij precies was. Door deze Franse inbreng was deze medaille in eerste instantie in de officiële uitslag niet toegekend aan Nederland maar aan een gemengd team. In 2012 kwam het IOC hier op terug en werd de medaille alsnog toegekend aan Nederland.[2]
Medailles
Medaille Winnaar Onderdeel
Goud Goud (1) François Brandt en Roelof Klein roeien, twee met stuurman
Zilver Zilver (1) Minerva Amsterdam roeien, vier met stuurman
Brons Brons (3) Minerva Amsterdam roeien, acht
mannen team schieten, 50m militair pistool
Johannes Drost zwemmen, 200m rugslag

N.B. Medailles werden door het IOC pas jaren later toegekend. In Parijs ontvingen de prijswinnaars een cup of een andere trofee.

Medaillespiegel

Er werden 268 medailles uitgereikt in de sporten die werden erkend door het IOC. Het IOC stelt officieel geen medailleklassement op, maar geeft desondanks een medailletabel ter informatie. In het klassement wordt eerst gekeken naar het aantal gouden medailles, vervolgens de zilveren medailles en tot slot de bronzen medailles.

Net als bij de voorgaande Spelen werden de deelnemers niet afgevaardigd door hun eigen nationale Olympische Comités. Het was daardoor mogelijk dat aan een aantal onderdelen teams deelnamen met deelnemers met verschillende nationaliteiten. Zover als nagegaan kan worden was dit in elk geval het geval bij de volgende sporten: atletiek, polo, roeien, tennis, touwtrekken, voetbal en zeilen. Medailles die door dergelijke teams werden gewonnen, werden door het IOC formeel toegerekend aan het "gemengd team", met als IOC-code "ZZX".

In de volgende tabel staat de top-10 en het Nederlandse resultaat. Het gastland heeft een blauwe achtergrond en het grootste aantal medailles in elke categorie is vetgedrukt.

Zie de medaillespiegel van de Olympische Zomerspelen 1900 voor de volledige weergave.

 Plaats  Land NOC Goud Goud Zilver Zilver Brons Brons Totaal
1 Vlag van Frankrijk Frankrijk FRA 26 41 34 101
2 Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten USA 19 14 14 47
3 Vlag van Groot-Brittannië Groot-Brittannië GBR 15 6 9 30
4 Vlag van Zwitserland Zwitserland SUI 6 2 1 9
5 Vlag van België België BEL 5 5 5 15
6 Vlag van Gemengd team Gemengd team ZZX 5 3 3 11
7 Vlag van Duitsland Duitsland GER 4 2 2 8
8 Vlag van Italië Italië ITA 2 2 0 4
9 Vlag van Australië Australië AUS 2 0 3 5
10 Vlag van Denemarken Denemarken DEN 1 3 2 6
12 Vlag van Nederland Nederland NED 1 1 3 5
Zie de categorie 1900 Summer Olympics van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.