ფილიპე I (კასტილია)
ფილიპე I |
---|
Felipe el Hermoso |
|
| კასტილიისა და ლეონის მეფე |
---|
მმართ. დასაწყისი: |
27 ივნისი, 1506 |
---|
მმართ. დასასრული: |
25 სექტემბერი, 1506 |
---|
წინამორბედი: |
ხუანა I |
---|
მემკვიდრე: |
ხუანა I |
---|
| ბურგუნდიის მეფე |
---|
მმართ. დასაწყისი: |
22 მარტი, 1482 |
---|
მმართ. დასასრული: |
25 სექტემბერი, 1506 |
---|
წინამორბედი: |
მარია ბურგუნდიელი |
---|
მემკვიდრე: |
კარლ V |
---|
პირადი ცხოვრება |
---|
დაბ. თარიღი: |
22 ივლისი, 1478 |
---|
დაბ. ადგილი: |
ბრიუგე, ფლანდრია |
---|
გარდ. თარიღი: |
25 სექტემბერი, 1506 |
---|
გარდ. ადგილი: |
ბურგოსი, კასტილია |
---|
მეუღლე: |
ხუანა I |
---|
შვილები: |
1.ელეონორი, საფრანგეთის დედოფალი 2.კარლ I, ესპანეთის მეფე 3.იზაბელა, დანიის დედოფალი 4.ფერდინანდ I, საღვთო რომის იმპერატორი 5. მარია, უნგრეთის დედოფალი 6.ეკატერინე, პორტუგალიის დედოფალი |
---|
დინასტია: |
ჰაბსბურგები |
---|
მამა: |
მაქსიმილიან I |
---|
დედა: |
მარია ბურგუნდიელი |
---|
რელიგია: |
კათოლიციზმი |
---|
|
ფილიპე I ლამაზი (ესპ. Felipe el Hermoso; დ. 22 ივლისი, 1478, ბრიუგე, ფლანდრია — გ. 25 სექტემბერი, 1506, ბურგოსი, კასტილია) — ბურგუნდიის ჰერცოგი 1482 წლიდან ფილიპე IV სახელით. კასტილიისა და ლეონის სამეფოს თანამმართველი 1506 წლიდან ფილიპე I სახელით. ესპანეთის ტახტზე ჰაბსბურგების დინასტიის პირველი წარმომადგენელი.
ბიოგრაფია
ფილიპე იყო ავსტრიის ერც-ჰერცოგისა და შემდეგ საღვთო რომის იმპერიის იმპერატორის მაქსიმილიან I-ისა და მარია ბურგუნდიელის, ბურგუნდიის ჰერცოგის ქალიშვილის შვილი. მას სახელი დაარქვეს ფილიპე III-ის პატივსაცემად. 1482 წელს ნადირობისას მოულოდნელად გარდაიცვალა ფილიპეს დედა და ბურგუნდიის საჰერცოგო მის ხელში გადავიდა. მცირეწლოვანი ჰერცოგის რეგენტი გახდა მისი მამა მაქსიმილიან I. თუმცა ნიდერლანდების მოსახლეობისა და თავადაზნაურობის დიდი ნაწილი განსხვავებით ფილიპესაგან, მას მხარს არ უჭერდა. მათ შორის კონფლიქტი გაართულა საფრანგეთის მეფე ლუი XI-ის პრეტენზიებმა მარია ბურგუნდიელის მემკვიდრეობაზე. არასის 1482 წლის ხელშეკრულებით ფრანშ-კონტე და არტუა საფრანგეთს გადაეცა.
1496 წელს ფილიპე I ლამაზი დააქორწინეს ხუანა I-ზე, ისაბელ I კასტილიელისა და ფერდინანდ II არაგონელის ქალიშვილზე.
ესპანეთში მმართველობა
1502 წელს ფილიპემ და მისმა მეუღლემ ხუანამ ესპანეთში ვიზიტი დაასრულეს. კასტილიის კორტესებმა ხუანა ტახტის კანონიერ მემკვიდრედ აღიარეს. არაგონში ეს გადაწყვეტილებას არ მოეწონათ. ისინი ნეგატიურად იყვნენ განწყობილნი ფილიპეს ხელისუფლებაში მოსვლისადმი. სიტუაციას ართულებდა ის ფაქტი, რომ აშკარა გახდა ხუანას ფსიქიკური ავადმყოფობა. იგი პერიოდულად დეპრესიაში ვარდებოდა, ურთიერთობა მეუღლეებს შორის გართულდა და ცალ-ცალკე ცხოვრება დაიწყეს. 1503 წელს ფილიპე თავის უფროს შვილ კარლოსთან ერთად ნიდერლანდებში დაბრუნდა. ხუანა მადრიდში დატოვეს, რომელიც ამ დროს ფეხმძიმედ იყო მეორე შვილზე, ფერდინანდ I-ზე.
1504 წლის 26 ნოემბერს კასტილიის დედოფალი ისაბელ I გარდაიცვალა. მისი მემკვიდრე გახდა ხუანა, ხოლო ფილიპე თანამმართველად აღიარეს. 1506 წლის 27 ივნისს ფილიპესა და ფერდინანდს შორის დაიდო ვილიაფაფილის ხელშეკრულება, რომლის მიხედვითაც ფილიპე აღიარეს კასტილიის მეფედ, ხუანა კი, ფაქტობრივად, ჩამოაშორეს ხელისუფლებას.
ფილიპეს მმართველობა ესპანეთში დიდხანს არ გაგრძელებულა. ბურთის თამაშის შემდეგ დალია ცივი წყალი, გაცივდა და 1506 წლის 25 სექტემბერს 28 წლის ასაკში გარდაიცვალა. მისი გარდაცვალების შემდეგ ხუანა საბოლოოდ შეიშალა ჭკუიდან და რეგენტობა მამამისის, ფერდინანდ არაგონელის ხელში გადავიდა. ფილიპეს მემკვიდრე გახდა მისი უფროსი შვილი კარლ V.
ოჯახი
პორტრეტი
|
სახელი
|
დაიბადა
|
გარდაიცვალა
|
წოდება
|
მეუღლე
|
გარდ. ასაკი
|
|
ელეონორი
|
15 ნოემბერი
1498
|
25 თებერვალი
1558
|
საფრანგეთისა
და
პორტუგალიის
დედოფალი
|
- მანუელ I
- ფრანსუა I
|
59 წლის
|
|
კარლ V
|
24 თებერვალი
1500
|
21 სექტემბერი
1558
|
საღვთო რომის
იმპერატორი
და ესპანეთის
მეფე
|
ისაბელ
პორტუგალიელი
|
58 წლის
|
|
იზაბელა
|
18 ივლისი
1501
|
19 იანვარი
1526
|
დანიის,
ნორვეგიისა
და შვედეთის
დედოფალი
|
კრისტიან II
|
24 წლის
|
|
ფერდინანდ I
|
10 მარტი
1503
|
25 ივლისი
1564
|
საღვთო რომის
იმპერატორი,
ავსტრიის
ერცჰერცოგი
და უნგრეთის
მეფე
|
ანა იაგელონი
|
61 წლის
|
|
მარია
|
15 სექტემბერი
1505
|
18 ოქტომბერი
1558
|
უნგრეთის,
ჩეხეთისა და
ხორვატიის
დედოფალი,
ჰოლანდიის
შტატჰალტერი
|
ლაიოშ II
|
53 წლის
|
|
ეკატერინე
|
14 იანვარი
1507
|
12 თებერვალი
1578
|
პორტუგალიის
და ალგარვის
დედოფალი
|
ჟუან III
|
71 წლის
|
ლიტერატურა
- Cauchies, Jean-Marie (2003). Philippe le Beau: le dernier duc de Bourgogne. Turnhout: Brepols.
რესურსები ინტერნეტში
ავსტრიის ერცჰერცოგები |
---|
| I თაობა | |
---|
| II თაობა | |
---|
| III თაობა | |
---|
| IV თაობა | |
---|
| V თაობა | |
---|
| VI თაობა |
- კარლოსი, ასტურიის პრინცი
- ფერდინანდი
- რუდოლფ II, საღვთო რომის იმპერატორი
- ერნესტი
- მატიასი, საღვთო რომის იმპერატორი
- მაქსიმილიან III, ავსტრიის ერცჰერცოგი
- ალბრეხტ VII, ავსტრიის ერცჰერცოგი
- ვენცელი
- ფრიდრიხი
- კარლი
- ფერდინანდი, ასტურიის პრინცი
- ფერდინანდი
- კარლოს ლორენცო
- დიეგო, ასტურიის პრინცი
- ფილიპე III, ესპანეთისა და პორტუგალიის მეფე
- ფერდინანდ II, საღვთო რომის იმპერატორი
- კარლი
- მაქსიმილიან ერნესტი
- ლეოპოლდ V, ავსტრიის ერცჰერცოგი
- კარლი, ვროცლავის ეპისკოპოსი
|
---|
| VII თაობა | |
---|
| VIII თაობა | |
---|
| IX თაობა | |
---|
| X თაობა |
- ლეოპოლდ იოზეფი
- ლეოპოლდ იოჰანი
|
---|
| XI თაობა | |
---|
| XII თაობა |
- ფრანც II, საღვთო რომის იმპერატორი
- ფერდინანდო III, ტოსკანის დიდი ჰერცოგი
- კარლ ლუდვიგი, ტეშენის ჰერცოგი
- ალექსანდერ ლეოპოლდი, უნგრეთის კურფიურსტი
- იოზეფი, უნგრეთის კურფიურსტი
- ანტონ ვიქტორი, ვესტფალიის ჰერცოგი
- იოჰანი, გერმანიის საიმპერატორო რეგენტი
- რაინერი, ლომბარდო-ვენეციის მეფისნაცვალი
- ლუდვიგი
- რუდოლფი, ოლომუკის არქიეპისკოპოსი
- იოზეფ ფრანცი
- ფრანჩესკო IV, მოდენის ჰერცოგი
- ფერდინანდ კარლ იოზეფი
- მაქსიმილიანი
- კარლი, ესტერგომის არქიეპისკოპოსი
|
---|
| XIII თაობა | |
---|
| XIV თაობა | |
---|
| XV თაობა | |
---|
| XVI თაობა | |
---|
| XVII თაობა |
- ოტო, ავსტრიის კრონპრინცი
- რობერტი
- ფელიქსი
- კარლ ლუდვიგი
- რუდოლფი
- ფერდინანდ კარლი
- ჰაინრიხ მარია
- ლეოპოლდ ფრანცი
- გუნტრამი
- რადბოტი
- იოჰანი
- გეორგი
- სტეფანი
- დომინიკი
- ფრიდრიხ სალვატორი
- ანდრეას სალვატორი
- მარკუს ემანუელი
- იოჰანი
- მიქაელი
- ფრანც სალვატორი
- კარლ სალვატორი
- იოზეფ კარლი
- ანდრეას აგუსტინუსი
- ნიკოლას ფრანცი
- იოჰან იაკობი
- ედუარდ კარლი
- პაულ რუდოლფი
|
---|
|
ლუქსემბურგის მონარქები |
---|
| ლუქსემბურგის გრაფები | |
---|
| ლუქსემბურგის ჰერცოგები | |
---|
| ლუქსემბურგის დიდი ჰერცოგები | |
---|
|
|
|