კარპატების წიფლის პირველყოფილი ტყეები
კარპატების წიფლის პირველყოფილი ტყეები*
|
იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი
|
|
ქვეყანა
|
ავსტრია, ალბანეთი, ბელგია, ბოსნია და ჰერცეგოვინა, ბულგარეთი, გერმანია, ესპანეთი, იტალია, მონტენეგრო, პოლონეთი, რუმინეთი, საფრანგეთი, სერბეთი, სლოვაკეთი, სლოვენია, უკრაინა, შვეიცარია, ჩეხეთი, ჩრდილოეთი მაკედონია, ხორვატია
|
ტიპი
|
ბუნებრივი
|
კრიტერიუმები
|
ix
|
სია
|
[1]
|
რეგიონი**
|
ევროპა
|
კოორდინატები
|
49°05′10″ ჩ. გ. 22°32′10″ ა. გ. / 49.08611° ჩ. გ. 22.53611° ა. გ. / 49.08611; 22.53611
|
გაწევრიანების ისტორია
|
გაწევრიანება
|
2007 (31-ე სესია)
|
ნომერი
|
1133
|
გაფართოება
|
2011, 2017, 2021
|
-
|
* იხ. ინგლ. სახელი UNESCO-ს სიაში. ** იუნესკოს მიერ კლასიფიცირებული რეგიონი.
|
კარპატების წიფლის პირველყოფილი ტყეები — ამ სახელწოდებითაა შესული 2007 წლიდან იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში ტრანსნაციონალური ბუნებრივი ძეგლის ნარევი, რომელიც მოიცავს 10 განცალკევებულ მასივს. გადაჭიმულია 185 კმ სიგრძეზე, უკრაინაში მდებარე რახოვის მთების ჩერნოგორის თხემიდან სლოვაკეთში მდებარე ვიგორლატის მთების პოლონინის თხემამდე.
ტერიტორია მოიცავს 77,971.6 ჰა-ს, რომელთაგან დაცვის ქვეშ 29,278.9 ჰა იმყოფება, ხოლო დანარჩენი ნაწილი ბუფერულ ზონად მიიჩნევა. კარპატების წიფლის პირველყოფილი ტყეები მოიცავს უკრაინის ტრანსკარპატიის ოლქსა და სლოვაკეთის პრეშოვის მხარეს, ასევე გერმანიის გარკვეულ ტერიტორიებს. მისი ტერიტორიის 70% უკრაინაშია მოქცეული. არეალი მოიცავს ორ ეროვნულ პარკს, ერთ ბიოსფერულ ნაკრძალს და რამდენიმე კონტროლირებად დასახლებას (ძირითადად სლოვაკეთის ტერიტორიაზე). ორივე ეროვნული პარკი, პოლონეთის მიმდებარე ტერიტორიებთან ერთად, წარმოქმნის ერთ განცალკევებულ, აღმოსავლეთ კარპატების ბიოსფერულ ნაკრძალს.
მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლის სლოვაკური ნაწილები ძირითადად ქვეყნის უკიდურეს აღმოსავლეთ, ყველაზე ნაკლებად დასახლებულ ნაწილში, პოლონინის ეროვნულ პარკში მდებარეობს.
2011 წელს მოხდა იუნესკოს ძეგლის გაფართოება გერმანიის ხარჯზე და დაცულ ტერიტორიას დაემატა 4,391ჰა და მთლიანმა ფართობმა შეადგინა 33 669 ჰა. [1]. ასე გაფართოება მოხდა 2017 წელს[2].
გალერეა
იხილეთ აგრეთვე
რესურსები ინტერნეტში
სქოლიო
|
---|
|
აახენის კათედრალი · შპაიერის კათედრალი · ვიურცბურგის რეზიდენცია · ვისის ეკლესია · აუგუსტუსბურგისა და ფალკენლუსტის სასახლეები · წმინდა მარიამისა და წმინდა მიქაელის ტაძრები · ტრირის რომაული მონუმენტები: ამფითეატრი, ბარბარას აბანო, კეისრის აბანო, კონსტანტინეს ბაზილიკა, იგელის სვეტი, პორტა ნიგრა, რომაული ხიდი, წმ. პეტრეს ტაძარი და ტრირის ღვთისმშობლის ეკლესია · ჰანზა · პოტსდამისა და ბერლინის სასახლეები და პარკები · ლორშის მონასტერი · რამელსბერგის მაღაროები და ქალაქ გოსლარის ძველი ნაწილი · ბამბერგი · მაულბრონის მონასტერი · კვედლინბურგი · ფელკლინგერის მეტალურგიული ქარხანა · მესელის ორმოები · ბაუჰაუზები დესაუსა და ვაიმარში · კელნის საკათედრო ტაძარი · მარტინ ლუთერის მემორიალური ადგილები აისლებენსა და ვიტენბერგში · სამუზეუმო კუნძული · ვარტბურგის ციხესიმაგრე · დესაუ-ვერლიცის სამეფო ბაღი · კუნძული რაიხენაუ · ცოლფერაინის სამრეწველო კომპლექსი · შტრალზუნდისა და ვისმარი · რაინის ხეობა · როლანდის ძეგლი და ბრემენის რატუშა · მუსკაუს პარკი · ზემო გერმანია-რეტიის ლიმესი · რეგენსბურგის ისტორიული ცენტრი · ბერლინის მოდერნისტული შენობები · ვადენზეე · ფაგუსის ქარხანა · ალპების პრეისტორიული ნამოსახლარები · კარპატების წიფლის პირველყოფილი ტყეები · მარკგრაფის საოპერო თეატრი · ვილჰელმსჰეეს სამთო პარკი · კორვეის სააბატო · შპაიხერშტადტი · ლე კორბუზიეს არქიტექტურა · შვაბიის ალბის მღვიმეები და გამყინვარების პერიოდის ხელოვნება · არქოლოგიური სასაზღვრო კომპლექსი დანევირკე და ჰედებიუ · ნაუმბურგის საკათედრო ტაძარი · მადნის მთების სამთამადნო რეგიონი · აუგსბურგის წყლის რესურსების მართვის სისტემა · ევროპის დიდი საკურორტო ქალაქები: ბად-ემსი, ბადენ-ბადენი, ბად-კისინგენი · რომის იმპერიის საზღვრები: დუნაის ლიმესის დასავლეთი ნაწილი · დარმშტადტის მხატვრების კოლონია · შუა საუკუნეების ებრაული კულტურის ცენტრები: შპაიერი, ვორმსი და მაინცი · ზემო გერმანიის ლიმესი · ერფურტის ებრაული მემკვიდრეობა
| |
|
|
---|
| კულტურული მემკვიდრეობა | |
---|
| ბუნებრივი მემკვიდრეობა | |
---|
| შერეული მემკვიდრეობა | |
---|
|
|
---|
|
ვალკამონიკის ხეობის კლდის ნახატები · სანტა-მარია-დელლა-გრაციეს ტაძარი · რომის ისტორიული ცენტრი და ვატიკანი, სან-პაოლო-ფუორი-ლე-მურა · ფლორენციის ისტორიული ცენტრი · პიაცა-დეი-მირაკოლი · ვენეცია და ვენეციის ლაგუნა · სან-ჯიმინიანოს ისტორიული ცენტრი · მატერა · ვიჩენცა და ანდრეა პალადიოს ვილები · კრესპი-დ’ადა · რენესანსის ეპოქის ქალაქი ფერარა და მდინარე პოს დელტა · ნეაპოლის ისტორიული ცენტრი · სიენას ისტორიული ცენტრი · კასტელ-დელ-მონტეს ციხესიმაგრე · რავენის ღირსშესანიშნაობები (გალა პლაციდიას მავზოლეუმი, მართლმადიდებლური სანათლავი, არიანული სანათლავი, სანტ-აპოლინარე-ნუოვოს ეკლესია, სანტ-აპოლინარე-ინ-კლასეს ეკლესია, სან-ვიტალეს ეკლესია, თეოდორიხის მავზოლეუმი, საარქიეპისკოპოსო კაპელა) · პიენცას ისტორიული ცენტრი · ტრულოები ქალაქ ალბერობელოში · კაზერტის სამეფო სასახლე, ვანვიტელის აკვედუკი და სან-ლეუჩიო · აგრიჯენტო · პომპეის არქეოლოგიური ზონა, ჰერკულანუმი და ტორე-ანუნციატა · პადუის ბოტანიკური ბაღი · მოდენის საკათედრო ტაძარი, ტორე-ჩივიკას კოშკი და პიაცა-გრანდეს მოედანი ქალაქ მოდენაში · ამალფის სანაპირო · ქალაქი პორტოვენერე, ჩინკვე-ტერეს კულტურული ლანდშაფტი, კუნძული პალმარია, ტინო და ტინეტო · სავოიის მონარქების რეზიდენციები · სუ-ნურაკსი-დი-ბარუმინი · ვილა-დელ-კაზალე · აკვილია · ჩილენტოსა და ვალო-დი-დიანოს ეროვნული პარკი, პესტუმისა და ელეიას არქეოლოგიური ძეგლები, ჩერტოზა-დი-პადულას მონასტერი · ურბინოს ისტორიული ცენტრი · ვილა-ადრიანა · სან-ფრანჩესკოს ბაზილიკა · ვერონა · ლიპარი · ვილა-დ’ესტე · კალტაჯირონე, მილიტელო-ინ-ვალ-დი-კატანია, კატანია, მოდიკა, ნოტო, პალაცოლო-აკრეიდე, რაგუზა და შიკლი · წმინდა მთა · ეტრუსკული ნეკრეპოლისი და ტარკვინია · ვალ-დ’ორჩა · სირაკუზა და პანტალიკას ნეკროპოლისი · სტრადე-ნუოვეს ქუჩა დასასახლებების კომპლექსი პალაცი-დეი-როლი · რეტის რკინიგზა · მანტუა და საბიონეტა · დოლომიტის ალპები · მონტე-სან-ჯორჯიო · ლანგობარდების ნამოსახლარები · ალპების პრეისტორიული ნამოსახლარები · მედიჩის ვილები · პიემონტის ვენახების ლანდშაფტები: ლანგე-როერო და მონფერატო · არაბულ-ნორმანული სტილის პალერმო და ჩეფალუსა და მონრეალეს საკათედრო ტაძრები · ვენეციის თავდაცვითი ნაგებობები · კარპატების წიფლის პირველყოფილი ტყეები · ივრეა · პროსეკოს გორაკები კონეგლიანოსა და ვალდობიადენეში · ევროპის დიდი საკურორტო ქალაქები: მონტეკატინი-ტერმე · პადუის XIV საუკუნის ფრესკები (სკროვენის კაპელა, პალაციო-დელა-რაჯონე, პადუის წმინდა ანტონის ბაზილიკა, სან-მიკელეს ორატორია) · ბოლონიის პორტიკები · ჩრდილოეთ ალპების კარსტები და მღვიმეები
|
|
|
|