יחסי איראן–טורקיה

יחסי איראןטורקיה
איראןאיראן טורקיהטורקיה
איראן טורקיה
שטחקילומטר רבוע)
1,648,195 783,562
אוכלוסייה
91,923,060 87,562,450
תמ"ג (במיליוני דולרים)
401,505 1,108,022
תמ"ג לנפש (בדולרים)
4,368 12,654
משטר
רפובליקה אסלאמית משטר נשיאותי

יחסי איראן–טורקיהפרסית: روابط ایران و ترکیه, בטורקית: İran-Türkiye ilişkileri) הם היחסים הבילטרליים בין הרפובליקה האסלאמית של איראן ובין הרפובליקה הטורקית.

במשך השנים, היחסים בין איראן לטורקיה היו שלווים, אך לעיתים היו גם מתוחים. איראן וטורקיה הן שותפות סחר גדולות. לאיראן ולטורקיה ישנה השפעה הדדית כבדה זו על זו, בשל הקרבה הגאוגרפית, היחסים הלשוניים והאתניים והיבטים תרבותיים רבים משותפים.

היסטוריה

נשיא טורקיה מוסטפא כמאל אטאטורק עם רזא ח'אן באנקרה. 1934

ב-22 באפריל 1926, נחתם בטהראן הסכם הידידות הראשון בין איראן לטורקיה.

ב-23 בינואר 1932, נחתם הסכם הגבול הראשון בין איראן לטורקיה בטהראן, במסגרתו בוצעו מספר שינויים בגבול איראן–טורקיה.

בין ה-16 ביוני ל-2 ביולי 1934, ביקר רזא ח'אן, השאה של איראן בטורקיה יחד עם בכירים נוספים ובהם הגנרל חסן ארפה, בהזמנתו של מוסטפא כמאל אטאטורק. ח׳אן התרשם מאוד מתוצאות הרפורמה במודרניזציה של הרפובליקה וראה בכך דוגמה לארצו.

ב-8 ביולי 1937, נחתם הסכם ידידות בין טורקיה, איראן, עיראק ואפגניסטן. הסכם זה נקרא ״הסכם סעדאבאד״. מטרת ההסכם הייתה להבטיח ביטחון ושלום במזרח התיכון. באוגוסט 1955, נוסדה ארגון האמנה CENTO, הכללה הסכם ביטחון הדדי בין איראן, טורקיה, עיראק, פקיסטן ובריטניה. ביולי 1964, הוקמה ״המועצה האזורית לפיתוח״ שמטרתה הייתה לקדם פרויקטים כלכליים משותפים בין איראן, טורקיה ופקיסטן.

תקופה של מתח בין המדינות עברה עם ההפיכה באיראן ב-1979, שגרמה לשינויים משמעותיים באיראן ובמצב הקיים במזרח התיכון.

מאז האביב הערבי

איראן תומכת בתקיפות בממשלת סוריה בהנהגתו של הנשיא בשאר אל-אסד, בעוד טורקיה תומכת באופוזיציה הסורית. היעדים הגאו-פוליטיים של איראן בסוריה ובעיראק הביאו להגברת החשדנות בין שתי המדינות.[1]

יחסי איראן-טורקיה השתפרו עם המשבר הדיפלומטי של קטר, כאשר איראן וטורקיה תמכו בקטר במשבר הדיפלומטי עם ערב הסעודית ואיחוד האמירויות הערביות.

דבר נוסף שחיזק את יחסי שתי המדינות הוא התנגדותן להקמת מדינה כורדית, בעקבות משאל העם על עצמאות כורדיסטן העיראקית.

הגרעין האיראני

במאי 2010, ראש ממשלת טורקיה רג'פ טאיפ ארדואן ערך ביקור לא מתוכנן בטהראן, בתיאום עם נשיא ברזיל לולה דה סילבה, כדי להסכים למיקור חוץ של העשרת האורניום האיראני לארצו כדי למנוע סנקציות נוספות על איראן.[2]

אחרי לחץ גובר של בריטניה וארצות הברית לתמוך בסנקציות נגד איראן, אמר ארדואן: ״למעשה, אין כיום נשק גרעיני באיראן, אבל לישראל, שגם היא ממוקמת באזורנו, יש נשק גרעיני. טורקיה היא אותו מרחק משתיהן. מה אמרה הקהילה הבינלאומית נגד ישראל עד כה? זה עליונות החוק או חוק הממונים?״.

משבר הטילים של נאט"ו

טורקיה, חברת נאט"ו, אירחה את הקמתה של מערכת הגנה של טילים של נאט"ו בספטמבר 2011. הקמת מערכת היוותה משבר ביחסים בין טורקיה לאיראן. איראן טענה כי מערכת טילים זו היא ״מזימה אמריקאית״ שנועדה להגן על ישראל מפני כל מתקפה נגד ישראל, אם ישראל תכוון למתקני הגרעין של איראן.

טורקיה הצהירה כי מערכת נאט"ו אינה גורמת לאיום על אומה, ולא מכוונת לאומה מסוימת[3][4]

קשרי מסחר

איראן וטורקיה מקיימות קשרי מסחר וכלכלה טובים מאוד. שתי המדינות הן חלק מהארגון לשיתוף פעולה כלכלי.

הסחר בין שתי המדינות הולך וגדל. בשנת 2005, הסחר עמד על כ-4 מיליארד דולר לעומת 1 מיליארד דולר בשנת 2000.[5]

קישורים חיצוניים

ויקישיתוף מדיה וקבצים בנושא יחסי איראן–טורקיה בוויקישיתוף

הערות שוליים

  1. ^ "Iran and Syria concerned about Turkish intervention in Jarablus". Rudaw Media. Rudaw Media. נבדק ב-10 בדצמבר 2016. {{cite web}}: (עזרה)
  2. ^ News Al Jazeera 17 May 2010
  3. ^ PressTV, www.presstv.com
  4. ^ "Turkey to site Nato missile shield radar in its south-east". The Guardian. London. 14 בספטמבר 2011. {{cite news}}: (עזרה)
  5. ^ Schleifer, Yigal (2 בפברואר 2006). "Caught in the fray: Turkey enters debate on Iran's nuclear program". CS Monitor. {{cite news}}: (עזרה)

Read other articles:

Rare genetic disease Medical conditionSpinal muscular atrophy with lower extremity predominance 2AOther namesLower extremity-predominant spinal muscular atrophy type 2A, SMALED2ASpinal muscular atrophy with lower extremity predominance 2A is inherited in an autosomal dominant manner.SpecialtyNeurologySymptomsMuscle weakness in legsUsual onsetInfancyDurationLifetimeCausesMutations in BICD2 geneDiagnostic methodMolecular test Spinal muscular atrophy with lower extremity predominance 2A (SMALED2...

 

2022 American television series Our Flag Means DeathGenre Romantic comedy Swashbuckler Created byDavid JenkinsStarring Rhys Darby Ewen Bremner Joel Fry Samson Kayo Nathan Foad Vico Ortiz Matthew Maher Kristian Nairn Rory Kinnear Con O'Neill Guz Khan David Fane Taika Waititi Samba Schutte Theme music composerMark MothersbaughCountry of originUnited StatesOriginal languageEnglishNo. of seasons2No. of episodes18ProductionExecutive producers Garrett Basch Dan Halsted David Jenkins Taika Waititi P...

 

Naskah Laut MatiGulungan Kitab Mazmur (11Q5), salah satu dari 972 naskah dari Gulungan Naskah Laut Mati, dengan sebagian tulisan dalam bahasa Ibrani.Bahan bakuPapirus, perkamen, dan perungguSistem penulisanIbrani, Aramaik, Yunani, dan NabateaDibuat408 SM sampai 318 MDitemukan1946/7–1956Lokasi sekarangBeragam Naskah Laut Mati, dalam arti sempit dari Naskah Gua-gua Qumran,[notes 1] adalah suatu kumpulan sekitar 981 naskah berbeda yang ditemukan antara tahun 1946 dan 1956 dalam 11 gua ...

Folk metalSubway to Sally pada tahun 2015Sumber aliran Heavy metal lagu daerah musik dunia folk rock Sumber kebudayaanAwal 1990-an, EropaBentuk turunan Metal viking pagan metal Subgenre Celtic metal medieval metal oriental metal Versi regional Norwegia Denmark Finlandia Britania Raya Islandia Jerman Irlandia Swedia Rusia Brasil Spain Topik lainnya Folk punk Metal latin pirate metal daftar grup musik folk metal Folk metal adalah genre perpaduan musik heavy metal dan musik rakyat tradisional ya...

 

Tariq Al-Hashemiطارق الهاشمي Wakil Presiden IrakMasa jabatan31 Mei 2011 – SekarangPresidenJalal TalabaniPendahuluAdil Abdul-MahdiPenggantiSedang MenjabatWakil II Presiden IrakMasa jabatan22 April 2006 – 31 Mei 2011PresidenJalal TalabaniPendahuluGhazi Mashal Ajil al-YawerPenggantiKhodair al-Khozaei Informasi pribadiLahirBaghdad, IrakKebangsaanIraqiPartai politikDaftar Pembaruan-Gerakan Nasional IrakPekerjaanPolitikusSunting kotak info • L • B Tari...

 

Barred spiral galaxy in the constellation Andromeda NGC 920SDSS image of NGC 920Observation data (J2000 epoch)ConstellationAndromedaRight ascension02h 27m 51.794s[1]Declination+45° 56′ 49.58″[1]Redshift0.020886[2]Heliocentric radial velocity6196 km/s[2]Distance288.4 ± 20.2 Mly (88.43 ± 6.20 Mpc)[3]Apparent magnitude (B)15.6[2]CharacteristicsType(R')SB(s)ab[3]Other designatio...

Younger NowSingel oleh Miley Cyrusdari album Younger NowDirilis18 Agustus 2017 (2017-08-18)Format Unduhan digital streaming GenrePop[1]Durasi4:08LabelRCAPencipta Miley Cyrus Oren Yoel Produser Oren Yoel Miley Cyrus Kronologi singel Miley Cyrus Malibu (2017) Younger Now (2017) Nothing Breaks Like a Heart (2018) Video musikYounger Now di YouTube Younger Now adalah lagu yang direkam oleh penyanyi asal Amerika Serikat, Miley Cyrus, untuk album studio keenamnya dengan nama yang sama (...

 

هذه المقالة عن المجموعة العرقية الأتراك وليس عن من يحملون جنسية الجمهورية التركية أتراكTürkler (بالتركية) التعداد الكليالتعداد 70~83 مليون نسمةمناطق الوجود المميزةالبلد  القائمة ... تركياألمانياسورياالعراقبلغارياالولايات المتحدةفرنساالمملكة المتحدةهولنداالنمساأسترالي�...

 

Disambiguazione – Se stai cercando il centro di ricerca francese, vedi Centre national d'études des télécommunications. Questa voce sull'argomento siti web è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. CNETsito webLogo URLcnet.com/ Tipo di sitoTecnologia e giornalismo LinguaInglese RegistrazioneOpzionale CommercialeSì ProprietarioRed Ventures Company Creato daHalsey Minor e Shelby Bonnie Lancio5 marzo 1994 Stato attualeAttivo SloganFor a life ...

Historic Art Nouveau house in Brussels, Belgium Van Rysselberghe HouseMaison Van Rysselberghe (French)Huis Van Rysselberghe (Dutch)General informationTypeTown houseArchitectural styleEclecticism, Art NouveauAddressRue de Livourne / Livornostraat 83Town or city1050 Ixelles, Brussels-Capital RegionCountryBelgiumCoordinates50°49′41″N 4°21′39″E / 50.82806°N 4.36083°E / 50.82806; 4.36083Completed1912Design and constructionArchitect(s)Octave van Rysselb...

 

Part of a series on theHistory of science and technology in China List of discoveries List of inventions the Four Great Inventions By subject Agriculture sericulture Alchemy Architecture classic gardens bridges Astronomy Calendar Cartography Ceramics Coinage Mathematics Units of measurement Traditional medicine herbology Metallurgy Military navy Printing Silk industry Transport navigation By era Neolithic and early Bronze Age Han Tang Song Yuan People's Republic agriculture space vte The Tang...

 

Israeli historian Saul FriedländerFriedländer in 2008Born (1932-10-11) October 11, 1932 (age 91)Prague, CzechoslovakiaOccupationEssayist, historian, Professor of History at UCLANationalityIsraeli/AmericanPeriod20th century, Holocaust, NazismGenreHistorical, essaySpouseOrna KenanChildrenEli, David, Michal Saul Friedländer (Hebrew: שאול פרידלנדר; born October 11, 1932) is a Czech-Jewish-born historian and a professor emeritus of history at UCLA. Biography Saul Friedländer w...

مصنع جوبيترمعلومات عامةالبلد  أوكرانيا التأسيس 1980 الاختفاء 1996 النوع منشأة صناعية — مصنع المقر الرئيسي بريبيات على الخريطة تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات مصنع جوبيتر هو مصنع مهجور يقع في مدينة بريبيات، أوكرانيا. رسمياً كان المصنع يصنع مسجلات الكاسيت ومكونات الأ...

 

يونانيونالتعداد الكليالتعداد 14–17 مليون[1][2]مناطق الوجود المميزةالبلد  القائمة ... اليونان[27][28][29]قبرص[27][28][29]تركيا[27][28][29]الولايات المتحدة[27][28][29]أستراليا[27][28][29]ألمانيا[27][28][29]المملكة ا�...

 

WEBTOONURLBahasa KoreaBahasa IndonesiaTipeLayanan webtunBersifat komersial?YaPendaftaranOpsionalBahasaKorea, Indonesia, Inggris, Jepang, Jerman, Prancis, Spanyol, Thai, TionghoaPemilikNaver Webtoon Corp.PembuatKim Jun-kooBerdiri sejak2004 Korea Selatan2014 Inggris, Republik Tiongkok, Thai2015 Indonesia2016 Jepang (versi XOY), Tiongkok (sebagai Dongman Manhua)2019 Jepang (versi Line Manga), Spanyol, Prancis2021 JermanPeringkat Alexa 2,972 (9/2021)StatusAktif Webtoon (ditulis dengan gaya sebaga...

← 6 7 8 → -1 (عدد) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 → قائمة الأعداد — عدد صحيح ← 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 → كمي سبعة ترتيبي 7(سابع) التحليل 7 أرقام رومانية VII نظام العد ثنائي 1112 ثلاثي 213 رباعي 134 خماسي 125 سداسي 116 ثماني 78 ثنائي عشر 712 سداسي عشر 716 عشريني 720 سداسي مربع 736 لغات تعديل مصدري - تعديل   0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ← قائ�...

 

Questa voce sull'argomento centri abitati della Florida è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Briny Breezestown(EN) Briny Breezes, Florida LocalizzazioneStato Stati Uniti Stato federato Florida ConteaPalm Beach TerritorioCoordinate26°30′32″N 80°03′15″W26°30′32″N, 80°03′15″W (Briny Breezes) Altitudine4 m s.l.m. Superficie0,2 km² Abitanti411 (2000)...

 

Disambiguazione – Se stai cercando altri significati, vedi Cappella Sistina (disambigua). Cappella SistinaL'interno con il Giudizio universale sullo sfondo.Stato Città del Vaticano LocalitàCittà del Vaticano Coordinate41°54′11″N 12°27′16″E41°54′11″N, 12°27′16″E Religionecattolica di rito romano TitolareMaria Assunta in Cielo[1] Diocesi Roma Consacrazione15 agosto 1483 FondatorePapa Sisto IV ArchitettoBaccio Pontelli Stile architettonicorinascimentale Ini...

American English writing style guide The Elements of Style First expanded edition (1959)Author William Strunk Jr. (1918/1920) and E. B. White (1959) IllustratorMaira Kalman (2005 only)SubjectAmerican English style guidePublisher Harcourt, Brace & Howe (1920) Macmillan (1959) Allyn & Bacon (1999) Publication placeUnited StatesMedia typePrint (Paperback)Pages43 (1918), 52 (1920),[1] 71 (1959), 105 (1999)OCLC27652766Dewey Decimal808/.042 21LC ClassPE1421 .S7 (Strunk) ...

 

Metabolic redox process producing energy in the absence of oxygen. For other uses, see Fermentation (disambiguation). Not to be confused with Anaerobic respiration. Phylogenetic tree of bacteria and archaea, highlighting those that carry out fermentation. Their end products are also highlighted. Figure modified from Hackmann (2024).[1] Fermentation is a type of redox metabolism carried out in the absence of oxygen.[1][2] During fermentation, organic molecules (e.g., gl...