Eosinófilo

Eosinófilo nun frotis de sangue periférico visto a 400 aumentos. Os eritrocitos rodean o eosinófilo.
Para as células ou outros compoñentes que se tinguen con eosina, ver eosinófilo (tinguidura).

Os eosinófilos ou granulocitos eosinófilos (ou acidófilos), son un tipo de glóbulo branco do sangue, que ten un citoplasma que se tingue con colorantes ácidos como a eosina. Estas células son uns dos compoñentes do sistema inmunitario responsables de combater os parasitos pluricelulares e certas infeccións nos vertebrados. Xunto cos mastocitos, controlan tamén as reaccións alérxicas e da asma.

Sen tinguir son transparentes, pero a súa afinidade polos colorantes ácidos fainos aparecer ao tinguilos coa eosina (colorante vermello ácido) dunha cor ladrillo, cando se utiliza a tinguidura Romanowsky. O colorante concéntrase en pequenos gránulos do citoplasma, que conteñen moitos mediadores químicos, como histamina e proteínas como a eosinófilo peroxidase, ribonuclease (RNase), desoxirribonucleases, lipase, plasminóxeno, e a proteína básica maior (ou proteoglicano 2). Estes mediadores son liberados durante a desgranulación que segue á activación do eosinófilo, e son tóxicas tanto para os parasitos coma para os tecidos do hóspede.

En individuos normais os eosinófilos supoñen do 1 ao 6% dos leucocitos sanguíneos, e miden entre 12 e 17 micrómetros de diámetro.[1] Atópanse no bulbo raquídeo e na unión entre o córtex e a medula do timo, e no tracto gastrointestinal inferior, ovario, útero, páncreas, e nódulos linfáticos, pero non nos pulmóns, pel, esófago, ou algúns outros órganos internos en condicións normais. A presenza de eosinófilos nestes últimos órganos está asociado con algunha enfermidade. Os eosinófilos orixínanse na medula ósea, pasan á circulación sanguínea e persisten nela unhas 8–12 horas, e poden sobrevivir nos tecidos durante 8–12 días en ausencia de estimulación.[1] Diversos estudos en cultivos ex-vivo realizados na década de 1980s estableceron que os eosinófilos son os únicos granulocitos que poden vivir durante longos períodos de tempo despois da súa maduración.

Foron descubertos por Paul Ehrlich en 1879, que lles deu o nome de eosinófilos ao ver que se tinguían intensamente con certos colorantes ácidos como a eosina.

Características

Eosinófilo.

Son leucocitos polimorfonucleares, xa que teñen un núcleo bilobulado característico. Son granulocitos porque teñen uns 20 gránulos citoplasmáticos específicos e azurófilos, que se tinguen de vermello nas preparacións. A heterocromatina compacta está situada xunto á envoltura nuclear, entanto que o resto da cromatina está no centro do núcleo.

Os eosinófilos posúen movemento ameboide e teñen débil actividade fagocítica. O seu tamaño é semellante ao dos neutrófilos (10-12 μm). Os gránulos están formados por un núcleo electrodenso rodeado por unha matriz electrotransparente, e conteñen catro clases principais de proteínas: proteína básica maior (MBP), proteína catiónica do eosinófilo (ECP), peroxidase do eosinófilo (EPO) e neurotoxina derivada do eosinófilo (EDN). Os eosinófilos poden sintetizar de novo outros produtos, como mediadores lipídicos (PAF, LTC4), citocinas (IL-3, IL-5, GM-CSF), quimiocinas (eotaxina) e óxido nítrico (NO).

Desenvolvemento, migración e activación

Os eosinófilos orixínanse e maduran na medula ósea. Diferéncianse a partir de células precursoras mieloides en resposta ás citocinas interleucina 3 (IL-3), interleucina 5 (IL-5), e o factor estimulante das colonias de granulocitos-macrófagos (GM-CSF).[2][3][4] Os eosinófilos producen e almacenan moitas proteínas dos gránulos secundarios antes da súa saída da medula ósea. Despois da súa maduración, os eosinófilos circulan polos vasos sanguíneos e migran aos focos de inflamación nos tecidos, ou aos lugares onde hai parasitación por vermes en resposta a quimiocinas como CCL11 (eotaxina-1), CCL24 (eotaxina-2), CCL5 (RANTES), e certos leucotrienos como o leucotrieno B4 (LTB4) e o MCP1/4. Nestes sitios de infección, os eosinofilos son activados polas citocinas de tipo 2 liberadas por un subtipo específico de célula T colaboradora (Th2); ademais o IL-5, GM-CSF, e IL-3 son importantes para a activación dos eosinófilos e para a súa maduración. Hai probas que suxiren que a expresión das proteínas dos gránulos dos eosinófilos é regulada polo xene EGOT de ARN non codificante.[5]

Funcións

Unha vez activados as funcións efectoras dos eosinófilos inclúen as seguintes:

Ademais, os eosinófilos interveñen tamén na loita contra as infeccións virais, o cal é evidente dada a abundancia de RNases que conteñen nos seus gránulos, e na eliminación da fibrina durante a inflamación.

Os eosinófilos, xunto cos basófilos e os mastocitos, son mediadores importantes das respostas alérxicas e asmáticas e están asociados coa súa gravidade. Os eosinófilos poden regular a resposta alérxica por medio da neutralización da histamina pola histaminase, e producir un factor inhibidor derivado dos eosinófilos que inhibe a desgranulación das mastocitos ou dos basófilos, que conteñen substancias vasoactivas.

Tamén combaten aos vermes parasitos que colonizan o corpo. Teñen receptores para as inmunoglobulinas IgA, o que explica a súa fixación aos parasitos cubertos previamente por esta inmunoglobulina, o que os capacita para destruír as súas larvas, como acontece na esquistosomiase ou bilharziase.

Os eosinófilos están tamén implicados en moitas outros procesos biolóxicos, como o desenvolvemento postpuberal da glándula mamaria, o ciclo menstrual, o rexeitamento de alotransplantes e as neoplasias.[13] Recentemente tamén se viu que están envolvidos na presentación do antíxeno ás células T.[14]

Proteínas dos gránulos dos eosinófilos

Unha vez estimulados e activados, os eosinófilos desgranúlanse liberando un conxunto de proteínas catiónicas citotóxicas que poden orixinar dano e disfunción nos tecidos.[15] Entre elas están:

A proteína básica maior, a peroxidase do eosinófilo e a proteína catiónica do eosinófilo son tóxicas para a maioría dos tecidos.[13] A proteína catiónica do eosinófilo e a neurotoxina derivada do eosinófilo son ribonucleases con actividade antiviral.[16] A proteína básica maior induce a desgranulación dos mastocitos e basófilos, e está implicada na remodelación dos nervios periféricos.[17][18] A proteína catiónica do eosinófilo crea poros tóxicos nas membranas das células diana que permiten a entrada doutras moléculas citotóxicas na célula,[19] pode inhibir a proliferación celular das células T, suprimir a produción de anticorpos polas células B, inducir a desgranulación dos mastocitos, e estimular aos fibroblastos a segregar mucus e glicosaminoglicanos.[20] A peroxidase do eosinófilo orixina especies reactivas do osíxeno e intermediatos reactivos do nitróxeno que promoven o estrés oxidativo na célula diana, causando a morte celular por apoptose e necrose.[13]

Eosinofilia

Un incremento de eosinófilos, por exemplo a presenza de máis de 500 por microlitro de sangue, denomínase eosinofilia, e é típica en persoas que están infestadas por parasitos intestinais, ou teñen unha enfermidade vascular do coláxeno (como a artrite reumatoide), doenzas como a enfermidade de Hodgkin, enfermidades da pel (como a dermatite exfoliativa), a enfermidade de Addison, ou de trastornos no epitelio escamoso do esófago no caso de refluxo gastroesofáxico, esofaguite eosinofíilica, e do uso de certos medicamentos como a penicilina. En 1989, suplementos contaminados de L-triptófano causaron unha forma mortal de eosinofilia coñecida como síndrome de eosinofilia-mialxia, que lembraba as características da síndrome do aceite tóxico que apareceu en España en 1981.

Valores de referencia para análises de sangue de leucocitos, nos que se compara a cantidade de granulocitos eosinófilos (en vermello claro) coa doutras células sanguíneas.

Tratamento

Os tratamentos utilizados para combater as enfermidades autoinmunes e outras condicións causadas polos eosinófilos inclúen:

Notas

  1. 1,0 1,1 Barbara Young , J. Lowe, Alan Stevens, John W. Heath   (2006). Elsevier Limited, ed. Wheater's Functional Histology (5 ed.). ISBN 0-443-06850-X. 
  2. Metcalf D, Begley C, Nicola N, Johnson G (1987). "Quantitative responsiveness of murine hemopoietic populations in vitro and in vivo to recombinant multi-CSF (IL-3)". Exp Hematol 15 (3): 288–95. PMID 3493174. 
  3. Metcalf D, Burgess A, Johnson G, Nicola N, Nice E, DeLamarter J, Thatcher D, Mermod J (1986). "In vitro actions on hemopoietic cells of recombinant murine GM-CSF purified after production in Escherichia coli: comparison with purified native GM-CSF". J Cell Physiol 128 (3): 421–31. PMID 3528176. doi:10.1002/jcp.1041280311. 
  4. Yamaguchi Y, Suda T, Suda J, Eguchi M, Miura Y, Harada N, Tominaga A, Takatsu K (1988). "Purified interleukin 5 supports the terminal differentiation and proliferation of murine eosinophilic precursors". J Exp Med 167 (1): 43–56. PMC 2188821. PMID 3257253. doi:10.1084/jem.167.1.43. 
  5. Wagner LA, Christensen CJ, Dunn DM; et al. (2007). "EGO, a novel, noncoding RNA gene, regulates eosinophil granule protein transcript expression". Blood 109 (12): 5191–8. PMC 1890841. PMID 17351112. doi:10.1182/blood-2006-06-027987. 
  6. Trulson A, Byström J, Engström A, Larsson R, Venge P (2007). "The functional heterogeneity of eosinophil cationic protein is determined by a gene polymorphism and post-translational modifications". Clin Exp Allergy 37 (2): 208–18. PMID 17250693. doi:10.1111/j.1365-2222.2007.02644.x. 
  7. 7,0 7,1 Hogan S, Rosenberg H, Moqbel R, Phipps S, Foster PS, Lacy P, Kay AB, Rothenberg ME (2008). "Eosinophils: Biological Properties and Role in Health and Disease". Clin Exp Allergy 38 (5): 709–50. PMID 20421642. doi:10.1111/j.1365-2222.2008.02958.x. 
  8. Lacy P (2005). "The role of Rho GTPases and SNAREs in mediator release from granulocytes". Pharmacol Ther 107 (3): 358–76. PMID 15951020. doi:10.1016/j.pharmthera.2005.03.008. 
  9. Saito K, Nagata M, Kikuchi I, Sakamoto Y (2004). "Leukotriene D4 and eosinophil transendothelial migration, superoxide generation, and degranulation via beta2 integrin". Ann Allergy Asthma Immunol 93 (6): 594–600. PMID 15609771. doi:10.1016/S1081-1206(10)61269-0. 
  10. Bandeira-Melo C, Bozza P, Weller P (2002). "The cellular biology of eosinophil eicosanoid formation and function". J Allergy Clin Immunol 109 (3): 393–400. PMID 11897981. doi:10.1067/mai.2002.121529. 
  11. Kato Y, Fujisawa T, Nishimori H, Katsumata H, Atsuta J, Iguchi K, Kamiya H (2005). "Leukotriene D4 induces production of transforming growth factor-beta1 by eosinophils". Int Arch Allergy Immunol. 137. Suppl 1 (1): 17–20. PMID 15947480. doi:10.1159/000085427. 
  12. Horiuchi T, Weller P (1997). "Expression of vascular endothelial growth factor by human eosinophils: upregulation by granulocyte macrophage colony-stimulating factor and interleukin-5". Am J Respir Cell Mol Biol 17 (1): 70–7. PMID 9224211. 
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Rothenberg M, Hogan S (2006). "The eosinophil". Annu Rev Immunol 24 (1): 147–74. PMID 16551246. doi:10.1146/annurev.immunol.24.021605.090720. 
  14. Shi H (2004). "Eosinophils function as antigen-presenting cells". J Leukoc Biol 76 (3): 520–7. PMID 15218055. doi:10.1189/jlb.0404228. 
  15. Gleich G, Adolphson C (1986). "The eosinophilic leukocyte: structure and function". Adv Immunol 39: 177–253. PMID 3538819. doi:10.1016/S0065-2776(08)60351-X. 
  16. Slifman N, Loegering D, McKean D, Gleich G (1986). "Ribonuclease activity associated with human eosinophil-derived neurotoxin and eosinophil cationic protein". J Immunol 137 (9): 2913–7. PMID 3760576. 
  17. Zheutlin L, Ackerman S, Gleich G, Thomas L (1984). "Stimulation of basophil and rat mast cell histamine release by eosinophil granule-derived cationic proteins". J Immunol 133 (4): 2180–5. PMID 6206154. 
  18. Morgan R, Costello R, Durcan N, Kingham P, Gleich G, McLean W, Walsh M (2005). "Diverse effects of eosinophil cationic granule proteins on IMR-32 nerve cell signaling and survival". Am J Respir Cell Mol Biol 33 (2): 169–77. PMID 15860794. doi:10.1165/rcmb.2005-0056OC. 
  19. Young J, Peterson C, Venge P, Cohn Z (1986). "Mechanism of membrane damage mediated by human eosinophil cationic protein". Nature 321 (6070): 613–6. PMID 2423882. doi:10.1038/321613a0. 
  20. Venge P, Byström J, Carlson M, Hâkansson L, Karawacjzyk M, Peterson C, Sevéus L, Trulson A (1999). "Eosinophil cationic protein (ECP): molecular and biological properties and the use of ECP as a marker of eosinophil activation in disease". Clin Exp Allergy 29 (9): 1172–86. PMID 10469025. doi:10.1046/j.1365-2222.1999.00542.x. 

Véxase tamén

Ligazóns externas