Protohistoria

Protohistoria historiaurrearen eta historiaren arteko trantsizio aldia da, ahozko tradizioetatik jasotako argibideak dituena.[1] Historiaurrea bukatu zenetik historia (idazkera) hasi arteko aldiari esaten zaio protohistoria; historiaren atariko aldia da, beraz. Dena den, ez du ez kronologia zehatzik eta ez kokaleku jakinik, zeren eta, Ekialde Hurbilean lehen zibilizazioak eta idazkerak sortu ziren garai bertsuan, Europa Eneolitoan bizi baitzen. Beraz, Europako herri gehienetan, oro har, Bigarren Burdin Aroan gertatzen da protohistoria; Ekialdeko Europa mediterraneoan lehenago eta Euskal Herrian, erromatarrak sartu ziren garaian, bigarren burdin aroaren amaieran alegia.

Ez da "aro" jakin bat, besteak diren moduan: brontze aroa, burdin aroa, antzinaroa, erdi aroa... kontzeptu historiografiko gisa erabiltzen da batez ere. Protohistoria ideia, idazkeraren lehen urratsekin dago lotutua erabat. Idatzitako iturrietan, eskualde edo herri bati buruzko lehen berriak ematen direnean, edota herri horrek idazten hasten denean, informazioa oso apurra eta sakabanatua izan ohi da eta horregatik, metodo arkeologikoak pisu handia du oraindik ikerketetan. Une horretan, banako pertsonai batzuren eta herrien izenak ezagutzen hasten gara, nahiz eta horiek kokatzea eta identifikazioa zaila izaten den.

Protohistoria Euskal Herrian

Erromatar historialarien (Estrabon, Ptolomeo, Plinioren eta Julio Zesar) izkribuak dira Euskal Herriko protohistoriaren iturri nagusiak. Haien arabera, garai hartan Euskal Herria sei leinu nagusitan banatua zegoen; akitaniarrak, baskoiak, barduliarrak, karistiarrak, autrigoiak eta beroiak. Akitaniarren lurraldea Behe Pirinioetatik Landetaraino iristen zen; baskoien eremuak Nafarroa eta Gipuzkoako ipar-ekialdeko muturra (Pasaia eta Bidasoako harana) hartzen zituen, eta, ekialdetik, Zaragozako eta Huescako probintzietaraino iristen ziren haien mugak; barduliarren lurraldea oraingo ia Gipuzkoakoa osoa, Araba ekialdea eta agian, Nafarroa mendebaldeko zati batean zablatzen diren; karistiarren eremua Deba ibaitik Nerbioi ibairaino hedatzen zen iparraldetik eta Arabako lautadarairo iristen zen hegoaldean; autrigoien lurraldea Bizkaiko Enkarterrietan kokatzen zen eta Arabako sartaldea eta Burgosko probintziako zenbait ibar ere hartzen zituen; beroiak gau egungo Errioxa inguruan bizi ziren.

Erreferentziak

  1. ↑ Euskaltzaindia. Euskaltzaindiaren Hiztegia. .

Kanpo estekak

Read other articles:

Апеляційний суд Львівської області

Не плутати з Львівським апеляційним судом. Апеляційний суд Львівської області Країна УкраїнаВид загальний судІнстанція Апеляційний судЮрисдикція Львівська областьЛіквідований 2018Суддів 37[1]Голова Каблак П.І.[2]На посаді з 2013[3]Розташування ЛьвівАдреса пл. С�...

 

Postage stamps and postal history of Thailand

You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Thai. (January 2015) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Thai article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English Wikipedia....

 

Hagiographie

Manuscrit hagiographique byzantin. L’hagiographie (du grec ancien ἅγιος / hágios, « saint », et γράφω / gráphô, « écrire ») est l'écriture de la vie et/ou de l'œuvre des saints. Pour un texte particulier, on ne parle que rarement d'« une hagiographie » (sauf dans le sens figuré), mais plutôt d'un texte hagiographique ou tout simplement d'une vie de saint. Le texte hagiographique étant destiné à être lu, soit lors de la pri...

كأس ملك إسبانيا 1981–82

كأس ملك إسبانيا 1981–82 تفاصيل الموسم كأس ملك إسبانيا  النسخة 78  البلد إسبانيا  المنظم الاتحاد الملكي الإسباني لكرة القدم  البطل ريال مدريد  عدد المشاركين 136   كأس ملك إسبانيا 1980–81  كأس ملك إسبانيا 1982–83  تعديل مصدري - تعديل   كأس ملك إسبانيا 1981–82 (بالإسب...

 

2022 Itahari municipal election

2022 Itahari municipal elections ← 2017 13 May 2022 2027 → 102 seats to Itahari Sub Metropolitan City Council52 seats needed for a majority   First party Second party   Leader Hem Karna Paudel Party Nepali Congress+ CPN (UML) Seats before 43 58 Seats won 22 75 Seat change 21 17   Third party Fourth party   Party Independent CPN (MC) Seats before 0 1 Seats won 5 0 Seat change 5 1 Results for ward chair by party Mayor befor...

 

Frist Art Museum

Frist Art MuseumNashville's Art Deco-style Frist Art MuseumDidirikan2001Lokasi919 Broadway Nashville, TN 37203 (United States)JenisArt Center, Art museum[1]Wisatawan200,000[2]DirekturSusan H. Edwards[3]Situs webwww.fristartmuseum.orgKantor Pos Amerika SrikatDaftar Kawasan Bersejarah Nasional di ASLetak:901 Broadway, Nashville, TennesseeKoordinat:36°9′28″N 86°47′2″W / 36.15778°N 86.78389°W / 36.15778; -86.78389Koordinat: 36°9′28″...

Francesco da Montereale

Natività della Vergine, Museo nazionale d'Abruzzo Francesco di Paolo, meglio noto come Francesco da Montereale (Montereale, 1466 o 1475 – L'Aquila, 1541), è stato un pittore italiano, attivo in Abruzzo nel XVI secolo. Figlio dello scultore Paolo, realizzò un gran numero di dipinti all'Aquila compresa la Pala di Sant'Eusanio (1516) conservata nel Museo Nazionale d'Abruzzo e considerata il suo capolavoro. Fu, dopo Saturnino Gatti, il pittore aquilano più apprezzato del suo tempo e la sua ...

 

Stasiun Tsugaru-Shinjō

Stasiun Tsugaru-Shinjō津軽新城駅Stasiun Tsugaru-Shinjō pada Agustus 2023Lokasi376 Yamada, Shinjō, Aomori-shi, Aomori-ken 038-0042JepangKoordinat40°49′40.88″N 140°40′19.46″E / 40.8280222°N 140.6720722°E / 40.8280222; 140.6720722Koordinat: 40°49′40.88″N 140°40′19.46″E / 40.8280222°N 140.6720722°E / 40.8280222; 140.6720722Operator JR EastJalur■ Jalur Utama ŌuLetak478.8 km dari FukushimaJumlah peron1 peron samping ...

 

Chantemerle

ChantemerlecomuneChantemerle – Veduta LocalizzazioneStato Francia RegioneGrand Est Dipartimento Marna ArrondissementÉpernay CantoneSézanne-Brie et Champagne TerritorioCoordinate48°36′47″N 3°39′36″E / 48.613056°N 3.66°E48.613056; 3.66 (Chantemerle)Coordinate: 48°36′47″N 3°39′36″E / 48.613056°N 3.66°E48.613056; 3.66 (Chantemerle) Altitudine162 m s.l.m. Superficie7,83 km² Abitanti57[1] (2009) Densit...

Veer-Zaara

Vuur zeerePoster rilis teatrikalSutradaraYash ChopraProduserYash ChopraAditya ChopraSkenarioAditya ChopraCeritaAditya ChopraPemeranShah Rukh KhanPreity ZintaRani MukerjiManoj BajpayeeDivya DuttaKirron KherBoman IraniAnupam KherAmitabh BachchanHema MaliniAkhilendra MishraTom AlterNaratorShah Rukh KhanPenata musikMadan MohanSanjeev KohliSinematograferAnil MehtaPenyuntingRitesh SoniDistributorYash Raj FilmsTanggal rilis12 November 2004Durasi192 menit (196 menit, versi ekstended dengan lagu...

 

Under the Hawthorn Tree (film)

Under the Hawthorn TreeFilm posterSutradaraZhang YimouProduserZhang Weiping, Cao Yuayi, Hugo Shong, Bill KongDitulis olehYin Lichuan, Gu XiaobaiBerdasarkanHawthorn Tree Foreveroleh Ai MiPemeranZhou Dongyu, Shawn DouPenata musikQigang ChenSinematograferZhao XiaodingPenyuntingMeng PeicongDistributorEdko Films Ltd.Tanggal rilis 15 September 2010 (2010-09-15) Durasi114 menitNegaraTiongkokBahasaMandarinPendapatankotor¥148 juta (Tiongkok) Under the Hawthorn Tree (Hanzi sederhana: �...

 

Maru Sira

Sri Lankan murderer (1949–1975) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Maru Sira – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2020) (Learn how and when to remove this message) Maru Siraදෙද්දුවා ජයතුංගලාගේ සිරිපාලD.J. Siripala in police ...

Ipomoea costata

Species of plant Ipomoea costata Scientific classification Kingdom: Plantae Clade: Tracheophytes Clade: Angiosperms Clade: Eudicots Clade: Asterids Order: Solanales Family: Convolvulaceae Genus: Ipomoea Species: I. costata Binomial name Ipomoea costataBenth.[1] Ipomoea costata, commonly known as rock morning glory, is an Australian native plant.[2] It is found in northern Australia, from Western Australia, through the Northern Territory, to Queensland.[3] Its tube...

 

Pulau Adams (Selandia Baru)

Untuk kegunaan lain, lihat Pulau Adams (disambiguasi). Pulau AdamsPulau Adams, di sebelah kanan Pelabuhan CarnleyPosisi relatif terhadap Selandia Baru dan pulau-pulau terpencil lainnyaGeografiKoordinat50°52′59.99″S 166°04′59.99″E / 50.8833306°S 166.0833306°E / -50.8833306; 166.0833306KepulauanKepulauan AucklandLuas100 km2Titik tertinggiGunung Dick[1] (705 m)PemerintahanNegaraSelandia BaruKependudukanPendudukTidak berpenghuni Pula...

 

Філософія

Частина серії проФілософіяLeft to right: Plato, Kant, Nietzsche, Buddha, Confucius, AverroesПлатонКантНіцшеБуддаКонфуційАверроес Філософи Епістемологи Естетики Етики Логіки Метафізики Соціально-політичні філософи Традиції Аналітична Арістотелівська Африканська Близькосхідна іранська Буддій�...

العلاقات النمساوية الإسبانية

العلاقات النمساوية الإسبانية النمسا إسبانيا   النمسا   إسبانيا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات النمساوية الإسبانية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين النمسا وإسبانيا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقا...

 

Zener diode

Diode that allows current to flow in the reverse direction at a specific voltage Zener diodeZener diodeTypePassiveWorking principle‍Zener effectInventedClarence Melvin ZenerPin configuration Anode and cathodeElectronic symbol A Zener diode is a special type of diode designed to reliably allow current to flow backwards (inverted polarity) when a certain set reverse voltage, known as the Zener voltage, is reached. Zener diodes are manufactured with a great variety of Zener voltages a...

 

Thomas E. Dewey

American politician (1902–1971) Thomas Dewey redirects here. For other uses, see Thomas Dewey (disambiguation). Thomas E. DeweyDewey in 194447th Governor of New YorkIn officeJanuary 1, 1943 – December 31, 1954LieutenantThomas W. WallaceJoe R. HanleyFrank C. MooreArthur H. Wicks (acting)Walter J. Mahoney (acting)Preceded byCharles PolettiSucceeded byW. Averell Harriman33rd District Attorney of New York CountyIn officeJanuary 1, 1938 – December 31, 1941GovernorHe...

Soufian Benyamina

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada September 2016. Soufian Benyamina Informasi pribadiTanggal lahir 02 Maret 1990 (umur 34)Tempat lahir Berlin, Jerman TimurTinggi 1,89 m (6 ft 2+1⁄2 in)Posisi bermain PenyerangInformasi klubKlub saat ini Greifswalder FCNomor 29Karier junior R...

 

André Franquin

André FranquinNegara Belgia AreaPenulisKarya terkenal'Spirou et Fantasio Gaston Lagaffe Idées noireshttp://www.tintin.com André Franquin (3 Januari 1924 – 5 Januari 1997) adalah seorang pemberi pengaruh dan artis di bidang komik yang berkebangsaan Belgia, di mana karyanya yang terkenal adalah Gaston dan Marsupilami, yang diciptakannya ketika ia bekerja di Spirou et Fantasio komic dari tahun 1947 hingga 1969, yang mana masa-masa itu adalah masa keemasan di bidang perkom...