Nerbioi

Nerbioi
Datu orokorrak
Motaibai eta Ibai nagusi
Luzera75,6 km
Geografia
Map
Koordenatuak43°19′32″N 3°01′10″W / 43.325506°N 3.019372°W / 43.325506; -3.019372
Estatu burujabe Espainia
Autonomia Euskal Autonomia Erkidegoa
Hidrografia
Ibaiadarrak
Arroaren azalera1.900 km²
Arro hidrografikoaNervión basin (en) Itzuli
Ur-emaria9,6 m³/s
IturburuaIbaizabal
Bokalea
()		Bilbo

Nerbioi[1] Arabako ipar-mendebaldeko eta Bizkaiko hego-mendebaldeko ibai bat da[2], Ibaizabalen ezkerraldeko ibaiadarretako bat. Guztira 49 km-ko ibilbidea du. Batzuen ustez, Nerbioi izena Nerva erromatar jainkoaren omenezkoa da. 530 km2-ko arro hidrografikoa du. Arro horren hegoaldean Gilarte mendatea dago (850 metrokoa).

Nerbioi ibaia Arrigorriagan

Ibilbidea

Kuartango udalerriko lurretan sortzen da, Araban.[3] Bi kilometro inguruko bidea egin eta gero, 222 metroko ur jauzi ikusgarria egiten du (Iberiar penintsulako luzeena[4]): Kuartangoko lurretatik Amurriokoetara jauzi egiten du (Arabako udalerri batetik bestera, alegia). Ur jauzia Santiagoko pagadian dago, Delika herriaren goiko aldean, ezkerraldean 100 bat metrora Burgosko probintziarekiko muga duela.[3]

Bizkaiko Urduña udalerriko lurrak igaro eta gero, Arabako Amurrio, Luiaondo eta Laudio zeharkatzen ditu. Ondoren, berriro eta behin betiko Bizkaiko lurretan sartzen da.

Gero, Arakaldo, Arrankudiaga, Ugao eta Arrigorriaga zeharkatuta, Basaurin ematen dizkio bere urak Ibaizabali, bere 49 kilometroko ibilbidea bukatuta.

Ibilbideak, oro har, hego-ipar norabideari jarraitzen dio.

Honako udaletatik igarotzen da[5]:

Nerbioi ibaiak Ibaizabal ibaiarekin bat egiten du Basauri eta Galdakao udaletan. Nerbioi ibaiak udalen arteko muga markatzen du zenbait kilometrotan.

Ibaiadarrak

Ezkerretik

Eskuinetik

Ibaizabalekin elkartzea eta izenarekin ika-mikak

Basaurin Ibaizabal ibaiarekin elkartzen da. Bertan Nerbioi-Ibaizabal sistema sortzen da. Orain dela urte batzuk arte ondoren sortzen zen ibaiari Nerbioi izena ematen zitzaion (eta ematen zaio), baina gaur egun euskaldunen artean Ibaizabal deitzeko ohiturak gero eta indar handiagoa du.

Hala eta guztiz, Bilbotar gehienentzat, batez ere erdaldunak direnentzat baina baita ere euskaldun askorentzat, Ibaizabal beharrean Nerbioi deitzen diote Bilboko ibaiari. Hala ere, Euskaltzaindiak ez du zalantzarako betarik ematen: Ibaizabal da Abran itsasoratzen den ibaiaren izen ofiziala.

Izatez, mendez mende herriak erabilitako izena, bai euskaraz bai erdaraz Ibaizabal izan zen XIX. mendearen amaierararte. Besteak beste Miguel Unamunok eta Bilboko alkatea izan zen Javier Ybarrak Ibaizabal deitzen zioten. Ikerketa batzuen ondorioz, egiaztatu zen Begoñako udalerriko biztanleek betidanik Ibaizabal esan diotela Urbi (Basaurin) eta Abusu (Bilbon) arteko tarteari. Hortik aurrera, bilbotarrek itsasadarra esaten zioten, besterik gabe. Abusu auzoaren izena bera ere, Ibaizabal izan zen garai batean. Jakina da Ibaizabal eta Nerbioi ibaiak Basaurin elkartzen direla, Urbi izeneko inguruan hain justu.

Euskaltzaindiak, arrazoi historikoez gain, geografiari lotutakoak ere hartu ditu aintzakotzat Ibaizabal izena obesteko. Horietako bat ibaien norabideen menpekoa da: Ibaizabalek lerro zuena egiten du, gutxi gorabehera, Durangaldetik Abraraino; Nerbioik, aldiz, ez. Mapan begiratuta, Nerbioi Ibaizabalen sartzen dela dirudi. Bestetik, Ibaizabalen arroa gutxigatik bada ere, luzeagoa da Nerbioirena baino, eta baita lehenbizikoaren ur-emaria handiagoa ere.[6]

Nerbioi izena XIX. mendean hasi zen indar hartzen, zenbait entziklopediatan batez ere. Haietan esaten zenez, Nerbioi zen izenik egokiena, herri xeheak Ibaizabal erabili arren. Gaur egun, "Ibaizabal" hitza euskaldunek erabiltzen dute baina beraien artean oso zabalduta dago ere "Nerbioi" hitzaren erabilera gaztelaniaren eraginagatik. Aldiz, erdaldunek nekez deitzen diote "Ibaizabal" Bilbo zeharkatzen duen ibaiari.[7]

Ibaiaren kutsadura

2009ko martxoan, Euskal Autonomia Erkidegoko sei ibairen kutsadura mailak Europar Batasunak ezarritakoak baino altuagoak zirela jakinarazi zen Uraren Esparru Zuzentarauaren bitartez. Ibai hauek ziren: Oria, Deba, Kadagua, Nerbioi, Ibaizabal eta Zadorra. Horien uretan, legeak arautu baino kopuru handiagoan zeuden kromoa, butilestanioa, lindanoa, kuprea, zianuroa eta merkurioa.[8]

Egoera horren kausa dira, besteak beste, ibai ertzeetako industria jarduerak, arazketarik eza eta nekazarien isurketak. Hala ere, Euskadiko Ur Agentziak (URA) esan zuenez, arazoa ez zen ibaiak zikinago zeudela, baizik eta Europar Batasunak legeak gogortu zituela.

Gainera, Administrazio publikoek oraindik ere ez dituzte betetzen Europar Batasunaren 91/271 Zuzentaraua (1991. urtekoa) eta hura betearazteko Espainiako 11/1995 Errege Dekretua (1995. urtekoa). Hiriguneetako hondakin urak tratatzeari buruzko bi lege horietan zehaztuta dago hondakin ur guzti-guztiak bildu eta araztu egin behar zirela 2006ko urtarrilaren 1erako. Bereziki larria da egoera Nerbioi ibaian, Aiaraldean industria jarduera handia dagoen arren ez baitute araztegirik; eta Urduñan ere ez.[9][10][11]

Erreferentziak

  1. ↑ Euskaltzaindia: 166. araua: Euskal Herriko ibaiak.
  2. ↑ «EAEko Izendegi Geografikoa» www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-12).
  3. ↑ a b Kuartangoko Udala. Kuartangoko mapa toponimikoa. Eusko Jaurlaritza (argitaratze data: 2013ko urria).
  4. ↑ (Gaztelaniaz) «Salto del Nervión», Barranquismo.net, 2007-12-22.
  5. ↑ «EAEko Izendegi Geografikoa» www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2024-04-12).
  6. ↑ http://www.santurtzieus.com/irakasle/materialak/artikuluak/onomastika.htm#Sopeloztarrak%20sopelanatarrak%20baldin%20badira
  7. ↑ http://www.argia.eus/argia-astekaria/2029/ibaizabal-itsasadarra-ur-garbiagoa-zementuzko-horma-artean
  8. ↑ Txus Díez: «Seis ríos vascos presentan niveles de contaminación superiores a las exigencias de la Unión Europea»,[Betiko hautsitako esteka] Diario de Noticias de Álava, 2009-02-09.
  9. ↑ Ekologistak Martxan: «Informe Banderas Negras 2006: ni un ladrillo más».[Betiko hautsitako esteka]
  10. ↑ Ekologistak Martxan: «Informe Banderas Negras 2007: metástasis costera».[Betiko hautsitako esteka]
  11. ↑ Ekologistak Martxan: «Informe Banderas Negras 2008: hipoteca costera».[Betiko hautsitako esteka]

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Nerbioi ibaiaren inguruko informazioa

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa

Read other articles:

Bursa Saham Warsawa

Giełda Papierów Wartościowych w WarszawieJenisJoint stock companyDidirikan12 April 1991KantorpusatWarsawa, PolandiaTokohkunciLudwik Sobolewski, President, Management BoardSitus webwww.wse.com.pl Exchange Centre, gedung tempat Bursa Saham Warsawa sejak tahun 2000 Exchange Centre pintu masuk dari Książęca Street Centre of Banking and Finance, gedung Bursa Saham tahun 1991-2000 Bursa Saham Warsawa (bahasa Inggris: Warsaw Stock Exchange (WSE), Polski: Giełda Papierów Wartościowych w ...

 

Das Erste

Das ErsteDiluncurkan1 November 1954PemilikARDPangsa pemirsa13.4% (2007, [1])NegaraJermanKantor pusatMunchen, JermanSitus webwww.daserste.de Erstes Deutsches Fernsehen (Televisi Pertama Jerman), dipasarkan sebagai Das Erste (Pertama), adalah kepala saluran televisi milik publik di Jerman. Ini adalah produksi bersama lembaga penyiaran publik daerah Jerman yang bertindak melalui, dan dikoordinasikan oleh konsorsium ARD. Referensi ^ DasErste Homepage (dalam bahasa Jerman). DasErste. 2008-...

 

Pelembap

pelembap Pelembap atau emolien adalah kosmetik perawatan yang digunakan untuk melindungi, melembapkan dan memberikan lumasan untuk permukaan kulit. Kulit sebenarnya memiliki mekanisme pelembapan sendiri yang dilakukan kelenjar minyak pada kulit sehat, sehingga pelembap umumnya tidak disarankan untuk orang dengan kulit berminyak. Penggunaan pelembap ditekankan pada orang-orang berkulit kering atau cenderung kering, khususnya saat berada pada lingkungan yang kering seperti ruangan berpenyejuk u...

Alfonso VII dari León

Alfonso VIIKaisar SpanyolRaja León, Kastilia dan GalisiaBerkuasa1126–1157Penobatan1135 di dalam Katedral LeónPendahuluUrracaPenerusSancho III (Kastilia)Fernando II (León)Kelahiran(1105-03-01)1 Maret 1105Caldas de ReisKematian21 Agustus 1157(1157-08-21) (umur 52)Sierra MorenaPemakamanKatedral ToledoWangsaWangsa BorgonhaAyahRaymond dari BourgogneIbuUrraca dari León dan KastiliaPasanganBerengaria dari BarcelonaRyksa dari PolandiaAnakdi antara lainnya...Sancho III dari KastiliaFernando...

 

Daftar kecamatan dan gampong di Kabupaten Bener Meriah

Peta Lokasi Kabupaten Bener Meriah di Aceh Berikut ini adalah daftar kecamatan dan kampung di kabupaten Bener Meriah.Kabupaten Bener Meriah memiliki 10 kecamatan dan 232 kampung dengan kode pos 24553-24582 (dari total 289 kecamatan dan 6.497 gampong/desa/kute/kampong di seluruh Aceh). Pada tahun 2010, jumlah penduduk di wilayah ini adalah 121.870 jiwa (dari penduduk seluruh provinsi Aceh yang berjumlah 4.486.570 jiwa) yang terdiri atas 61.871 pria dan 59.999 wanita (rasio 103,12). Dengan luas...

 

K Pasar Swalayan

K Pasar SwalayanLokasiJeparaAlamatJl Ngabul-Bawu TahunanTanggal ditutup2015PemilikCV. Pasar K UtamaJumlah lantai2Parkir • Depan (Mobil) • Belakang (Motor) K Pasar Swalayan di Ngabul K Pasar Swalayan atau lebih dikenal dengan nama K Swalayan adalah pusat perbelanjaan[1] yang di bangun di Ngabul. Pusat perbelanjaan ini adalah salah satu pusat perbelanjaan termodern di Kabupaten Jepara. Alamat K Pasar Swalayan terdapat di Desa Ngabul Kecamatan Tahunan Kabupaten Jepara. Dari...

Daftar gempa bumi di Indonesia

Untuk Gempa bumi pada tahun ini, lihat Daftar gempa bumi tahun 2024. Gempa bumi di IndonesiaGempa bumi di Indonesia dari tahun 1900–2019TerbesarMw  9.1 Gempa bumi Samudra Hindia 2004Paling MematikanMw  9.1 Gempa bumi Samudra Hindia 2004 227,898 tewas 20072005200419961977196519381861183317971976 Lokasi gempa bumi berkekuatan ≥ 8.0 Mw di Indonesia Berikut dibawah ini adalah daftar gempa bumi di Indonesia yang diurutkan dari waktu terlama yang pernah diamati. Berdasarkan data dari ...

 

Холокост на Украине

Часть серии статей о Холокосте Идеология и политика Расовая гигиена · Расовый антисемитизм · Нацистская расовая политика · Нюрнбергские расовые законы Шоа Лагеря смерти Белжец · Дахау · Майданек · Малый Тростенец · Маутхаузен ·&...

 

28th Street station (IRT Broadway–Seventh Avenue Line)

New York City Subway station in Manhattan For other uses, see 28th Street. New York City Subway station in Manhattan, New York 28 Street  New York City Subway station (rapid transit)Northbound 1 train departsStation statisticsAddressWest 28th Street & Seventh AvenueNew York, NY 10001BoroughManhattanLocaleChelsea, Flower District, Midtown[1]Coordinates40°44′49″N 73°59′35″W / 40.747°N 73.993°W / 40.747; -73.993DivisionA (IRT)[2]L...

Holography

Recording to reproduce a three-dimensional light field For other uses, see Holography (disambiguation). Not to be confused with Pepper's ghost. Hologram redirects here. For other uses, see Hologram (disambiguation). Two photographs of a single hologram taken from different viewpoints Holography is a technique that enables a wavefront to be recorded and later reconstructed. It is best known as a method of generating three-dimensional images, and has a wide range of other uses, including data s...

 

Yambina

Aboriginal Australian people in Queensland The Yambina were an Aboriginal Australian people of the state of Queensland, whose traditional lands lie inland (westwards) some distance from Mackay. Map of traditional lands of Australian Aboriginal peoples in central Queensland. Country Yambina lands included Logan Creek south of Avon Downs. They ran east to the Denham Range and Logan Downs. The western extension lay around the area of Elgin Downs. They were also present at Solferino. Norman Tinda...

 

Naruto Side Story: Seventh Hokage and The Scarlet Spring

Naruto Side Story: Seventh Hokage and The Scarlet SpringGambar sampul versi Jepang untuk seri iniNARUTO -ナルト- 外伝 〜七代目火影と緋色の花つ月〜(Naruto Gaiden: Nanadaime Hokage to Akairo no Hanatsuzuki)GenrePetualangan, fantasi[1] MangaPengarangMasashi KishimotoPenerbitShueishaPenerbit bahasa InggrisNA Viz MediaPenerbit bahasa IndonesiaElex Media KomputindoImprintJump ComicsMajalahWeekly Shōnen JumpDemografiShōnenTerbit27 April 2015 – 6 Juli 2015Volume1 Adapta...

Sayouba Mandé

Sayouba Mandé Informasi pribadiNama lengkap Sayouba MandéTanggal lahir 15 Juni 1993 (umur 30)Tempat lahir Abidjan, Pantai GadingTinggi 1,93 m (6 ft 4 in)Posisi bermain Penjaga gawangInformasi klubKlub saat ini OBNomor 30Karier junior0000–2012 Sporting ConsultantKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2012– → Stabæk (pinjaman) 9 (0)2012–2018 Stabæk 163 (0)2018– OB 0 (0)Tim nasional‡2014– Pantai Gading 1 (0) * Penampilan dan gol di klub senior hanya dihitung d...

 

Человек прямоходящий

† Человек прямоходящий Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:Синапсиды�...

 

Jan van Breda Kolff

For the Dutch footballer, see Jan van Breda Kolff (footballer). American basketball player and college basketball coach Jan van Breda KolffPersonal informationBorn (1951-12-16) December 16, 1951 (age 72)Palos Verdes, California, U.S.Listed height6 ft 7 in (2.01 m)Listed weight195 lb (88 kg)Career informationHigh schoolPalos Verdes(Palos Verdes, California)CollegeVanderbilt (1971–1974)NBA draft1974: 2nd round, 20th overall pickSelected by the Portland Trail Blaz...

جميرينكا

  جميرينكا (بالأوكرانية: Жмеринка)‏(بالبيلاروسية: Жмерынка)‏  جميرينكا جميرينكا تقسيم إداري البلد أوكرانيا  [1][2] التقسيم الأعلى فينيتسا أوبلاست (3 مارس 1975–)[3]  خصائص جغرافية إحداثيات 49°02′33″N 28°05′57″E / 49.0425°N 28.099166666667°E / 49.0425; 28.099166666667  ...

 

Обыкновенная каменка

Обыкновенная каменка СамецСамка Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:Зав�...

 

Malden Island

Island in the central Pacific Ocean Malden Island(Independence Island)Malden Island(Independence Island)Show map of KiribatiMalden Island(Independence Island)Show map of OceaniaMalden Island(Independence Island)Show map of Pacific OceanGeographyLocationPacific OceanCoordinates4°1′S 154°56′W / 4.017°S 154.933°W / -4.017; -154.933 Kiribati NASA orbital photo of Malden Island (north at top) Boat landing on Malden Island with ruins of old settlement Malden Isl...

WOBM-FM

Radio station in Toms River, New JerseyWOBM-FMToms River, New JerseyBroadcast areaOcean County, New JerseyFrequency92.7 MHzBranding92.7 WOBMProgrammingFormatAdult contemporaryOwnershipOwnerTownsquare Media(Townsquare License, LLC)Sister stationsWCHR-FM, WJLK, WJLK-FM, WOBMHistoryFirst air dateMarch 1, 1968; 56 years ago (1968-03-01)Call sign meaningOcean, Burlington, MonmouthTechnical information[1]Licensing authorityFCCFacility ID59508ClassAERP1,400 wattsHAAT148 me...

 

Deporte de exhibición

Lacrosse en olimpiadas de Londres 1948, exhibición de lacrosse. Un deporte de exhibición es un deporte que se muestra —principalmente durante los Juegos Olímpicos, pero también en otros eventos deportivos internacionales— sin tener la categoría de oficial o el mismo estatus que el resto de disciplinas a concurso con el objetivo de dar a conocer tradiciones locales o ser promovido a deporte oficial, algo que ha ocurrido con deportes como, por ejemplo, el baloncesto.[1]​ Origen L...