Montenegroko historia

Montenegroko historia Goi Erdi Aroan hasi zen batez ere, Dalmazia probintzia erromatarraren ondorengoa. Estatu handiagoen parte izan da zenbait alditan mendez mende, baina Balkanetako beste eskualde batzuekin konparatuta, independentzia aroak eta estatu propioak eduki izan ditu. 2006tik berriz independentea da, Jugoslavia ohiaren desegitearen ondorio berantiar gisa.

Iliria

bertako lehenengo biztanleekin hasi zen, iliriarrak izenekoak. K. o. 9. urtean Erromatarrek konkistatu zuten, eta Iliricum probintzian sartu zuten. Historialarien arabera, IV. menderako erabat erromatartuta zegoen, eta latina zen eguneroko hizkuntza.

Erromako inperioa zatitzean, Montenegro ere bi zatitan banatu zen. Horren ondorioz, eskualde baztertua izan da historian zehar. Erromatarrak indarra galtzen joan ahala, godoak, abaroak eta iparraldeko beste tribu batzuk sartzen joan ziren. Erromatar joerako biztanleak mendietan babestu ziren eta beraien kultura gordetzea lortu zuten hasieran, baina pixkanaka eslaviarren eraginaren menpe gelditzen joan ziren. Kultura erromatarraren aztarna garrantzitsuenak toponimian aurki daitezke. Besteak beste, Dormitur mendiak, lo egiteko tokia esan nahi du.

Duklja, Zeta eta Venezia

San Jovan Vladimir (990-1016), Dukljako printzea.

Tribu eslaviarrek eta iliriar erromatartuen ondorengoek Dukljako dukerria sortu zuten. 1077an Gregorio VII.a aita santuak dukerria onartu zuen eta Mihailo Vojislavljević bihurtu zen bertako errege. Bertatik sortu zen Serbiako Printzerri Handia, Stefan Nemanjaren gidaritzapean, eta Zeta Printzerria izena eman zitzaion. 1360 hamarkadarako estatu independentea zen eta Inperio otomandarrak inguruan eragin handia zuen arren, ez zuen inoiz Zeta Printzerria bereganatu. Kostaldea, hala ere, Veneziako Errepublikak kontrolatu zuen 1470etik 1797ra arte. Garai horretan sortu zen Montenegro izena.

Montenegro

Montenegroko erresumaren aldarrikapena (1910)

1516an Đurađ Crnojević printzeak abdikatu egin zuen, Vavil artzapezpikuaren alde, eta Montenegro estatu teokratiko bihurtu zen. 1851an Danilo II.a zen artzapezpiku printzea, baina ezkondu eta apaizgoa utzita, Montenegro sekularizatzeko bidea hasi zuen. 1878an printzerri guztiz independente bihurtu zen.

1910ean erresuma izendatu zuten, Nikolas I.aren agintepean. 1912an Otomandar Inperioari gerra deklaratu zion. Horren ondorioz, lurralde batzuk irabazi zituen, baina gerra garaian lortutako Shkodër hiriari uko egin behar izan zion. Hiri garrantzitsu hori Albania deituriko estatu sortu berriaren esku gelditu zen.

Lehenengo Mundu Gerran aliatuen alde agertu zen. Austria-Hungariako inperioak bere kontrolpean izan zuen 1918ra arte. Urte horretan Montenegro eta Serbiako Erresumaren arteko batasuna bultzatu nahi izan zen Podgoricako batzarrean. Horren aurrean, independentziaren aldekoak altxamendua antolatu zuten 1919ko urtarrilaren 7an (Gabon eguna Eliza Ortodoxoarentzat). Altxamendu hau bertan behera gelditu zen.

Jugoslavia

Josip Broz Tito

Bigarren Mundu Gerran Italiak bereganatu eta Kotor eremuan sartu zuen. Lurralde horietan jatorri italiarreko populazioa zegoela eta Italiako erresumara anexionatu zuen. Gainera, Italiako Elena erregina Montenegroko errege etxekoa zen. 1941an Montenegroko Estatu Independentea aldarrikatu zen (faxisten kontrolpean zegoen estatua, egia esan). Naziak sartzean gerrilla borroka latzak egon ziren.

1945etik 1992ra Montenegro Jugoslaviako Errepublika Federal Sozialistaren barnean egon zen. Federazioa osatzen zuten sei errepublika subiranoetako bat zen eta Podgorica hiriburuak, garai hartan, Titograd izena izan zuen, Jugoslaviako agintari Josip Broz Titoren omenez.

1992an Jugoslavia desegin zen eta Montenegroko biztanleek erreferendum bidez Serbiarekin batera jarraitzea erabaki zuten, Serbia-Montenegro deituriko estatuaren baitan. Erreferendum horretan parte hartzea txikia izan zen, musulmanek, albaniarrek eta gutxiengo katolikoak abstentzioaren alde egin zuten eta. Batasunaren aurkakoen arabera, propaganda ofiziala desegokia izan zen, federazioaren aldeko botoa emateko deia ezkutatzen baitzen horren azpian.

Bosnia eta Kroaziako gerretan (1991-1995) Serbiarekin batera aritu zen Dubrovniken aurkako erasoan. Bosniako errefuxiatuak atxilotu eta serbiarren esku utzi zituen.

1996an Serbiarekin jarraitzea erabaki zuen bertako gobernuak. Hala ere, ekonomia eta moneta politika berezia erabili zuen, lehenik marko alemaniarra eta geroago euroa hartuz. Montenegroko gobernuan gero eta argiago izan zen independentziaren aldeko jarrera, Montenegroko Aliantza Liberalak gehiengoa zeukan eta.

Independentzia

2006ko maiatzaren 21ean egindako erreferendumean herritarren %55ak Serbiatik bereiztea erabaki zuten. Independentzia hori Serbiak eta NBEko kide gehienek onartu zuten. 2006ko ekainaren 28an NBEko kide izaera onartu zitzaion.

2008ko apirilaren 6an bere lehendabiziko hauteskunde-presidentzialak ospatu zituen.

Ikus, gainera

Kanpo estekak


Europako historia herrialdearen arabera

Albania • Alemania • Armenia • Andorra • Austria • Azerbaijan • Belgika • Bielorrusia • Bosnia-Herzegovina • Bulgaria • Danimarka • Erresuma Batua • Errumania • Errusia • Eslovakia • Eslovenia • Espainia • Estonia • Finlandia • Frantzia • Georgia • Grezia • Herbehereak • Hungaria
Irlandako Errepublika • Islandia • Italia • Kazakhstan • Kroazia • Letonia • Liechtenstein • Lituania • Luxemburg • Malta • Mazedonia • Moldavia • Monako • Montenegro • Norvegia • Polonia • Portugal • San Marino • Serbia • Suedia • Suitza • Turkia • Txekiar Errepublika • Ukraina • Vatikano • Zipre

Estaturik gabeko nazioak: Bretainia • Eskozia • Euskal Herria • Flandria • Gales • Galizia • Irlanda • Katalunia • Korsika • Okzitania • Sardinia

Read other articles:

Fear and Loathing in Las Vegas (film)

1998 American film by Terry Gilliam Fear and Loathing in Las VegasTheatrical release posterDirected byTerry GilliamScreenplay by Terry Gilliam Tony Grisoni Tod Davies Alex Cox Based onFear and Loathing in Las Vegasby Hunter S. ThompsonProduced by Laila Nabulsi Patrick Cassavetti Stephen Nemeth Starring Johnny Depp Benicio del Toro CinematographyNicola PecoriniEdited byLesley WalkerMusic byRay CooperProductioncompanies Summit Entertainment[1] Rhino Films[1] Shark Productions ...

 

2023 UEC European Track Championships – Men's team pursuit

Men's team pursuit competition Men's team pursuit at the 2023 UEC European Track ChampionshipsVenueTissot Velodrome, GrenchenDates8–9 FebruaryCompetitors43 from 10 nationsWinning time3:47.667Medalists  Filippo GannaFrancesco LamonJonathan MilanManlio MoroSimone Consonni   Italy Daniel BighamCharlie TanfieldEthan VernonOliver Wood   Great Britain Thomas DenisCorentin ErmenaultQuentin LafargueBenjamin ThomasAdrien Garel   F...

 

Haus Party, Pt. 2

2019 EP by Todrick HallHaus Party, Pt. 2EP by Todrick HallReleasedSeptember 19, 2019 (2019-09-19)Length34:20LabelSelf-releasedProducer Jeeve Todrick Hall Wiidope Todrick Hall chronology Haus Party, Pt. 1(2019) Haus Party, Pt. 2(2019) Quarantine Queen(2020) Singles from Haus Party, Pt. 1 Nails, Hair, Hips, Heels (Remix)Released: August 19, 2019 WigReleased: September 20, 2019 FagReleased: September 25, 2019 DripeeshaReleased: October 9, 2019 Y.A.SReleased: October 19, 20...

Sky Lease Cargo

Airline of the United States Tradewinds Airlines redirects here. Not to be confused with Tradewinds Airways or SilkAir. Sky Lease Cargo IATA ICAO Callsign GG KYE SKY CUBE Founded1969AOC #WRNA256M[1]HubsMiami International AirportFleet size2Destinations13HeadquartersMiami, Florida, United StatesKey peopleMarcos Montesano (CEO) Wade Johnson (COO)Employees120 (2007)[2]Websitewww.skyleasecargo.com Sky Lease Cargo Inc. (legally Sky Lease I Inc) is an American cargo airline bas...

 

Shantiniketan

Shantiniketan (Juni 2014) Shantiniketan (Bahasa Bengali: Shantiniketôn) adalah sebuah kota kecil di dekat Bolpur di distrik Birbhum, Benggala Barat, India, kira-kira 180 kilometer di sebelah utara Kolkata. Rabindranath Tagore, penerima penghargaan Nobel, menjadikan tempat ini terkenal di seluruh dunia, karena visinya membangun tempat ini menjadi kota pendidikan (Universitas Visva-Bharati) yang mengundang ribuan pengunjung datang setiap tahunnya. Shantiniketan juga menjadi daerah tujuan wisat...

 

American Journal of Obstetrics and Gynecology

Academic journalAmerican Journal of Obstetrics and GynecologyDisciplineObstetrics and GynecologyLanguageEnglishEdited byCatherine Bradley, MD, MSCE and Roberto Romero, MD, DMedSciPublication detailsPublisherElsevier (USA)Impact factor8.661 (2020)Standard abbreviationsISO 4 (alt) · Bluebook (alt1 · alt2)NLM (alt) · MathSciNet (alt )ISO 4Am. J. Obstet. Gynecol.IndexingCODEN (alt · alt2) · JSTOR (alt) · ...

中華民國—瑞士關係

  提示：此条目页的主题不是中國—瑞士關係。   關於中華民國與「瑞」字國家的外交關係，詳見中瑞關係 (消歧義)。 中華民國—瑞士關係 中華民國 瑞士 代表機構駐瑞士台北文化經濟代表團瑞士商務辦事處代表代表 黃偉峰 大使[註 1][4]處長 陶方婭[5]Mrs. Claudia Fontana Tobiassen 中華民國—瑞士關係（德語：Schweizerische–republik china Beziehungen、法�...

 

2020年夏季奧林匹克運動會波蘭代表團

2020年夏季奥林匹克运动会波兰代表團波兰国旗IOC編碼POLNOC波蘭奧林匹克委員會網站olimpijski.pl（英文）（波兰文）2020年夏季奥林匹克运动会（東京）2021年7月23日至8月8日（受2019冠状病毒病疫情影响推迟，但仍保留原定名称）運動員206參賽項目24个大项旗手开幕式：帕维尔·科热尼奥夫斯基（游泳）和马娅·沃什乔夫斯卡（自行车）[1]闭幕式：卡罗利娜·纳亚（皮划艇）&#...

 

SKZ2021

2021 compilation album by Stray KidsSKZ2021Compilation album by Stray KidsReleasedDecember 23, 2021 (2021-12-23)Studio JYPE (Seoul) The Vibe (Seoul) In Grid (Seoul) 821 Sound (Seoul) U Productions (Seoul) Length51:16LanguageKoreanLabelJYPProducer 3Racha Versachoi Kim Park Chella Glory Face (Full8loom) This N That Lee Woo-min 'Collapsedone' Space One Frants Slo Hong Ji-sang Doplamingo J;Key Edmmer Alom Stray Kids chronology Christmas EveL(2021) SKZ2021(2021) Oddinary(202...

中華民國國軍中的中共間諜列表

 本表是動態列表，或許永遠不會完結。歡迎您參考可靠來源來查漏補缺。 潛伏於中華民國國軍中的中共間諜列表收錄根據公開資料來源，曾潛伏於中華民國國軍、被中國共產黨聲稱或承認，或者遭中華民國政府調查審判，為中華人民共和國和中國人民解放軍進行間諜行為的人物。以下列表以現今可查知時間為準，正確的間諜活動或洩漏機密時間可能早於或晚於以下所歸�...

 

2014 ACC men's basketball tournament

College basketball tournament 2014 ACC men's basketball tournament2014 ACC Tournament logoClassificationDivision ISeason2013–14Teams15SiteGreensboro ColiseumGreensboro, North CarolinaChampionsVirginia (2nd title)Winning coachTony Bennett (1st title)MVPJoe Harris (Virginia)TelevisionESPN, ACCNACC men's basketball tournaments← 20132015 → 2013–14 ACC men's basketball standings vte Conf Overall Team W   L   PCT W   L   PCT No. 3 Virgini...

 

God and gender in Hinduism

In Hinduism, god is sometimes visualized as a male god such as Vishnu (left), or goddess such as Durga (right), bigender such as Ardhanarishvara (a composite of Shiva - male - and Parvati - female) (middle), or as formless and genderless Brahman (Universal Absolute, Supreme Self as Oneness in everyone). In Hinduism, there are diverse approaches to conceptualizing God and gender. Many Hindus focus upon impersonal Absolute (Brahman) which is genderless. Other Hindu traditions conceive God as b...

Selat Georgia

Selat Georgia pada bagian tengah, Selat Juan de Fuca bawah, Puget Sound pada bagian kanan bawan, Selat Johnstone pada kiri atas. Sedimen Sungai Fraser terlihat dengan jelas. Selat Georgia (bahasa Inggris: Strait of Georgia or Georgia Strait)[1] (juga dikenal sebagai Selat Georgia) adalah sebuah selat antara Pulau Vancouver (juga dengan Gulf Islands berdekatan) dan pantai daratan British Columbia, Kanada. Selat ini memiliki panjang sekitar 240 kilometer (150 mi) dan lebar yang...

 

Military specialism

This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Military specialism – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2013) (Learn how and when to remove this message) Military musicians of Canada and the United States conversing during a rehearsal for the Fortissimo Sunset Ceremony. Military music is one of the many tr...

 

45th parallel north

Circle of latitude often called the halfway point between the equator and the North Pole 45°class=notpageimage| 45th parallel north Map all coordinates using OpenStreetMap Download coordinates as: KML GPX (all coordinates) GPX (primary coordinates) GPX (secondary coordinates) The 45th parallel north is a circle of latitude that is 45 degrees north of Earth's equator. It crosses Europe, Asia, the Pacific Ocean, North America, and the Atlantic Ocean. The 45th parallel north is often called the...

ARIA Charts

Australian Recording Industry Association's weekly music sales charts For the current charts, see List of number-one singles of 2024 (Australia) and List of number-one albums of 2024 (Australia). The ARIA Charts logo as used from November 2018 to September 2020 The ARIA Charts are the main Australian music sales charts, issued weekly by the Australian Recording Industry Association. The charts are a record of the highest selling songs and albums in various genres in Australia. ARIA became the...

 

Dolomites

Mountain range in the Italian Alps For other uses, see Dolomite (disambiguation). Not to be confused with Dolemite. DolomitesItalian: DolomitiLadin: DolomitesGerman: DolomitenValley of Funes, 2024Highest pointPeakMarmoladaElevation3,343 m (10,968 ft)Coordinates46°26′N 11°51′E / 46.433°N 11.850°E / 46.433; 11.850DimensionsArea15,942 km2 (6,155 sq mi)GeographyDolomitesLocation of the Dolomites in the Alps Country ItalyRegionsVeneto, ...

 

Industrial espionage

Use of espionage for commercial purposes rather than security Teapot with Actresses, Vezzi porcelain factory, Venice, c. 1725. The Vezzi brothers were involved in a series of incidents of industrial espionage. It was these actions that led to the secret of manufacturing Meissen porcelain becoming widely known. Industrial espionage, also known as economic espionage, corporate spying, or corporate espionage, is a form of espionage conducted for commercial purposes instead of purely nation...

Seč, Kočevje

Place in Lower Carniola, SloveniaSečSečLocation in SloveniaCoordinates: 45°45′1.73″N 14°51′4.59″E / 45.7504806°N 14.8512750°E / 45.7504806; 14.8512750Country SloveniaTraditional regionLower CarniolaStatistical regionSoutheast SloveniaMunicipalityKočevjeArea • Total4.79 km2 (1.85 sq mi)Elevation375 m (1,230 ft)Population (2002) • Total0[1] Seč (pronounced [ˈseːtʃ]; ‹See Tfd›Germ...

 

Eha Lättemäe

Estonian poet and translator Eha Lättemäe (2 September 1922 Mõnnaste – 14 November 2012 Tallinn) was an Estonian poet who also wrote poems in Finnish.[1] In addition, she translated Finnish poetry into Estonian and Estonian poetry into Finnish.[1] Beginning in 1971, she worked as a professional writer.[1] Awards In 2008, Lättemäe was awarded with Juhan Liiv Poetry Award for her poem Kui talveöö on paratamatu... ('If a Winter Night Is Inevitable').[1] C...