Víctor Jara

Víctor Jara
Víctor Jara
Víctor Jara
Bazaj informoj
Naskonomo Víctor Lidio Jara Martínez
Naskiĝo 28-an de septembro 1932 (1932-09-28)
en San Ignacio
Morto 16-an de septembro 1973 (1973-09-16) (40-jaraĝa)
en Santiago de Ĉilio
Edz(in)o Joan Jara
Deveno Ĉilio Ĉilio
Ĝenroj Folko, Anda muziko, Latina muziko, Ĉilia muziko
Profesio kantisto/tekstisto, poeto, teatra direktoro, universitata akademiko, sociala aktivisto
Instrumentoj voĉa muziko, hispana gitaro
Aktivaj jaroj 1959 – 1973
Eldoninto EMI-Odeon
DICAP/Alerce
Warner Bros. Records
Parencaj
temoj 		Violeta Parra, Quilapayún,
Inti-illimani, Patricio Manns, Ángel Parra, Isabel Parra, Sergio Ortega, Pablo Neruda, Daniel Viglietti, Atahualpa Yupanqui, Joan Baez, Dean Reed, Silvio Rodríguez, Holly Near, Cornelis Vreeswijk
Retejo www.fundacionvictorjara.org
Signifa instrumento
gitaro
Persona informo
Naskonomo Víctor Lidio Jara Martínez
Mortokialo Pafvundo Redakti la valoron en Wikidata
Tombo ĝenerala tombejo de Santiago (2009–) Redakti la valoron en Wikidata
Lingvoj hispana
Ŝtataneco Ĉilio Redakti la valoron en Wikidata
Alma mater Universitato de Ĉilio - aktorado, Dirección técnica (es) Traduki (1959–1961) Redakti la valoron en Wikidata
Subskribo Víctor Jara
Familio
Patro Manuel Jara (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata
Patrino Amanda Martínez (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata
Edz(in)o Joan Jara (1960–1973) Redakti la valoron en Wikidata
Infano 1
Okupo
Okupo politikisto
teatra reĝisoro
socia aktivisto
kantisto
gitaristo
kantotekstisto
muzikisto
kulturmanaĝero
poeto
aktoro
instruisto
libretisto
scenografo
kantaŭtoro
kantoverkisto
verkisto
diskografa artisto Redakti la valoron en Wikidata
TTT
Retejo http://www.fundacionvictorjara.org/
v • d • r

Víctor Lidio JARA MARTÍNEZ (naskiĝis la 28-an de septembro 1932 en San Ignacio, mortis la 16-an de septembro 1973 en Santiago de Ĉilio) estis ĉilia kantisto kaj politika aktivulo, kiu estis murdita dum la militista puĉo en Ĉilio en 1973. Lia perforta morto, kiu tute kontrastis kun liaj kantoj predikantaj pacon kaj fratecon, igis lin post lia morto unu el la herooj de la popola lukto de la maldekstremaj movadoj tra Latin-Ameriko kaj simbolo de la lukto por homaj rajtoj kaj justeco.

Vivo

Jara naskiĝis en ne precize konata loko en la ĉirkaŭo de San Ignacio en malriĉa farmista familio. La patro forlasis la hejmon kiam Victor estis juna. La patrino daŭre prizorgis la familion kaj ŝi insistis, ke la infanoj ricevu bonan edukadon.

La patrino mortis kiam Victor havis 15 jarojn. Li studis kontadon sed rapide perdis intereson kaj baldaŭ komencis studi ĉe seminario ĉar li volis esti pastro. Post du jaroj li seniluziiĝis kaj forlasis la seminarion. Poste li pasigis kelkajn jarojn en la armeo antaŭ ol reveni al Loquen por sekvi interesojn pri popolaj kantoj kaj teatro. Jara komencis kanti en kafejo en Santiago kaj en 1966 li eldonis kantarojn. Liaj kantoj estis kombinaĵo de tradicia popola muziko kaj maldekstraj politikaj temoj.

1973

Jara subtenis la kandidatiĝon de Salvador Allende por la ofico de Prezidento de Ĉilio en 1973 kaj partoprenis monkolektan koncerton en la Stadiono de Ĉilio. Allende elektiĝis, tamen la militistaro kiu kontraŭis Allende senprokraste okazigis ŝtatrenverson en kiu Allende estis mortigita. La saman tagon, la militistaro arestis Jara kaj li restis en mallibereja stadiono dum 5 tagoj en malhomaj kondiĉoj.

Je la 16-a de septembro 1973 multaj malliberuloj estis prenitaj al la Stadiono de Ĉilio. Laŭ raportoj de postvivintoj, pluraj torturiĝis kaj murdiĝis tie. Kaj same ĉe Víctor Jara. Disvastiĝis onidiroj, ke la manoj kaj fingroj de Jara estis rompitaj kaj poste oni donis al li gitaron kaj sugestis ke li ludu por ili. Li kantis kanton kiu subtenis la partion de Allende. Poste Jara estis severe batita, li havis la langon eltranĉitan same kiel la du manojn, ĝis kiam li estis mortpafita per 44 kugloj.[1] Sed ĵusa studo pruvis, ke tio estiĝis mito, kaj spite aperon en libroj kaj aliaj verkoj, ne veras, ke oni fortranĉis liajn manojn, kvankam ja, ke li estis akre batita kaj tiom multe mortpafita.[2]

Oni diris ankaŭ, ke oni metis lin en amastombejon kun aliaj viktimoj, sed ankaŭ tio ne veras, kiel pruvis la menciita studo.[3] Poste oni permesis la anglan edzinon de Victor, Joan Jara rehavigi lian korpon kaj ŝi konfirmis, ke oni torturis lin kaj ke lia korpo estis akre fitraktita. Post funebra ceremonio Joan Jara kaj ŝiaj du infanoj fuĝis sekrete el Ĉilio. Ŝi portis kun si tekston de poemo kiun Victor Jara verkis jam en la stadiono. Poste oni kopiis kaj disdonis ĝin tutmonde.

Diskografio

Studialbumoj

"Live" albumoj

  • Víctor Jara en Vivo (1974)
  • El Recital (1983)
  • Víctor Jara en México (1996)
  • Habla y canta (1996; kaj 2001)
  • En Vivo en el Aula Magna de la Universidad de Valparaíso (2003)

Kompilaĵoj

  • Te recuerdo, Amanda (1974)
  • Presente (1975)
  • Vientos Del Pueblo (1976)
  • Canto Libre (1977)
  • An unfinished song (1984)
  • Todo Víctor Jara (1992)
  • 20 Años Después (1992)
  • The Rough Guide to the Music of the Andes (1996)
  • Víctor Jara presente, colección "Haciendo Historia" (1997)
  • Te Recuerdo, Víctor (2000)
  • Antología Musical (2001)
  • 1959–1969 – Víctor Jara (2001)
  • Latin Essential: Victor Jara (2003)
  • Colección Víctor Jara (2004)
  • Víctor Jara. Serie de Oro. Grandes Exitos (2005)

Tributaj albumoj

Postlasaĵo

Joan Jara verkis libron pri la vivo de Jara, Victor: An Unfinished Song (Victor: Nefinita kanto).

Fine en septembro 2003 la Nacia Stadiono de Ĉilio (Estadio Chile) ricevis novan nomon: Stadiono Victor Jara.

La 3-an de julio 2018, ok ĉiliaj militistoj estis kondamnitaj al 15-jara enprizonigo pro la aresto kaj mortigo de Victor.[1]

Unu el liaj plej famaj kantoj, nome "Te recuerdo, Amanda", havas version en Esperanto.[4]

Referencoj

  1. ↑ 1,0 1,1 Passados 45 anos, assassinos de Victor Jara são condenados no Chile. Arkivigite je 2018-07-05 per la retarkivo Wayback Machine Opera Mundi, 04-Jul-2018 (portugale)
  2. ↑ Mario Amorós, La vida es eterna. Biografía de Víctor Jara (Ediciones B) 2023. Citita en Henrique Mariño, A Víctor Jara no le amputaron las manos antes de asesinarlo Público Madrido 05/05/2023 Ĝisdatigita la 06/05/2023 Alirita la 6an de Majo 2023.
  3. ↑ Mariño, op. cit.
  4. ↑ Kuras vi, Amanda - Ana Ribeiro - Esperanto en Jutubo, alirita la 13an de Januaro 2023.

Eksteraj ligiloj

Bibliotekoj

Read other articles:

Rehmat Aziz Chitrali

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Rehmat Aziz ChitraliRehmat Aziz Chitraliرحمت عزیز چترالی Nama dan Gelar Semua GelarGelarRehmat Aziz ChitraliNamaNamaRehmat Aziz ChitraliNama (arabic)رحمت عزیز چترالی Kelahirannya Tanggal lahir (M)25Bulan lahir (M)AprilTahun...

 

Dangerous Minds

Dangerous MindsPoster resmi bioskopSutradaraJohn N. SmithProduserDon SimpsonJerry BruckheimerSkenarioRonald BassBerdasarkanMy Posse Don't Do Homeworkoleh LouAnne JohnsonPemeran Michelle Pfeiffer George Dzundza Penata musikWendy & LisaSinematograferPierre LetartePenyuntingTom RolfPerusahaanproduksiHollywood PicturesSimpson/BruckheimerVia Rosa ProductionsDistributorBuena Vista PicturesTanggal rilis 11 Agustus 1995 (1995-08-11) (Amerika Serikat) 28 September 1995 (1995-09...

 

William T. Bland

American politician (1861–1921) William Thomas BlandMember of the U.S. House of Representativesfrom Missouri's 5th districtIn officeMarch 4, 1919 – March 3, 1921 Personal detailsBorn(1861-01-21)January 21, 1861Weston, Virginia (now West Virginia)DiedJanuary 15, 1928(1928-01-15) (aged 66)Orlando, Florida, U.S.Resting placeGreenwood CemeteryOrlando, Florida, U.S.Spouse Bertha Helen McPike ​(m. 1891)​RelationsJames M. Jackson (cousin)Tho...

Old Spanish Trail (trade route)

For other uses, see Old Spanish Trail. United States historic placeThe Old Spanish TrailU.S. National Register of Historic PlacesU.S. Historic districtNevada Historical Markers No. 31, 32, 33, 34, 139, 140, 141, 142 The route of the Old Spanish Trail.LocationNew Mexico, Colorado, Utah, Arizona, Nevada, CaliforniaNRHP reference No.88001181 (original)01000863 (increase 1)08000229 (increase 2)MARKERS No.31, 32, 33, 34, 139, 140, 141, 142Significa...

 

Jeux olympiques d'été

Pour les Jeux olympiques, voir Jeux olympiques. Jeux olympiques d’été Généralités Sport Multisports : athlétisme aviron badminton basket-ball boxe canoë-kayak cyclisme équitation escrime football gymnastique haltérophilie handball hockey sur gazon judo lutte natation natation synchronisée pentathlon moderne plongeon taekwondo tennis golf tennis de table tir tir à l'arc triathlon voile volley-ball water-polo Création 1896 Organisateur(s) Comité international olympique Édi...

 

Port of Seattle

Port authority in Washington, United States Port of SeattleAerial view of the Seattle harbor, 2022, showing numerous container terminals operated by the Port of SeattleAgency overviewFormedSeptember 5, 1911 (1911-09-05)JurisdictionKing County, WashingtonHeadquarters2711 Alaskan Way Seattle, Washington, U.S.Employees2,150 (2018)Annual budget$670 million (2018)Agency executiveStephen P. Metruck, Executive DirectorChild agenciesSeattle-Tacoma International AirportPort of Seattle P...

Pannonia Superior

Province of the Roman Empire (103-3rd century) For other uses, see Upper Pannonia. Provincia Pannonia SuperiorProvince of the Roman Empire103 AD–3rd centuryThe province of Pannonia Superior within the Roman Empire, c. 125 ADCapitalCarnuntumHistory • Established 103 AD• Disestablished 3rd century Preceded by Succeeded by Pannonia Pannonia Prima Pannonia Savia Pannonia Superior on a 17th-century map of Nicolas Sanson, French cartographer Pannonia Superior (transl. 'Up...

 

طواف فلاندرز 2018

طواف فلاندرز 2018 تفاصيل السباقسلسلة102. طواف فلاندرزمنافسةطواف العالم للدراجات 2018 1.UWT‏التاريخ1 أبريل 2018المسافات264٫7 كمالبلد بلجيكانقطة البدايةأنتويربنقطة النهايةاوداناردالفرق25عدد المتسابقين في البداية175عدد المتسابقين في النهاية104متوسط السرعة41٫64 كم/سالمنصةالفائز نيك...

 

Азиатский барсук

Азиатский барсук Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:СинапсидыКласс:Мле�...

Mattias Johansson

Swedish footballer Mattias Johansson Johansson playing for Legia in 2021Personal informationFull name Mattias Erik Johansson[1]Date of birth (1992-02-16) 16 February 1992 (age 32)Place of birth Jönköping, SwedenHeight 1.74 m (5 ft 9 in)Position(s) Right backTeam informationCurrent team IFK GöteborgNumber 4Youth career0000–2007 IF Hallby2008–2009 Kalmar FFSenior career*Years Team Apps (Gls)2009–2011 Kalmar FF 41 (1)2012–2017 AZ 125 (6)2017–2020 Panathin...

 

Walter Lippmann

American journalist For the Jewish and ethnic community leader and advocate of multiculturalism in Australia, see Walter Max Lippmann. Walter LippmannLippmann in 1936Born(1889-09-23)September 23, 1889New York City, U.S.DiedDecember 14, 1974(1974-12-14) (aged 85)New York City, U.S.OccupationWriterjournalistpolitical commentatorEducationHarvard University (AB)Years active1911–1971Notable worksFounding editor of New Republic, Public OpinionNotable awardsPulitzer Prize (1958, 1962...

 

Mere addition paradox

Problem in ethics This article's tone or style may not reflect the encyclopedic tone used on Wikipedia. See Wikipedia's guide to writing better articles for suggestions. (September 2016) (Learn how and when to remove this message) Part of a series onUtilitarianism Predecessors Mozi Śāntideva David Hume Claude Adrien Helvétius Cesare Beccaria William Godwin Francis Hutcheson William Paley Key proponents Jeremy Bentham John Stuart Mill Henry Sidgwick R. M. Hare Peter Singer Types of utilitar...

Paul Gautsch von Frankenthurn

Austrian politician This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (January 2024) (Learn how and when to remove this message) You can help expand this article with text translated from the corresponding article in German. (December 2009) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the German article. Machine ...

 

Rehal (book rest)

Folding lectern This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Rehal book rest – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2020) (Learn how and when to remove this message) A wooden rehal. A rehal[a] (Urdu: رحل, Hindi: रिहल, Bengali: রেহাল, Arabic: رَحْل)&#...

 

Tungri

Peta Provinsi Germania Inferior di Kekaisaran Romawi. Tempat-tempat yang terkait dengan suku Tungri ditandai dengan warna hijau. Tungri (atau Tongri) adalah suku atau sekelompok suku yang pernah menghuni kawasan Belgae di Galia pada masa Kekaisaran Romawi. Di Romawi, wilayah mereka disebut Civitas Tungrorum. Menurut Tacitus, Tungri adalah suku yang sama dengan suku yang pertama kali disebut Germani (Jermanik), yang berarti bahwa suku-suku lain yang disebut Germani (termasuk mereka di kawasan ...

Great Britain national rugby league team

This article is about the men's rugby league team. For the women's team, see Great Britain women's national rugby league team. For other Great Britain football teams, see Great Britain football team. Not to be confused with England national rugby league team, Scotland national rugby league team, Wales national rugby league team, or Ireland national rugby league team. This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sou...

 

بلدة كوشكنار

بلدة كوشكنار بخش كوشكنار شهرستان گاوبندی City الاسم الرسمي بلدة كوشكنار الإحداثيات 27°08′53″N 54°50′04″E / 27.1480°N 54.8344°E / 27.1480; 54.8344 تقسيم إداري  جمهورية إيران  المحافظة محافظة هرمزغان ارتفاع 00 م (0 قدم) عدد السكان  عدد السكان 12566 (2016)[1]   عدد الأسر 34...

 

مارغريت ويبستر

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (نوفمبر 2020) مارغريت ويبستر   معلومات شخصية الميلاد 15 مارس 1905 [1][2]  نيويورك  الوفاة 13 نوفمبر 1972 (67 سنة) [1][2]  سبب الوفاة سرطان  مواطنة الولايات...

St. Paul's Church (Chittenango, New York)

Historic church in New York, United States United States historic placeSt. Paul's ChurchU.S. National Register of Historic Places St. Paul's Church, May 2009Show map of New YorkShow map of the United StatesLocation204 Genesee Street, Chittenango, New YorkCoordinates43°2′37″N 75°52′0″W / 43.04361°N 75.86667°W / 43.04361; -75.86667Arealess than one acreBuilt1865Architectural styleGothic RevivalMPSHistoric Churches of the Episcopal Diocese of Central New ...

 

Raymonde Saint-Germain

Canadian politician This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Raymonde Saint-Germain – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2023) (Learn how and when to remove this messag...