Κατά τη διάρκεια της δημόσιας παρουσίας του έχει προχωρήσει σε ακροδεξιές, ρατσιστικές και ομοφοβικές δηλώσεις, για τις οποίες έχει δεχθεί κριτική από σημαντική μερίδα της κοινής γνώμης.[1][2][3] Έχει καταδικαστεί για το αδίκημα της υποκίνησης μίσους λόγω ομοφοβικού κειμένου που είχε δημοσιεύσει στο ιστολόγιό του.[4]
Το ίδιο έτος (1961) εγκαταστάθηκε μαζί με τους Καλλίνικο Καρούσο και Χρήστο Παρασκευαΐδη στη Μονή Βαρλαάμ των Μετεώρων, της οποίας ορίσθηκε ηγούμενος ο Καλλίνικος. Μετά από παραμονή δύο ετών στη μονή, επέστρεψαν στην Αθήνα λόγω διαμάχης που ξέσπασε μεταξύ αυτών και του επιχώριου Μητροπολίτη Τρίκκης και Σταγών Διονυσίου[7].
Ιεροκήρυκας Ελληνικής Χωροφυλακής
Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στις 17 Ιουλίου 1963. Το 1968 διορίστηκε ιεροκήρυκας της Ελληνικής Χωροφυλακής και πήρε εξ απονομής το βαθμό του Μοίραρχου, ενώ αργότερα προήχθη σε Ταγματάρχη. Από τη θέση αυτή κήρυττε και δίδασκε στις σχολές στελεχών της Χωροφυλακής και της Αστυνομίας. Παρέμεινε στη Χωροφυλακή ως το 1976, οπότε αποστρατεύτηκε μετά από αίτησή του με το βαθμό του αντισυνταγματάρχη[5][8].
Μητροπολίτης Καλαβρύτων & Αιγιαλείας
Στις 17 Αυγούστου 1976 χειροτονήθηκε τιτουλάριος μητροπολίτης Ταλαντίου[8]. Κατά τον επιβατήριο λόγο του, που δημοσιεύτηκε στο ομότιτλο δελτίο της Εκκλησίας της Ελλάδος, απηύθυνε «ιδιαιτέρως θερμόν εν Κυρίω ασπασμόν» προς τους φυλακισμένους αξιωματικούς και οπλίτες της Χωροφυλακής και της Αστυνομίας Πόλεων που είχαν φυλακιστεί «συνεπεία οιουδήποτε ατυχούς συμβάντος εν τη ενασκήσει του υπηρεσιακού των καθήκοντος[9][10]». Με αφορμή την περίπτωση του Αμβρόσιου ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚΓιώργος Παπαδημητρίου ζήτησε να πραγματοποιηθεί κάθαρση της Εκκλησίας της Ελλάδος από υποστηρικτές της στρατιωτικής δικτατορίας[11], ενώ ο μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Αμβρόσιος τον κατηγόρησε ως υμνητή της δικτατορίας[12]. Ο Αμβρόσιος διετέλεσε Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος από το 1976 μέχρι τις 12 Οκτωβρίου 1978[5].
Το 1979 ήταν βασικός μάρτυρας κατηγορίας εναντίον του πρωτοπρεσβυτέρουΓεωργίου Πυρουνάκη, ο οποίος κατηγορούνταν για καταφρόνηση ανώτατης εκκλησιαστικής αρχής, εξύβριση μητροπολιτών και σκανδαλισμό των πιστών. Στην κατάθεσή του ο Αμβρόσιος ισχυρίστηκε ότι ο Πυρουνάκης ήταν, μεταξύ άλλων, δημαγωγός που σκανδαλίζει τους πιστούς, αλλά ο Πυρουνάκης τελικά αθωώθηκε[14].
Ύστερα από 41 χρόνια ως μητροπολίτης, παραιτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2019[15].
Δικαστικές διαμάχες για υποκίνηση μίσους κατά των ΛΟΑΤ
Στις 4 Δεκεμβρίου 2015 δημοσίευσε σε προσωπικό ιστολόγιο ένα άρθρο με τίτλο «Αποβράσματα της κοινωνίας σήκωσαν κεφάλι!- Ας μιλήσουμε έξω απ' τα δόντια: Φτύστε τους![16]». Στο συγκεκριμένο άρθρο αναφερόταν με υβριστικούς χαρακτηρισμούς έναντι ομοφυλοφίλων και προέτρεπε την ευρύτερη κοινωνία να τους αποδοκιμάσουν. Παράλληλα το 2017 είχε καλέσει σε εξέγερση με καμπάνες ενάντια στο νομοσχέδιο για τη ταυτότητα του φύλου[17].
Στις 16 Ιανουαρίου του 2016, εννέα ακτιβιστές ΛΟΑΤ κατέθεσαν μήνυση εναντίον του για δημόσια υποκίνηση βίας ή μίσους με βάση το άρθρο 1 του νόμου 4285/2014 για την καταπολέμηση του ρατσισμού (αντιρατσιστικός νόμος), αλλά και για κατάχρηση εκκλησιαστικού αξιώματος[18]. Στις 15 Μαρτίου 2018 αθωώθηκε από το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αιγίου[19]. Κατά τη διάρκεια της δίκης δήλωσε ότι εάν του δινόταν η ευκαιρία θα πυροβολούσε ομοφυλόφιλους αν είχε τουφέκι ή του το επέτρεπε ο νόμος[20]. Μετά την αθώωσή του επανήλθε αμέσως με νέα επιστολή στην κυβέρνηση, στην οποία χαρακτήριζε τον υπουργό Σταύρο Κοντονή «προστάτη των Gays[21]», ενώ αποκάλεσε τη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ «κόκκινη χούντα[22]». Επέμεινε επίσης και στα σχόλια «φτύστε τους», αναφερόμενους σε ομοφυλόφιλους πολίτες[23].
Την ενοχή του αποφάσισε το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αιγίου, και τον καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης εφτά μηνών με τριετή αναστολή για κατάχρηση του εκκλησιαστικού αξιώματος και ρητορικής μίσους[24]. Τον Ιούνιο του 2020, ο Άρειος Πάγος επικύρωσε την ποινή του Εφετείου ως προς το αδίκημα της ρητορικής μίσους και τον απάλλαξε ως προς το αδίκημα της κατάχρησης εκκλησιαστικού αξιώματος[4].
Δημόσιος λόγος και κριτική
Στήριξη στη Χρυσή Αυγή, ακροδεξιές και αντιμεταναστευτικές δηλώσεις
Υπήρξε στο παρελθόν ένθερμος υποστηρικτής της Χρυσής Αυγής, την οποία έχει χαρακτηρίσει «γλυκιά ελπίδα» για την Ελλάδα[25][26][27][28][29], ενώ έχει δηλώσει και τη στήριξή του στη χούντα[30], αποδεχόμενος φασιστικές αντιλήψεις[31]. Τον Μάιο του 2012, μετά την άρνηση του Μίμη Ανδρουλάκη να λάβει μέρος στην ορκωμοσία της Βουλής, επειδή συμμετείχαν για πρώτη φορά βουλευτές της Χρυσής Αυγής, υποστήριξε ένθερμα το κόμμα της Χρυσής Αυγής[32]. Μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα το 2013 έκανε λόγο για «μεγάλη δικαίωση», καθώς είχε προειδοποιήσει ότι ο Λαϊκός Σύνδεσμος - Χρυσή Αυγή θα έπρεπε «να διορθώσει μερικές ιδεολογικές τοποθετήσεις της και μερικές περιπτώσεις ακραίας συμπεριφοράς ορισμένων τουλάχιστον μελών της», πλην όμως η ηγεσία της Χρυσής Αυγής δεν τον άκουσε, με αποτέλεσμα να «εισπράττουν πλέον τη γενική κατακραυγή[33]».
Αντίστοιχη είναι και η στάση του στο μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα, καθώς έχει ταχθεί στο παρελθόν εναντίον των μεταναστών, τους οποίους χαρακτήρισε «κατακτητές» και «δήθεν μετανάστες που επιτίθενται, κλέβουν, τραυματίζουν ή και φονεύουν αθώους Έλληνες πολίτες[34]». Το 2016 δήλωσε ότι οι μετανάστες «μολύνουν» τη χώρα[35], κάτι που τόνισε και σε δηλώσεις του τον Ιούλιο του 2019, κατηγορώντας και πάλι τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και ζητώντας να του δοθεί η «χαριστική βολή» στις εκλογές[36].
Διαμάχη με ΕΡΤ
Έχει ζητήσει με δηλώσεις του το 2018 το κλείσιμο της ΕΡΤ[37][38][39][40], με αφορμή τη θεατρική παράσταση Jesus Christ Superstar[41].
Σε απάντηση των γραφομένων, η ΕΡΤ καταδίκασε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο προσωπικές επιθέσεις σε δημοσιογράφους, καθώς αυτές αποτελούν απειλή για την ελευθεροτυπία και τη δημοκρατία: «Με τη ρητή αναφορά του για κλείσιμο της ΕΡΤ ο μητροπολίτης Αμβρόσιος δυστυχώς κατέταξε τον εαυτό του στους εραστές ενός νέου μαύρου[42]».
Διαμάχη με ΚΚΕ
Το 2013, ενεπλάκη σε αντιπαράθεση με το ΚΚΕ σχετικά με το ρόλο του Παλαιών Πατρών Γερμανού στην Επανάσταση του '21. Ο μητροπολίτης ισχυρίστηκε πως το ΚΚΕ χαρακτήρισε τον Παλαιών Πατρών Γερμανό ως απατεώνα και συνέχισε χαρακτηρίζοντας τα μέλη του Δημοκρατικού Στρατού ως «συμμορίτες». Απαντώντας του το ΚΚΕ, αφού τον χαρακτήρισε ως «φασίστα καλόγερο, υποστηρικτή της ναζιστικής Χρυσής Αυγής», εξήγησε πως παρέθεσε ένα γνωστό ιστορικό γεγονός όπου ο Παλαιών Πατρών Γερμανός αποκάλεσε τον Παπαφλέσσα απατεώνα, για να δείξει ότι δεν ήταν όλος ο κλήρος με την Επανάσταση[43].
Το 2017 αποκάλεσε τον Νίκο Μπελογιάννη «κομμουνιστοσυμμορίτη και πράκτορα των Σοβιετικών», καθώς και αρχιδολοφόνο, εκφράζοντας με αυτό το τρόπο την αντίθεση του με τη κατασκευή μουσείου στη μνήμη του[44].
Πυρκαγιές στην Αττική και διαμάχη με Μητροπολίτες
Στις 24 Ιουλίου 2018, κατά τη διάρκεια φονικών πυρκαγιών που ξέσπασαν στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής με 103 νεκρούς στο Μάτι Αττικής, προχώρησε σε δηλώσεις κατά του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, χαρακτηρίζοντάς τον υπεύθυνο, με τον ισχυρισμό ότι επέσυρε την οργή του Θεού κατά της Ελλάδας επειδή η χώρα είχε άθεο πρωθυπουργό, με αποτέλεσμα την τραγωδία στο Μάτι[45]. Η παρέμβασή του χαρακτηρίστηκε χυδαία από ελληνικά μέσα ενημέρωσης[46][47], ενώ οι αντιδράσεις ήταν έντονες και εντός της Εκκλησίας[48]. Με δήλωση-απάντησή του, ο διευθυντής Γραφείου Τύπου, Ενημερώσεως και Επικοινωνίας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Χάρης Κονιδάρης, καταδίκασε τις δηλώσεις. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος Β´ χαρακτήρισε λυπηρές τις δηλώσεις και ανέφερε ότι «οι προσωπικές απόψεις έχουν ένα όριο». Και άλλοι ιεράρχες καταδίκασαν τις δηλώσεις του, όπως ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων Μάξιμος και ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος[49][50].
