Άνω Μακεδονία

Άνω Μακεδονία

Περιοχή της αρχαίας Ελλάδας

Η Ηράκλεια Λυγκηστίς ήταν μια από της μεγαλύτερες πόλεις της Άνω Μακεδονίας.
 
Τοποθεσία: Μακεδονία
Μεγαλύτερη πόλη: Ηράκλεια Λυγκηστίς , Αιάνη
Διάλεκτος: Μακεδονική γλώσσα
αργότερα Ελληνιστική Κοινή
Περίοδος ακμής: 4ος-2ος αιώνας π.Χ.
 
Η σταδιακή επέκταση του Μακεδονικού βασιλείου
Χάρτης της Μακεδονίας

Η Άνω Μακεδονία αναφέρεται ιστορικά ως η ευρύτερη γεωγραφική περιοχή που καταλαμβάνουν οι δυτικές περιοχές της αρχαίας Μακεδονίας.[1] Η περιοχή ονομάστηκε «άνω», δηλαδή «ορεινή», λόγω του φυσικού αναγλύφου της. Η πρώτη αναφορά της περιοχής αποδίδεται στον Ηρόδοτο που αναφέρεται στην εισβολή του Ξέρξη στη Θεσσαλία και στην περιπλάνηση του ιδρυτή του βασιλικού οίκου των Τημενιδών Αργεαδών, Πέρδικκα Α'.[2] Άργότερα, αναφέρεται σε αυτή και ο Θουκυδίδης, ο οποίος αναφέρει πως στην περιοχή κατοικούν σύμμαχα και υπήκοα των Κάτω Μακεδόνων φύλα (Λυγκησταὶ καὶ ᾿Ελιμιῶται καὶ ἄλλα ἔθνη), με δικούς τους βασιλιάδες.[3]

Γεωγραφία

Η Άνω Μακεδονία κάλυπτε γεωγραφικά την σημερινή Δυτική Μακεδονία καθώς και περιοχές βόρεια αυτής, πέριξ των ελληνικών συνόρων, στο έδαφος της σημερινής Περιφέρειας Πελαγονίας της Βόρειας Μακεδονίας και της νοτιοδυτικής Αλβανίας, καθώς και νότια, στα βόρεια ημιορεινά τμήματα της Θεσσαλίας. Το όνομα Άνω Μακεδονία δόθηκε πιθανότητα λόγω του ορεινού αναγλύφου της περιοχής ώστε να διαχωρίζεται με την πεδινή περιοχή της Κάτω Μακεδονίας, μεγάλο μέρος της οποίας καλύπτει γεωγραφικά η σημερινή Κεντρική Μακεδονία.[εκκρεμεί παραπομπή]

Στην Άνω Μακεδονία τοποθετούνταν οι επαρχίες του δυτικού Μακεδονικού βασιλείου. Ο αριθμός των επαρχιών και τα όρια αυτών δεν μπορούν να προσδιοριστούν με σαφήνεια, λόγω διφορούμενων απόψεων ιστορικών και γεωγράφων της εποχής και της ύστερης αρχαιότητας.

Οι πιο γνωστές επαρχίες (αρχαίες φυλετικές «χώρες») ήταν: η Ελιμία (Ελίμεια ή Ελιμιώτιδα), η Ορεστίδα, η Εορδαία, και η Λυγκηστίδα.[4] Η Πελαγονία, βόρεια της περιοχής των τεσσάρων αυτών επαρχιών, άλλοτε ταυτίζεται με την Λυγκηστίδα και άλλοτε ως ξεχωριστή επαρχία κατά την Ρωμαϊκή Περίοδο. Σύμφωνα με άλλους ιστορικούς και γεωγράφους, προστίθενται η Τυμφαία (περιοχή Γρεβενών και Ζαγορίου) και η Δευρίοπος, μέρος της Παιονίας. Επίσης προστίθενται στο Μακεδονικό Βασίλειο από τον Λίβιο[5] και ορισμένους σύγχρονους ιστορικούς, περιοχές που ιστορικά θα λέγαμε ότι ανήκαν στην Αρχαία Ήπειρο: η Ατιντανία, με κατοίκους τους Ατίντανες και η Δασσαρήτιδα, με κατοίκους τους Δασσαρήτες ή Δέξαρες.

Τα γεωγραφικά όρια της Άνω Μακεδονίας, τουλάχιστον για τις τέσσερις επαρχίες που είναι ευρύτερα γνωστές, παραθέτει ο Στράβων.[6] Ορίζει την Κάτω Μακεδονία με φυσικό όριο νότια τον Πηνειό και ο Αλιάκμων ορίζει νότια, την Άνω Μακεδονία.

Ιστορία

Η εγκατάσταση της δωρικής φυλής των Μακεδόνων στην Άνω Μακεδονία τοποθετείται τη 2η χιλιετία π.Χ..[7]

Οι σημαντικότερες πόλεις της Άνω Μακεδονίας την περίοδο της ακμής της περιοχής τον 4ο-2ο αι.π.Χ., ήταν η Αιανή και η Ηράκλεια Λυγκηστίς.

Η Άνω Μακεδονία ήταν μία κατεξοχήν αγροτική περιοχή[8] και σε αντίθεση με την Κάτω δεν είχε μεγάλες πόλεις. Οι περιοχές που την απάρτιζαν εμφανίζονται σε ιστορικά έγγραφα ως αυτόνομα βασίλεια επί Αλέξανδρου Α' και ως επαρχίες του Μακεδονικού Βασιλείου επί Φιλίππου Β'.

Μετά τη μάχη της Πύδνας (168 π.Χ.) και την επακόλουθη κατάκτηση της Μακεδονίας, οι Ρωμαίοι άσκησαν διαφορετική πολιτική στην Άνω Μακεδονία, την οποία ανακήρυξαν «ελευθέρα» (libera) και για τη διοικητική της οργάνωση στηρίχτηκαν στη φυλετική της διαίρεση και στο ελληνιστικό ομοσπονδιακό σύστημα. 'Ετσι, ευνόησαν την ίδρυση αυτόνομων πολιτικών και διοικητικών ενώσεων (των «κοινών» ή «εθνών»), στα οποία συμμετείχαν αντιπρόσωποι όλων των πόλεων της φυλετικής περιοχής, όπως μαρτυρεί η μνεία «πρεσβευτών του έθνους» των Ορεστών στο γνωστό δόγμα των Βαττυναίων (143-4 μ.Χ.). Με άλλα λόγια, πρόκειται για τα γνωστά από επιγραφικές πηγές «κοινά» των Ελιμιωτών, των Ορεστών, των Λυγκηστών (και των Εορδών), τα οποία, έχοντας τις έδρες τους αντίστοιχα στις πόλεις Αιανή, Άργος Ορεστικό και Ηράκλεια Λυγκηστική, λειτουργούσαν ως ενδιάμεσοι οργανισμοί ανάμεσα στις τοπικές αρχές και τον Ρωμαίο διοικητή της επαρχίας Μακεδονίας και είχαν την ευθύνη για την τέλεση της τοπικής αυτοκρατορολατρείας και την είσπραξη των φόρων. Δεν είναι γνωστό αν αυτά τα «κοινά» καταργήθηκαν, με την άρση της αυτονομίας της περιοχής στον 3ο μ.Χ. αιώνα ή αν εξακολούθησαν να υπάρχουν ως απλές θρησκευτικές ενώσεις.[9][10]

Εκτός από τα «κοινά», σε επιγραφές αυτοκρατορικών χρόνων αναφέρονται επίσης αρκετοί από τους γνωστούς θεσμούς της ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας. Πρόκειται για πολιτικούς, θρησκευτικούς και κοινωνικούς θεσμούς, όπως είναι: του Μακεδονιάρχη, του πολιτάρχη, του πρεσβευτή, του αρχιερέα, του ιεροφάντη, του πρεσβυτεράρχη, του επιμελητή των ιερών, καθώς και για τους θεσμούς της εφηβείας και της δουλείας.[10] Ενδιαφέρουσες είναι οι πληροφορίες που αντλούμε από επιγραφές και αρχαιολογικά δεδομένα για τις λατρείες και τα ιερά της Δυτικής Μακεδονίας. Με βάση την αρχαία φυλετική διαίρεση, ο μεγαλύτερος αριθμός των λατρευομένων θεοτήτων και των τόπων λατρείας τους (20 θεότητες και 22 τόποι λατρείας) απαντά στην Ελιμιώτιδα και ακολουθεί η Εορδαία (17 θεότητες και 18 τόποι λατρείας). Η πλειονότητα των λατρειών αφορά ελληνικές θεότητες, όπως είναι: του Δία («Ύψιστου», «Ολύμπιου», «Μέγιστου»), του Απόλλωνα, του Ασκληπιού, του Διόνυσου, του Ερμή, του Ποσειδώνα, του Ηρακλή («πατρώου» θεού των Μακεδόνων), της Ήρας, της Αθηνάς, της Άρτεμης, της Αφροδίτης, της Ενοδίας θεάς, καθώς και του Αλέξανδρου (αλεξανδρολατρεία). Από τις άλλες (ανατολικές, θρακικές, ρωμαϊκές) λατρείες μαρτυρείται η λατρεία του Σάραπη και της Ίσιδας, του «Θράκα ιππέα», της Ρώμης, καθώς και η αυτοκρατορολατρεία.[11]

Από τις επιγραφές μας είναι γνωστά 500 περίπου παραδείγματα ανθρωπωνυμίων (θεοφόρων, μυθολογικών, ιστορικών κ.ά.), από τα οποία τα περισσότερα (περίπου 200, δηλ. το 42%) μαρτυρούνται στην Ελιμιώτιδα και από τα υπόλοιπα τα 111 (δηλ. το 25%) στην Ορεστίδα και τα 60 (δηλ. το 13%) στην Εορδαία. Από τα 500 περίπου ανθρωπωνύμια τα 350 (δηλ. ένα ποσοστό 75%) είναι ελληνικά και τα υπόλοιπα (25%) ανατολικά και ρωμαϊκά. Από τα ανθρωπωνύμια αντλούμε πολύτιμα στοιχεία για τη σύνθεση του πληθυσμού. Έτσι, εκτός από τον ντόπιο πληθυσμό, διαπιστώνεται η ύπαρξη παροίκων (Θεσσαλών από τη Δολίχη, τις Χυρέτιες και το Κερκίνιο) και μεταναστών από τη Θράκη και την Ελληνική Ανατολή. Τέλος, τα ανθρωπωνύμια μαρτυρούν ατομικές χορηγήσεις της ρωμαϊκής πολιτείας (civitas Romana) σε μέλη της τοπικής αριστοκρατίας ως το 212 μ.Χ., οπότε με το διάταγμα του Καρακάλλα χορηγήθηκε η ρωμαϊκή πολιτεία σε όλους τους ελεύθερους κατοίκους του Ρωμαϊκού κράτους.[12]

Τέλος, όσον αφορά την οικονομική ιστορία του τμήματος της Άνω Μακεδονίας που αντιστοιχεί στη σημερινή Δυτική Μακεδονία, με βάση τα αρχαιολογικά δεδομένα (κυρίως σκουριές σιδήρου και όστρακα αγγείων), έχουν εντοπιστεί αρκετές θέσεις με ίχνη μεταλλευτικών δραστηριοτήτων. Φαίνεται πως τα σπουδαιότερα μεταλλεία βρίσκονταν στις φυλετικές περιοχές της Ελιμιώτιδας και Λυγκηστίδας. Στην Ελιμιώτιδα σπουδαίο μεταλλευτικό κέντρο (χαλκού και σιδήρου) υπήρχε στους ανατολικούς πρόποδες της Πίνδου και συγκεκριμένα στο σημ. νομό Γρεβενών (κοντά στα σημ. χωριά Ανάβρυτα, Σαμαρίνα, Αβδέλλα, Μοναχίτι). Στη Λυγκηστίδα πάλι σπουδαίο μεταλλευτικό κέντρο σιδήρου υπήρχε στους ανατολικούς πρόποδες του Βέρνου (στα σημ. χωριά Άνω Κλεινές, Πρώτη, Τροπαιούχος και Κάτω Υδρούσα), καθώς και στη λεκάνη του Γεροπόταμου (stara reka) (κοντά στα σημ. χωριά Σκοπός, Αχλάδα, Μελίτη και Νεοχωράκι).[13]

Κύρια ημιαυτόνομα βασίλεια και αρχαίες πόλεις της Άνω Μακεδονίας

Παρουσιάζονται οι αρχαίες πόλεις που αναφέρονται από αρχαίους συγγραφείς στα κύρια βασίλεια με πιθανή θέση εφόσον έχει ερευνηθεί καθώς και αταύτιστοι αρχαιολογικοί χώροι με ευρήματα από την Κλασική Εποχή σε παρένθεση.

Εορδαία

Ορεστίδα ή Όρέστεια, Ορεστίς

Ελιμεία ή Ελιμιώτις, Ελιμιώτιδα

Λυγκηστίδα ή Λυγκηστίς, ή Πελαγονία (Ρωμ.)

Μερικοί βασιλείς με καταγωγή από την Άνω Μακεδονία

Δυναστεία των Αργεαδών ή Τημενιδών

Δυναστεία των Αντιγονιδών

Δυναστεία των Πτολεμαίων

Δείτε επίσης

Σημειώσεις

i. Οι «Φήμες» του μητροπολίτη Καστοριάς και μερικών μητροπόλεων της Δυτικής Μακεδονίας, της Βορείου Ηπείρου και του μητροπολίτη Πελαγονίας παλαιότερα, στην εκκλησιαστική υμνογραφία περιέχουν τον όρο Άνω Μακεδονία: «Υπέρ τίμου και εξάρχου Άνω Μακεδονίας».[19][20]

Παραπομπές

  1. [1] Χατζηνικολάου, Κ. (2007). Οι λατρείες των θεών και των ηρώων στην Άνω Μακεδονία κατά την αρχαιότητα (Ελιμεία, Εορδαία, Ορεστίδα, Λυγκιστίδα).. Διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης-Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
  2. Ηρόδοτος 7. 173.4: «ἐσβολήν ἐς Θεσσαλούς κατά τήν ἄνω μακεδονίην, διά Περραιβῶν κατά Γόννων πόλιν…ἡ στρατιή ἡ Ξέρξεω…»
  3. Θουκυδίδης 2.99 «...τῶν γὰρ Μακεδόνων εἰσὶ καὶ Λυγκησταὶ καὶ ᾿Ελιμιῶται καὶ ἄλλα ἔθνη ἐπάνωθεν, ἃ ξύμμαχα μέν ἐστι τούτοις καὶ ὑπήκοα, βασιλείας δ' ἔχει καθ' αὑτά...»
  4. [2] Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας (Το τμήμα της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας), Θεσσαλονίκη 1989 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών), σ. 42-60. ISBN 960-7265-01-7.
  5. Τίτος Λίβιος 45.29.9 και 45.30.6
  6. Στράβων 7. απόσπ.12) «ότι Πηνειός ορίζει την Κάτω και προς τη θαλάττη Μακεδονίαν από Θετταλίας και Μαγνησίας, Αλιάκμων δ' την Άνω Μακεδονίαν»
  7. [3][νεκρός σύνδεσμος] Καραμήτρου-Μεντεσίδη Γεωργία, Αιανή: Η έκθεση στο Αρχαιολογικό Μουσείο: α) Οι Μακεδόνες αυτοί, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, μετέβησαν από την Πίνδο στη Δρυοπίδα και την Πελοπόννησο, όπου ονομάστηκαν Δωριείς.(...)β) Το όριο του μυκηναϊκού κόσμου (1600- 1100 π.Χ.) μετατίθεται βορειότερα από τη Θεσσαλία προς τη Μακεδονία, αφού τα ευρήματα δηλώνουν κάποιας μορφής εγκαταστάσεις Μυκηναίων και πλούσιες επαφές. γ) Η ακμή στα αρχαϊκά και κλασικά χρόνια και οι οργανωμένες πόλεις με δημόσια κτήρια, εκατό και πλέον χρόνια πριν από τον Φίλιππο Β΄, στον οποίο οι ιστορικοί απέδιδαν την ίδρυση των πρώτων πόλεων-αστικών κέντρων στην Άνω Μακεδονία. Έτσι αναθεωρήθηκε η άποψη περί πολιτισμικής απομόνωσης της Άνω Μακεδονίας. δ) Το υψηλό βιοτικό και πολιτισμικό επίπεδο προβάλλει ανάγλυφο μέσα από τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία μετατρέπονται σε ιστορικό λόγο και εντάσσουν την περιοχή στην πολιτιστική «κοινή» του υπόλοιπου ελληνισμού, διαχρονικά από την Ύστερη Εποχή Χαλκού μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια, ενώ παράλληλα ο εντοπισμός υστεροαρχαϊκών και κλασικών επιγραφών (από τις πρωιμότερες όλης της Μακεδονίας) αποδεικνύει ότι η μέχρι τώρα έλλειψή τους οφειλόταν στην περιορισμένη και μη συστηματική ανασκαφική έρευνα.
  8. Χατζηνικολάου, Καλλιόπη Γ. (2009). «Συμβολή στη μελέτη της ιστορικής γεωγραφίας της Άνω Μακεδονίας». Μακεδονικά 38: 15. http://media.ems.gr/ekdoseis/makedonika/makedonika_38/ekd_pemk_38_Chatzinikolaou.pdf. 
  9. [4] Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας (Το τμήμα της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας), Θεσσαλονίκη 1989 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών), σ. 64-65. ISBN 960-7265-01-7.
  10. 10,0 10,1 Δ. Κ. Σαμσάρης, Οι επιγραφικές μαρτυρίες για τους θεσμούς της Δυτικής Μακεδονίας κατά τη ρωμαιοκρατία, Μακεδονικά 22(1982)295-308
  11. Δ. Κ. Σαμσάρη, «Οι λατρείες στη Δυτική Μακεδονία κατά τη ρωμαϊκή εποχή. Συμβολή στη μελέτη των λατρειών της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας», στο βιβλίο του : Έρευνες στην ιστορία, την τοπογραφία και τις λατρείες των ρωμαϊκών επαρχιών Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλονίκη 1984, σ. 59-130
  12. Δ. Κ. Σαμσάρης, Τα ανθρωπωνύμια της Δυτικής Μακεδονίας κατά τη ρωμαιοκρατία με βάση τις επιγραφικές μαρτυρίες, Η’ Διεθνές Συνέδριο Ελληνικής και Λατινικής Επιγραφικής (Αθήνα, Οκτώβριος 1982), Μακεδονικά 22(1982)259-294
  13. D. C. Samsaris, Les mines et la metallurgie de fer et de cuivre dans la province romaine de Macédoine, Klio 69(1987), 1, σ. 159.
  14. «Στα ίχνη του αρχαίου Αργους της Μακεδονίας 06/03/2011». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2011. 
  15. Ιστοσελίδα δήμου Καστοριάς: Καστοριά - Προέλευση του ονόματος
  16. «Ιστοσελίδα δήμου Καστοριάς: Άργος Ορεστικό και Αρχαία Βάτυννα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2011. 
  17. [5] , Volume 54, Part 2, Issue 2, Hypourgeio Politismou, 2006, σελ. 644
  18. Χ. Τσούγγαρης, Ανασκαφικές έρευνες στον νομό Καστοριάς κατά το 1999, ΑΕΜΘ 13 (1999), σ. 611
  19. Έτος 2011-Οικουμενικό Πατριαρχείο-Μητροπολίτες Νέων Χωρών
  20. "Πάντως η Άνω Μακεδονία ήταν η ΒΔ Μακεδονία (σημερινή Δυτική και μέρος της εκτός Ελληνικών συνόρων), όρος που χρησιμοποιείται από τον Ηρόδοτο ως και τον Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο και ως σήμερα στην εκκλησιαστική ορολογία."[νεκρός σύνδεσμος]


Read other articles:

العلاقات الأندورية الرواندية أندورا رواندا   أندورا   رواندا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الأندورية الرواندية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين أندورا ورواندا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة...

 

Universidad ORT UruguayLogo of ORT UruguayTypePrivate, ResearchEstablished1942RectorDr. Jorge GrünbergStudentsMore than 13,000LocationMontevideo, UruguayCampusUrbanWebsitewww.ort.edu.uy Universidad ORT Uruguay is Uruguay's largest private research university. It has more than 13,000 students,[1] distributed among five faculties and institutes. History ORT Uruguay was established in 1942 and is a member of the international World ORT educational network founded in 1880 by the Jewish c...

 

Governorate-General of the Russian Empire Map of the six governorates of the Northwestern Krai – three western governorates constituted Vilna Governorate-General Vilna Governorate-General (Russian: Литовское генерал-губернаторство, Lithuanian: Vilniaus generalgubernatorija), known as Lithuania Governorate-General before 1830, was a Governorate-General of the Russian Empire from 1794 to 1912. It primarily encompassed the Vilna, Grodno, and Kovno Governorates. Go...

ルブリントライアングル リトアニア語: Liublino trikampis ポーランド語: Trójkąt Lubelski ウクライナ語: Люблінський трикутник 英語: Lublin Triangle 略称 LT TL ЛТ 設立 2020年7月28日 (2020-07-28)種類 国際機関 地域グループ 目的 国際安全保障 ロシアの侵略への対抗 欧州連合の拡大[1] 会員数  ウクライナ ポーランド  リトアニア 公用語 ウクライナ...

 

Principato Ultra (dettagli) Veduta di Montefusco, capoluogo del Principato Ultra dal 1581 al 1806 Informazioni generaliNome ufficialeJustitiaratus Principatus ultra serras Montorii (dal 1287 al 1581)Principatus ulterior (dal 1581 al 1860) Nome completoGiustizierato di Principato Ultra (dal 1287 al 1581)Provincia di Principato Ultra (dal 1581 al 1860) CapoluogoMontefusco (dal 1581 al 1806) Altri capoluoghiAvellino (dal 1806 al 1861) Superficie1205 miglia quadrate[1] (1788) Popolazione3...

 

American theoretical physicist Gregory Moore, 2012 Gregory W. Moore is an American theoretical physicist who specializes in mathematical physics and string theory. Moore is a professor in the Physics and Astronomy Department of Rutgers University and a member of the University's High Energy Theory group.[1] Education Moore received an AB in physics from Princeton University in 1982 and a PhD in the same subject from Harvard University in 1985.[2] Career Moore's research has fo...

هذه المقالة بحاجة لصندوق معلومات. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة صندوق معلومات مخصص إليها. هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقالات الموسوعة. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة وصلات إلى المقالات المتعلقة بها الموجودة في ال�...

 

Global navigation satellite system This article is about the global navigation satellite system. For the probe to the planet Jupiter, see Galileo (spacecraft). GalileoCountry/ies of originEuropean UnionOperator(s)EUSPA, ESATypeCivilian, commercialStatusInitial services[1][2][3]CoverageGlobalAccuracy20 cm (public since 24 January 2023)Constellation sizeNominal satellites30 (24 active + 6 spares)Current usable satellites23 usable, 1 not available, 4 not usable (09/2022)&...

 

Arrival of a spacecraft on the Moon's surface This article is about lunar landings in general. For the Cold War Race to the Moon, see Space Race. For the first crewed Moon landing, see Apollo 11. For other uses, see Moon landing (disambiguation). Clickable map of the locations of all successful soft landings on the near side of the Moon to date (top).   Luna programme (USSR)   Chang'e program (China)   Chandrayaan program (India)   Surveyor program (US)...

Higher Shelf Stones Mam Tor Chrome Hill Parkhouse Hill Thorpe Cloud Minninglow Hill This is a list of the hills of the Peak District of England. Most lie within the Peak District National Park, but others lie outside its borders. The list is sorted by absolute height, then by relative height. Marilyns are marked in boldface. Kinder Scout and Bleaklow are the Peak District's only mountains, with summit elevations over 600m and rising more than 30m above the surrounding land (although by other...

 

Indian politician (1921–2016) Akhlaq Ur Rehman Kidwai13th Governor of HaryanaIn office7 July 2004 – 27 July 2009Chief MinisterOm Prakash ChautalaBhupinder Singh HoodaPreceded byO.P. VermaSucceeded byJagannath PahadiaGovernor of Rajasthan(Additional Charge)In office21 June 2007 – 6 September 2007Chief MinisterVasundhara RajePreceded byPratibha PatilSucceeded byShilendra Kumar Singh15th Governor of West BengalIn office27 April 1998 – 18 May 1999Chief M...

 

County in North Dakota, United States County in North DakotaLogan CountyCountyWinter view of downtown Napoleon, North Dakota.Location within the U.S. state of North DakotaNorth Dakota's location within the U.S.Coordinates: 46°27′N 99°29′W / 46.45°N 99.48°W / 46.45; -99.48Country United StatesState North DakotaFoundedJanuary 4, 1873 (created)September 1, 1884 (organized)Named forJohn A. LoganSeatNapoleonLargest cityNapoleonArea • Total1,011...

1936 protest about unemployment in the north of England Jarrow marchers en route to London The Jarrow March of 5–31 October 1936, also known as the Jarrow Crusade,[n 1] was an organised protest against the unemployment and poverty suffered in the English town of Jarrow during the 1930s. Around 200 men, or Crusaders as they preferred to be called, marched from Jarrow to London, carrying a petition to the British government requesting the re-establishment of industry in the town follo...

 

Disambiguazione – Se stai cercando altri significati, vedi Algebra (disambigua). Questa voce o sezione sull'argomento matematica è priva o carente di note e riferimenti bibliografici puntuali. Sebbene vi siano una bibliografia e/o dei collegamenti esterni, manca la contestualizzazione delle fonti con note a piè di pagina o altri riferimenti precisi che indichino puntualmente la provenienza delle informazioni. Puoi migliorare questa voce citando le fonti più precisamente. Segui i su...

 

Enciclopedia dantescaAutoreAA.VV. (diretta da Umberto Bosco) 1ª ed. originale1970-1978 GenereEnciclopedia Sottogeneretematica Lingua originaleitaliano Modifica dati su Wikidata · Manuale L'Enciclopedia dantesca è un'opera tematica pubblicata negli anni dal 1970 al 1978 dall'Istituto dell'Enciclopedia Italiana Treccani, nata con lo scopo di analizzare e approfondire la figura del poeta fiorentino, la fortuna letteraria, il rapporto della sua opera con lo sviluppo successivo della l...

Men's national football team representing Paraguay This article is about the men's team. For the women's team, see Paraguay women's national football team. ParaguayNickname(s)Los Guaraníes (The Guaraníes) La Albirroja (The White and Red)AssociationAsociación Paraguaya de Fútbol (APF)ConfederationCONMEBOL (South America)Head coachDaniel GarneroCaptainGustavo GómezMost capsPaulo da Silva (148)Top scorerRoque Santa Cruz (32)Home stadiumEstadio Defensores del ChacoFIFA codePAR First colours ...

 

Questa voce sull'argomento calciatori panamensi è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. José CórdobaNazionalità Panama Altezza187 cm Calcio RuoloDifensore Squadra Norwich City CarrieraGiovanili 2007-2018 Indep. La Chorrera Squadre di club1 2018-2019 Indep. La Chorrera12 (0)2020 Celta Vigo B? (?)2021 Etăr14 (0)[1]2021-2024 Levski Sofia66 (0)[2&#...

 

Canadian junior ice hockey season The 2001–02 QMJHL season was the 33rd season in the history of the Quebec Major Junior Hockey League. The league inaugurates the Luc Robitaille Trophy for the team that scored the most goals during the regular season. Sixteen teams played 72 games each in the schedule. The Acadie-Bathurst Titan finished first overall in the regular season winning their first Jean Rougeau Trophy since relocating from Laval. The Victoriaville Tigres won their first President'...

Differences in belief between early Christians Constantine burning Arian books, illustration from a compendium of canon law, c. 825 Part of a series on theHistory ofChristian theology Background Christian theology Diversity in early Christian theology Adoptionism Arianism Docetism Gnosticism Marcionism Montanism Early Christianity Proto-orthodox Christianity Timeline History of Christianity Template:History of Christianity Ecclesiastical polity Trinitarianism Nontrinitarianism Christolo...

 

Pour les articles homonymes, voir Dos (homonymie). Cet article est une ébauche concernant la natation. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Un départ en dos. Le dos est un des quatre styles de nage réglementés par la FINA, et le seul à se dérouler sur le dos. En général, les nageurs utilisent la technique dite du dos crawlé, considérée comme la plus rapide sur le dos. Le style consiste à n...