Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές.Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|30|10|2024}}
Ο Φελίπε Γκονθάλεθ Μάρκεθ (ισπανικά: Felipe González Márquez, 1942-) είναι Ισπανός πολιτικός. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (ισπανικά: Partido Socialista Obrero Español, PSOE) από το 1974 έως το 1997 και πρωθυπουργός της Ισπανίας από το 1982 έως το 1996. Είναι ο πρωθυπουργός με τη μεγαλύτερη θητεία στην ιστορία της χώρας καθώς κατάφερε να εκλεγεί στο ύπατο αξίωμα τέσσερις συνεχόμενες φορές. Είναι παντρεμένος και έχει τρία παιδιά.
Τα παιδικά χρόνια και η αρχή της καριέρας του
Ο Φελίπε Γκονθάλεθ γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου 1942 στη Σεβίλλη, γιος ενός αγρότη που είχε ένα μικρό γαλακτοκομείο. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης και ξεκίνησε την καριέρα του ως δικηγόρος που ειδικεύεται στο εργατικό δίκαιο. Εκεί γνώρισε μέλη της Σοσιαλιστικής Συνδικαλιστικής Γενικής Ένωσης Εργαζομένων που ήταν μυστική εκείνη την εποχή. Επίσης, επικοινώνησε με μέλη του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος και άρχισε να παίρνει μέρος στην παράνομη δραστηριότητα. Εκείνη την εποχή υιοθέτησε το ψευδώνυμο Ισίδωρος και μετακόμισε στη Μαδρίτη. Όταν πέθανε ο Φράνκο το 1975 έγινε αρχηγός του κινήματος εναντίον των δικτατορικών υπολειμμάτων και ήταν πρωτεργάτης της μετάβασης στη δημοκρατία στη χώρα του μαζί με τον τότε πρωθυπουργό Αδόλφο Σουάρεθ. Στις πρώτες δημοκρατικές γενικές εκλογές, που πραγματοποιήθηκαν το 1977, το κόμμα του Γκονθάλεθ ήρθε δεύτερο αναδεικνύοντας τον ίδιο ως πολλά υποσχόμενο νέο πολιτικό. Ωστόσο, δεν καταφέρνει να κερδίσει στις εκλογές του 1979.
Πρωθυπουργός της Ισπανίας
Στις γενικές εκλογές του 1982 που πραγματοποιήθηκαν στις 28 Οκτωβρίου 1982, το κόμμα του κέρδισε το 48,3% των ψήφων και 202 έδρες στην βουλή (από 350). Στις 2 Δεκεμβρίου ο Γκονθάλεθ γίνεται πρωθυπουργός με αναπληρωτή του τον Αλφόνσο Γκέρα. Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του η εκπαίδευση έγινε καθολική και δωρεάν μέχρι την ηλικία των 16 ετών και επεκτάθηκε η πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Άρχισε το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και άρχισε η μερική νομιμοποίηση των αμβλώσεων, παρά την αντίθεση από την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Ο Γκονθάλεθ πίεσε για φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις και αναδιάρθρωση της οικονομίας.
Στις 23 Φεβρουαρίου 1983 η κυβέρνηση ψήφισε νόμο για την εθνικοποίηση της RUMASA, μιας ιδιωτικής επιχείρησης που περιελάμβανε και την εμπορική τράπεζα, με την αιτιολογία ότι ήταν στο σημείο της χρεοκοπίας και ότι η κυβέρνηση ήταν υποχρεωμένη να προστατεύσει τις αποταμιεύσεις των καταθετών και τις θέσεις εργασίας των 60.000 εργαζομένων. Ήταν μία απόφαση που προκάλεσε πολλές επικρίσεις και μια δικαστική διαμάχη που έληξε υπέρ της κυβέρνησης τον Δεκέμβριο του 1986.
Έχοντας υποσχεθεί στις εκλογές τη δημιουργία 800.000 νέων θέσεων εργασίας, η κυβέρνηση προσπάθησε να αναδιαρθρώσει τη βιομηχανία ατσαλιού που στην πραγματικότητα οδήγησε σε απολύσεις προσωπικού. Όταν προσπάθησε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα χρέους των λιμένων το 1984, οι λιμενεργάτες κατέβηκαν σε απεργία. Η Γενική Ένωση Εργαζομένων κάλεσε γενική απεργία στις 20 Ιουνίου 1985 σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά των μεταρρυθμίσεων κοινωνικής ασφάλισης. Το ίδιο έτος η κυβέρνησή του άρχισε μια μαζική ιδιωτικοποίηση τόσο πλήρη ή μερική, των 200 κρατικών εταιρειών, καθώς και των εκατοντάδων θυγατρικών εταιρειών που εξαρτώνται από τις εν λόγω εταιρείες.
Στις γενικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 22 Ιουνίου 1986, το κόμμα του Γκονθάλεθ κέρδισε το 44,1% των ψήφων και 184 βουλευτές στο Κοινοβούλιο. Ο Γκονθάλεθ εξελέγη πρωθυπουργός για δεύτερη φορά. Κατά τη διάρκεια αυτής της δεύτερης θητείας του, η Ισπανία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) το 1986. Ο Γκονθάλεθ υποστήριζε την παραμονή της χώρας του στο ΝΑΤΟ αλλάζοντας τις προηγούμενες αντινατοϊκές απόψεις του κόμματος του.
Στις 29 Οκτωβρίου 1989 κέρδισε στις γενικές εκλογές με 39,6% των ψήφων και 175 έδρες, την τρίτη διαδοχική θητεία. Κατά τον πρώτο πόλεμο του Κόλπου το 1991, ο Γκονθάλεθ υποστήριξε τις ΗΠΑ. Από το 1991, το κόμμα του άρχισε να χάνει την αστική ψήφο υπέρ του αναθεωρημένου Λαϊκού Κόμματος. Από την άλλη πλευρά, οι εκδηλώσεις των Ολυμπιακών Αγώνων του 1992 που πραγματοποιήθηκαν στη Βαρκελώνη και η Παγκόσμια Έκθεση της Σεβίλλης βοήθησαν στην εδραίωση της διεθνούς εικόνας της Ισπανίας ως μία σύγχρονης, εύπορης χώρας.
Στις 6 Ιουνίου 1993 ο Γκονθάλεθ κέρδισε τις γενικές εκλογές παίρνοντας 38,8% των ψήφων και 159 βουλευτές. Η τέταρτη νίκη αμαυρώθηκε από το γεγονός ότι ήταν αναγκασμένοι να σχηματίσουν κυβέρνηση με την υποστήριξη της καταλανιστικής Σύγκλισης και Ένωσης και του Βασκικού Εθνικιστικού Κόμματος, καθώς δεν μπορούσαν να συγκεντρώσουν την πλειοψηφία στη Βουλή.
Προς το τέλος του 1995 υπήρξε μία συζήτηση για το αν θα πρέπει να οδηγήσει ο Γκονθάλεθ το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα στις προσεχείς γενικές εκλογές. Το Λαϊκό Κόμμα ενέτεινε την εκστρατεία για να συνδέσει τη διάρκεια της θητείας του, με την κακή οικονομική κατάσταση και με κατηγορίες για διαφθορά καθώς και για σκάνδαλα της κρατικής τρομοκρατίας. Υπήρχε μία φήμη στον τύπο σχετικά με τον Χαβιέρ Σολάνα, ως πιθανό αντικαταστάτη, αλλά ο τελικά ο Σολάνα διορίστηκε Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ τον Δεκέμβριο του 1995.
Εφόσον λοιπόν δεν υπήρχε άλλος κατάλληλος υποψήφιος, το κόμμα ήταν και πάλι υπό την ηγεσία του Γκονθάλεθ. Στις γενικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 3 Μαρτίου 1996, το κόμμα του Γκονθάλεθ παίρνει το 37,4% των ψήφων και 141 βουλευτές, χάνοντας από το Λαϊκό Κόμμα υπό την ηγεσία του Χοσέ Μαρία Αθνάρ, ο οποίος διαδέχθηκε τον Γκονθάλεθ στην πρωθυπουργία.
Η κληρονομιά της μακράς θητείας του Φελίπε Γκονθάλεθ άφησε μια γλυκόπικρη γεύση. Από τη μία πλευρά, στο πλαίσιο της θητείας του, η Ισπανία ξεκίνησε μια περίοδο πλήρη εκσυγχρονισμού. Αφετέρου τα σκάνδαλα μονοπώλησαν κατά τα τελευταία χρόνια της θητείας του.