Η Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε (ορθότερη απόδοση: Νταλιέ Γκριμπαουσκάιτε, Dalia Grybauskaitė, γενν. 1 Μαρτίου1956) είναι Λιθουανή πολιτικός, που υπηρέτησε ως πρόεδρος της βαλτικής χώρας από τις 12 Ιουλίου 2009 έως τις 12 Ιουλίου 2019. Υπηρέτησε στο παρελθόν ως υπουργός Οικονομικών καθώς και Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για ένα εξάμηνο (Μαΐου-Νοεμβρίου 2004) ως Επίτροπος Εκπαίδευσης και Πολιτισμού, ενώ στην πορεία ως Επίτροπος Οικονομικού Προϋπολογισμού και Προγραμματισμού από τις 22 Νοεμβρίου 2004 εώς την ολοκλήρωση της θητείας της στις 1 Ιουλίου 2009.
Στην αυτοβιογραφία της αναφέρει ότι είχε το όνειρο να γίνει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στη χώρα της όταν ήταν ακόμα μικρό κορίτσι. Μιλά λιθουανικά, αγγλικά, ρωσικά, γαλλικά και πολωνικά.
Πρώτα χρόνια και εκπαίδευση
Γεννήθηκε την 1η Μαρτίου 1956. Απέκτησε ακαδημαϊκό τίτλο (ντοκτορά) στις Κοινωνικές Επιστήμες, στα Οικονομικά από το Κρατικό Πανεπιστήμιο Ζντάνοβ του Λένινγκραντ το 1983. Το 1991 απέκτησε τίτλο από τη Σχολή Διεθνών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Τζώρτζταουν, στην Ουάσιγκτον, στα πλαίσια ειδικού προγράμματος.
Πολιτική σταδιοδρομία
Η Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε με τον πρώην Πρόεδρο της Πολωνίας Λεχ Κατσίνσκι σε συνάντηση τους το 2009.
Το 1975 ανέλαβε επιθεωρήτρια του προσωπικού της Κρατικής Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Λιθουανικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας. Από το 1976 ως το 1983 εργάστηκε σε βοηθητική θέση σε εργαστήρι γουνοποιίας, στο Λένινγκραντ. Το 1983 ανέλαβε γραμματέας στη Λιθουανική Ακαδημία και ως το 1990 δίδαξε στο σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Βίλνιους, ως επικεφαλής του Γεωργικού Τμήματος. Ακολούθησαν πολλές θέσεις, όπως στο Τμήμα Επιστημών του Οικονομικού Ινστιτούτου (1990-91), στο γραφείο του πρωθυπουργού (1991), στο Υπουργείο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (1991–1993), στο υπουργείο Εξωτερικών (1993–1994), ως αντιπρόσωπος της Λιθουανίας στην ΕΕ (1994-95), στην λιθουανική πρεσβεία στις ΗΠΑ (1996-99) και το 1999 έγινε υφυπουργός Οικονομικών. Εν συνεχεία το 2000 ανέλαβε υφυπουργός Εξωτερικών (2000-2001) , για να υπουργοποιηθεί το 2001 στο υπουργείο Οικονομικών.
Ευρωπαία επίτροπος
Την 1η Μαΐου 2004 απεχώρησε από το υπουργείο για να αναλάβει Ευρωπαία επίτροπος και από τον Νοέμβριο του 2004 αρμόδια για τον Οικονομικό Σχεδιασμό και τον Προϋπολογισμό. Τον Νοέμβριο του 2005 η Γκριμπαουσκάιτε ονομάστηκε «Επίτροπος της χρονιάς» σε δημοσκόπηση της European Voice Europeans of the Year.
Εκλογή στην προεδρία
Στις 26 Φεβρουαρίου 2009 η Γκριμπαουσκάιτε ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της για τις προεδρικές εκλογές του 2009. Στον λόγο της ανέφερε ότι αποφάσισε να επιστρέψει στη Λιθουανία αν αποφασίσει ο λαός ότι την χρειάζονται τη στιγμή εκείνη. Όπως τόνισε, όλοι επιθυμούσαν πολύ την αλήθεια, τη διαφάνεια και την υπεύθυνη διοίκηση για τη χώρα.[13]
Τον Φεβρουάριο του 2009 οι δημοσκοπήσεις τής έδιναν προβάδισμα στην κούρσα για την προεδρία[14] Στις προεδρικές εκλογές, οι οποίες διεξήχθησαν στις 17 Μαΐου 2009 κέρδισε άνετα με 68,18% των ψήφων από τον πρώτο γύρο. Έγινε έτσι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στη χώρα.[15] Ανέλαβε πρόεδρος στις 12 Ιουλίου 2009 και διαδέχθηκε τον Βάλντας Άνταμκους.
[16] Οι πρώτες της προεδρικές επισκέψεις στο εξωτερικό έγιναν στη Σουηδία και στη Λετονία.[17] Τον Απρίλιο του 2011 πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Νορβηγία.[18]
Εκλογές 2014
Στις 11 Μαΐου 2014 προηγήθηκε στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών με ποσοστό 45,8%, ενώ ο κοντινότερος υποψήφιος, Ζίγκμαντας Μπαλτσούτις συγκέντρωσε 13,7%. Η Γκριμπαουσκάιτε επικράτησε στον δεύτερο γύρο του αντιπάλου της, με ποσοστό 57,8% έναντι 40,1% για τον Μπαλτσούτις.[19]
_(cropped).jpg)
