Πριν το 2016 ο νομός Σαράντ-Μαριτίμ ανήκε διοικητικά στην περιοχή Πουατού-Σαράντ, η οποία συνενώθηκε με την Ακουιτανία και το Λιμουζέν και πλέον αποτελούν τη νέα διοικητική περιοχή της Νέας Ακουιτανίας.
Η INSEE και το Ταχυδρομείο του αποδίδουν τον κωδικό 17. Πρωτεύουσα είναι η Λα Ροσέλ.
Οι κάτοικοι του νομού ονομάζονται Σαρανταί (ζ) μαριτίμ.[2]
Τοπωνυμία
Το όνομα του νομού Σαράντ-Μαριτίμ (στα ελληνικά σημαίνει Θαλάσσια Σαράντ) προέρχεται από τον ποταμό Σαράντ. Όσον αφορά το επίθετο «θαλάσσια», αυτό προέρχεται από την γεωγραφική θέση του νομού στις ακτές του Ατλαντικού Ωκεανού.
Αρχικά, ο νομός ονομάστηκε Κάτω-Σαράντ (Charente-Inférieure), λόγω της θέσης του στον κάτω ρου του ποταμού, από την ίδρυσή του το 1790 μέχρι τις 4 Σεπτεμβρίου 1941, οπότε και μετονομάστηκε σε Σαράντ-Μαριτίμ.
Στα σαιντονγκαί, την τοπική διάλεκτο, το όνομα του νομού είναι Chérente-Marine.
Γεωγραφικά στοιχεία
Το παλιό λιμάνι της Λα Ροσέλ, πρωτεύουσας του νομούΘέση του νομού Σαράντ-Μαριτίμ στη Νέα Ακουιτανία
Ο νομός Σαράντ-Μαριτίμ είναι τμήμα της διοικητικής περιοχής Νέα Ακουιτανία. Έχει έκταση 6.864 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Διοικητικά αποτελείται από 5 διαμερίσματα και περιλαμβάνει 463 κοινότητες. Ο πληθυσμός του νομού είναι 642.191 (στην απογραφή του 2016).
Συνορεύει με τους νομούς: στα νότια με τη Ζιρόντ, στα ανατολικά με τη Σαράντ, στα βορειοανατολικά με το νομό Ντε-Σεβρ και τη Δορδόνη και στα βόρεια με τη Βαντέ. Στα δυτικά βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό.
Πρωτεύουσα του νομού είναι η Λα Ροσέλ με 75.736 κατοίκους (2016), που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 400 χιλιομέτρων κατ'ευθεία γραμμή (470 οδικώς) νοτιοδυτικά του Παρισιού.[3]
Οι μεγαλύτεροι ποταμοί που διαρρέουν το νομό είναι ο Σαράντ και οι παραπόταμοί του, Μπουτόν και Σένι. Επίσης, οι ποταμοί Σεβρ Νιορταίζ, Σεντρ και Γαρούνας, στο κατάντη τμήμα του, το οποίο είναι οι εκβολές της Ζιρόντ, οι μεγαλύτερες στην Ευρώπη.
Ο νομός αποτελεί το βόρειο τμήμα του λεκανοπεδίου της Ακουιτανίας. Χωρίζεται από την Οροσειρά της Αρμορικής με το Μαραί Πουατεβάν (Βάλτος του Πουατού) στα βορειοδυτικά και από το λεκανοπέδιο του Παρισιού με το Σέιγ ντυ Πουατού (Κατώφλι του Πουατού) στα βορειοανατολικά. Το υψηλότερο σημείο του νομού βρίσκεται στο δάσος Σαντμερλιέρ, κοντά στην κοινότητα Κοντρέ στα βορειοανατολικά και ανέρχεται στα 173 μέτρα.
Η συνολική επιφάνεια της ακτογραμμής του νομού είναι 433 χιλιόμετρα, εκ των οποίων 230 χιλιόμετρα είναι η ακτογραμμή των νησιών που περιλαμβάνει 5 νησιά:
Το Ιλ ντε Ρε, βρίσκεται κοντά στη Λα Ροσέλ, ανάμεσα στις ακτές του νομού και της Βαντέ. Το Σαιν-Μαρτέν-ντε-Ρε θεωρείται η ιστορική πρωτεύουσα του νησιού.
Το Ιλ ντ' Αι βρίσκεται ανάμεσα στο νησί Ολερόν και την παραθαλάσσια κωμόπολη Φουρά, στο βόρειο άκρο των εκβολών του ποταμού Σαράντ.
Το Ιλ ντε Μαντάμ είναι το μικρότερο από τα νησιά του νομού. Βρίσκεται στην αριστερή όχθη των εκβολών του ποταμού Σαράντ μεταξύ της χερσονήσου Φουρά και του νησιού Αι στα βόρεια, και του παραθαλάσσιου θέρετρου Πορ-ντε-Μπαρκ στο νότο, κοινότητα στην οποία ανήκει διοικητικά. Βρίσκεται απέναντι από το νησί Ολερόν και το διάσημο οχυρό Φορ Μπουαγιάρ.
Το Ιλ ντ'Ολερόν βρίσκεται στα ανοικτά των ακτών. Το μεγαλύτερο από τα γαλλικά μητροπολιτικά νησιά μετά την Κορσική, με μήκος 30 χιλιόμετρα και πλάτος 8 χιλιόμετρα (το ευρύτερο πλάτος), έχει έκταση 174 χμ2 και σχεδόν 22.300 μόνιμους κατοίκους.[4] Το κύριο κέντρο είναι το Σαιν-Πιέρ-ντ'Ολερόν. Το 1966, το νησί Ολερόν ήταν το πρώτο νησί που συνδέθηκε με την ήπειρο με γέφυρα και ακολούθησε το 1988 η γέφυρα στο νησί Ρε.
Το Ιλ ντε Νολ, το μικρότερο απ' όλα, βρίσκεται στην παραθαλάσσια κωμόπολη Μπουρσφράνκ-λε-Σαπί, έχει μήκος 390 μέτρα, πλάτος 160 μέτρα και στενότατη απόσταση 90 μέτρων. Παλαιότερα χρησιμοποιούνταν για οστρακοκαλλιέργειες.
Ο νομός Σαράντ-Μαριτίμ και οι παλιές επαρχίες από τις οποίες δημιουργήθηκε
Η δημιουργία του νομού
Ο νομός Σαράντ-Μαριτίμ είναι ένας από τους αρχικά 83 νομούς (πλέον 101) που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης στις 4 Μαρτίου 1790, με την κατάργηση των παλαιών επαρχιών. Το αρχικό όνομα του νομού ήταν Κάτω-Σαράντ έως το 1941, οπότε και έλαβε το σημερινό του όνομα.
Ο νομός δημιουργήθηκε από τις ιστορικές επαρχίες Σαιντόνζ και Ωνί και μικρά τμήματα των ιστορικών επαρχιών Πουατού και Ανγκουμουά.
Αρχικά, η πρωτεύουσα του νομού ήταν η κοινότητα Σαιντ, η οποία ήταν παλαιότερα η πρωτεύουσα της επαρχίας Σαιντόνζ. Αυτό άλλαξε το 1810 με αυτοκρατορικό διάταγμα του Ναπολέοντα που μετέφερε την πρωτεύουσα στη Λα Ροσέλ.
Από το 1960 έως το 2015 ήταν νομός της διοικητικής περιοχής Πουατού-Σαράντ, η οποία μαζί με τις πρώην περιοχές Λιμουζέν και Ακουιτανία από το 2016 συγκροτούν τη νέα περιοχή Νέα Ακουιτανία.
Προϊστορία-Αρχαιότητα
Η περιοχή έχει κατοικηθεί από την παλαιολιθική εποχή. Κοντά στη Σαιντ, στο Σαιν-Σεζαίρ, ανακαλύφθηκε ένας σκελετός Νεάντερταλ 34.000 ετών. Στην περιοχή αυτών των ανασκαφών έχει κατασκευαστεί διαδραστικό προϊστορικό κέντρο που χρησιμοποιεί την τελευταία τεχνολογία επικοινωνίας.
Κατά τη διάρκεια της Γαλατο-ρωμαϊκής περιόδου, η πρωτεύουσα της Ακουιτανική Γαλατία ήταν το Santonum Mediolanum (σημερινό Σαιντ), η Αψίδα του Γερμανικού και το ρωμαϊκό αμφιθέατρο υπάρχουν ακόμη στην πόλη, μάρτυρες της παλιάς δόξας της.
Με την πτώση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας τον 5ο αιώνα, οι Βησιγότθοι εισέβαλαν στην περιοχή, που παρέμεινε υπό την κυριαρχία τους μέχρι την άφιξη του Κλοβίς (466-511) το 507, που ήταν ο πρώτος βασιλιάς των Φράγκων που ένωσε όλες τις φυλές των Φράγκων υπό την εξουσία του. Από τον 7ο αιώνα και μέσα στα όρια του βασιλείου των Φράγκων, δημιουργήθηκε το Δουκάτο της Ακουιτανίας. Το 1137, η Ελεονώρα της Ακουιτανίας, δούκισσα της Ακουιτανίας και κληρονόμος της περιοχής, παντρεύτηκε τον Γάλλο βασιλιά Λουδοβίκο Ζ', και οι δύο έλαβαν μέρος στη Β' Σταυροφορία, αλλά αποξενώθηκαν και ο γάμος τους ακυρώθηκε. Πολύ σύντομα η Ελεονώρα παντρεύτηκε τον δούκα της Νορμανδίας που αργότερα έγινε ο Ερρίκος Β' της Αγγλίας και η περιοχή βρέθηκε στην αγγλική κυριαρχία, τμήμα της αυτοκρατορίας των Πλανταγενετών, γεγονός που ήταν μία από τις αιτίες του Εκατονταετούς πολέμου που για περισσότερο από έναν αιώνα μαίνονταν στη Γαλλία.
Το 1568, η Λα Ροσέλ έγινε προτεσταντική, προπύργιο των Ουγενότων. Η διακήρυξη του Διατάγματος της Νάντης που υπεγράφη τον Απρίλιο του 1598 από τον βασιλιά Ερρίκο Δ' της Γαλλίας, χορήγησε στους Ουγενότους σημαντικές ελευθερίες και επανέφερε την ηρεμία και ευημερία στο τμήμα. Το 1627, έλαβε χώρα η πολιορκία της Λα Ροσέλ, καθώς η πόλη βλέποντας να χάνει τα προνόμια που είχε, αντιστάθηκε και εξεγέρθηκε, με τη βοήθεια των Άγγλων, κατά της πολιτικής ενοποίησης του γαλλικού κράτους που οργάνωναν ο Ρισελιέ και ο Λουδοβίκος ΙΓ'. Η πολιορκία διήρκεσε 13 μήνες, ο πληθυσμός υποβλήθηκε σε πείνα και παραδόθηκε και η Λα Ροσέλ επέστρεψε στην Καθολική βασιλική εξουσία χάνοντας πολλά από τα προνόμιά της. Από αυτή την εποχή χρονολογούνται οι οχυρώσεις στα νησιά του νομού.
Κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα, οι κοινότητες Λα Ροσέλ και Σαιντ γνώρισαν σημαντική αστική επέκταση.
Ο νομός, που δημιουργήθηκε το 1790, βρέθηκε μεταξύ της εξέγερσης της Βανδέας και της εξέγερσης της Γιρόνδης. Το 1806, ο Ναπολέων προκάλεσε έναν ηπειρωτικό αποκλεισμό για να στερήσει από την Αγγλία τις εμπορικές της δυνατότητες και έτσι μείωσε τη δραστηριότητα των παράκτιων λιμένων. Το 1810, ο Ναπολέων θέσπισε ένα διάταγμα το οποίο κατέστησε τη Λα Ροσέλ την πρωτεύουσα του νομού.
Το 1876 την περιοχή έπληξε ο μύκητας φυλλοξήρα και καταστράφηκε η παραγωγή κονιάκ. Ο νομός στράφηκε στη γεωργία, ειδικά στη γαλακτοπαραγωγή. Το 1890, εγκαινιάστηκε το λιμάνι της Λα Παλίς στη Λα Ροσέλ.
Το σιδηροδρομικό δίκτυο στο νησί Ολερόν εγκαινιάστηκε το 1904.
Β' Παγκόσμιος πόλεμος
Κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, ο νομός κατελήφθη από το γερμανικό στρατό και έγινε μέρος της κατεχόμενης Γαλλίας. Για την άμυνα κατά πιθανής απόβασης των Συμμαχικών δυνάμεων στην ακτή, η Οργάνωση Τοτ κατασκεύασε μια σειρά από οχυρωματικά έργα στην περιοχή, τμήμα του Τείχους του Ατλαντικού. Τα αμυντικά έργα, όπως τα οχυρά καταφύγια, είναι εμφανή, στις ακτές του νομού και στο νησί Ολερόν.
Στο τέλος του πολέμου υπήρχαν μόνο δύο θύλακες γερμανικής αντίστασης: Η Λα Ροσέλ, στα βόρεια και η Ρουαγιάν στο νότο. Παρά το γεγονός ότι καταστράφηκε σχεδόν εντελώς κατά τη διάρκεια βομβιστικής επιδρομής της RAF στις 5 Ιανουαρίου 1945, η πόλη Ρουαγιάν δεν απελευθερώθηκε από τη γαλλική αντίσταση μέχρι τον Απρίλιο του ίδιου έτους. Η Λα Ροσέλ απελευθερώθηκε στις 9 Μαΐου 1945.
Διοικητική διαίρεση
Τα διαμερίσματα του νομού
Ο νομός Σαράντ-Μαριτίμ χωρίζεται σε 5 διαμερίσματα, 27 καντόνια και 463 κοινότητες:
Διαμέρισμα
Καντόνια
Κοινότητες
Πληθυσμός
Απογραφή 2016
Έκταση
χμ²
Πυκνότητα
Κάτ./χμ²
Κωδ.
INSEE
Ζονζάκ
4
129
67.989
1.740,05
39
171
Λα Ροσέλ
9
58
215.707
852,65
253
173
Ροσφόρ
12
78
189.875
1.534,64
124
172
Σαιντ
6
88
116.057
1.320,29
88
174
Σαιν-Ζαν-ντ'Ανζελί
3
110
52.563
1.415,97
37
175
Σύνολο νομού
27
463
642.191
6.863,60
94
17
Πόλεις
Τα διαμερίσματα του νομού και οι πρωτεύουσες
Οι κυριότερες πόλεις του νομού Σαράντ-Μαριτίμ είναι:
Η οικονομία του νομού βασίζεται σε τρεις μεγάλους τομείς: τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τη βιομηχανία. Τα αλκοολούχα ποτά κονιάκ και πινώ είναι δύο από τα σημαντικά προϊόντα του νομού. Τα σημαντικότερα γεωργικά προϊόντα είναι αραβόσιτος, καλαμπόκι και ηλίανθος.
Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, οικογένειες συρρέουν από όλη την Ευρώπη για να απολαύσουν τον ήλιο και τη θάλασσα στα παραθαλάσσια θέρετρα και να απολαύσουν τα τοπικά θαλασσινά. Το Ρουαγιάν, δημοφιλές για τις εκτεταμένες παραλίες και τα αξιοθέατα του, είναι ένα από τα πιο διάσημα παραθαλάσσια θέρετρα της ατλαντικής ακτής.
Σημαντικό κεφάλαιο της οικονομίας είναι η καλλιέργεια οστρακοειδών. Τα στρείδια και τα μύδια που καλλιεργούνται εδώ εξάγονται σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η Ροσφόρ είναι μια ναυπηγική περιοχή και υπήρξε μεγάλη ναυτική βάση από το 1665.
Η Λα Ροσέλ είναι η έδρα της βιομηχανικής παραγωγής του νομού. Ακριβώς έξω από την πόλη υπάρχει το εργοστάσιο της γαλλικής εταιρείας κατασκευών Alstom, όπου κατασκευάζονται υλικά για τους Γαλλικούς σιδηρόδρομους, το μετρό και γίνονται εξαγωγές σε άλλες χώρες. Είναι επίσης ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός, με το γραφικό μεσαιωνικό λιμάνι και τα τείχη της πόλης.
Ο τουρισμός είναι από τους κύριους τομείς της οικονομικής ανάπτυξης του νομού. Με τα 460 χιλιόμετρα ακτών με ωραίες ακρογιαλιές, το ήπιο κλίμα και τη σημαντική ιστορική κληρονομιά του, ο νομός Σαράντ-Μαριτίμ αποτελεί πόλο τουριστικής έλξης. Τα αρχιτεκτονικά μνημεία, τα νησιά, οι παλιές εκκλησίες αλλά και τα κέντρα θαλασσοθεραπείας και οι σπεσιαλιτέ της περιοχής προσελκύουν επισκέπτες σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.
