Ο Σάμιουελ Πακ Έλιοτ, ευρέως γνωστός ως Σαμ Έλιοτ (9 Αυγούστου 1944) είναι Αμερικανός ηθοποιός. Είναι αποδέκτης πολλών διακρίσεων, συμπεριλαμβανομένου ενός Βραβείο Σωματείου Ηθοποιών και ενός Βραβείου National Board of Review, ενώ έχει προταθεί για ένα Όσκαρ, δύο Χρυσές Σφαίρες και δύο Βραβεία Έμμυ Ζώνης Υψηλής Τηλεθέασης.
Ο Έλιοτ είναι γνωστός για το χαρακτηριστικό πλούσιο μουστάκι του και τη βαθιά φωνή του. Ξεκίνησε την κινηματογραφική του καριέρα με μικρές εμφανίσεις στα Ο δρόμος για τη Δύση (1967), Οι δύο ληστές (1969), τον πέμπτο κύκλο της τηλεοπτικής σειράς Επικίνδυνες αποστολές και ως γκεστ στο γουέστερνGunsmoke (1972) και τις τηλεοπτικές ταινίες Murder in Texas (1981) και The Shadow Riders (1982). Πρωταγωνίστησε στην ταινία Οι βάτραχοι (1972), ενώ η κινηματογραφική του επιτυχία ήταν στο δράμα Lifeguard (1976). Στη συνέχεια εμφανίστηκε στα Γρήγορος ή νεκρός (1987) και Conagher (1991), το τελευταίο από τα οποία του χάρισε μια υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Ηθοποιού σε Μίνι Σειρά ή Τηλεοπτική Ταινία. Έλαβε τη δεύτερη του Χρυσή Σφαίρα και τις πρώτες υποψηφιότητες για Βραβείο Έμμυ Ζώνης Υψηλής Τηλεθέασης για το Κορίτσια της Άγριας Δύσης (1995). Άλλοι τίτλοι ταινιών από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 περιλαμβάνουν το ιστορικό δράμα Gettysburg (1993) και το γουέστερν Σύγκρουση στον πράσινο βάλτο (επίσης 1993). Το 1998 έπαιξε τον Ξένο στην ταινία Ο μεγάλος Λεμπόφσκι.
Στη δεκαετία του 2000, ο Έλιοτ εμφανίστηκε σε δεύτερους ρόλους στο δράμα Ήμασταν κάποτε στρατιώτες (2002) και στις ταινίες με υπερήρωεςHulk (2003) και Ghost Rider (2007). Το 2015, έπαιξε ως guest στη σειρά Justified, η οποία του χάρισε ένα τηλεοπτικό βραβείο Επιλογής Κριτικών, και το 2016 άρχισε να πρωταγωνιστεί στη σειρά του NetflixΤο ράντσο. Στη συνέχεια είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στη δραματική κωμωδία Ο ήρωας (2017). Την επόμενη χρονιά, ο Έλιοτ επιλέχθηκε για το μουσικό δράμα Ένα αστέρι γεννιέται (2018), για το οποίο ήταν υποψήφιος για Όσκαρ Β΄ Ανδρικού Ρόλου, Βραβείο Επιλογής Κριτικών Β΄ Ανδρικού Ρόλου, Βραβείο Screen Actors Guild για εξαιρετική ερμηνεία από άνδρα ηθοποιός σε δεύτερο ρόλο και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Κριτικής . Ο Έλιοτ πρωταγωνίστησε στην αμερικανική δραματική μίνι σειρά 1883 (2021–2022), για την οποία κέρδισε Βραβείο Screen Actors Guild για την εξαιρετική ερμηνεία άνδρα ηθοποιού σε μίνι σειρά ή τηλεοπτική ταινία.
Ο Έλιοτ πέρασε τα εφηβικά του χρόνια στο βορειοανατολικό Πόρτλαντ[14] και αποφοίτησε από το Λύκειο Ντέιβιντ Ντάγκλας το 1962.[15] Μετά την αποφοίτησή του, ο Έλιοτ παρακολούθησε μαθήματα στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον με κατεύθυνση αγγλικά και ψυχολογία,[16] χωρίς όμως να πάρει πτυχίο.[9] Επέστρεψε στο Πόρτλαντ και παρακολούθησε μαθήματα στο το Κολέγιο Κλαρκ στο κοντινό Βανκούβερ της Ουάσιγκτον, όπου ολοκλήρωσε ένα διετές πρόγραμμα και έπαιξε σε μια παράσταση του Μάγκες και κούκλες.[14] Η εφημερίδα του Βανκούβερ Columbian έγραψε ότι ο Έλιοτ πρέπει να γίνει επαγγελματίας ηθοποιός. Μετά την αποφοίτησή του από το Κλαρκ το 1965, ο Έλιοτ εγγράφηκε ξανά στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον και έγινε μέλος της αδελφότητας Sigma Alpha Epsilon.[9] Εγκατέλειψε ξανά τις σπουδές του μετά τον θάνατο του πατέρα του από καρδιακή προσβολή.[9]
Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ο Έλιοτ μετακόμισε στο Λος Άντζελες για να ακολουθήσει καριέρα υποκριτικής, κάτι που ο πατέρας του τον είχε εμποδίσει να κάνει, προτρέποντάς τον να τελειώσει το κολέγιο.[9] Ο Έλιοτ εργάστηκε σε οικοδομή ενώ σπούδαζε υποκριτική και υπηρέτησε στην 146η πτέρυγα αερομεταφορών της Εθνικής Φρουράς της Καλιφόρνιας (η Φρουρά του Χόλιγουντ).[17]
Καριέρα
Οι πρώτες δουλειές
Ο Έλιοτ ξεκίνησε την καριέρα του ως καρατερίστας. Η εμφάνισή του, η φωνή και η συμπεριφορά του ταίριαζαν πολύ στα γουέστερν. Το 1969, κέρδισε την πρώτη του τηλεοπτική συμμετοχή στη σειρά Judd for the Defense στο επεισόδιο "The Crystal Maze".
Την ίδια χρονιά εμφανίστηκε στην εκπομπή Lancer στο επεισόδιο "Death Bait", υποδυόμενος τον Ρένσλο.[18] Ένας από τους πρώτους ρόλους του στον κινηματογράφο ήταν ως χαρτοπαίκτης που παρακολουθεί τον Σάντανς Κιντ (Ρόμπερτ Ρέντφορντ) στην εναρκτήρια σκηνή της ταινίας Οι δύο ληστές (1969).[19] Την τηλεοπτική σεζόν 1970–1971, ο Έλιοτ πρωταγωνίστησε ως Νταγκ Ρόμπερτ για αρκετά επεισόδια στην επιτυχημένη σειρά Επικίνδυνες αποστολές.[19] Ξεκινώντας το 1972, εμφανίστηκε ως καουμπόης σε μια σειρά από διαφημίσεις της μπίρας Falstaff.[20][21][22] Το 1975, ο Έλιοτ επιλέχθηκε για τον πρωταγωνιστικό ρόλο ως Τσαρλς Γουντ στην τηλεοπτική ταινία Ο ινδιάνος, με θέμα την αντίσταση του αρχηγού Τζόζεφ στη βίαιη απομάκρυνση της ινδιάνικης φυλής του από το αμερικανικό κράτος στο Άινταχο.[23]
Από το 1976 έως το 1977, έπαιξε τον πρωταγωνιστικό χαρακτήρα στη μίνι σειρά Once an Eagle, μια προσαρμογή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Άντον Μάιρερ, με τις Έιμι Ίρβινγκ, Κιμ Χάντερ και Μέλανι Γκρίφιθ.[24] Είχε επίσης πρωταγωνιστικό ρόλο ως Ρικ Κάρλσον στην καλοκαιρινή επιτυχία Lifeguard (1976), η οποία σηματοδότησε την πρώτη επιτυχία του σε ταινία μεγάλου μήκους.[25] Ερμήνευε έναν ναυαγοσώστη στη Νότια Καλιφόρνια που επαναξιολογεί τις επιλογές της ζωής του.[26]
Αναγνώριση ως καρατερίστας
Ο Έλιοτ έπαιξε τον Τομ Κίτινγκ στη μίνι σειρά Άσπεν το 1977. Αργότερα έπαιξε έναν δολοφόνο στη μίνι σειρά Murder in Texas (1981) δίπλα στη Φάρα Φόσετ και τη μελλοντική σύζυγό του Κάθριν Ρος,[27] και πρωταγωνίστησε με τη Σέριλ Λαντ στο A Death in California (1985).[28] Το 1979, συμπρωταγωνίστησε με τον Τομ Σέλεκ στη δημοφιλή μίνι σειρά Οι παράνομοι.[29]
Ο Έλιοτ είχε έναν δεύτερο ρόλο στην ταινία Μάσκα (1985) δίπλα στη Σερ. Έπαιξε μια σκληροτράχηλη αλλά τελικά συμπαθητική πατρική φιγούρα στη χριστουγεννιάτικη ταινία Ο τάρανδος του Αϊ Βασίλη (1989). Έχει εμφανιστεί ως γκεστ σε εκπομπές όπως Felony Squad, Gunsmoke, Λάνσερ και Χαβάη 5-0, και έχει συμμετάσχει σε πολλές τηλεταινίες, όπως το Κορίτσια της Άγριας Δύσης (1995), στις οποίες ενσάρκωσε τον Άγριο Μπιλ Χίκοκ.
Το 1986, πρωταγωνίστησε στην τηλεταινία Σαμ Χιούστον: Ο ήρωας του Τέξας, βασισμένη στη βιογραφία του Σαμ Χιούστον. Ο ρόλος του επέτρεψε να παίξει τον Χιούστον τόσο ως μαχητή όσο και ως άνθρωπο που εξελίχθηκε σε επιδέξιο πολιτικό ηγέτη.Έπαιξε επίσης τον Γουέιντ Γκάρετ στην ταινία Ο μπράβος (1989) ως μέντορας και φίλος του χαρακτήρα του Πάτρικ Σουέιζι. Το 1991, ο Έλιοτ και η σύζυγός του Κάθριν Ρος πρωταγωνίστησαν στη μεταφορά του μυθιστορήματος Conagher (1991).[30]
Έπαιξε τον ταξίαρχο Τζον Μπάφορντ στο ιστορικό δράμα Gettysburg του 1993 και την ίδια χρονιά έπαιξε τον Βίρτζιλ Ερπ στο γουέστερνΣύγκρουση στον πράσινο βάλτο (1993).[31] Ο Έλιοτ έπαιξε τον Ξένο, έναν χαρακτήρα που αφηγείται την ιστορία του Μεγάλου Λεμπόφσκι(1998).[31] Συμπρωταγωνίστησε στο Ήμασταν κάποτε στρατιώτες (2002). Υποδήθηκε τον στρατηγό στην ταινία δράσηςHulk το 2003.
Τα μετέπειτα χρόνια
Το 2005, εμφανίστηκε στο Thank You for Smoking ως πρώην καουμπόι διαφημίσεων Marlboro Man που έχει πάθει καρκίνο του πνεύμονα. Το 2006 χάρισε τη φωνή του στον χαρακτήρα Μπεν στην ταινία κινουμένων σχεδίων Φάρμα στόρι.
Το 2009, ο Έλιοτ έπαιξε έναν μικρό ρόλο στο Ραντεβού στον αέρα στο οποίο υποδύθηκε τον επικεφαλής πιλότο της American Airlines. Εμφανίστηκε τρεις φορές στο Parks and Recreation. Στη συνέχεια έδωσε τη φωνή του στον Μπάστερ στην ταινία κινουμένων σχεδίωνMarmaduke (2010). Ερμήνευσε έναν δεύτερο ρόλο στο θρίλερΟ κανόνας της σιωπής και έπαιξε έναν προπονητή αμερικανικού ποδοσφαίρου στη δραματική ταινία του 2014 Η μεγάλη μέρα.
Το 2015, ο Έλιοτ εμφανίστηκε δίπλα στη Λίλι Τόμλιν ως πρώην αντικείμενο του πόθου μιας ηλικιωμένης που προσπαθούσε να βοηθήσει την έγκυο εγγονή της στην κωμωδίαΠαράξενη 'γιαγιά'.[32] Την ίδια χρονιά εμφανίστηκε στη ρομαντική κομεντίΘα σε δω στα ονειρά μου, και έπαιξε έναν ρόλο στην ανεξάρτητη ταινία Digging for Fire.[33] Το 2015, κέρδισε το τηλεοπτικό βραβείο Critics' Choice καλύτερος γκεστ ηθοποιού σε δράμα για τον ρόλο του στην εκπομπή του Δικτύου FXJustified.[33]
Αναβίωση σταδιοδρομίας και αναγνώριση
Το 2015, ο Έλιοτ άρχισε να εμφανίζεται στη σειρά του NetflixΤο ράντσο, δίπλα στον Άστον Κούτσερ.[34] Χάρισε τη φωνή του στον Μπουτς στην ταινία κινουμένων σχεδίων Ο Καλόσαυρος (2015).[35]
Το 2017, ο Έλιοτ πρωταγωνίστησε στον Ήρωα, ως Λι Χέιντεν, ένα γερασμένο είδωλο των γουέστερν με χρυσή φωνή.[36] Η δουλειά του στην ταινία έλαβε μεγάλη αναγνώριση από τους κριτικούς με τον Τζόι Μάτζιντσον να γράφει στο AwardsCircuit "ο Έλιοτ είναι τέλειος εδώ".[37] Αργότερα το ίδιο έτος, ο Έλιοτ πρωταγωνίστησε στο The Man Who Killed Hitler and then the Bigfoot.[38]
Την επόμενη χρονιά, ο Έλιοτ πρωταγωνίστησε στο Ένα αστέρι γεννιέται (2018), στο οποίο υποδύεται τον Μπόμπι Μέιν, τον μεγαλύτερο ετεροθαλή αδερφό του πρωταγωνιστή Μπράντλεϊ Κούπερ.[39] Ο Έλιοτ κέρδισε την αποδοχή των κριτικών για την ερμηνεία του, κερδίζοντας το Βραβείο Εθνικού Συμβουλίου Κριτικής Καλύτερου Β' Ανδρικού Ρόλου.[40] Ήταν επίσης υποψήφιος για Βραβείο Σωματείου Ηθοποιών, καθώς και για Όσκαρ Β΄ Ανδρικού Ρόλου, την πρώτη του υποψηφιότητα στην καριέρα του. Σχολιάζοντας την υποψηφιότητά του για Όσκαρ, ο Έλιοτ δήλωσε «Καιρός ήταν!»[41]
Το 2022, ο Έλιοτ έπαιξε στη μίνι σειρά του Paramount+1883, ένα πρίκουελ της σειράς Yellowstone.
Προσωπική ζωή
Ο Έλιοτ παντρεύτηκε την ηθοποιό Κάθριν Ρος το 1984 και έγινε ο πέμπτος σύζυγός της.[42] Έχουν μια κόρη, την Κλίο,[43] που είναι μουσικός στο Μαλιμπού της Καλιφόρνιας.[44] Η Ρος και ο Έλιοτ ζουν σε ένα παραθαλάσσιο ράντσο στο Μαλιμπού, το οποίο αγόρασαν τη δεκαετία του 1970.[9] Ο Έλιοτ διατηρεί και ένα ακίνητο στην στο Όρεγκον.[9] Μετά τον θάνατο της μητέρας του το 2012, κληρονόμησε και το πατρικό του σπίτι στο βορειοανατολικό Πόρτλαντ.[9]
↑Variety Staff (31 Δεκεμβρίου 1975). «Lifeguard». Variety. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Φεβρουαρίου 2017.
↑Rettenmund, Matthew (1995). Totally Awesome 80s: A Lexicon of the Music, Videos, Movies, TV Shows, Stars, and Trends of that Decadent Decade. New York: Macmillan. σελ. 141. ISBN978-0-312-14436-4.