Ο Νικόλας Τζέφρι Λεμπριέρε Χάμοντ (αγγλικά: Nicholas Geoffrey Lemprière Hammond) (15 Νοεμβρίου 1907 - 24 Μαρτίου 2001) γνωστός ως N. G. L. Hammond (για συντομία) ήταν Βρετανός ιστορικός, γεωγράφος, κλασικιστής και πράκτορας στο βρετανικό Εκτελεστικό Ειδικών Επιχειρήσεων (SOE) στην κατεχόμενη Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Χάμοντ θεωρήθηκε ο κορυφαίος ειδικός στην ιστορία της αρχαίας Μακεδονίας.^[9][10] Αναγνωρίστηκε για τη σχολαστική του έρευνα στη γεωγραφία, την ιστορική τοπογραφία και την ιστορία της αρχαίας Μακεδονίας και της αρχαίας Ηπείρου.^[11]

Γεννήθηκε στις 15 Νοεμβρίου του 1907 στην νότια Σκωτία, και συγκεκριμένα στην πόλη Άυρ. Ο Χάμοντ φοίτησε σε κολέγιο στο Εδιμβούργο και αργότερα σε ένα αυτοδιοικούμενο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.^[12] Ήταν έξοχος μαθητής και πέρασε επίσης διακοπές στην Ελλάδα και την Αλβανία το 1929, αποκτώντας γνώση της τοπογραφίας και του εδάφους. Αυτές οι ικανότητες τον οδήγησαν να προσληφθεί από τις Επιχειρήσεις Ειδικών Αποστολών κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου το 1940. Οι δραστηριότητές του περιλάμβαναν πολλές επικίνδυνες αποστολές δολιοφθοράς στην Ελλάδα (κυρίως στην Κρήτη) καθώς και στην Αλβανία. Ως αξιωματικός, το 1944 ήταν διοικητής της Συμμαχικής στρατιωτικής αποστολής στην ελληνική αντίσταση στη Θεσσαλία και τη Μακεδονία.^[13] Εκεί γνώρισε τις περιφέρειες αυτές σε βάθος. To 1983 του απονεμήθηκε η Διακεκριμένη Διαταγή Υπηρεσίας και το Ελληνικό Τάγμα του Φοίνικα.

Στη μεταπολεμική περίοδο, ο Χάμοντ επέστρεψε στον ακαδημαϊκό χώρο ως ανώτερος δάσκαλος στο κολέγιο Κλερ του Κέιμπριτζ. Το 1954 διορίστηκε διευθυντής του κολεγίου Κλίφτον στο Μπρίστολ και το 1962 διορίστηκε καθηγητής Ελληνικής γλώσσας στο πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, θέση που κατείχε μέχρι την αποχώρησή του το 1973. Εκλέχτηκε μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας το 1968 και επίτιμο μέλος του "Centre des Nouvelles études de l'histoire, de la philosophie et des problèmes sociaux à Clermont-Ferrand" το 1988.^[14]

Το κύριο ενδιαφέρον του Χάμοντ ήταν πάντα η ελληνική ιστορία, και το επίκεντρο της βόρειας Ελλάδας και η ιστορία της Μακεδονίας. Το ερευνητικό του έργο βοήθησε σε μεγάλο βαθμό τις περιόδους που πέρασαν σε άδεια στο Ινστιτούτο Προχωρημένων Μελετών στο Νιου Τζέρσεϊ, στο Εθνικό Κέντρο Ανθρωπιστικών Επιστημών στη Βόρεια Καρολίνα και στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στην Αθήνα. Έγραψε περισσότερα από 130 άρθρα, τα οποία ασχολούνται με την ελληνική ιστορία από τις πρώτες φορές μέχρι τη ρωμαϊκή κατάκτηση. Ήταν γνωστός για τα έργα του για τον Μέγα Αλέξανδρο και για την Βεργίνα, την αρχαία βασιλική πόλη της Μακεδονίας, πριν από τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις.

Ο Νικόλας Χάμοντ παντρεύτηκε, το 1938, την Μαργαρίτα Τάουνλι. Είχαν δύο γιους και τρεις κόρες.

1. A History of Greece to 322 B.C. (1959)
2. Epirus: the Geography, the Ancient Remains, the History and Topography of Epirus and Adjacent Areas (1967)
3. Migrations and invasions in Greece and Adjacent Areas (1976)
4. ed. Atlas of the Greek and Roman World in Antiquity (1981)
5. Philip of Macedon (1994)
6. The Genius of Alexander the Great (1997)
7. The Classical Age of Greece (1999)
8. Poetics of Aristotle: Rearranged, Abridged and Translated for Better Understanding by the General Reader (2001)
9. A History of Macedon Volume I: Historical Geography and Prehistory (1972)
10. A History of Macedon Volume II: 550-336 B.C. (1979)
11. A History of Macedon Volume III: 336-167 B.C. (1988)
12. Alexander the Great. King, Commander, and Statesman
13. History of Macedonia
14. Κλασικό λεξικό της Οξφόρδης (1970) (δεύτερη έκδοση)
15. The end of Mycenaean Civilization and Dark Age: the literary tradition (1962)