Ανήλθε στο θρόνο μετά από μια ανακτορική συνωμοσία που εκθρόνισε τον τρελό θείο του Μουσταφά Α’ (1617-1618, 1622-1623) το 1623. Όταν ανήλθε στο θρόνο, σε ηλικία μόλις 11 ετών, χρησιμοποιήθηκε από την παλατιανή κλίκα της μητέρας του Κιοσέμ Σουλτάνας, η οποία στην ουσία κυβερνούσε την αυτοκρατορία στο όνομά του. Την περίοδο εκείνη η αυτοκρατορία περιέπεσε σε αναρχία, οι Πέρσες εισέβαλαν στη Μεσοποταμία, μεγάλο μέρος της Ανατολίας περιήλθε στον έλεγχο επαναστατών και σαν αποκορύφωμα, το 1631 οι γενίτσαροι στασίασαν, εισέβαλαν στο παλάτι και εκτέλεσαν τον Μεγάλο Βεζίρη ενώπιον του Σουλτάνου. Φοβούμενος ότι θα έχει την τύχη του αδελφού του Οσμάν Β΄ (1618-1622) αποφάσισε να ενισχύσει το κύρος του.
Αρχικά επανέφερε το έθιμο της αδελφοκτονίας και εκτέλεσε τρία από τα αδέλφια του, προκειμένου να μη βρεθεί αντιμέτωπος με κάποια παλατιανή συνωμοσία. Επίσης επέβαλε απαγόρευση στη διάθεση καπνού και αλκοόλ στην Κωνσταντινούπολη, θέλοντας να επαναφέρει την πειθαρχία στο στράτευμα. Μάλιστα λέγεται πως πολλές φορές περιπολούσε ο ίδιος στην Πόλη και όταν έβλεπε κάποιον στρατιώτη να πίνει ή να καπνίζει, τον εκτελούσε ο ίδιος, γεγονός που δικαιολογεί τη φήμη για τη σκληρότητα και τη βιαιότητά του. Ο ίδιος ήταν ιδιαίτερα μεγαλόσωμος και δυνατός, και παρά τις απαγορεύσεις ήταν αλκοολικός[3]
.
Τελευταία Χρόνια
Κατά τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του ανέπτυξε αξιόλογη στρατιωτική δράση. Ανασυγκρότησε το στρατό, απεκατέστησε την τάξη στην Ανατολία συντρίβοντας του επαναστάτες και επανέλαβε τις πολεμικές επιχειρήσεις κατά της Περσίας. Οργανώνοντας επιτυχημένη αντεπίθεση κατάφερε να ανακαταλάβει το Αζερμπαϊτζάν, την Ταυρίδα, το Χαμαντάν και τελικά με μια ύστατη επίθεση να ανακτήσει τη Βαγδάτη, καταφέρνοντας να κλείσει ευνοϊκή για τους Οθωμανούς συνθήκη ειρήνης με τους Πέρσες το 1639.
Θάνατος
Μετά τη στρατιωτική του επιτυχία επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη με ενισχυμένο κύρος ξεκινώντας μια σειρά από οικονομικά και πολιτικά μέτρα με στόχο την ανόρθωση του κράτους. Ο αιφνίδιος θάνατός του από κίρρωση του ήπατος στις 9 Φεβρουαρίου1640 θα τερματίσει απότομα το ανορθωτικό του έργο. Λίγο πριν πεθάνει, έδωσε την εντολή να εκτελέσουν τον αδελφό του Ιμπραήμ Α΄, τελευταίο εν ζωή μέλος της Οσμανλικής δυναστείας, τον οποίο έκρινε ακατάλληλο για το θρόνο.[4]
Αν η εντολή του εκτελούταν, αυτό θα σήμανε το τέλος της Οσμανλικής δυναστείας, την οποία σε αυτή την περίπτωση θα διαδέχονταν οι Χάνοι της Κριμαίας. Η παρέμβαση όμως της Ατικέ Σουλτάνας και άλλων παλατιανών αξιωματούχων απέτρεψε την εκτέλεση της εντολής του, και έτσι μετά το θάνατο του Μουράτ, ο Ιμπραήμ τον διαδέχτηκε ως ο επόμενος Σουλτάνος (1640-1648), παρά το γεγονός ότι ήταν ψυχικά και διανοητικά άρρωστος.
