Ο Δήμος Πειραιά αποτελεί τον κεντρικό δήμο της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά και έδρα της ομώνυμης Περιφερειακής Ενότητας, στην Περιφέρεια Αττικής. Η έκτασή του είναι περίπου 10,8km2 και ο πληθυσμός του 163.572 κάτοικοι (Απογραφή 2021).
Ιστορία
Ο Δήμος Πειραιώς ιδρύθηκε το 1835 και αποτέλεσε έναν από τους δήμους στους οποίους διαιρέθηκε αρχικά η Αττική. Τα αρχικά όρια του δήμου διατηρήθηκαν σχεδόν αμετάβλητα για περίπου έναν αιώνα. Το 1925 αποσπάστηκε από τον δήμο ο οικισμός Νέο Φάληρο που ορίστηκε έδρα της Κοινότητας Νέου Φαλήρου. Το 1934 αποσπάστηκε ο οικισμός Κουτσικάρι από τον Δήμο Αθηναίων και εντάχθηκε στον Δήμο Πειραιώς. Τα επόμενα χρόνια πραγματοποιήθηκαν αποσπάσεις οικισμών από τον Δήμο Πειραιώς και σύσταση νέων δήμων. Το 1933 αποσπάστηκε ο οικισμός Νέα Κοκκινιά που ορίστηκε έδρα του Δήμου Νέας Κοκκινιάς (μετέπειτα Δήμος Νίκαιας). Την ίδια χρονιά αποσπάστηκε επίσης το Πέραμα που ορίστηκε έδρα της Κοινότητας Περάματος. Στην Κοινότητα Περάματος εντάχθηκε επίσης ο οικισμός Νέο Ικόνιο. Την επόμενη χρονιά αποσπάστηκε ο οικισμός Κουτσικάρι που ορίστηκε έδρα της Κοινότητας Κορυδαλλού και την ίδια χρονιά αποσπάστηκε ο οικισμός Ταμπούρια που ορίστηκε έδρα του νεοσύστατου δήμου Ταμπουρίων. Στον Δήμο Ταμπουρίων εντάχθηκαν επίσης οι οικισμοί Αμφιάλη, Ανάληψη, Ανάσταση, Ευγενία και Άγιος Γεώργιος Κερατσινίου. Το 1950 αποσπάστηκε ο οικισμός Δραπετσώνα και ορίστηκε έδρα της Κοινότητας Δραπετσώνος. Το 1968 επανήλθε στον Δήμο Πειραιά το Νέο Φάληρο καθώς ο Δήμος Νέου Φαλήρου καταργήθηκε. Τα επόμενα χρόνια ο Δήμος Πειραιά έμεινε αμετάβλητος και διατηρήθηκε αμετάβλητος και μετά την εφαρμογή του Προγράμματος Καλλικράτης το 2010.[1]
Δημοτικές Κοινότητες, Συνοικίες & Περιοχές
Με βάση το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΦΕΚ 79/Δ/1988), ο Δήμος Πειραιά διαιρείται σε πέντε δημοτικές κοινότητες (Πρόγραμμα Καλλικράτης), 20 συνοικίες και 51 πολεοδομικές ενότητες (γειτονιές). Στο ΓΠΣ δεν γίνεται ρητή αναφορά σε επιμέρους ονομασίες των συνοικιών ή των γειτονιών, παρά μόνο αριθμούνται με βάση το διαμέρισμα ή την συνοικία της οποίας αποτελούν υποδιαίρεση.
Δημοτικές Κοινότητες
Ο Δήμος Πειραιά χωρίζεται σε 5 κοινότητες.
Α' Κοινότητα
Πειραϊκή, Χατζηκυριάκειο, Νέα Καλλίπολη, Πηγάδα, Υδραίικα, Φρεαττύδα, Βρυώνη, Κέντρο
Β' Κοινότητα
Ζέα (ή Πασαλιμάνι), Τερψιθέα (ή Τρούμπα), Αγορά, Ηλεκτρικός (ή Λεμονάδικα), Γούβα του Βαβούλα, Καστέλλα (ή Προφήτης Ηλίας), Μικρολίμανο
Γ' Κοινότητα
Νέο Φάληρο, ΣΕΦ, Μυρτιδιώτισσα
Δ' Κοινότητα
Καμίνια, Απόλλωνας, Παλαιά Κοκκινιά
Ε' Κοινότητα
Ταμπούρια, Μανιάτικα, Αγία Σοφία, Παπαστράτειο, Άγιος Διονύσιος - Βούρλα, Κοπή
Συνοικίες & Περιοχές
Αναλυτικά οι συνοικίες και περιοχές στα διοικητικά όρια του Δήμου Πειραιά:
Στα όρια του Δήμου Πειραιά λειτουργούν 46 νηπιαγωγεία και 49 δημοτικά σχολεία, μεταξύ των οποίων και κάποια ειδικής αγωγής (1 νηπιαγωγείο και 4 δημοτικά)[3].
Επίσης, λειτουργούν 20 γυμνάσια (1 εσπερινό, 1 μουσικό σχολείο), 15 γενικά λύκεια (1 εσπερινό) και 12 επαγγελματικά (κάποια εκ των οποίων ειδικής επαγγελματικής εκπαίδευσης)[4].