Το Γαλάτσι είναι αστική περιοχή που ανήκει στην Περιφερειακή Ενότητα Κεντρικού Τομέα Αθηνών. Εκτείνεται βόρεια του Δήμου Αθηναίων στους πρόποδες του λόφου Τουρκοβούνια, που είναι ο υψηλότερος της Αθήνας. Είναι από τις περιοχές της πρωτεύουσας με το μεγαλύτερο ποσοστό πρασίνου, αλλά ταυτόχρονα και μία από τις πιο πυκνοκατοικημένες.
Δήμος Γαλατσίου
Ως δήμος συγκροτήθηκε στις 16 Αυγούστου 1964.[1] Καταλαμβάνει έκταση 4 τ.χλμ. και βρίσκεται περίπου 4 χλμ. βόρεια από το κέντρο της Αθήνας. Συνορεύει στα βόρεια με τη Νέα Ιωνία, ανατολικά με τη Φιλοθέη και το Παλαιό Ψυχικό, ενώ στα νότια και δυτικά με τον Δήμο Αθηναίων. Έχει μέσο υψόμετρο 200 μ. και πληθυσμό 57.917 κατοίκους, σύμφωνα με τα αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού 2021.[2]
Συγκοινωνίες
Η περιοχή εξυπηρετείται από γραμμές τρόλεϊ και λεωφορείων του ΟΑΣΑ. Ακόμη στους σχεδιασμούς της γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας, προβλέπονται τρεις σταθμοί στην ευρύτερη περιοχή (Γαλάτσι, Άλσος Βεΐκου, Ελικώνος)[3][4]. Η γραμμή 4 του Μετρό θα καταλήγει Γουδή, διατρέχοντας κομβικά σημεία της πρωτεύουσας, όπως Εξάρχεια, Ακαδημία, Κολωνάκι, Ευαγγελισμός, Καισαριανή, Ιλίσια και Ζωγράφου.
Αξιοθέατα και γνωστά σημεία του Γαλατσίου
Ομορφοκκλησιά
Η Ομορφοκκλησιά είναι ναός αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο ο οποίος χτίστηκε τον 12ο αιώνα πάνω σε λείψανα παλαιοχριστιανικής εκκλησίας, η οποία με τη σειρά της είχε χτιστεί πάνω σε λείψανα αρχαίου ναού. Πρόκειται για μικρών διαστάσεων εγγεγραμμένο σταυροειδή με τρούλο ναό, με παρεκκλήσιο στα νότια και νάρθηκα στα δυτικά. Διαθέτει σπάνιες τοιχογραφίες, ενώ γύρω από τον ναό έχουν βρεθεί αρχαία λείψανα του 5ου - 4ου αιώνα π.Χ., όπου πιστεύεται ότι υπήρχε αρχαίο νεκροταφείο.
Ναός Αγίας Γλυκερίας
Χτίστηκε το 1590 από την Οσία Φιλοθέη και για παραπάνω από 300 χρόνια χρησιμοποιήθηκε σαν παρθεναγωγείο, μοναστήρι και κρυφό σχολειό. Γκρεμίστηκε το 1927 για να οικοδομηθεί στην ίδια θέση ο σημερινός ναός. Η Αγία Γλυκερία αποτελεί την πολιούχο του Γαλατσίου. Έναντι του ναού, βρίσκεται η Πηγή που δημιουργήθηκε το 1910 επί δημάρχου Αθηναίων Σπύρου Μερκούρη.
Άλσος Βεΐκου
Το Άλσος Βεΐκου αποτελεί μια τεράστια έκταση πρασίνου και είναι ένας από τους μεγαλύτερους πνεύμονες της Αθήνας. Διαθέτει καφετέριες, παιδική χαρά, γήπεδα (τένις, μπάσκετ, ποδοσφαίρου), κολυμβητήριο, θέατρο, θερινό κινηματογράφο και αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς Αθηναίους τα σαββατοκύριακα.
Το Σχολικό Συγκρότημα Γκράβας είναι το γνωστότερο και μεγαλύτερο συγκρότημα σχολείων στην Αθήνα, και βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του δήμου Αθηναίων, κοντά στις συνοικίες Κυπριάδου, Περιβόλια και στα σύνορα με το δήμο Γαλατσίου ενώ περιλαμβάνει νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια, Τ.Ε.Ε. και Ι.Ε.Κ. του δήμου Αθηναίων και του δήμου Γαλατσίου.
Στο Γαλάτσι λειτουργούν 10 δημοτικά (1ο, 2ο, 3ο, 4ο, 5ο, 7ο, 9ο, 11ο, 12ο και 16ο), 6 Γυμνάσια (1ο, 2ο, 3ο, 4ο, 5ο και 6ο), 4 Γενικά Λύκεια (1ο, 2ο, 3ο και 4ο), 2 Επαγγελματικά Λύκεια (1ο, 2ο), 1 ΤΕΕ (3ο) και 1 ΣΕΚ (6ο).
Τουρκοβούνια και Αττικό Άλσος
Τα Τουρκοβούνια, με μέγιστο υψόμετρο στα 337μ., αποτελούν τον υψηλότερο λόφο εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας. Πρόκειται για μία βραχώδη λοφοσειρά, στους δυτικούς πρόποδες της οποίας εκτείνεται το Γαλάτσι. Ο κύριος όγκος των Τουρκοβουνίων βρίσκεται στα σύνορα του Γαλατσίου με τον Δήμο Αθηναίων, πάνω στον οποίο υπάρχει το Αττικό Άλσος, ένα περιαστικό δάσος σημαντικής οικολογικής αξίας για ολόκληρο το λεκανοπέδιο, που αποτελεί δημοφιλή χώρο αναψυχής για τους Αθηναίους εξαιτίας της θέας και των λειτουργιών που προσφέρει. Ο λόφος του Προφήτη Ηλία, όπου και το ομώνυμο μοναστήρι έχει υψόμετρο 320 μέτρα. Οι υπόλοιπες βραχώδεις και γυμνές από βλάστηση κορυφές των Τουρκοβουνίων εκτείνονται προς τα βόρεια, κατά μήκος του ανατολικού Γαλατσίου μέχρι και το Άλσος Βεΐκου. Στον χώρο του Αττικού Άλσους επρόκειτο να χτιστεί ο Ναός του Σωτήρος, πιο γνωστό ως Τάμα του Έθνους, από την χούντα Παπαδόπουλου το 1971, για να εξελιχθεί σε οικονομικό σκάνδαλο, λόγω της αναστολής των περαιτέρω εργασιών.[5]
Ο Δήμος Γαλατσίου διαιρείται στις συνοικίες: Λαμπρινή, Ομορφοκκλησιά, Αγία Ειρήνη, Κρητικά, Κέντρο, Περιβόλια, Καραγιαννέικα, Άνω Γαλάτσι, Μενιδιάτικα, Ακτημόνων και Ζαμπέτα.
Διατελέσαντες Κοινοτάρχες - Δήμαρχοι
Πρόεδροι της Κοινότητας
Ιωάννης Παπαηλιού (1955-1959)
Αντώνιος Χωριανόπουλος του Αρτεμίου[7] (1959-1964)