Τα Μελίσσια είναι βόρειο προάστιο της Αθήνας, στην Περιφέρεια Αττικής και πιο συγκεκριμένα είναι δημοτική κοινότητα και έδρα του Δήμου Πεντέλης, ο οποίος απαρτίζεται επίσης από την Πεντέλη και τη Νέα Πεντέλη.
Δημιουργήθηκε μετά το 1922 από οικογένειες Μικρασιατών. Δήμαρχος από το 2019 έως το 2023 του Δήμου Πεντέλης ήταν η Δήμητρα Κεχαγιά και από το 2024 η Αναστασία Κοσμοπούλου.
Ιστορία
Κατά την αρχαιότητα τα Μελίσσια ήταν αγροτική περιοχή που υπαγόταν στα διοικητικά όρια του αρχαίου Δήμου Αθμόνων. Οι εκτάσεις της περιοχής χρησιμοποιούντο για καλλιέργεια, κτηνοτροφία, αλλά και από μελισσοκόμους. Κατά την τουρκοκρατία χρησίμευε ως κρησφύγετο με τις σπηλιές της στους πρόποδες του Πεντελικού, για τους κατοίκους του Αμαρουσίου.
Κατά μία άποψη το όνομα τους το πήραν από το χωριό Μελίσσια του Ακοντίου Βοιωτίας κατά τα χρόνια της Φραγκοκρατίας.
Μετά το 1920, άρχισαν να οικοδομούνται οι πρώτες υποτυπώδεις κατοικίες, κυρίως εξοχικές για τους επισκέπτες της Ιεράς Μονής, ενώ μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 αρχίζει ο μαζικός εποικισμός των Μελισσίων, σε εκτάσεις που παραχωρούνται σε οικογένεις Μικρασιατών από την Ιερά Μονή[1]. Προς διατήρηση της Μικρασιατικής Μνήμης δόθηκε σε γνωστό δρόμο η ονομασία των πρώτων εποικιστών Μελισσιωτών, η πλατεία δίπλα στο Ναό του Αγίου Γεωργίου ονομάζεται "Πλατεία Μικρασιατών", λειτουργεί ο Σύλλογος Μικρασιατών Μελισσίων "Άγιος Γεώργιος Γκιούλ Μπαξέ". Οι Μικρασιάτες πρόσφυγες που κατοίκησαν στην περιοχή, προέρχονταν από το Γκιουλμπαξε της Μικράς Ασίας (ένα χωριό των Βουρλών της ευρύτερης περιοχής της Σμύρνης) και έκτισαν τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου σε ανάμνηση του ομώνυμου Ναού που βρισκόταν στο Γκιουλμπαξε της Μικράς Ασίας[2]. Την ίδια εποχή οικοδομούνται τα πρώτα νοσοκομεία-σανατόρια για όσους έπασχαν εκείνη την εποχή από φυματίωση και επέλεγαν την περιοχή ως τόπο διαμονής και ανάρρωσης για το καλό της κλίμα.[3]
Με την παρέλευση των χρόνων αρχίζει δειλά δειλά να αυξάνεται ο πληθυσμός, ενώ οι κάτοικοι εργάζονται σε διάφορα ιδρύματα ή ασχολούνται με το μικροεμπόριο. Έτσι φτάνουμε στο 1990, όπου με την οικιστική πίεση πέριξ των Αθηνών, τα Μελίσσια αναγνωρίζονται ως δήμος.
Πληθυσμιακή Εξέλιξη
Τα Μελίσσια άρχισαν να κατοικούνται μαζικά κυρίως στις αρχές της δεκαετίας του '80 και στα τέλη του '90 άρχισε ο οικιστικός τους κορεσμός. Στον πίνακα που ακολουθεί διαφαίνεται η πληθυσμιακή εξέλιξη των Μελισσίων, βάσει ιστορικών στοιχείων από το 1928 και των επίσημων απογραφών ανά δεκαετία.
Τα Μελίσσια διοικητικά μέχρι το 1989 ανήκαν στον διπλανό μεγάλο δήμο του Αμαρουσίου. Αναγνωρίστηκαν ως ανεξάρτητη κοινότητα τοο 1946 και ως δήμος το 1990.[4] Πρόεδροι της Κοινότητας Μελισσίων διετέλεσαν χρονολογικά οι: Σπύρος Μπέγκας (1946-47), Απόστολος Ράπτης (1948), Παύλος Φωτιάδης (1948), Γ. Πετρόπουλος (1949), Ι. Παπαβασιλείου (1949), Κωνσταντίνος Τσιμπρικίδης (1950), Νίκος Λιοδήμος (1951-55), Αν. Μωυσίδης (1956), Λεωνίδας Ρέππας (1959), Κυριάκος Τσιμπρικίδης (1964-67), Νίκος Λιοδήμος (διορισμένος, 1967-74), Νίκος Κουνελής (διορισμένος 1974-75), Λουκάς Παπαϊωάννου (1975), Κυριάκος Τσιμπρικίδης (1975-82) και Γιάννης Μητρόπουλος (1983-90).
Πρώτος δήμαρχος Μελισσίων μετά την ανεξαρτητοποίηση τους από το Μαρούσι ήταν ο Γιάννης Μητρόπουλος (1991-1998 και 2003-2006) και στη συνέχεια δήμαρχος εξελέγη ο Δημήτριος Τομπουλίδης (1999-2002). Στις δημοτικές εκλογές του 2006 εξελέγη για την επόμενη τετραετία (2007-2010) νέος δήμαρχος ο Μανώλης Γραφάκος ο οποίος ξεκίνησε τις μονοδρομήσεις.
To 2010 με την νέα εφαρμογή του Καλλικράτη από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου ο δήμος Μελισσίων συνενώθηκε με τους δήμους Παλιάς και Νέας Πεντέλης στον διευρυμένο Καλλικρατικό δήμο Πεντέλης. Στις δημοτικές εκλογές του 2010 και του 2014 Καλλικρατικός δήμαρχος Πεντέλης εξελέγη ο Δημήτρης Στεργίου ο οποίος ήταν για πολλά χρόνια δήμαρχος Παλαιάς Πεντέλης, διαδέχθηκε και στα Μελίσσια τον βασικό αντίπαλο του και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις πρώην δήμαρχο Μελισσίων Μανώλη Γραφάκο. Στις δημοτικές εκλογές του 2019 εξελέγη η Δήμητρα Κεχαγιά, κερδίζοντας στο δεύτερο γύρο τον Δημήτρη Στεργίου Καψάλη.
Αθλητισμός
Στα Μελίσσια εδρεύει ο «Αθλητικός Όμιλος Μελισσίων» με επίσημο έτος ίδρυσης το 1947. Ανήκει στη δύναμη της Ε.Π.Σ. Αθηνών και αγωνίζεται στις διοργανώσεις της, εκπροσωπώντας τα Μελίσσια στα τοπικά ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα. Η μεγαλύτερη διάκριση του συλλόγου είναι η συμμετοχή της ανδρικής ομάδας στο πρωτάθλημα της Δ΄ Εθνικής τις χρονιές 1990-91, 1991-92 και 2011-12. Το 1975 ο Α.Ο. Μελισσίων ίδρυσε τμήμα καλαθοσφαίρισης.[5]
Επίσης εδρεύει ο «Καλαθοσφαιρικός Αθλητικός Όμιλος Μελισσίων» που ιδρύθηκε το 2011 ως αποτέλεσμα της ένωσης του σωματείου καλαθοσφαίρισης «Αθλητικός Σύλλογος Ερμής Μελισσίων» και του τμήματος καλαθοσφαίρισης του «Αθλητικού Ομίλου Μελισσίων». Ανήκει στη δύναμη της Ε.Σ.Κ. Αττικής, εκπροσωπώντας τα Μελίσσια στο μπάσκετ.